Επέκταση ενός μήνα μορατόριουμ στο Αιγαίο: Από τον “πόλεμο” στην “ειρήνη” – Οδικός χάρτης “νηνεμίας” στις ένοπλες δυνάμεις… με μία επιφύλαξη

Παρά την αλλαγή κλίματος ως απόρροια της αλληλεγγύης της Αθήνας μετά τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία οι θέσεις της Άγκυρας δεν έχουν αλλάξει. Ούτε έχει υποχωρήσει από τις διεκδικήσεις της.  Ωστόσο εν μέσω της διπλωματικής και στρατιωτικής νηνεμίας Αθήνα και Άγκυρα δείχνουν ότι βαδίζουν στην οδό των «6 σημείων» που είχε συμφωνηθεί κατά τη συνάντηση της κας. Μπούρα με τον πιο στενό συνεργάτη του Ταγίπ Ερντογάν, Ιμπραίμ Καλίν και που προβλέπει μεταξύ «καυτών» θεμάτων, την ανταλλαγή επισκέψεων κορυφαίων υπουργών των δυο κυβερνήσεων, οι οποίοι έχουν κληθεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια να διαχειριστούν την κρισιμότητα των ελληνοτουρκικών σχέσεων οι οποίες βάδισαν σε τεντωμένο σχοινί..

Το τουρκικό πρακτορείο Ανατολού σε ρεπορτάζ του με τίτλο: «Η αλληλεγγύη σε «δύσκολες στιγμές» οδήγησε την Τουρκία και την Ελλάδα σε διαδικασία διαλόγου» σημειώνει ότι μετά τους σεισμούς «αν και υπάρχουν πολλά αλληλένδετα προβλήματα μεταξύ των δύο χωρών, ιδιαίτερα στο Αιγαίο, που άπτονται άμεσα των θεμελιωδών δικαιωμάτων και συμφερόντων της Τουρκίας, οι διμερείς σχέσεις, που ήταν τεταμένες ειδικά από το 2020, έχουν πρόσφατα αποκτήσει νέο πρόσωπο με μηνύματα αμοιβαίας φιλίας και αλληλεγγύης».

• Η τουρκική υποστήριξη στην ελληνική υποψηφιότητα για το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, καθώς και η ελληνική στην τουρκική υποψηφιότητα για τη γγ του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) που ίσως ήταν πιο δύσκολο και λόγω Κυπριακού, επίσης υπογραμμίζονται.

Γίνεται αναφορά στη συνάντηση των ΥΦΥΠΕΞ των δύο χωρών, Φραγκογιάννη και Ακτσαπάρ, για τη «θετική ατζέντα», ενώ υπογραμμίζεται ιδιαίτερα τέλος η επίσκεψη του υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου στην Τουρκία – η πρώτη από το 2002 που είχε πάει για τελευταία φορά ως ΥΕΘΑ, ο Γιάννος Παπαντωνίου στην Κωνσταντινούπολη.

Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, μιλώντας στα «ΝΕΑ» μετά την επίσκεψη του στις σεισμόπληκτες περιοχές της Τουρκίας αναφερόμενος στη διμερή συζήτηση που είχε με τον Ακάρ τόνισε: «Συζητήσαμε για το τι μπορούμε να κάνουμε εκτός από τον συμβολισμό της επίσκεψης για τη βελτίωση του κλίματος. Θέματα που θα οριστικοποιήσουμε τις επόμενες μέρες σε τηλεφωνική επικοινωνία».

• Στο τραπέζι μπήκε μεταξύ άλλων, όπως ανέφερε ο Παναγιωτόπουλος, «το ζήτημα της ανάγκης διατήρησης των χαμηλών τόνων, ο περιορισμός των ασκήσεων, κατόπιν συνεννοήσεως, με εξαίρεση κάποιες προγραμματισμένες διεθνείς, όπως π.χ. ο «Ηνίοχος», επέκταση της χρονικής διάρκειας του μορατόριουμ Γιλμάζ – Παπούλια πέρα από τις 15 Σεπτεμβρίου για έναν μήνα», κάτι στο οποίο ο Ακάρ δήλωσε θετικός, ενώ όσον αφορά τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης οι δύο υπουργοί Άμυνας συμφώνησαν η επανέναρξη της διαδικασίας να καθοριστεί μετά τις εκλογές.

Υπενθυμίζεται ότι σε μορατόριουμ ασκήσεων αναφερόταν και δημοσίευμα της «Καθημερινής» τις προηγούμενες μέρες, με τη συμφωνία να έχει γίνει στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο.

Στην ίδια γραμμή με τον Παναγιωτόπουλο ήταν και οι δηλώσεις Ακάρ στην Χουριέτ, ο οποίος σημείωσε ότι το προσεχές διάστημα αναμένονται θετικές εξελίξεις όπως η παράταση του μορατόριουμ που προβλέπει αποφυγή ασκήσεων στο Αιγαίο μεταξύ 15- Ιουνίου και 15 Σεπτεμβρίου.

Παρά το καλό κλίμα και την καλή διάθεση, η εμπιστοσύνη όπως αποδεικνύεται είναι κάτι που χρειάζεται χρόνο. Πολλώ δε μάλλον όταν έχει προηγηθεί μία περίοδος ακραίας έντασης, με τις δύο χώρες να φτάνουν το 2020 σε οριακά σημεία, όπως έχει παραδεχτεί ο Δένδιας.

