Πέθανε ο Χάρι Μπελαφόντε

Πλήρης ημερών «έφυγε» ο θρυλικός τραγουδιστής με τη μοναδική φωνή σε ηλικία 96 ετών. Ένας πρωτοπόρος καλλιτέχνης της εποχής του, που αφιέρωσε, όμως και μεγάλο κομμάτι της ζωής του στη μάχη για τα δικαιώματα της μαύρης κοινότητας.

Ο Χάρι Μπελαφόντε, όπως ανακοινώθηκε, πέθανε σήμερα στο σπίτι του στο Μανχάταν από καρδιακή ανεπάρκεια. 

Η ζωή και η καριέρα του Χάρι Μπελαφόντε

Ο Χάρι Μπελαφόντε γεννήθηκε το 1927 στο εργατικό Χάρλεμ της Νέας Υόρκης και πέρασε οκτώ χρόνια από την παιδική του ηλικία στην πατρίδα των φτωχών γονιών του,  στη Τζαμάικα.

Επέστρεψε στη Νέα Υόρκη για το γυμνάσιο αλλά πάλεψε με τη δυσλεξία και τα παράτησε στις αρχές της εφηβείας του. Δούλεψε σε αγορές και στη συνέχεια μπήκε στο ναυτικό σε ηλικία 17 ετών τον Μάρτιο του 1944, δουλεύοντας ως φορτωτής πυρομαχικών σε μια βάση στο Νιου Τζέρσεϊ.

Μετά το τέλος του πολέμου, εργάστηκε ως βοηθός θυρωρού, αλλά φιλοδοξούσε να γίνει ηθοποιός αφού παρακολούθησε έργα στο American Negro Theatre της Νέας Υόρκης μαζί με τον άλλο επίδοξο ηθοποιό Σίντνεϊ Πουατιέ.

Παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής – όπου οι συμμαθητές του ήταν ο Μάρλον Μπράντο και ο Γουόλτερ Ματάου – πλήρωσε τραγουδώντας νούμερα φολκ, ποπ και τζαζ σε συναυλίες στα κλαμπ της Νέας Υόρκης, δίπλα σε ομάδες με τους Μάιλς Ντέιβις και Τσάρλι Πάρκερ.

Κυκλοφόρησε το ντεμπούτο του άλμπουμ το 1954, μια συλλογή παραδοσιακών λαϊκών τραγουδιών. Το δεύτερο άλμπουμ του, Belafonte, ήταν το πρώτο Νο 1 στο τσαρτ των άλμπουμ του Billboard τον Μάρτιο του 1956, αλλά η επιτυχία του ήρθε με το τρίτο του άλμπουμ την επόμενη χρονιά, Calypso, με τραγούδια από την Τζαμάικα.

Έκανε το feelgood calypso στυλ γνωστό στους Αμερικανούς και έγινε το πρώτο άλμπουμ που πούλησε περισσότερα από ένα εκατομμύριο αντίτυπα στις ΗΠΑ.

Το βασικό κομμάτι ήταν το Day-O (The Banana Boat Song), ένα χαρακτηριστικό τραγούδι για τον Χάρι Μπελαφόντε έμεινε 18 εβδομάδες στην κορυφή των τσαρτς του Ηνωμένου Βασιλείου, συμπεριλαμβανομένων τριών εβδομάδων στο Νο 2.

Κυκλοφόρησε 30 στούντιο άλμπουμ, ενώ στις συνεργίες του σημειώνεται εκείνη με τη Νανά Μούσχουρη, τη Λένα Χορν και τη Μίριαμ Μακέμπα. Η τελευταία κυκλοφορία του χάρισε ένα από τα δύο βραβεία Grammy. Αργότερα του απονεμήθηκε ένα τιμιτικό Grammy γαι τα επιτεύγματα της καριέρας του και το βραβείο αξιοκρατίας του προέδρου της Ακαδημίας.

 Ο ηθοποιός Χάρι Μπελαφόντε  

Ο Χάρι Μπελαφόντε παράλληλα με τη μουσική του καριέρα διέπρεψε και ως ηθοποιός, κερδίζοντας ένα βραβείο Tony το 1954 για την εμφάνισή του στη μουσική επιθεώρηση, το Almanac του John Murray Anderson.

Εμφανίστηκε σε πολλές ταινίες, κυρίως ως ένας από τους πρωταγωνιστές στο Island in the Sun, μαζί με τον James Mason, Joan Fontaine και Joan Collins, με την οποία είχε και σχέση. 

