Σε απόγνωση οι οδηγοί ταξί: 7ήμερη εργασία και 65% μείωση εσόδων – Έρευνα
Επτά ημέρες την εβδομάδα για δώδεκα ώρες δούλεψαν περισσότεροι από τους μισούς αυτοκινητιστές ταξί της Αττικής καθώς όπως προκύπτει από την πρώτη κλαδική μελέτη για τον κλάδο, την οποία εκπόνησε η ICAP για λογαριασμό του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, τα πρώτα 85 ευρώ της ημέρας κατευθύνονται στα έξοδα.
Την ίδια στιγμή οι κούρσες έχουν μειωθεί δραματικά, ενώ τα κενά χιλιόμετρα που διανύουν τα ταξί προκειμένου να βρουν πελάτη αυξάνονται χρόνο με το χρόνο. Η πανδημία έχει αφήσει ένα ισχυρό αρνητικό αποτύπωμα στον κλάδο, ο οποίος αν και είναι ένας από τους πιο παρεξηγημένους, προκύπτει ότι έχει μια ισχυρή συμβολή σε κομβικούς δείκτες της οικονομίας της Περιφέρειας Αττικής και κατ΄επέκταση της εθνικής οικονομίας.
Κατά την διάρκεια της πανδημίας το 2020 τα συνολικά έσοδα του κλάδου μειώθηκαν κατά 65% ή σε χρηματικούς όρους η μείωση ανήλθε σε 355,5 εκατ. ευρώ. Το 2021 υπήρξε μερική ανάκαμψη των εσόδων και παρά το γεγονός ότι το 2022 υπήρξε επιπλέον βελτίωση εσόδων, οι επαγγελματίες, εκμεταλλευτής και οδηγός και ιδιοκτήτης και οδηγός, δήλωσαν σε ποσοστά 33% και 38% αντίστοιχα ότι το 2022 ήταν ζημιογόνο έτος βάσει κερδών προ φόρου.
Το συνολικό ετήσιο κόστος όλου του κλάδου σε τρέχουσες τιμές 2022 ανέρχεται 370,1 εκατ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μερίδιο στο κόστος καλύπτουν τα καύσιμα με 43,8% του συνόλου και ακολουθούν οι εισφορές ΕΦΚΑ με μερίδιο 10% και οι προμήθειες των εταιρειών διαχείρισης πλατφόρμας με 9,4%.
Το κόστος ανά διανυόμενο χιλιόμετρο εκτιμήθηκε σε 0,38 ευρώ, ενώ λαμβάνοντας υπόψη τα ημερήσια διανυόμενα χιλιόμετρα ενός ταξί, η μέση ημερήσια δαπάνη λειτουργίας του ανέρχεται σε 85 ευρώ.
«Τα ευρήματα της μελέτης είναι εντυπωσιακά και αποτυπώνουν τα πραγματικά προβλήματα για τους επαγγελματίες, όπως για παράδειγμα την αύξηση των κενών χιλιομέτρων ή του χρόνου εργασίας τους, ενώ παράλληλα αποδεικνύουν την επιδραστικότητα που έχει ο κλάδος σε κομβικούς δείκτες της εθνικής οικονομίας», σημείωσε ο πρόεδρος του ΕΕΑ, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου κατά τη διάρκεια παρουσίασης της μελέτης.
Την επίθεση αφαίρεσης έργου που δέχεται το ταξί, σχολίασε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Συνδικάτου Αυτοκινητιστών Ταξί Αττικής (ΣΑΤΑ), Θύμιος Λυμπερόπουλος προσθέτοντας πως «το υψηλό κόστος ζωής και η ακρίβεια διώχνουν τους Έλληνες πελάτες μας, ενώ στο κομμάτι του τουρισμού υπάρχει μια διαρκής αφαίρεση έργου».
Σήμερα ο αριθμός των ταξί ανέρχεται σε περίπου 14.000 και το 70% ανήκει στην μεσαία κατηγορία με μέση αξία αγοράς ως 25.000 ευρώ.
Τα καινούργια αυτοκίνητα, από 1 έως 3 χρόνια, καλύπτουν μερίδιο 7,7% με το 44,6% των οχημάτων να είναι ηλικίας 4 – 8 ετών, ενώ το 29,2% είναι 9 έως 13 ετών. Το 1,5% των οχημάτων είναι ηλικίας μεγαλύτερη των 16 ετών.
Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης
Όπως προκύπτει από τη μελέτη, οι ώρες εργασίας καθημερινά ήταν περισσότερες το 2022 σε σχέση με το 2019, η οποία ήταν η τελευταία «κανονική» χρονιά πριν την πανδημία. Το 2019 το 23,3% εργαζόταν καθημερινά έως και 12 ώρες, ενώ το 2022 το ποσοστό αυτό αυξήθηκε σε 26,4%.
Το 2022 διαπιστώνεται αύξηση και της εβδομαδιαίας εργασίας σε σχέση με το 2019. Το 2022 το 54,8% των οδηγών εργάζεται και τις 7 ημέρες, ενώ το 2019 όλες τις ημέρες της εβδομάδας εργαζόταν το 50%.
Οι κούρσες σε σχέση με το 2019 έχουν μειωθεί. Τα ποσοστά με 15 ημερήσιες κούρσες και πάνω το 2022 είναι χαμηλότερα σε σχέση με το 2019. Συγκεκριμένα το 2019 το 17,1% πραγματοποιούσε 15 με 19 κούρσες την ημέρα, ενώ το 2022 μόλις το 7,7% πραγματοποίησε 15 με 19 κούρσες ημερησίως.
Αντίθετα, το ποσοστό των κενών χιλιομέτρων ήταν υψηλότερο το 2022 σε σχέση με το 2019. Το 2019 για το 4,8% των οδηγών το 60% με 80% των διανυόμενων χιλιομέτρων ημερησίως ήταν «κενά» χιλιόμετρα, ενώ το 2022 αυτό το μερίδιο των οδηγών αυξήθηκε στο 11,4%.
Η πιάτσα και το ραδιοταξί είναι οι πιο δημοφιλείς τρόποι εργασίας για τους επαγγελματίες ταξί. Το 35,3% επιλέγει να περιμένει στην πιάτσα για να παραλάβει κάποιον πελάτη ενώ το 21,3% επιλέγει να εργάζεται με ραδιοταξί και οι εφαρμογές του διαδικτύου καλύπτουν ποσοστό 19,3%.
Τα κόστη και η συμβολή του κλάδου σε εργασία – οικονομία
Το 45,1% των ταξί παρουσίασαν αύξηση του κόστους λειτουργίας το 2022 έναντι του 2019 μεταξύ 25% και 50% και το 41,8% αύξηση μεταξύ 50% και 75%.
Το σύνολο των ημερήσιων διαδρομών εκτιμάται σε περίπου 100.000. Από αυτές περίπου το 65% – 70% προέρχεται από τις πλατφόρμες ή τηλεφωνικά και μόνο το 30% – 35% από το δρόμο
Οι συνολικές ετήσιες εισπράξεις των ταξί στην Αττική το 2022 ανήλθαν σε €546,9 εκατομμύρια, ενώ τα ετήσια έσοδα των ταξί καλύπτουν το 23% των συνολικών εσόδων των χερσαίων μεταφορών στην Αττική και η συνολική ετήσια απασχόληση των ταξί στην Αττική καλύπτει το 46% της συνολικής απασχόλησης των χερσαίων μεταφορών.
Η συνολική συμβολή των ταξί στην οικονομία της περιφέρειας Αττικής με τις πολλαπλασιαστικές επιδράσεις σε όλους τους υπόλοιπους κλάδους ανέρχεται, σύμφωνα με τη μελέτη σε €1,4 δισ. και η συνολική συμβολή στην απασχόληση της Αττικής σε 34.264 εργαζόμενους. Αμεσα στον κλάδο των ταξι εργάζονται περί τα 20.000 άτομα, την ώρα που οι εργαζόμενοι στις εταιρείες του ομίλου ΟΑΣΑ που προσφέρει υπηρεσίες αστικών μεταφορών το 2020 ανήλθαν σε 7.109 εργαζόμενους.
Για κάθε 1 εκατομμύριο ευρώ που δαπανάται για την αγορά υπηρεσιών αστικής μεταφοράς από τα ταξί προκαλείται πρόσθετη αύξηση στην συνολική οικονομική δραστηριότητα της περιφέρειας Αττικής κατά 1,5 εκατομμύριο, ενώ για κάθε 1.000 εργαζόμενους στον κλάδο των ταξί υποστηρίζονται επιπλέον 713 θέσεις εργασίας σε άλλους κλάδους.
