Στρεπτόκοκκος Α΄/Νέα στοιχεία: Τι αναφέρουν τα επιστημονικά δεδομένα με τη σοβαρή εξέλιξη της λοίμωξης

Ο στρεπτόκοκκος Α (Strep A) είναι ένας τύπος βακτηρίου που μπορεί να προκαλέσει μια σειρά λοιμώξεων στα παιδιά, από ήπιες έως σοβαρές. Τους τελευταίους μήνες, έχει παρατηρηθεί επανεμφάνιση της λοίμωξης από διεισδυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α (iGAS) σε παιδιά και εφήβους σε ορισμένα μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά και της χώρας μας.

Η δημοσίευση των στοιχείων της τελευταίας επιδημιολογικής έκθεσης του ECDC έκανε γνωστούς τους τρεις (3) θανάτους παιδιών στην Ελλάδα, το 2023, από διεισδυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α. Η σχετική ανακοίνωση του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) που ακολούθησε λόγω του θορύβου για την απόκρυψη των θανάτων αιτιολογούσε αυτή τη στάση ως εξής: «Τα μεμονωμένα κρούσματα της λοίμωξης δεν επιτηρούνται, καθώς δεν υπάρχουν ειδικά μέτρα πρόληψης ή παρεμβάσεις δημόσιας υγείας σε περίπτωση κρουσμάτων».

Αναφορικά με τη νόσο αλλά και την ανάγκη ενημέρωσης των γονιών και τον ορθό τρόπο διάγνωσης και θεραπείας, καθώς και για τους παράγοντες που τυχόν συμβάλλουν ώστε η λοίμωξη από στρεπτόκοκκο Α να εξελιχθεί σε σοβαρή ή απειλητική για τη ζωή κατάσταση, στο libre μίλησε ο Παιδίατρος, Κωνσταντίνος Νταλούκας, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων.

«Όντως, υπάρχουν παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην εξέλιξη της λοίμωξης από στρεπτόκοκκο Α σε σοβαρό βαθμό», επισημαίνει ο κ. Νταλούκας.
«Οι διεισδυτικές λοιμώξεις από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α συμβαίνουν όταν το βακτήριο ξεπερνά την άμυνα του ατόμου που έχει μολυνθεί. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν ένα άτομο έχει πληγές ή άλλα ανοίγματα στο δέρμα που επιτρέπουν στα βακτήρια να εισέλθουν στον ιστό. Καταστάσεις υγείας που μειώνουν την ανοσία ενός ατόμου στη λοίμωξη, όπως ο διαβήτης, ο καρκίνος, η χρόνια καρδιακή νόσος ή ο αλκοολισμός, μπορούν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο διεισδυτικών στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων της ομάδας Α. Επιπλέον, το στέλεχος των βακτηρίων μπορεί επίσης να διαδραματίσει ρόλο στη σοβαρότητα της λοίμωξης. Ανάλογα με το στέλεχος των βακτηρίων, οι στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις μπορούν να προσβάλουν διάφορα συστήματα του σώματος σε διαφορετικό βαθμό σοβαρότητας, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς και του αίματος, καθώς και φλεγμονή του εγκεφάλου και νεκρωτική απονευρωσίτιδα».

·         Υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα σχετικά με τη σοβαρή εξέλιξη της λοίμωξης από τρεπτόκοκκο Α; Τι αναφέρουν;

«Υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τη λοίμωξη από στρεπτόκοκκο Α και τη σοβαρότητά της. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of the American Medical Association, υπήρξε μια επιδημία σηψαιμίας από στρεπτόκοκκο ομάδας Α σε παιδιά το 1991, η οποία είχε ως αποτέλεσμα κλινικές, επιδημιολογικές και μικροβιολογικές συσχετίσεις.
Μια άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Pediatric Infectious Disease Journal, το 1995, διαπίστωσε αυξημένη επίπτωση και σοβαρότητα της βακτηριαιμίας από Streptococcus pyogenes σε μικρά παιδιά. Επιπλέον, η λοίμωξη από στρεπτόκοκκο Α μπορεί να προκαλέσει σοβαρές καταστάσεις όπως το σύνδρομο στρεπτοκοκκικού τοξικού σοκ (STSS), το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή αρτηριακή πίεση, αυξημένο καρδιακό ρυθμό, γρήγορη αναπνοή και λοιμώξεις του αίματος ή των πνευμόνων».

