Σεισμοί/Τουρκία: Πώς η αντίδραση Ερντογάν μπορεί να τον ωφελήσει ή να σημάνει τον πολιτικό του θάνατο στις εκλογές

Καθώς πολλές χώρες προσφέρουν βοήθεια και οι ομάδες διάσωσης αγωνίζονται όλο το 24ωρο για να βρουν επιζώντες, ένα άτομο θέλει να φαίνεται ότι έχει τον απόλυτο έλεγχο της κατάστασης στην Τουρκία: Ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Άλλωστε, είναι μια εκλογική χρονιά με πολύ σημαντικό διακύβευμα για τον ίδιο. Η προσπάθειά του να επανεκλεγεί πρόεδρος στις 14η Μαΐου αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση από τότε που ανέλαβε την εξουσία, πριν 20 χρόνια, αρχικά ως πρωθυπουργός και στη συνέχεια ως πρόεδρος της Τουρκίας. Η αδυναμία να ανταποκριθεί σε μια φυσική καταστροφή μεγάλης κλίμακας μπορεί να σημάνει έως και τον πολιτικό του θάνατο.

Ο Ερντογάν ξέρει ότι δεν μπορεί να επαναλάβει το 1999, όταν ο τότε πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ βρέθηκε αντιμέτωπος με μια ακόμη μεγαλύτερη καταστροφή. Τότε, την ανεπαρκή και καθυστερημένη απάντηση της κυβέρνησης συνασπισμού στον σεισμό στο Ιζμίτ, ακολούθησε το σκάνδαλο διαφθοράς για τις οικοδομικές άδειες σε κτίρια που κατέρρευσαν και, στη συνέχεια, οι βαριές οικονομικές συνέπειες του σεισμού που είχε πλήξει περιοχές γεμάτες με επιχειρήσεις κοντά στην Κωνσταντινούπολη.

Εκείνη η άθλια κατάσταση, αποξένωσε τότε τους Τούρκους από τα κυρίαρχα κόμματα. Το 2002 οι πολίτες ψήφισαν μαζικά το καινούργιο Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν, το οποίο κέρδισε τις εκλογές και έκτοτε παραμένει στην εξουσία. Σε αντίθεση με τον Ετζεβίτ, ο Ερντογάν θέλει τώρα να θεωρείται ηγέτης που αναλαμβάνει προσωπικά τη διαχείριση των κρίσεων. Δεν έχει περιθώριο να κάνει λάθη, όπως εκείνα που έκανε το καλοκαίρι 2021, όταν η κυβέρνησή του στάθηκε ανίκανη να αντιμετωπίσει τις χειρότερες πυρκαγιές στην ιστορία της Τουρκίας -και, μάλιστα, αφού αρχικά είχε σπεύσει να απορρίψει τις προσφορές διεθνούς βοήθειας.

Το κυβερνών κόμμα θα επωφεληθεί αν υπάρξει αποτελεσματική απάντηση στην κρίση, στις περιοχές που επλήγησαν από το σεισμό, όσο ο Ερντογάν φαίνεται «επιδεικτικά παρών κι εφόσον παραμείνει έτσι μέχρι τις κάλπες, όχι μόνο με άμεση βοήθεια αλλά και με μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις ανασυγκρότησης», υποστηρίζει ο αναλυτής του Eurasia Group, Εμρέ Πέκερ. Παράλληλα, οι αντίπαλοί του δεν μπορούν να κάνουν πολλά για να τον εμποδίσουν να κερδίσει πολιτικούς πόντους με τη διαχείριση της καταστροφής. «Τα χέρια της αντιπολίτευσης είναι δεμένα», προσθέτει ο Πέκερ. Το καλύτερο που μπορούν να κάνουν είναι να βοηθήσουν και να στηρίξουν τις κυβερνητικές προσπάθειες -γράφει-, διαφορετικά ο Ερντογάν μπορεί (μάλλον κυνικά) να τους κατηγορήσει ότι παίζουν πολιτικά παιγνίδια με την καταστροφή.

Δήλωση του αρχηγού του CHP Kılıçdaroğlu για τον σεισμό: «Αυτή η κατάρρευση είναι ακριβώς το αποτέλεσμα της συστηματικής πολιτικής ενοικίων»

Ο ηγέτης της Τουρκίας θα προσαρμόσει επίσης τις διπλωματικές του κινήσεις. Ο κατά γενική ομολογία επιθετικός Ερντογάν, είναι απίθανο τώρα να θέλει να έρθει σε ακόμα μεγαλύτερη ρήξη με τη Σουηδία, αφού έχει ήδη εμποδίσει την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, με τον αιώνιο αντίπαλό του, την Ελλάδα, για τη θαλάσσια κυριαρχία στην ανατολική Μεσόγειο ή με τους Κούρδους μαχητές …επειδή είναι Κούρδοι μαχητές. « Οι σεισμοί θα δώσουν στον Ερντογάν την ευκαιρία να εμπλακεί με θετικό τρόπο, τόσο με συμμάχους όσο και με οξύθυμους γείτονες», εξηγεί ο Πέκερ. «Πιθανότατα θα χρησιμοποιήσει τους σεισμούς για να στηρίξει τις ακροβασίες στην εξωτερική του πολιτική». Τέλος, αυτό δεν είναι πρόβλημα μόνο για την Τουρκία. Ο σεισμός κατέστρεψε επίσης τεράστιες εκτάσεις σε μια περιοχή που ελέγχεται κυρίως από την αντιπολίτευση -στη συριακή πλευρά των συνόρων, όπου οι τοπικές υποδομές είχαν ήδη καταστραφεί από 11 χρόνια εμφυλίου πολέμου και εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένοι Σύροι ζουν σε άθλια στρατόπεδα.

Αλλά υπάρχει μια ακόμα ευκαιρία για τον Ερντογάν. Ύστερα από περισσότερο από μια 10ετία υποστήριξης των αντιπάλων του Μπασάρ αλ Άσαντ και τέσσερις διασυνοριακές επιχειρήσεις κατά των Κούρδων μαχητών στη βόρεια Συρία, ο Ερντογάν αιφνιδίασε προσφάτως, δηλώνοντας πρόθυμος να συναντήσει τον δικτάτορα της Συρίας για ειρηνευτικές συνομιλίες. Τώρα που ο στρατός του Άσαντ —υποστηριζόμενος από το Ιράν και τη Ρωσία— έχει ανακτήσει ένα μεγάλο μέρος του εδάφους που κάποτε κατείχε η αντιπολίτευση, Τουρκία και Συρία φαίνονται διατεθειμένες να αποδεχτούν την πραγματική κατάσταση και να προχωρήσουν. Βοηθά επίσης το γεγονός ότι ο Ερντογάν και ο Άσαντ έχουν κοινό συμφέρον να περιορίσουν τους Κούρδους της Συρίας.

«Ο Ερντογάν είχε ήδη δείξει ότι είναι πρόθυμος για προσέγγιση με τη Συρία, με τις ευλογίες της Ρωσίας, με στόχο την εξομάλυνση των σχέσεων με τη Δαμασκό», εκτιμά ο Πέκερ. Ο σεισμός προσφέρει στην Άγκυρα «μια βολική αφορμή να επιταχύνει αυτή την προσπάθεια ώστε να ακολουθήσει μια συνάντηση κορυφής, καθώς η Τουρκία και η Συρία δείχνουν αλληλεγγύη απέναντι σε μια ανθρωπιστική καταστροφή».

Πηγή: gseromedia- Απόδοση από το KREPORT