Financial Τimes/Μετά την ολοσχερή ανθρωπιστική καταστροφή το σοκ της ανοικοδόμησης – Εκτιμήσεις για τουλάχιστον 100 δισ. δολάρια – Ξεπερνούν τις 46.000 οι νεκροί

Την ώρα που εξακολουθεί να σοκάρει το μέγεθος της ανθρωπιστικής καταστροφής σε Τουρκία και Συρια από τους φονικούς σεισμούς με περισσότερους από 46.000 νεκρούς, χιλιάδες αγνοούμενους και άστεγους , ακόμη ένα μέγεθος αυτό του κόστους της ανοικοδόμησης δημιουργεί ίλιγγο. Ο απολογισμός των θυμάτων αναμένεται να αυξηθεί, με περίπου 264.000 διαμερίσματα στην Τουρκία να έχουν καταστραφεί ενώ πολλοί άνθρωποι αγνοούνται ακόμη καθώς οι διασώστες προσπαθούν να ακούσουν ενδείξεις ζωής κάτω από τα ερείπια. Δώδεκα ημέρα μετά τον σεισμό, εργάτες από το Κιργιστάν κατάφεραν να σώσουν μια πενταμελή οικογένεια Σύρων από τα ερείπια ενός κτηρίου στην πόλη Αντάκια (Αντιόχεια) στη νότια Τουρκία. Τουρκικά συνεργεία εξακολουθούσαν να ψάχνουν μέσα σε ισοπεδωμένα κτίρια με την ελπίδα να βρουν κι άλλους επιζώντες. Σύμφωνα με ειδικούς οι περισσότερες διασώσεις γίνονται τα πρώτα 24ωρα μετά τον σεισμό.

Ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό καθώς και ειδικοί εξέφρασαν ανησυχίες για την εξάπλωση μολύνσεων στην περιοχή όπου χιλιάδες κτίρια κατέρρευσαν την περασμένη εβδομάδα καταστρέφοντας τις υποδομές υγιεινής.

Την ίδια ώρα σύμφωνα με τους Financial Τimes το κόστος της ανοικοδόμησης στις πληγείσες από τους σεισμούς των 7,8 και 7,6 Ρίχτερ περιοχές της Τουρκίας, εκτιμάται ότι θα φθάσει σε τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια δολάρια.

• «Στη χειρότερη φυσική καταστροφή σε διάστημα ενός αιώνα» που έχει πλήξει χώρα της Ευρώπης, όπως χαρακτήρισε το σεισμό ο ΠΟΥ, θα απαιτηθεί η αποκατάσταση περισσότερων από ένα εκατομμυρίου κτιρίων και θα κοστίσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια.

Ο απολογισμός των νεκρών από τον σεισμό στην Τουρκία έφθασε τις 40.642, ενώ η γειτονική Συρία ανέφερε τουλάχιστον 5.800 θανάτους, έναν απολογισμό που παραμένει αναλλοίωτος εδώ και ημέρες.

Ενώ πολλά διεθνή συνεργεία διάσωσης έχουν φύγει από την τεράστια σεισμόπληκτη ζώνη στην Τουρκία, τουρκικά συνεργεία εξακολουθούσαν να ψάχνουν μέσα σε ισοπεδωμένα κτίρια με την ελπίδα να βρουν κι άλλους επιζώντες. Σύμφωνα με ειδικούς οι περισσότερες διασώσεις γίνονται τα πρώτα 24ωρα μετά τον σεισμό.

• Οι τοπικές αρχές και οι πολεοδόμοι έχουν αρχίσει να τους σχεδιασμούς γι’ αυτό που πιθανότατα θα είναι η μεγαλύτερη προσπάθεια ανοικοδόμησης στη χώρα από την ίδρυση της δημοκρατίας το 1923.

Τα μισά από τα 3,4 εκατομμύρια κτίρια στην πληγείσα περιοχή της νότιας Τουρκίας μπορεί να χρειαστεί να κατεδαφιστούν, δήλωσε ο Ειρούπ Μουτσού, επικεφαλής του επιμελητηρίου αρχιτεκτόνων στην Ένωση Επιμελητηρίων Τούρκων Μηχανικών και Αρχιτεκτόνων.

«Για να ανοικοδομήσεις αυτά τα σπίτια, πρέπει επίσης να χτίσεις υποδομές και δημόσιες εγκαταστάσεις, επομένως μπορούμε να μιλήσουμε για ένα προκαταρκτικό εκτιμώμενο κόστος ανοικοδόμησης 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων», είπε, προσφέροντας έναν πρόχειρο υπολογισμό του οικονομικού κόστους.