Ο ακτιβιστής Χάρι Μπελαφόντε και ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ

Ήταν υπέρμαχος και συνοδοιπόρος του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ, τον οποίο και διέσωσε από μια φυλακή του Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα το 1963.

Ο Χάρι Μπελαφόντε ήταν επίσης και συνδιοργανωτής της πορείας του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στην Ουάσιγκτον που κορυφώθηκε με την ομιλία του «I have a dream». Χρηματοδότησε επίσης τους Freedom Riders και το SNCC, ακτιβιστές που πολεμούν τον παράνομο διαχωρισμό στον αμερικανικό νότο, και εργάστηκε σε προγράμματα εγγραφής ψηφοφόρων.

Αργότερα εστίασε σε μια σειρά αφρικανικών πρωτοβουλιών. Οργάνωσε το φιλανθρωπικό ρεκόρ των αστέρων We Are the World, συγκεντρώνοντας περισσότερα από 63 εκατομμύρια δολάρια για την μάχη κατά της πείνας και το άλμπουμ του 1988, Paradise in Gazankulu, ήταν μία διαμαρτυρία για το απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική. Διορίστηκε πρεσβευτής καλής θέλησης της Unicef το 1987 και αργότερα έκανε εκστρατεία για την εξάλειψη του AIDS στην Αφρική.

Υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της αριστερής πολιτικής, ασκούσε κριτική στη εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, έκανε εκστρατεία κατά του πυρηνικού οπλισμού και συναντούσε τόσο τον Κάστρο όσο και τον Τσάβες.

Xάρι Μπελαφόντε κατά Ομπάμα, Jay-Z και Μπιγιονσέ

Στη συνάντηση με τον Τσάβες, το 2006, περιέγραψε τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους ως «τον μεγαλύτερο τρομοκράτη στον κόσμο». Χαρακτήρισε επίσης τους μαύρους υπουργούς Εξωτερικών του Μπους, Κόλιν Πάουελ και Κοντολίζα Ράις, σαν σκλάβους που δούλευαν στο σπίτι του κυρίου τους και όχι στα χωράφια, επικρίσεις που ο Πάουελ και η Ράις απέρριψαν.

Ήταν συχνά επικριτής των Δημοκρατικών, ιδιαίτερα του Μπαράκ Ομπάμα, για ζητήματα όπως οι κρατήσεις στο Γκουαντάναμο και η καταπολέμηση του δεξιού εξτρεμισμού.

Επέκρινε τον Jay-Z και την Beyoncé το 2012 ότι «γύρισαν την πλάτη τους στην κοινωνική ευθύνη… Δώσε μου τον Bruce Springsteen, και τώρα μπορούμε να μιλήσουμε. Πραγματικά πιστεύω ότι είναι Μαύρος».

Ο Jay-Z απάντησε: «Είσαι αυτός ο ακτιβιστής για τα πολιτικά δικαιώματα και μόλις ξεσήκωσες τον λευκό εναντίον μου στα λευκά μέσα ενημέρωσης… αυτός ήταν απλώς ο λάθος τρόπος για να το κάνεις».

Ο Χάρι Μπελαφόντε συνέχισε να αναλαμβάνει περιστασιακά υποκριτικούς ρόλους. Το 2018, εμφανίστηκε στην ταινία του Spike Lee BlackKkKlansman. Το 2014, ο  Steve McQueen ανακοίνωσε ότι δούλευε με τον Χάρι Μπελαφόντε σε μια ταινία για τον Paul Robeson.

Ο Χάρι Μπελαφόντε παντρεύτηκε τρεις φορές, πρώτα με τη Μπαργκερίτ Μπιρντ, από το 1948 έως το 1957, με την οποία απέκτησε δύο κόρες, την ακτιβίστρια Αντριένε και τον ηθοποιό Σάρι. Απέκτησε δύο ακόμη παιδιά με τη δεύτερη σύζυγό του, Τζούλι Ρόμπινσον: την ηθοποιό Τζίνα και τον μουσικό παραγωγό Ντέιβιντ. Με την Ρόμπινσον χώρισαν μετά από 47 χρόνια και το 2008 παντρεύτηκε την Πάμελα Φρανκ, η οποία πέθανε.

Με πληροφορίες των New York Times/Guardian