Ημέρα κατά του Καρκίνου: Παγκόσμια μάστιγα αν και το 40% των καρκίνων μπορεί να προληφθεί

Η 4^η Φεβρουαρίου έχει καθιερωθεί από τη Διεθνή Ένωση κατά του Καρκίνου (UICC) ως Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου και προσφέρει την ευκαιρία για μια ευρύτερη εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού για αυτή την ασθένεια της σύγχρονης κοινωνίας μας. Ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου στις χώρες της ΕΕ μετά τις καρδιαγγειακές νόσους, καθώς κάθε χρόνο προκαλεί το θάνατο 1,2 εκατομμυρίων ατόμων.

Το 2020 στην Ευρώπη καταγράφηκαν 4.400.000 νέα κρούσματα καρκίνου και 1.955.000 θάνατοι. Ο καρκίνος έχει αυξητικές τάσεις σε όλες τις χώρες του κόσμου και υπολογίζεται ότι μέχρι το 2035 θα αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου εκτοπίζοντας τα καρδιαγγειακά νοσήματα με μία αύξηση των θανάτων από καρκίνο κατά 24% και πλέον. Το 2012 καταγράφηκαν παγκοσμίως 14,1 εκατομμύρια νέα κρούσματα, το 2018 18 εκατομμύρια ενώ εκτιμάται ότι το 2025 θα φθάσουν στα 19,3 εκατομμύρια. Υπολογίζεται ακόμη ότι οι θάνατοι από καρκίνο παγκοσμίως πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια ετησίως.

Στατιστικά, η Ευρώπη αν και διαθέτει περίπου το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού, έχει περίπου το ένα τέταρτο των συνολικών κρουσμάτων καρκίνου! Με δεδομένο, λοιπόν, ότι περίπου 2,6 εκατομμύρια άτομα διαγιγνώσκονται με τη νόσο, είναι προφανές ότι ο καρκίνος αποτελεί τεράστια απειλή για την κοινωνία μας. Σύμφωνα με τις εκθέσεις για την κατάσταση της υγείας στην ΕΕ, ο καρκίνος αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες πρόωρων θανάτων στην ΕΕ, ενώ οι πιο απαισιόδοξοι τον τοποθετούν στις πρώτες θέσεις τα επόμενα χρόνια.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 40% των καρκίνων μπορεί να προληφθεί, αν εφαρμόσουμε όσα γνωρίζουμε ήδη!

Πλήγμα για την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου η πανδημία

Ο κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, Αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας, δήλωσε: «Για εμάς ο καρκίνος αποτελεί προτεραιότητα στον τομέα της υγείας! Τα τελευταία δύο χρόνια, η νόσος COVID-19 έχει πλήξει την πρόληψη, την ανίχνευση και τη διάγνωση του καρκίνου. Το πόσο νωρίς εντοπίζεται ο καρκίνος μπορεί πράγματι να κάνει τη διαφορά, αυξάνοντας τις θεραπευτικές επιλογές και σώζοντας ζωές. Για τον σκοπό αυτό, πρέπει να ενισχύσουμε τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου σε ολόκληρη την ΕΕ. Σήμερα, αποδεικνύουμε εκ νέου τη δέσμευσή μας για την αποφασιστική και συλλογική καταπολέμηση του καρκίνου».

Η κ. Στέλλα Κυριακίδου, Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, δήλωσε: «Εκτιμάται ότι το 2020 2,7 εκατομμύρια άτομα που ζουν στην ΕΕ διαγνώστηκαν με καρκίνο και πάνω από 1,3 εκατομμύρια άτομα έχασαν τη ζωή τους λόγω της νόσου αυτής. Γνωρίζουμε ότι η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές και βελτιώνει την ποιότητα ζωής. Σήμερα, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδίου για την καταπολέμηση του καρκίνου, χαράσσουμε μια νέα πορεία για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου στην ΕΕ».