Αγώνας δρόμου για να καταγραφούν οι ζημιές από τον σεισμό

Από την πλευρά του ο Λουφτού Σαβάς Savaş, δήμαρχος της ιστορικής πόλης της Αντιοχείας που επλήγη σκληρά από τον σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου, μιλά επίσης ένα ποσό ανοικοδόμησης ύψους 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

• Οι εκτιμήσεις εξακολουθούν να διαφέρουν σημαντικά λόγω περιορισμένων πληροφοριών για το μέγεθος της ζημιάς. Ένας ειδικός μοντελοποίησης καταστροφών, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί, τοποθέτησε το κόστος ανοικοδόμησης μεταξύ 10 και 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Πολιτικοί μηχανικοί, πολεοδόμοι και ομάδες βοήθειας αγωνίζονται για να καταγράψουν την καταστροφή που σημειώθηκε στις πληγείσες περιοχές της νότιας Τουρκίας και της βόρειας Συρίας. Περίπου 13 εκατομμύρια άνθρωποι πιστεύεται ότι έχουν πληγεί. «Είναι τεράστιο, απολύτως τεράστιο», είπε η Τιζιάνα Ροσσέτο, καθηγήτρια αντισεισμικής μηχανικής στο University College του Λονδίνου. «Το κόστος θα είναι πραγματικά τεράστιο».

Οικιστικά ακίνητα, σχολεία, νοσοκομεία, εμπορικά κτίρια, αεροδρόμια, τζαμιά και άλλοι χώροι λατρείας θα πρέπει είτε να επισκευαστούν, είτε να ξαναχτιστούν, δήλωσε ο Ezgi Orhan, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Τσάνκαγια της Άγκυρας που ειδικεύεται στην ανοικοδόμηση καταστροφών. Ζωτικής σημασίας υποδομές όπως αυτοκινητόδρομοι και υπόγεια δίκτυα σωλήνων έχουν επίσης καταστραφεί, πρόσθεσε.

Οι εκτιμήσεις των ειδικών

Η επενδυτική τράπεζα JPMorgan ανέφερε ότι το άμεσο κόστος από τις κατεστραμμένες κατασκευές θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 25 δισεκατομμύρια δολάρια, ή το 2,5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της Τουρκίας.

• Η Ροσσέτο, επισημαίνει ότι οι επιθεωρητές συνήθως τοποθετούν τα κτίρια που έχουν υποστεί ζημιές από φυσικές καταστροφές σε μία από τις τρεις κατηγορίες: εντελώς κατεστραμμένα, επισκευάσιμα και κατοικήσιμα. Εάν αυτή η αξιολόγηση γίνει γρήγορα, θα είναι ευκολότερο να επαναπατριστούν οι άνθρωποι και να καταγραφεί η κλίμακα της ανακατασκευής που απαιτείται στην περιοχή.

Η Σάρα Σείντερμαν, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας που μελέτησε πώς το Νεπάλ ανέκαμψε μετά τον σεισμό του 2015, είπε ότι η κατασκευή από το κράτος μπορεί να είναι ταχύτερη, αλλά λιγότερο επιτυχημένη στο να γυρίσουν πίσω οι κάτοικοι. «Με την ανοικοδόμηση από πάνω προς τα κάτω, χτίζονται κατοικίες, αλλά συχνά δεν είναι ακριβώς αυτό που θέλουν οι άνθρωποι… και καταλήγεις με πολλά χαμένα δολάρια».

Ο Γκενσάι Σέρτερ, πρόεδρος του επιμελητηρίου πολεοδόμων της Τουρκίας, είπε ότι μία από τις παγίδες της προσπάθειας ανοικοδόμησης που ακολούθησε τον σεισμό του 1999 στη βορειοδυτική Τουρκία ήταν η δημιουργία αστικών περιοχών που δεν συνδέονται σωστά με τις μεγάλες πόλεις. «Ως αποτέλεσμα βιαστικών αποφάσεων, εμφανίστηκαν προαστιακές πόλεις, μερικές φορές σε αγροτικές εκτάσεις, αποκομμένες από τις πόλεις… Αυτό οδήγησε σε κοινωνικά προβλήματα εκεί».

• Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει αντιμετωπίσει επικρίσεις έχει δεσμευτεί να «ολοκληρώσει τις κατασκευές και την ανάκαμψη της περιοχής εντός ενός έτους». Αντιμετωπίζει εκλογές τον Μάιο, μια ψηφοφορία που σύμφωνα με τους αναλυτές μπορεί να είναι η πιο σκληρή των δύο δεκαετιών στην εξουσία του.

Η Σείντερμαν χαρακτήρισε ένα χρονοδιάγραμμα 12 μηνών «φανταχτερό… η ανοικοδόμηση είναι μια πολυετής διαδικασία», ενώ η Ροσσέτο είπε ότι είναι «εντελώς μη ρεαλιστικό».

«Ένα πράγμα είναι η ανοικοδόμηση με τον τρόπο που έκαναν στο παρελθόν, ένα άλλο είναι η ανοικοδόμηση με τρόπο που είναι πιο ασφαλής», πρόσθεσε η Ροσσέτο.