Ευθύνες, τώρα, λίγο πριν, και παλιά…
Το πρωτεύον, το καταλυτικό, το θεμελιώδες, το ανεπίστρεπτο: 57 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους στο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών. Εθνική τραγωδία. Ποτέ στο παρελθόν η Ελλάδα δεν αντίκρυσε τόσα πολλά λευκά φέρετρα σε τόσο μικρό χρόνο. Και τώρα τα περί ευθυνών…
Στη δημόσια σφαίρα, στην πολιτική αντιπαράθεση και εκ των καταγγελιών των εργαζομένων στους σιδηροδρόμους και στο πλαίσιο της επείγουσας δικαστικής έρευνας προκύπτουν τρία επίπεδα πιθανής απόδοσης τους.
Πρώτο, το “ανθρώπινο λάθος”. Ήτοι, ο,τιδήποτε συνέβη στο σταθμαρχείο της Λάρισας και περιλαμβάνει πρωτίστως τον σταθμάρχη, τους συναδέλφους του που την “κοπάνησαν” πριν την ώρα τους, και το “συστηματάκι” των αναρρωτικών.
Δεύτερο, οι “διαχρονικές ευθύνες”, άλλως πως η συνυπευθυνότητα. Αυτές, δηλαδή, που από την πρώτη στιγμή -πριν καλά καλά μετρηθούν οι νεκροί και διαπιστωθεί τι ακριβώς συνέβη- επικαλέστηκε η κυβέρνηση, δια της ανάληψης (;) πολιτικής ευθύνης από τον Κώστα Αχ.Καραμανλή και τον ίδιο τον πρωθυπουργό κατά την επιστροφή του (στο Μαξίμου) από τον τόπο της τραγωδίας.
Τρίτο, όλα όσα συνέβησαν στο χρονικό πλαίσιο πριν και κατά την τραγωδία. Οι εγκληματικές αμέλειες του συστήματος διοίκησης κατά την τελευταία 3ετία. Αυτό που αμέλησε για τις ανακοινώσεις και τα εξώδικα των εργαζομένων, αυτό που απέτυχε παταγωδώς να εφαρμόσει όσα προβλέπονται από συμβάσεις, οδηγίες, κανονισμούς και κεκτημένη εμπειρία. Το υπουργείο Υποδομών, ο ΟΣΕ, η ΕΡΓΟΣΕ, η Hellenic Train, ολόκληρη η κάθετη δομή λειτουργίας των σιδηροδρόμων.
Το πρώτο και τρίτο επίπεδο ευθυνών αφορά στην πρόκληση του πολύνεκρου δυστυχήματος. Την απόδοση αυτών ακριβώς των εγκληματικών ευθυνών απαιτεί η λαϊκή οργή που κοχλάζει στις διαδηλώσεις. Αυτήν απαιτεί και η κοινή λογική. Κυρίως, αυτήν απαιτούν οι οικογένειες των θυμάτων.
Και, εν τέλει, αυτά τα δύο επίπεδα πρέπει να προταχθούν στην δικαστική διερεύνηση. Δεσμεύθηκε, άλλωστε, ο ίδιος ο πρωθυπουργός όταν προεξόφλησε πως θα ανακοινωθεί το σχετικό πόρισμα μέχρι τις εκλογές. Και προς αυτή την κατεύθυνση θα έπρεπε να κινείται και η εντολή “προτεραιοποίησης” του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Ισίδωρου Ντογιάκου, την οποία ενίσχυσε δια της προτροπής του -καλώς ή κακώς- ο πρωθυπουργός.
Δεν πρέπει, φυσικά, να μπει στο συρτάρι η αναζήτηση των ευθυνών (πολύ) πριν το δυστύχημα. Επ’ ουδενί. Όμως, εάν φτάσουμε να ερευνούμε εκ νέου για την περατωθείσα έρευνα για ένα δυστύχημα με τρένο που εκτροχιάστηκε (και δεν συγκρούστηκε με άλλο στην ίδια γραμμή) στο Άδενδρο, πριν έξι χρόνια, υπάρχει ο κίνδυνος να στραφεί η δυναμική της έρευνας σε κάτι άλλο και όχι στην τραγωδία των Τεμπών.
Κι΄έτσι οι οικογένειες των θυμάτων θα μαθαίνουν τι δεν έκανε ο Σπίρτζης, τι “τρύπες” είχε η σύμβαση 717 του Σαμαρά που παραλήφθηκε από τον Τσίπρα, εάν παρέδωσε το 50% ή το 70% της τηλεδιοίκησης ο τελευταίος στον Μητσοτάκη, εάν καλώς ή κακώς λαμβάνονται οι άδειες και τα ρεπό των εργαζομένων και άλλα με μεγάλο ενδιαφέρον, αναμφίβολα, που, όμως, δεν δίνουν απαντήσεις στο κύριο, το πρωτεύον, το καταλυτικό, το ανεπίστρεπτο.
Και θα διαπιστώνουν πως η απόδοση ευθυνών δεν θα φτάσει -πιθανώς- ούτε καν μέχρι τις διοικήσεις του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ (που έχουν παραιτηθεί μέχρι να …παραιτηθούν), ούτε, φυσικά, μέχρι τον παραιτηθέντα υπουργό που δια της εκλογής του θα ξαναγίνει μάλλον υπουργός.
Ας μην διαμαρτύρονται, μετά, διάφοροι για την “αντιπολιτική” ή “αντισυστημική” ψήφο. Κρατούν -ας το καταλάβουν- αναμένο σπίρτο πάνω από την χυμένη βενζίνη…