Εκλογές: Ο δρόμος προς τις κάλπες – Οι κρίσιμες ημερομηνίες, οι διερευνητικές, τα ποσοστά – Ο οδικός χάρτης μέχρι τον σχηματισμό κυβέρνησης

Μια μακρά προεκλογική περίοδος ξεκίνησε άτυπα από σήμερα με την ανακοίνωση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη ότι οι πρώτες εκλογές της απλής αναλογικής θα διεξαχθούν στις 21 Μαΐου.

Μια περίοδος που μπορεί να φτάσει ακόμη και ως τα μέσα Αυγούστου ή ακόμη και τις αρχές του φθινοπώρου αν και εφόσον χρειαστεί να στηθούν 3 φορές κάλπες.

«Οι εθνικές εκλογές θα διεξαχθούν στη λήξη της τετραετίας, όπως εξ αρχής είχα δεσμευτεί. Θα γίνουν την Κυριακή 21 Μαΐου. Αν χρειαστεί δεύτερη αναμέτρηση ώστε να ακυρωθεί η περιπέτεια της απλής αναλογικής, αυτή θα πραγματοποιηθεί το αργότερο μέχρι τις αρχές Ιουλίου», δήλωσε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης από το Υπουργικό Συμβούλιο, δίνοντας το στίγμα των προθέσεων του για τη δεύτερη κάλπη της ενισχυμένης αναλογικής, αν και εφόσον η πρώτη κάλπη δεν βγάλει αυτοδύναμη κυβέρνηση ή κυβέρνηση συνεργασίας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, σε αυτή την περίπτωση, η επικρατέστερη ημερομηνία για τη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση είναι η Κυριακή 2 Ιουλίου, χωρίς ωστόσο να αποκλείεται και η 9η Ιουλίου ή ακόμη και η Κυριακή 25 Ιουνίου, στη λήξη των πανελλαδικών εξετάσεων.

Ποιος είναι ο οδικός χάρτης ως τον σχηματισμό κυβέρνησης;

Την Μεγάλη Τρίτη 11 Απριλίου ή τη Μεγάλη Τετάρτη 12 Απριλίου, ολοκληρώνεται το νομοθετικό έργο της Βουλής, η οποία κλείνει για τις Πασχαλινές διακοπές.

Την εβδομάδα μετά την Κυριακή του Πάσχα και ως την Κυριακή του Θωμά, ή το αργότερο τη Δευτέρα που ακολουθεί, 24 Απριλίου, θα έχει ανοίξει ξανά η Βουλή για να προκηρυχθούν οι εκλογές και να εκδοθεί και θυροκολληθεί το Προεδρικό Διάταγμα για τη διάλυση της, και να ξεκινήσει έτσι και τυπικά η έναρξη της προεκλογικής περιόδου.

Η επόμενη κίνηση μετά την προκήρυξη των εκλογών είναι να οριστεί ο νέος υπηρεσιακός υπουργός Εσωτερικών στην θέση του Μάκη Βορίδη, καθώς με τον νέο εκλογικό νόμο δεν θα υπάρξουν άλλες αλλαγές στην κυβέρνηση, όπως γινόταν τα προηγούμενα χρόνια. Επίσης, αναμένεται να παραιτηθεί από την θέση του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου καθώς θα είναι υποψήφιος. 

Η 5η Μαΐου είναι μια σημαντική ημερομηνία καθώς τότε το Α΄Τμήμα του Αρείου Πάγου αναμένεται να ανακηρύξει τους εκλογικούς συνδυασμούς και να αποφασίσει εάν ο φυλακισμένος, πρώην βουλευτής της Χρυσής Αυγής, Ηλίας Κασιδιάρης, είναι ο αρχηγός του «Εθνικού Κόμματος – Έλληνες». Σε αυτή την περίπτωση το κόμμα “Έλληνες” – το οποίο στις δημοσκοπήσεις αποτυπώνεται να λαμβάνει το… εισιτήριο για την είσοδο του στη Βουλή –  δεν θα λάβει μέρος στις επερχόμενες εκλογές.

Οι διερευνητικές  

Δεδομένου ότι οι κάλπες της απλής αναλογικής, στις 21 Μαΐου θεωρείται απίθανο να αναδείξουν αυτοδύναμη κυβέρνηση, την επομένη της εκλογικής αναμέτρησης η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, θα δώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον αρχηγό του πρώτου κόμματος.

Ο κάθε αρχηγός έχει δικαίωμα να κρατήσει την διερευνητική εντολή για τρεις μέρες, συνολικά δηλαδή εννέα ημέρες, με τη δυνατότητα ωστόσο να την παραδώσει ακόμη και την ίδια ημέρα ή και να μη τη λάβει καν.

Εφόσον διαπιστωθεί αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης, τότε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου θα συγκαλέσει σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό την προεδρία της, σε μια ύστατη προσπάθεια σχηματισμού οικουμενικής κυβέρνησης. Μία τέτοια προοπτική θεωρείται επίσης αδύναμη.

Σε κάθε περίπτωση η διαδικασία αυτή θα έχει ολοκληρωθεί ως την Τρίτη 30 Μαΐου.

Η επόμενη κίνηση είναι η Πρόεδρος της Δημοκρατίας να ορίσει Πρωθυπουργό έναν από τους προέδρους των τριών ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας και θα ορκιστεί Υπηρεσιακή Κυβέρνηση, η οποία θα οδηγήσει τη χώρα στη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση, με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής.

Μετά την ορκωμοσία της θα συνεδριάσει η νέα Βουλή, θα εκλέξει προεδρείο και μετά από μια ημέρα θα εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα για τη διάλυση της.

Με βάση το χρονοδιάγραμμα, οι δεύτερες κάλπες θα στηθούν το αργότερο στις αρχές Ιουλίου, με επικρατέστερη ημερομηνία την 2α Ιουλίου.

Τα ποσοστά

Το ποσοστό που πρέπει να συγκεντρώσει το πρώτο κόμμα για να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση εξαρτάται από τον αριθμό των κομμάτων που θα μπουν στη Βουλή και των ποσοστών που θα λάβουν τα άλλα μικρότερα κόμματα. Βάσει των σημερινών δημοσκοπικών συσχετισμών αυτοδύναμη κυβέρνηση σχηματίζει το κόμμα που το ποσοστό του θα είναι κοντά στο 37%.

Εάν και εφόσον κάποιο κόμμα συγκεντρώσει αυτοδυναμία, τότε η χώρα αποκτά αμέσως κυβέρνηση. Αν όμως αυτό δεν συμβεί, τότε ξεκινά εκ νέου από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας η διαδικασία των διερευνητικών εκλογών. Το καλό σενάριο σε αυτή την περίπτωση είναι να υπάρξει η απαραίτητη συνεργασία κομμάτων για να σχηματιστεί κυβέρνηση και ως τα μέσ α Ιουλίου να έχει ξεκινήσει το έργο της.

Πόσο πιθανές είναι οι τρίτες κάλπες;

Είναι γεγονός ότι κάποιοι συνεργάτες του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, έχουν εισηγηθεί αυτή την πρόταση για την περίπτωση που είναι μικρό το ποσοστό που χωρίζει τη Ν.Δ. από τον στόχο της αυτοδυναμίας. Ωστόσο, η εισήγηση αυτή δεν κερδίζει έδαφος και προφανώς όλοι απεύχονται να χρειαστεί η χώρα να συρθεί σε περιπέτειες ως το φθινόπωρο. Αν τελικά πάμε σε τρίτες εκλογές, τότε αυτές τοποθετούνται στις 13 Αυγούστου.