ΕΦΚΑ: Τι προβλέπουν οι επτά μεταρρυθμίσεις και πού αποσκοπούν

Τις επτά μεταρρυθμίσεις που θα αλλάξουν το πρόσωπο του ΕΦΚΑ τα επόμενα χρόνια, καθιστώντας τον έναν πραγματικά σύγχρονο φορέα, απόλυτα φιλικό προς τους συνταξιούχους και τους ασφαλισμένους, παρουσίασε χθες Τετάρτη ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης, που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Αθηνών. Μεταξύ άλλων, δρομολογείται η ενοποίηση των 88 διαφορετικών βάσεων δεδομένων του ΕΦΚΑ, που τώρα δεν επικοινωνούν μεταξύ τους, σε μία ενιαία ηλεκτρονική βάση δεδομένων, που θα συνδέεται με το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), επιτρέποντας την ακόμα ταχύτερη διεκπεραίωση των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών υποθέσεων.

Ξεκινά η υλοποίηση του έργου της ψηφιοποίησης του ασφαλιστικού βίου όλων των εργαζομένων, καθώς, αυτήν τη στιγμή, τα ένσημα έχουν ψηφιοποιηθεί από το 2002 και εφεξής, ενώ τα παλαιότερα είναι ακόμα σε έγχαρτη μορφή.

Προχωράει επίσης ο διορισμός 200 περίπου διευθυντών στον ΕΦΚΑ από τον ευρύτερο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, «μία πραγματική καινοτομία, που επιτρέπει την ανανέωση και την είσοδο τεχνογνωσίας σε έναν κομβικό οργανισμό της δημόσιας διοίκησης». Υπενθυμίζεται ότι ο ορισμός γενικών διευθυντών έχει ήδη ολοκληρωθεί.

Οι καινούργιες δράσεις που έχουν αρχίσει να υλοποιούνται και θα ολοκληρώσουν τη μετάβαση του ΕΦΚΑ στη νέα εποχή, έρχονται σε συνέχεια του σημαντικού έργου, που έχει γίνει τα τελευταία 2,5 χρόνια, στο «μέτωπο» της εκκαθάρισης των ληξιπρόθεσμων κύριων συντάξεων, της βελτίωσης της εξυπηρέτησης των πολιτών, με το 1555 και την εισαγωγή νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών και στον εκσυγχρονισμό του ίδιου του ΕΦΚΑ, τόσο σε επίπεδο οργάνωσης και λειτουργίας, όσο και αναβάθμισης των υλικοτεχνικών υποδομών του.

«Το βασικό πρόβλημα στον ΕΦΚΑ, ήταν μεν οι εκκρεμείς συντάξεις, δεν ήταν όμως το μοναδικό. Εξίσου σημαντικό ήταν και το πρόβλημα της εξυπηρέτησης. Οι πολίτες βίωναν το χάος των κατεβασμένων τηλεφώνων, την απουσία ηλεκτρονικών υπηρεσιών, το στήσιμο στις ουρές στα υποκαταστήματα. Για να αντιμετωπίσουμε αυτά τα δομικά προβλήματα, έπρεπε να πάρουμε τολμηρές αποφάσεις και να σκεφτούμε ‘έξω από το κουτί’, δίνοντας συνεχώς μάχες με τους εραστές της ακινησίας. Στο μεν μέτωπο των εκκρεμών συντάξεων λειτουργήσαμε με αντίληψη σύγχρονου management και με στόχο να δημιουργήσουμε έναν νέο μηχανισμό απονομής συντάξεων, απαλλαγμένο από τις παθογένειες του παρελθόντος. Το ίδιο κάναμε και στο κομμάτι της εξυπηρέτησης. Τα αποτελέσματα της επιμονής μας δεν άργησαν να φανούν» δήλωσε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, αναδεικνύοντας τα πιο σημαντικά ορόσημα της προόδου, που έχει σημειωθεί και είναι τα εξής:

– Μέσα σε 27 μήνες, εκδόθηκαν 570.000 εκκρεμείς κύριες συντάξεις. Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος του επιτεύγματος, οι ενήλικες στη χώρα μας υπολογίζονται σε 8 εκατομμύρια. Δηλαδή, 1 στους 16 ενήλικες που πολλές φορές περίμενε για τη σύνταξή του 3, 5 ή 7 χρόνια, πήρε σύνταξη την περίοδο 2021-2022 και τους πρώτους μήνες του 2023.