·         Το γεγονός ότι η λοίμωξη από Strep A μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως σοβαρά συμπτώματα στα παιδιά είναι φυσικό να προκαλεί αίσθημα ανασφάλειας στους γονείς. Τι πρέπει να κάνουν;

«Οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν τα συμπτώματα, τη θεραπεία και την πρόληψη της λοίμωξης από Strep A και να αναζητούν ιατρική βοήθεια εάν το παιδί τους εμφανίσει σημάδια λοίμωξης. Είναι σημαντικό να αναζητήσουν αμέσως ιατρική βοήθεια εάν το παιδί εμφανίσει σημεία λοίμωξης από Strep A, ειδικά εάν έχει συμπτώματα σοβαρών λοιμώξεων όπως STSS ή νεκρωτική απονευρωσίτιδα. Λαμβάνοντας μέτρα για την πρόληψη της εξάπλωσης της λοίμωξης, μπορούμε να συμβάλουμε στην προστασία των παιδιών και των κοινοτήτων μας από αυτή τη δυνητικά σοβαρή ασθένεια», υπογραμμίζει ο Παιδίατρος, κ. Κωνσταντίνος Νταλούκας.

·         Αληθεύει ότι πολλοί γονείς αποφασίζουν να κάνουν μόνοι τους στο παιδί τους το γρήγορο strep test;

«Είναι γεγονός ότι παραμένει έντονη η ανησυχία των γονιών μετά τη δημοσιότητα που πήρε η είδηση για τους τρεις (3) θανάτους παιδιών στην Ελλάδα, το 2023, από διεισδυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α. Έτσι, πολλοί αποφασίζουν να αγοράσουν και να κάνουν μόνοι τους στο παιδί τους το γρήγορο τεστ για την ανίχνευση του στρεπτόκοκκου Α.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων συστήνει στους γονείς να προτιμούν να επικοινωνούν με τον παιδίατρό τους και να ζητούν να το εξετάσει, που είναι και ο ορθός τρόπος διάγνωσης και θεραπείας οποιουδήποτε νοσήματος. Το να κάνουν μόνοι τους το τεστ και να ζητούν από τον παιδίατρο να τους συνταγογραφήσει στη συνέχεια αντιβιοτική θεραπεία ξεφεύγει από την ορθή άσκηση της ιατρικής και βάζει σε κίνδυνο την υγεία του παιδιού. Η ορθή άσκηση της ιατρικής προϋποθέτει πριν από τον εργαστηριακό έλεγχο και την θεραπεία, και προκειμένου για την διάγνωση της νόσου, τη λήψη καλού ιστορικού και καλής κλινικής εξέτασης του παιδιού. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που τα γρήγορα ανιχνευτικά τεστ βγαίνουν ψευδώς θετικά ή ψευδώς αρνητικά.

Επειδή σε κάποιες περιπτώσεις ήρθε σε γνώση μας ότι διευθυντές σχολείων συνιστούν στους γονείς να κάνουν στα παιδιά τους μαζικά γρήγορα τεστ ανίχνευσης του στρεπτόκοκκου Α, παρερμηνεύοντας οδηγίες του ΕΟΔΥ, που δόθηκαν για την διεισδυτική στρεπτοκοκκική νόσο και όχι για τις απλές στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις, θέλουμε να παρακαλέσουμε τα γραφεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να ενημερώσουν σωστά τα σχολεία για τις οδηγίες αυτές», καταλήγει ο κ. Νταλούκας.