Καύσιμα: Απόδραση “φωτιά” για το Πάσχα – Πέντε παράγοντες καθορίζουν την εξέλιξη των τιμών (ανάλυση Bloomberg)

Η ανοδική τάση στις τιμές των καυσίμων έχει ξεκινήσει περίπου από τα μέσα Μαρτίου και παρά το γεγονός ότι οι διεθνείς τιμές του αργού πετρελαίου την ίδια περίοδο ήταν πτωτικές. Την τελευταία εβδομάδα ήρθε και η απόφαση του ΟΠΕΚ για μείωση της παραγωγής πετρελαίου, εξέλιξη που επίσης επηρεάζει διεθνώς τις τιμές. Το Bloomberg αναφέρει πέντε παράγοντες που θα κρίνουν τις εξελίξεις.

Στην ελληνική αγορά, σύμφωνα με τις τιμές του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων (6/4) η μέση πανελλαδική τιμή για την απλή αμόλυβδη διαμορφώνεται στα 1,929 ευρώ το λίτρο, στην Αττική 1,902 ευρώ το λίτρο και στη Θεσσαλονίκη στο 1,894 ευρώ το λίτρο. Σε ορισμένες νησιωτικές περιοχές της χώρας, η μέση τιμή της βενζίνης βρίσκεται πάνω από τα 2 ευρώ το λίτρο, όπως στον νομό Κυκλάδων στα 2,159 ευρώ το λίτρο και στον νομό Κεφαλληνίας στα 2,002 ευρώ το λίτρο και στον νομό Δωδεκανήσου στα 2,073 ευρώ το λίτρο.

• Για παράδειγμα η πιο δημοφιλής διαδρομή Αθήνα – Θεσσαλονίκη με επιστροφή, οδηγώντας ένα αυτοκίνητο μεσαίας κατηγορίας στο οποίο επιβαίνουν μία τετραμελής οικογένεια με τις αποσκευές τους, με βάση τη σημερινή μέση τιμή βενζίνης και λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη και το κόστος των διοδίων.

Η απόσταση είναι περίπου 500 χλμ. Επομένως, υπολογίζουμε το κόστος για περίπου 1.000 χλμ. μαζί με την επιστροφή. Με την προϋπόθεση ότι «φουλάρει» το ρεζερβουάρ σε βενζινάδικο της πρωτεύουσας με μέση τιμή τα 1,902 ευρώ, ένα βενζινοκίνητο αυτοκίνητο με 4 επιβάτες και αποσκευές, υπολογίζεται ότι για την μετάβαση στη Θεσσαλονίκη θα χρειαστεί περί τα 76,08 ευρώ. Περίπου άλλα τόσα αντίστοιχα και για την επιστροφή, το κόστος της βενζίνης φτάνει τα 152,16 ευρώ

Το συνολικό κόστος των διοδίων και για τις δύο διαδρομές φτάνει τα 62,7 ευρώ. Επομένως για τη διαδρομή Αθήνα- Θεσσαλονίκη η τετραμελής οικογένεια που ταξιδεύει με το αυτοκίνητο θα χρειαστεί συνολικά περί τα 215 ευρώ.

Bloomberg: Ποιοι παράγοντες θα κρίνουν την εξέλιξη των τιμών

Το ερώτημα είναι αν θα παραμείνει το ράλι τιμών ή θα υποχωρήσει; Η αναταραχή στη διεθνή αγορά δεν έχει κοπάσει και μετά την ξαφνική μείωση της παραγωγής πετρελαίου από τον ΟΠΕΚ+ οι τράπεζες αύξησαν τις προβλέψεις τους για την τιμή του πετρελαίου. Ωστόσο, πολλοί έμποροι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η δυσμενής οικονομική προοπτική θα αποτρέψει την περαιτέρω αύξηση των τιμών από τις ενέργειες του ομίλου. Οι δείκτες ζήτησης αρχίζουν επίσης να εκπέμπουν προειδοποιητικά σημάδια.

• Η κατάσταση αυτή, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, θα μπορούσε να εξελιχθεί στο απόλυτο τεστ για το τι έχει μεγαλύτερη σημασία για την αγορά: οι πιο περιορισμένες προμήθειες ή η αδύναμη εικόνα της ζήτησης.

Αυτό πιθανότατα θα φέρει περισσότερη αβεβαιότητα σχετικά με την κατεύθυνση των τιμών -μια περίπλοκη εξέλιξη για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και τους κεντρικούς τραπεζίτες του κόσμου στη συνεχιζόμενη μάχη τους ενάντια στον πληθωρισμό.

• Ένα πράγμα είναι σίγουρο: Έχει πλέον παγιωθεί μια σημαντική μετατόπιση του ελέγχου της αγοράς στα χέρια της Σαουδικής Αραβίας και των συμμάχων της, με τεράστιες επιπτώσεις στη γεωπολιτική και την παγκόσμια οικονομία.

Οι επενδυτές συνέχισαν να ανταμείβουν τα γεωτρύπανα των ΗΠΑ για την πειθαρχία στην παραγωγή, καθιστώντας απίθανο οι εταιρείες σχιστολιθικού πετρελαίου να ανεχτούν ξανά το είδος της ανατρεπτικής ανάπτυξης που συνέβαλε στη διατήρηση του ενεργειακού πληθωρισμού σε φυσιολογικά επίπεδα την περασμένη δεκαετία. Αυτό αφήνει την αγορά πετρελαίου υπό την αρμοδιότητα του ΟΠΕΚ+ σε μια εποχή που ορισμένοι ειδικοί έχουν προβλέψει ότι η ζήτηση οδεύει σε ρεκόρ.