– Ο ρυθμός έκδοσης είναι πλέον 1.100 συντάξεις την ημέρα από 500 συντάξεις το 2019. Ο μέσος χρόνος έκδοσης μίας νέας σύνταξης στην Ελλάδα πλέον είναι 60 ημέρες, ενώ στη Γερμανία απαιτούνται 74 ημέρες.

– Με ταχείς ρυθμούς προχωρά πλέον, χάρη στις αυτοματοποιημένες διαδικασίες, η εκκαθάριση του «στοκ» των εκκρεμών επικουρικών συντάξεων και των εφάπαξ, με τη διαδικασία να αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο καλοκαίρι. Είναι ενδεικτικό ότι εκδόθηκαν 44.000 αποφάσεις επικουρικών συντάξεων το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου. Τα εκκρεμή εφάπαξ μειώθηκαν κατά 50% τον Μάρτιο και, μέσα στον Απρίλιο, εκδόθηκαν 6.000 αποφάσεις για εφάπαξ, μέσω αυτοματοποίησης.

– 5,6 εκατομμύρια κλήσεις πολιτών έχουν πραγματοποιηθεί τους τελευταίους 21 μήνες μέσα από το 1555, που, υπό το προηγούμενο καθεστώς των κατεβασμένων τηλεφώνων, δεν θα μπορούσαν να ολοκληρωθούν.

– Ο ΕΦΚΑ πλέον διαθέτει πάνω από 80 ηλεκτρονικές υπηρεσίες (35 εκ των οποίων τέθηκαν σε λειτουργία τα τελευταία 2,5 χρόνια), μέσω των οποίων έχουν πραγματοποιηθεί πάνω από 230 εκατομμύρια συναλλαγές.

– Δημιουργήθηκαν, σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, τα ψηφιακά ΚΕΠΑ και η Ψηφιακή Κάρτα Αναπηρίας, μεταρρυθμίσεις που διευκολύνουν τη ζωή των συνανθρώπων μας με αναπηρία.

– Δημιουργήθηκε η Εταιρία Ειδικού Σκοπού για την αξιοποίηση της τεράστιας ακίνητης περιουσίας του ΕΦΚΑ (400 ακίνητα, αξίας άνω του 1 δισ. ευρώ).

«Όλα τα παραπάνω έγιναν με 900 λιγότερους υπαλλήλους, κάτι που αποδεικνύει πως οι αθρόες προσλήψεις δεν είναι πανάκεια, ούτε κατ’ ανάγκη λύνουν το πρόβλημα της δημόσιας διοίκησης. Χρειάζονται παράλληλα νέες ιδέες και δράσεις. Ζητούμενο πλέον είναι η επόμενη ημέρα στον ΕΦΚΑ», συνέχισε ο κ. Χατζηδάκης, συνοψίζοντας τις επτά σημαντικότερες μεταρρυθμίσεις, που ήδη βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης:

