Τέσσερα συμπεράσματα από τις δημοσκοπήσεις μετά τα Τέμπη- Τι τρομάζει το Μαξίμου- Τα “αδιέξοδα” που ίσως προκύψουν
Η Συντακτική ομάδα του Libre
Με τον πρώτο μεγάλο κύκλο δημοσκοπήσεων μετά την τραγωδία με το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη και δεκάδες χιλιάδες πολίτες να συνεχίζουν για δεύτερη εβδομάδα τις δυναμικές διαδηλώσεις, μπορούν να εξαχθούν κάποια πρώτα πολιτικά συμπεράσματα, πάντοτε, ωστόσο, με τον κίνδυνο να σημειωθούν μεταβολές της τάσης το επόμενο χρονικό διάστημα.
Υπό το βάρος αυτής της καταλυτικής εξέλιξης που αρκετοί θεωρούν πως αποτελεί βαθιά ρωγμή στον πολιτικό χρόνο, ίσως και μία δύσκολα ανατάξιμη τάση, ο πρωθυπουργός διστάζει να αποφασίσει τον χρόνο των εκλογών και σημειώνεται το παράδοξο: να έχει προσδιορίσει, για παράδειγμα, ο Ταγίπ Ερντογάν την ημερομηνία της εκλογικής μάχης (14 Μαϊου) παρά τους καταστροφικούς σεισμούς που χτύπησαν την γειτονική χώρα καισ τοίχισαν δεκάδες χιλιάδες ανθρώπινες ζωές, ενώ στην Ελλάδα να μην γνωρίζουμε εάν οι εκλογές θα διεξαχθούν τον Απρίλιο (ελάχιστα πιθανό), τον Μάϊο, ή ακόμα και τον Ιούλιο ή τον Σεπτέμβριο!
Οι δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας μπορεί να χωριστούν σε τρεις κατηγορίες: δύο εξ αυτών (MRB,Prorata) εμφανίζουν την διαφορά μεταξύ της Ν.Δ και του ΣΥΡΙΖΑ στα όρια του στατιστικού σφάλματος (2,9 και 2,5%), Marc και Pulse δίνουν την διαφορά από 3,5-4,5%, και μία μόνο, η Metron Analysis φέρνει την διαφορά στο 5,8%. Η τελευταία είναι, μάλιστα, η μόνη μέτρηση που εμφανίζει τον ΣΥΡΙΖΑ να χάνει 2 μονάδες -η Ν.Δ χάνει τέσσερις-, κάτι από δύσκολα εξηγήσιμο έως παράδοξο, ενώ όλες οι άλλες καταγράφουν το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης στάσιμο, ή ενισχυμένο κατάτι.
Ο επικεφαλής της Metron Στράτος Φαναράς, μάλιστα, σχολίασε …υπαινικτικά το γεγονός ότι οι άλλες εταιρείες δεν καταγράφουν πτώση του ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ.
Η Ν.Δ εξακολουθεί να διατηρεί μεγάλο προβάδισμα στην παράσταση νίκης, αν και σημαντικά μειωμένο, ενώ και η “καταλληλότητα” του πρωθυπουργού καταγράφει απώλειες και για πρώτη φορά δεν υπάρχει η σχεδόν χαώδης διαφορά αλλων μετρήσεων.
Πρώτο συμπέρασμα: Ενώ η οξύτατη πόλωση που είχε αναπτυχθεί στο δίπολο Ν.Δ-ΣΥΡΙΖΑ και Μητσοτάκης-Τσίπρας, πριν την τραγωδία στα Τέμπη, είχε φέρει δημοσκοπικά τα δύο κόμματα σε αρκετά υψηλά ποσοστά, δημιουργώντας ένα συμπαγές μπλοκ δικομματισμού με ποσοστό που ξεπερνούσε (αθροιστικά) το 60% και με την αναγωγή ακόμα υψηλότερα, η οργή της κοινωνίας για το σιδηροδρομικό δυστύχημα έχει ανατρέψει την εικόνα.
Δηλαδή, η πτώση των ποσοστών της Ν.Δ και η συγκράτηση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ, “τραβάει” το μπλοκ του δικομματισμού σε μικρότερο άθροισμα, πιο κοντά στο 50%. Είναι προφανές πως η οργή των πολιτών αφορά πρωτίστως μεν την κυβέρνηση (που της αποδίδει τις κύριες ευθύνες και την ελέγχει για τυχόν συγκάλυψη), συμπαρασύρει, όμως, ολόκληρο το σύστημα εξουσίας και διακυβέρνησης, και ως εκ τούτου και τον ΣΥΡΙΖΑ, παρότι, όπως είπε ο Αλέξης Τσίπρας (Mega), κυβέρνησε μόλις 4,5 από τα 49 χρόνια της μεταπολίτευσης, ή από τα τελευταία 23 χρόνια που καθυστερεί η υλοποίηση του συστήματος τηλεδιοίκησης στους σιδηροδρόμους.
Δεύτερο συμπέρασμα: Εκ του παραπάνω, και με το ΠΑΣΟΚ να σημειώνει κι αυτό απώλειες, και εφόσον η τάση δεν ανατραπεί, είναι εξαιρετικά δύσκολο εως απίθανο να προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας από την κάλπη της απλής αναλογικής. Εάν η Ν.Δ κόψει πρώτη το νήμα με τα χαμηλά ποσοστά που καταγράφονται στις μετρήσεις, δεν μπορεί να σχηματίσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία συνεργαζόμενη με το ΠΑΣΟΚ, το ίδιο θα συμβεί και σε πρωτιά ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα κι αν ήταν εφικτό να προστεθεί και κάποιο τρίτο κόμμα (Μερα25).