H νέα προσέγγιση της ΕΕ για την ανίχνευση του καρκίνου είναι περισσότεροι και καλύτεροι προσυμπτωματικοί έλεγχοι

Για το θέμα αυτό μίλησε στο libre, o κ. Γεώργιος Καπετανάκης. Γενικός Γραμματέας ΕΛΛΟΚ (που είναι το δευτεροβάθμιο όργανο των Συλλόγων Ασθενών με Καρκίνο στη χώρα μας), εξηγώντας ότι στόχος της ΕΕ –σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες επιστημονικές εξελίξεις και στοιχεία– είναι η βοήθεια προς τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι έως το 2025 θα προσφέρεται προσυμπτωματικός έλεγχος στο 90% του πληθυσμού της ΕΕ που πληροί τις προϋποθέσεις για προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με την European Health Union, η νέα σύσταση επεκτείνει, επίσης, με βάση τον πληθυσμό τον οργανωμένο προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του πνεύμονα, του προστάτη και, υπό ορισμένες συνθήκες, του στομάχου.

Το Ευρωπαϊκό Σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου στηρίζει το έργο των κρατών μελών για την πρόληψη του καρκίνου και τη διασφάλιση υψηλής ποιότητας ζωής για τους ασθενείς με καρκίνο, τους επιζώντες ασθενείς, τις οικογένειες και τους φροντιστές τους και διαρθρώνεται γύρω από ορισμένους βασικούς τομείς, στους οποίους η ΕΕ μπορεί να προσδώσει μέγιστη αξία: την πρόληψη, την έγκαιρη ανίχνευση, τη διάγνωση και θεραπεία και την ποιότητα ζωής των ογκολογικών ασθενών και των επιζώντων από τη νόσο.

«Ο άνθρωπος στο επίκεντρο» του 7ου Ετήσιου Συνεδρίου της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου

Ο κ. Καπετανάκης αναφέρθηκε στο 7ο Ετήσιο Συνέδριο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (το οποίο θα διεξάγεται στην Αθήνα και ξεκίνησε τις εργασίες του χτες, Παρασκευή 3 Φεβρουαρίου και θα ολοκληρωθεί την Κυριακή 5 Φεβρουαρίου) λέγοντας: «Με τίτλο “Ο άνθρωπος στο επίκεντρο”, το Συνέδριο είναι αφιερωμένο στον άνθρωπο, τονίζοντας πως ο ασθενής με καρκίνο, παραμένει άνθρωπος, που δεν έχει ανάγκη απλώς να επιβιώσει, αλλά να ζήσει με ποιότητα, με αξιοπρέπεια με δικαιώματα για ισότιμη πρόσβαση στη φροντίδα, στην εργασία και στην κοινωνική ζωή».

«Εκτός από το ότι πρέπει να εφαρμοστεί οργανωμένος προσυμπτωματικός έλεγχος για τους 6 αυτούς τύπους καρκίνου, είναι σημαντικό να εφαρμοστεί ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τον Καρκίνο, το οποίο θα μπορεί να διαχειριστεί και τα αποτελέσματα των ελέγχων και να εγγυηθεί ότι θα μπορεί να υπάρξει σωστή και συστηματική εφαρμογή των ελέγχων και των προγραμμάτων. Έχουν ήδη γίνει βήματα για τον HPV, για τον προσυμπτωματικό έλεγχο με τα εθνικά προγράμματα πρόληψης «Φώφη Γεννηματά» και «Σπύρος Δοξιάδης». Είναι θετικά βήματα όλα αυτά, αλλά πρέπει να γίνει σωστά η όλη οργάνωση».  