• 1. Ενοποίηση των 88 διαφορετικών βάσεων δεδομένων του ΕΦΚΑ σε ένα Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα, που θα επικοινωνεί και με τα συστήματα του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), ώστε ο ΕΦΚΑ να τρέχει με μεγαλύτερη ταχύτητα και με λιγότερη «χαρτούρα». Ο πολίτης θα έχει τη δυνατότητα να ελέγχει στον φορέα σε τι στάδιο βρίσκεται η σύνταξή του και ποιος είναι υπόλογος για την όποια καθυστέρηση προκύψει. Παράλληλα όμως, θα μπορούν και οι υπάλληλοι να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους και να έχουν όλοι πρόσβαση στο ίδιο σύστημα και στα ίδια δεδομένα. Το έργο έχει περάσει ήδη από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Την επόμενη εβδομάδα, αναμένεται να υπογραφεί η σύμβαση με τον ανάδοχο και να ξεκινήσει η υλοποίηση που θα διαρκέσει περίπου 36 μήνες.
• 2. Ψηφιοποίηση του ασφαλιστικού βίου όλων των πολιτών, με την ψηφιοποίηση των ενσήμων και πριν από το 2002. Σε περίπου 36 μήνες από σήμερα, ο πολίτης θα μπορεί να έχει πλήρη εικόνα και πλήρη πρόσβαση στο ασφαλιστικό του βιογραφικό, θα μπορεί δηλαδή να βλέπει ηλεκτρονικά όλα του τα ένσημα και τον χρόνο ασφάλισης. Οι δύο σχετικές συμβάσεις θα πάνε στο Ελεγκτικό Συνέδριο την ερχόμενη εβδομάδα.
• 3. Διασύνδεση του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ με τον ΕΦΚΑ-Πρόγραμμα «ΑΡΙΑΔΝΗ»: Οι ελεγκτές του ΕΦΚΑ θα μπορούν σε πραγματικό χρόνο να γνωρίζουν το ωράριο, την αμοιβή, τη μερική ή την πλήρη απασχόληση κάθε εργαζομένου. Με τον τρόπο αυτό, θα καταπολεμηθεί στην πηγή η εισφοροδιαφυγή και τα έσοδα του ΕΦΚΑ θα αυξηθούν με μία ακόμα σημαντική μεταρρύθμιση, που έρχεται να πλαισιώσει την εισαγωγή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας. Ο ανάδοχος έχει επιλεγεί, η σύμβαση έχει περάσει από το Ελεγκτικό Συνέδριο και αναμένεται να υπογραφεί τις επόμενες ημέρες.
• 4. Υλοποίηση 15 νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών μέσα στους επόμενους 15 μήνες, που θα συνδυαστεί με σταδιακή κατάργηση 10 συναλλαγών που γίνονται με φυσικό τρόπο στα γκισέ του φορέα, όπως έκδοση ασφαλιστικής ενημερότητας και έναρξη/μεταβολή/λήξη ασφάλισης, οι οποίες θα γίνονται εφεξής ηλεκτρονικά.
• 5. Επέκταση του θεσμού των υπαλλήλων ροής και υποδοχής, που σήμερα λειτουργεί σε 55 σημεία και στα 117 φυσικά σημεία εξυπηρέτησης του ΕΦΚΑ σε όλη την Ελλάδα.
• 6. Ριζική ανακαίνιση του συνόλου των υποκαταστημάτων του ΕΦΚΑ έως το τέλος του 2024. Ήδη, λειτουργούν τρία πρότυπα υποκαταστήματα σε Αττική και Θεσσαλονίκη και, το αμέσως επόμενο διάστημα, θα λειτουργήσουν άλλα 10.
• 7. Ολοκλήρωση της τοποθέτησης στον ΕΦΚΑ των νέων Γενικών Διευθυντών έως τα τέλη Μαΐου και 200 περίπου διευθυντών βαθμιαία έως τα τέλη του έτους. Η ανανέωση αυτή στο στελεχιακό δυναμικό, θα συνδυαστεί και με την έλευση 551 νέων υπαλλήλων, μέσω ΑΣΕΠ, των οποίων οι προσλήψεις έχουν ήδη εγκριθεί και που σε σημαντικό βαθμό θα εργαστούν στα υποκαταστήματα όπου υπάρχουν κενά.

«Με σκληρή και συστηματική δουλειά και στοχευμένες δράσεις, μετατρέπουμε τον ΕΦΚΑ από τον πιο προβληματικό οργανισμό του Δημοσίου, σε έναν φορέα που καθημερινά γίνεται πιο φιλικός προς τους συνταξιούχους και τους ασφαλισμένους. Συνεχίζουμε με επτά ακόμα μεταρρυθμίσεις. Είναι χρέος, μας όχι μόνο να τις υλοποιήσουμε, αλλά και να διαφυλάξουμε τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη γίνει τα τελευταία χρόνια στον ΕΦΚΑ, για να μην δημιουργηθούν πάλι βουνά από εκκρεμείς συντάξεις και για να μην βιώσουν ποτέ ξανά οι πολίτες την αμηχανία να ζητούν το αυτονόητο, δηλαδή αξιοπρέπεια και σεβασμό στα χρόνια που εργάστηκαν και προσέφεραν στην ελληνική κοινωνία», κατέληξε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