Η μοναδική (λογική) περίπτωση σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας από την πρώτη αναμέτρηση, με προβολή της εικόνας των δημοσκοπήσεων, είναι μόνο μία κυβέρνηση ειδικού σκοπού με την συμμετοχή των τριών πρώτων κομμάτων με πρωθυπουργό κοινής αποδοχής. Το σενάριο αυτό απορρίπτεται κατηγορηματικά απ΄ όλους, ωστόσο υπό προϋποθέσεις μπορεί να αποτελέσει πρόταση υπό πίεση από κέντρα εκτός πολιτικής, ή ακόμα και εκτός χώρας. Εάν, δε, το ποσοστό της Ν.Δ στην κάλπη της απλής αναλογικής δεν δίνει προβολή έστω και οριακής αυτοδυναμίας στην δεύτερη κάλπη, τότε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ίσως υποχρεωθεί να κάνει δεύτερες σκέψεις, όπως λένε έμπειροι κυβερνητικοί παράγοντες.
Το περιβάλλον που διαμορφώνεται μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία και άλλοθι για κάτι τέτοιο: αφενός το επιτακτικό αίτημα της κοινωνίας για ένα ασφαλές κράτος με ακ βάθρων αλλαγή δομών και νοοτροπίας, αφετέρου η οικονομική κρίση που θα προκύψει λόγω αλλαγής δημοσιονομικού μείγματος και αύξησης επιτοκίων (κόκκινα δάνεια), και τώρα γίνεται πολύ σοβαρότερη εξαιτίας του διεθνούς τσουνάμι που προκαλούν οι “σεισμοί” της SVB και της Credit Suisse.
Τρίτο συμπέρασμα: Η αδιευκρίνιστη ζώνη έχει διογκωθεί και πολλοί ψηφοφόροι, κυρίως της Ν.Δ, μετακινούνται προς αυτήν, με σφοδρή την πιθανότητα να μετακινηθούν τελικά προς μικρότερα κόμματα της δεξιάς, ή να μην προσέλθουν στις κάλπες. Εκείνο που “τρέμουν” οι δημοσκόποι και γνωρίζουν τα κομματικά επιτελεία είναι πώς, υπό τις σημερινές συνθήκες, το ποσοστό του “κόμματος Κασιδιάρη” φτάνει ή και ξεπερνάει το 5%. Η απόφαση του Αρείου Πάγου θα είναι εκ των πραγμάτων κρίσιμη, ωστόσο ακόμα και η καταγραφή είναι ένα ηχηρό μήνυμα για την ενίσχυση της ακροδεξιάς ψήφου.
Τέταρτο συμπέρασμα: Είναι ενδιαφέρον ένα γράφημα- εύρημα της Metron Analysis, αυτό που δείχνει πως διαμορφώνεται ένα ποτάμι “Αλλαγής” που εκπροσωπεί το 63% των πολιτών. Το αίτημα συμπυκνώνει εκείνους που θέλουν ανατροπή της λειτουργίας του κράτους, και όσους ζητούν αλλαγή μοντέλου διακυβέρνησης, ή αλλαγή κόμματος διακυβέρνησης. Είναι αναμφίβολα μία τάση ευθέως και οργισμένα αντικυβερνητική, όμως δεν μπορεί να αποδοθεί στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το οποίο ως κόμμα που κυβέρνησε δεν μπορεί να εκπροσωπήσει το συνολο αυτής της τάσης. Από την άλλη είναι αρκετά υψηλό (32%) το ποσοστό εκείνων που θέλουν “Συνέχεια”, κάτι που σε μεγάλο βαθμό το εκπροσωπεί η κυβέρνηση.
Τι έδειξαν οι μετρήσεις της MRB και Prorata
Νέο πολιτικό τοπίο καταγράφουν οι δημοσκοπήσεις μετά την τραγωδία στα Τέμπη. Στη δημοσκόπηση της MRB για το κανάλι OPEN, η διαφορά στην πρόθεση ψήφου είναι πλέον κάτω από τις 3 μονάδες. Αντίστοιχο είναι το εύρημα και στη δημοσκόπηση της Prorata για τον τηλεοπτικό σταθμό Attica TV, με τη διαφορά ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ να είναι στο 2,5%.
Ένα άλλο βασικό στοιχείο στο οποίο συγκλίνουν οι νέες έρευνες κοινής γνώμης είναι ότι η οργή για το σιδηροδρομικό δυστύχημα δεν στρέφεται μόνο κατά της τωρινής κυβέρνησης, αλλά και κατά των προηγούμενων κυβερνήσεων.
Είναι χαρακτηριστικό πως η λέξη «οργή» εκφράζει περισσότερο (63,4%) τους πολίτες για το παρόν και το μέλλον της χώρας, σύμφωνα με δημοσκόπηση της MRB για λογαριασμό του OPEN, που πραγματοποιήθηκε το διάστημα 6-13 Μαρτίου.
Ειδικότερα, στη δημοσκόπηση της MRB, στο ερώτημα ποιος / ποιοι ευθύνονται κυρίως το 46,8% απάντησε ότι ευθύνεται η σημερινή και όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις, το 13% κυρίως η κυβέρνηση της Ν.Δ., το 8,8% ο σταθμάρχης, το 8,5% το υπουργείο Μεταφορών και ο πρώην υπουργός Κώστας Αχ. Καραμανλής και το 5,6% κυρίως οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Ευθύνες στον ΟΣΕ και στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ ρίχνει το 5,3% των ερωτηθέντων, στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων το 3,6%, στη Hellenic Train το 2,5%, ενώ το 4,4% δεν τοποθετήθηκε.
SiteDesign