Η μέση ετήσια επιβατική κίνηση των ταξί ανέρχεται σε 52,5 εκατ. επιβάτες ετησίως και καλύπτει το 8% της συνολικής αστικής επιβατικής κίνησης όλων των μέσων μαζικής μεταφοράς.
Με βάση τον δείκτη ετήσιου παραγόμενου έργου σε χιλιάδες οχηματοχιλιόμετρα ο κλάδος των ταξί σύμφωνα με τα τρέχοντα στοιχεία του 2022 είχε έργο 962,5 εκατ. οχηματοχιλιόμετρα. Λόγω του μεγάλου αριθμού των ταξί ο δείκτης είναι πολύ υψηλότερος του αντίστοιχου των μέσων μαζικής μεταφοράς του ΟΑΣΑ που το 2020 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) ανήλθαν σε 126,3 εκατ. οχηματοχιλιόμετρα.
Ηλεκτροκίνηση
Σε ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά κινείται η ηλεκτροκίνηση στον κλάδο των ταξί. Το κυρίαρχο καύσιμο των ταξί είναι το πετρέλαιο σε ποσοστό 82,8%, ενώ μερίδιο 14% του συνόλου χρησιμοποιεί φυσικό αέριο (cng) – βενζίνη. Οι βασικοί λόγοι αποφυγής της ηλεκτροκίνησης, σύμφωνα με τις απαντήσεις που έδωσαν οι ίδιοι οι επαγγελματίες ταξί είναι:
- Δυσκολία εύρεσης μονάδας φόρτισης
- Χρόνος φόρτισης
- Μη ικανοποιητική αυτονομία των ηλεκτρικών οχημάτων αφού για ένα ταξίδι θα πρέπει να πραγματοποιήσουν στάση μισής ώρας εάν ο φορτιστής δεν είναι κατειλημμένος από άλλο ηλεκτρικό όχημα.
Με δεδομένη την οικονομική κατάσταση, οι αυτοκινητιστές δυσκολεύονται να επωφεληθούν ακόμα και από τη δράση που ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τα «πράσινα ταξί».
Οπως σημείωσαν, η ενδεικτική λιανική τιμή με Φ.Π.Α. και τέλος ταξινόμησης ενός ηλεκτρικού ταξί ανέρχεται σήμερα στα 44.000 – 55.000 ευρώ. Το μέγιστο ποσό επιδότησης έχει όριο τις 17.500 ευρώ για όχημα αξίας μέχρι 43.750 ευρώ. Υστερα από δυο χρόνια πανδημίας, οι οδηγοί δηλώνουν ότι δεν διαθέτουν επαρκή κεφάλαια για την αντικατάσταση των οχημάτων τους σε ηλεκτρικά και καταγράφεται έντονος προβληματισμός για την αυτονομία των οχημάτων και τις δυσκολίες φόρτισης εντός του ωραρίου εργασίας.
Οι προτάσεις, όπως διατυπώθηκαν από τους επαγγελματίες
Στο πλαίσιο της έρευνας ζητήθηκε από τους αυτοκινητιστές ταξί να υποβάλουν τις δικές τους προτάσεις ελάφρυνσης του κλάδου. Από τις απαντήσεις τους προέκυψαν 5 βασικές προτάσεις, τις οποίες έχει ήδη υποβάλει και το ΣΑΤΑ στα συναρμόδια υπουργεία και συγκεκριμένα:
- Αύξηση του αφορολόγητου ορίου για τους αυτοαπασχολούμενους οδηγούς, στις 12.000 ευρώ.
- Αύξηση της προκαθορισμένης τιμής για την διαδρομή αεροδρόμιο Αθηνών – Κέντρο πόλης κατά 5 ευρώ στην απλή και νυχτερινή διαδρομή.
- Μείωση του ΦΠΑ στα καύσιμα και τις επιβατικές μεταφορές.
- Μείωση Ειδικού Φόρου καυσίμου για τους επαγγελματίες αυτοκινητιστές ΤΑΞΙ.
- Επαναφορά της διάταξης για το Δώρο Χριστουγέννων όπως ίσχυε στο παρελθόν