«Οι αιφνιδιαστικές περικοπές του ΟΠΕΚ έχουν ήδη πυροδοτήσει φόβους για αναζωπύρωση του πληθωρισμού», δήλωσε ο Ryan Fitzmaurice από τις χρηματιστηριακές εταιρείες εμπορευμάτων Marex Group Plc. «Αυτές οι ανανεωμένες ανησυχίες για τον πληθωρισμό μπορούν μόνο να αυξηθούν τους επόμενους μήνες», είπε.

Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg, οι επαγγελματίες του κλάδου παρακολουθούν στενά πέντε παράγοντες οι οποίοι εκτιμάται ότι θα επηρεάσουν άμεσα την πορεία των τιμών του πετρελαίου.

• Καταρχάς η καλοκαιρινή ζήτηση. Συνήθως, ο ΟΠΕΚ προσπαθεί να επωφεληθεί από την έκρηξη της ζήτησης πετρελαίου το καλοκαίρι -ιδιαίτερα στις ΗΠΑ0 πουλώντας στην αγορά όσο το δυνατόν περισσότερο. Αντίθετα, η περικοπή σημαίνει ότι το καρτέλ μένει πίσω, πυροδοτώντας τη συζήτηση για το εάν η κίνηση θα καταλήξει να οδηγήσει τις τιμές του πετρελαίου στα 100 δολάρια το βαρέλι καθώς αυξάνεται η ζήτηση ή εάν, αντ’ αυτού, το καρτέλ και οι σύμμαχοί του προετοιμάζονται για ένα καλοκαίρι μέτριας κατανάλωσης που χαρακτηρίζεται από ύφεση.
• Το δεύτερο σημαντικό ζήτημα είναι τα αποθέματα. Ενώ τα αποθέματα στις ΗΠΑ μειώνονται, τα παγκόσμια αποθέματα εξακολουθούν να είναι υψηλά. Το πρώτο τρίμηνο, τα εμπορικά αποθέματα πετρελαίου που διατηρούνται στις χώρες του ΟΟΣΑ ήταν περίπου 8% πάνω από τα επίπεδα του περασμένου έτους, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Υπηρεσίας Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ. Αυτό είναι ένα αρκετά μεγάλο εμπόδιο και ένα σημάδι της αδυναμίας στην κατανάλωση που μαστίζει την αγορά τους τελευταίους μήνες.
• Το τρίτο πρόβλημα είναι οι ρωσικές ροές. Οι «πετρλαϊκοί ταύροι» μάταια περίμεναν να εκδηλωθεί η μείωση της παραγωγής που η Ρωσία είχε υποσχεθεί για τον Μάρτιο. Το Κρεμλίνο είπε ότι θα μειώσει την παραγωγή κατά 500.000 βαρέλια την ημέρα τον Μάρτιο ως αντίποινα για τις απαγορεύσεις εισαγωγών και τα πλαφόν που επιβλήθηκαν από «μη φιλικές χώρες». Αλλά δεν υπάρχει κανένα σημάδι χαμηλότερης ρωσικής παραγωγής στο ένα μέτρο που έχει σημασία για τις παγκόσμιες αγορές αργού -τον αριθμό των βαρελιών που φεύγουν από τη χώρα.
• Τέταρτον, η πειθαρχία στην παραγωγή του σχιστολιθικού πετρελαίου. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που υπήρχαν δύο σημαντικοί παίκτες στους οποίους στράφηκαν οι έμποροι πετρελαίου για να κατευθύνουν τις προμήθειες: ο ΟΠΕΚ και η βιομηχανία σχιστόλιθου των ΗΠΑ. Εκείνη την εποχή, ο ΟΠΕΚ και ο σχιστόλιθος είχαν μπει σε μια μάχη για το μερίδιο αγοράς. Ήταν μια κόντρα που βοήθησε να κρατηθούν οι παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου -και ο πληθωρισμός που προκλήθηκε από την ενέργεια- σε φυσιολογικά επίπεδα κόλπο για το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας. Τώρα, καθώς οι εκκλήσεις για μέγιστη παραγωγή σχιστόλιθου επιταχύνονται, ο ΟΠΕΚ έχει έναν λιγότερο παράγοντα να υπολογίσει όταν λαμβάνει αποφάσεις για την προσφορά.
• Και τέλος, η καμπύλη των μελλοντικών συμβολαίων. Η συζήτηση για το πετρέλαιο των 100 δολαρίων/βαρέλι έχει αρχίσει από τα τέλη του περασμένου έτους, αλλά φαίνεται ότι ακόμα δεν έχει φτάσει στο τέλος της. Πρώτον, ορισμένοι αναλυτές είχαν προβλέψει ότι οι τιμές θα έφταναν αυτό το όριο το δεύτερο τρίμηνο του 2023, ενώ τώρα μερικοί από τους μεγαλύτερους «ταύρους» εκτιμούν ότι το ποσό αυτό δεν θα μπει στο παιχνίδι πριν το 2024. Η καμπύλη συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης πετρελαίου αντανακλά αυτές τις προσδοκίες. Οι τιμές για συμβόλαια που συνδέονται με παραδόσεις έως τον Δεκέμβριο του 2024 και του 2025 έχουν αυξηθεί, ακόμη και όταν τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης αναφοράς αρχίζουν να χαλαρώνουν.