Μιλώντας στην ίδια εκδήλωση, ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Πάνος Τσακλόγλου, σημείωσε: «Η συνένωση των ασφαλιστικών ταμείων σε έναν φορέα και η δημιουργία του ΕΦΚΑ ήταν μία απαραίτητη μεταρρύθμιση. Όμως, η ενοποίηση των ταμείων δεν συνοδεύτηκε από συστηματική προσπάθεια ενοποίησης των υφιστάμενων δομών και κανόνων των πρώην Ταμείων, η δε διαλειτουργικότητα μεταξύ των υπολογιστικών τους συστημάτων καθυστέρησε σημαντικά. Ως αποτέλεσμα, το πρόβλημα των εκκρεμών συντάξεων διογκώθηκε. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προχώρησε σε ουσιώδεις νομοθετικές παρεμβάσεις, ψηφιοποίηση των υπηρεσιών, αναβάθμιση της υλικοτεχνικής υποδομής, αλλά και των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού του φορέα και κατάφερε να επιλύσει το ακανθώδες αυτό πρόβλημα. Ο ΕΦΚΑ του 2019 δεν έχει καμία σχέση με τον ΕΦΚΑ του 2023 και το μέλλον θα είναι ακόμα καλύτερο. Δρομολογούμε τη δημιουργία ενός νέου, λειτουργικού και αποτελεσματικού Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, αλλά και την πλήρη ψηφιοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας των ασφαλισμένων, με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών».

Από την πλευρά της, η γενική γραμματέας Κοινωνικής Ασφάλισης, Παυλίνα Καρασιώτου, υπογράμμισε: «Η κατάσταση στον e-ΕΦΚΑ το 2019 φανέρωνε θεσμικά κενά, έλλειψη σε υποδομές, διαδικασίες και ψηφιακά εργαλεία. Μέσα σε τέσσερα χρόνια, στη γενική γραμματεία εργαστήκαμε σκληρά, για να θωρακίσουμε θεσμικά το ασφαλιστικό σύστημα, να ελαφρύνουμε τη γραφειοκρατία, να θεσπίσουμε διαδικασίες και μέτρα για τη βελτίωση της ζωής των ασφαλισμένων. Η προκαταβολή σύνταξης, η ενίσχυση της προστασίας της μητρότητας, τα μέτρα στήριξης των οφειλετών, ο εκσυγχρονισμός της αξιολόγησης της αναπηρίας, οι έκτακτες καταβολές σε χαμηλοσυνταξιούχους, οι αυξήσεις των συντάξεων, ο νέος κεφαλαιοποιητικός κλάδος για τους νέους, είναι όλα έργο αυτής της κυβέρνησης. Στην επόμενη τετραετία συνεχίζουμε, γιατί έχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε».

Ο διοικητής του ΕΦΚΑ, Παναγιώτης Δουφεξής, τόνισε: «Μεταρρυθμίσεις που δεν είχαν συμβεί σε 25 χρόνια πραγματοποιήθηκαν σε σχεδόν 25 μήνες. Μεταξύ άλλων, επιλύσαμε οριστικά το ζήτημα των εκκρεμών κύριων συντάξεων. Πλέον, ο e-ΕΦΚΑ παράγει συντάξεις και όχι καθυστερήσεις. Προχωρήσαμε στην οργανωτική ενοποίηση του φορέα, με τη συγχώνευση των 308 υποκαταστημάτων, που υπήρχαν, σε 117 νέες τοπικές διευθύνσεις, κάνοντας επιτέλους πράξη την ενοποίηση των παλαιών ασφαλιστικών ταμείων. Θεσπίσαμε σύστημα επιβράβευσης αποτελεσματικών υπαλλήλων, αλλά και αυστηρότερο πλαίσιο πειθαρχικών διαδικασιών για όσους δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Το όραμά μας για τον e-ΕΦΚΑ της επόμενης μέρας, στοχεύει σε έναν οργανισμό σύγχρονο, φιλικό και αποτελεσματικό, με ψηφιοποιημένο το σύνολο των υπηρεσιών του, που θα επιτρέπει σε κάθε πολίτη να μπορεί να απολαμβάνει εξυπηρέτηση υψηλού επιπέδου και να αισθάνεται το Δημόσιο σύμμαχό του».