• Το σίγουρο είναι ότι Ελλάδα και Τουρκία θα βαδίσουν στις εκλογές σε «ήρεμα νερά». Το πώς θα καταλήξει η στροφή της Τουρκίας στις σχέσεις της με την Ελλάδα αναμένεται να φανεί μετά τις εκλογές. Και θα εξαρτηθεί από την ευρύτερη πολιτική που θα θελήσει να ακολουθήσει όποια κυβέρνηση προκύψει.

Είτε πάντως από τις διερευνητικές, είτε ακόμη κι από τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης είναι εύκολο να διεξαχθούν συμπεράσματα για το τι μέλει γενέσθαι από Σεπτέμβριο καθώς και οι δυο κυβερνήσεις που θα προκύψουν, θεωρείται βέβαιο ότι θα θέλουν «ανάσες» για το πρώτο κρίσιμο διάστημα που αφορά τον σχεδιασμό των επόμενων κινήσεων και την χάραξη πολιτικής με ορίζοντα νέας τετραετίας.

• Όσον αφορά τις ένοπλες δυνάμεις και την ηγεσία του υπουργείου Εθνικής άμυνας κάνει μεν κινήσεις σε πλήρη συνεννόηση με την κυβέρνηση με στόχο την περαιτέρω αποκλιμάκωση αλλά ζητά και απτές αποδείξεις για τις προθέσεις της γείτονος η οποία κανείς δεν ξεχνά ότι είχε φτάσει σε σημεία ευθείας απειλής προς την Ελλάδα.

Το πρώτο βήμα πάνω στο σχέδιο που θα κινηθούν τα επιτελεία είναι η «αναπροσαρμογή» ετήσιου προγραμματισμού ασκήσεων. Η «Γαλάζια Πατρίδα», έχει “ατονήσει” και άρα δεν υφίσταται λόγος για αυξημένη παρουσία αεροσκαφών, πλοίων, υποβρυχίων, στρατιωτικού προσωπικού στην οριογραμμή με την γείτονα.

Είναι πιθανό να αναβληθούν ακόμη και προγραμματισμένες στρατιωτικές ασκήσεις με στόχο το μήνυμα αποτροπής προς τη γείτονα και τούτο διότι η Τουρκία δεν κάνει πλέον ασκήσεις που σκοπό έχουν να προκαλέσουν. Εξαίρεση κάποιες προγραμματισμένες διεθνείς ασκήσεις, όπως π.χ. ο “Ηνίοχος”.

Πλοία επιτήρησης ή οι κανονιοφόροι, δεν θα πάψουν να πλέουν πέριξ των νησιών του αν. Αιγαίου στις προγραμματισμένες τους περιπολίες.

Το δεύτερο σημείο μεταφράζεται ως δουλειά, συμμαζέματα σε μέσα και υλικά που σχεδόν μια τετραετία ήταν σε διαρκή χρήση, συντήρηση και σαφώς επίτευξη οικονομίας κλίμακος αν βεβαίως αυτή η ηρεμία συνεχιστεί τουλάχιστον έως το τέλος αυτής της χρονιάς. Μπορεί το θέμα των φρεγατών ΜΕΚΟ για παράδειγμα να «κλείδωσε» κι από το κοινοβούλιο όμως ο δρόμος είναι μακρύς έως τη συμβασιοποίηση και την υλοποίηση του εκσυγχρονισμού.

Το τρίτο σημείο που έχει ιδιαίτερη αξία είναι η προσπάθεια για περαιτέρω ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων.

• Και στον στρατό ξηράς δεν μπορούν να λείπουν οι διασυμμαχικές ασκήσεις με χώρες που όλα τα τελευταία χρόνια έχουν σταθεί στο πλευρό της Αθήνας κι έχουν αποδείξει ότι αποτελούν είτε νέους είτε διαχρονικούς συμμάχους της Ελλάδας.

Εκτός όμως όλων των παραπάνω, η στρατιωτική ηγεσία ζητά πάντοτε να υπάρχει εγρήγορση και αντανακλαστικά διότι μπορεί σε κορυφαίο πολιτικό επίπεδο ή σε επίπεδο υπουργών όλα να δείχνουν ότι χτίζεται ένα νέο μέλλον για τις δυο χώρες, σε επίπεδο όμως υπηρεσιακών παραγόντων παρατηρούνται τα ίδια φαινόμενα, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα το βέτο της Άγκυρας για ΝΑΤΟϊκή άσκηση εντός του FIR Αθηνών.

Οι υπηρεσιακοί παράγοντες της γείτονος αξίωσαν από τη συμμαχία να μην συμπεριλάβει περιοχές στο αν. Αιγαίο καθώς θεωρούνται όπως είπε αποστρατιωτικοποιημένες. Αυτό το φαινόμενο δεν θεωρείται τυχαίο και δείχνει ότι η Άγκυρα μπορεί να έχει λειτουργήσει επικοινωνιακά, δείχνοντας σε όλους ένα πρόσωπο διαφορετικό από το συνηθισμένο, αλλά μονίμως θα έχει παράλογες αξιώσεις και θα επιχειρεί πάντα το περαιτέρω γκριζάρισμα στο Αιγαίο…

Με πληροφορίες in.gr, hellasjournal.com