Ο υποδιοικητής του ΕΦΚΑ, Αλέξανδρος Βαρβέρης, ανέφερε: «Μετά από 25 εξαιρετικά δύσκολους μήνες, ο δρόμος προς τη νέα εποχή στέφεται με επιτυχία, επιδεικνύοντας τον απαιτούμενο σεβασμό προς τους πολίτες, μέσω της ταχείας έκδοσης των συντάξεων, της εξοικονόμησης χρόνου και της απαλλαγής από γραφειοκρατικές διαδικασίες. Αν και είναι υπερβολικά σύνθετο να επιλύονται παθογένειες του παρελθόντος και, ταυτόχρονα, να υλοποιείται ο σχεδιασμός της επόμενης ημέρας, είμαστε υπερήφανοι που στην παρούσα χρονική στιγμή εκκινούμε έργα-πυλώνες για τη μετεξέλιξη του φορέα σε έναν μοντέρνο Οργανισμό, με στόχο την ευημερία της ελληνικής κοινωνίας. Η ψηφιοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας, το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα και το ηλεκτρονικό σύστημα διακίνησης εγγράφων, είναι μόνο η αρχή για έναν e-ΕΦΚΑ φιλικό προς τον πολίτη, ευέλικτο και προσαρμοσμένο στη δυναμική των απαιτήσεων της σύγχρονης εποχής».

Ο επικεφαλής της ομάδας έργου του ΕΦΚΑ, Μιχάλης Κεφαλογιάννης, επεσήμανε: «Με τις πρωτοβουλίες, που αναλάβαμε, μεταξύ άλλων, με την υιοθέτηση νέων εργαλείων μάνατζμεντ, όπως η δημιουργία Συντονιστικού Επιχειρησιακού Κέντρου και Πύργου Ελέγχου για τις συντάξεις, την εμπλοκή πιστοποιημένων δικηγόρων και λογιστών στην έκδοση των συντάξεων, την εισαγωγή αυτοματοποιημένων διαδικασιών κ.ά.., ο e-ΕΦΚΑ κατάφερε να εκδώσει, από τον Ιανουάριο του 2021, μέχρι σήμερα 570.000 κύριες συντάξεις, με 900 λιγότερους υπαλλήλους. Όλες οι υποθέσεις από το 2021 και πίσω έχουν ολοκληρωθεί, με εξαίρεση 4.000, τις οποίες ήδη διαχειρίζεται ειδική ομάδα του ε-ΕΦΚΑ.

Για την επόμενη ημέρα των συντάξεων, πέραν από την εκκαθάριση του στοκ των εκκρεμών επικουρικών συντάξεων και των εφάπαξ μέσα στο καλοκαίρι, στόχος μας είναι να διατηρηθεί ο υψηλός ρυθμός απονομής συντάξεων – 1.100 ημερησίως – που έχει επιτευχθεί και, με τον αποτελεσματικό συντονισμό των δράσεων που έχει δρομολογήσει η ομάδα έργου, να χτιστεί μία σταθερή «γέφυρα» μέχρι την ολοκλήρωση του νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος και την πλήρη ψηφιοποίηση των αρχείων του φορέα».

Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΕΦΚΑ, Όμηρος Τσάπαλος, δήλωσε: «Ο ενιαίος αριθμός εξυπηρέτησης 1555 αντικατέστησε το χάος των κατεβασμένων τηλεφώνων και την αδυναμία επικοινωνίας του πολίτη με τον ΕΦΚΑ, αλλά και με τους υπόλοιπους εποπτευόμενους φορείς του υπουργείου Εργασίας. Σε λίγους μήνες συμπληρώνει δύο χρόνια ζωής και ήδη έχει εξυπηρετήσει πάνω από 5,6 εκατομμύρια κλήσεις πολιτών, ενώ 9 στους 10 ερωτηθέντες σε σχετική έρευνα δηλώνουν πως είναι ικανοποιημένοι από την εξυπηρέτηση που έλαβαν. Το 1555 διαρκώς εξελίσσεται και βελτιώνεται. Αποτελεί το μεγαλύτερο τηλεφωνικό κέντρο της χώρας, με πολλαπλά επίπεδα εξυπηρέτησης, ενώ οι απασχολούμενοι σε αυτό ξεπερνούν τους 2.000 υπαλλήλους τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα. Το 1555 είναι ένα έργο-σταθμός στην εξυπηρέτηση του πολίτη και μπορεί να αποτελέσει “πιλότο” για τον ενιαίο τηλεφωνικό αριθμό εξυπηρέτησης του Δημοσίου».