Η έλλειψη Εθνικού Μητρώου Νεοπλασιών δυστυχώς δεν επιτρέπει την ακριβή καταγραφή στη χώρα μας των νέων κρουσμάτων καρκίνου, τους θανάτους αλλά και την επιβίωση των ασθενών και γενικότερα τα αποτελέσματα της θεραπευτικής αντιμετώπισης του καρκίνου. Σοβαρή συνέπεια αυτού είναι η αδυναμία χάραξης μίας εθνικής στρατηγικής-σχεδίου για την ολιστική αντιμετώπιση του καρκίνου και την ορθολογική κατανομή των διατιθέμενων πόρων γι’ αυτήν.

Ολιστική προσέγγιση του ογκολογικού ασθενή

Ο κ. Καπετανάκης εξήγησε ότι θα πρέπει να υπάρξει μία ολιστική αντιμετώπιση του ασθενή και των θεμάτων που απασχολούν τον ίδιο και την οικογένεια του όταν νοσεί αλλά και όταν αποθεραπευθεί. «Να μη στοχεύσουμε μόνο στην ίδια τη νόσο και τη θεραπεία της. Είναι πολύ βασικό ότι ακόμα και όταν θεραπευτεί ο ασθενής για ένα χρονικό διάστημα δεν θα μπορεί να εργαστεί, πιθανόν δεν θα έχει εισόδημα. Ίσως υπάρχουν δυσκολίες και στην οικογένειά να ανταποκριθεί σε κάποιες ανάγκες του. Η επανένταξη στην εργασία είναι σοβαρό θέμα».

Ανέφερε επίσης ότι την πρώτη μέρα του συνεδρίου, χτες, Παρασκευή, έγινε μία συζήτηση για την ποιότητα ζωής των ασθενών και ανακοινώθηκαν από τον Καθηγηρή, τον κ. Γιάννη Υφαντόπουλο τα αποτελέσματα μιας σχετικής έρευνας που έγινε από την all.can μέσω του Πανεπστημίου Αθηνών, για τις συνέπειες που έχει ο καρκίνος στην ποιότητα ζωής των ασθενών αλλά και των επιζώντων από τη νόσο. «Μπορεί να υπάρχουν συνέπειες της ασθένειας που διαρκούν πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμα και μετά την θεραπεία τους. Υπάρχουν  προβλήματα που σχετίζονται με την οικογενειακή ζωή η σεξουαλική ζωή, που συνήθως είναι θέματα τα οποία δεν γνωρίζουμε ή δεν ασχολούμαστε. Για  παράδειγμα, στην ερώτηση ‘πόσο επηρέασε η νόσος τη σεξουαλική ζωή του ατόμου που νόσησε’, το 40% των ερωτηθέντων απάντησε ‘πολύ’ ή ‘αρκετά’ και περίπου το 30% απάντησε ότι έχει επηρεάσει την οικογενειακή του ζωή. Οι απαντήσεις αυτές δίνουν μία κοινωνική διάσταση στον καρκίνο», επεσήμανε καταλήγοντας ο κ. Καπετανάκης.

Το 7o Ετήσιο Συνέδριο της ΕΛΛΟΚ εντάσσεται στο πλαίσιο της εκστρατείας της Διεθνούς Ένωσης για τον Έλεγχο του Καρκίνου (U.I.C.C.), με κεντρικό σύνθημα το #CloseTheCareGap (“Κλείνοντας τα κενά της ογκολογικής περίθαλψης”) και φιλοδοξεί να διευρύνει τη συζήτηση για όλα τα θέματα που απασχολούν τους ογκολογικούς ασθενείς.

Η θεματολογία του Συνεδρίου περιλαμβάνει τις εξής ενότητες:

•    Πώς ζω με τον καρκίνο; Η ποιότητα ζωής των ασθενών με καρκίνο στην Ελλάδα

•    Καρκίνος και τρίτη ηλικία

•    Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου

•    Πολιτικές για τον καρκίνο στην Ελλάδα: Καλύπτοντας τα κενά

•    Η βέλτιστη πρακτική των “φόρων υγείας” και η προοπτική ενός Εθνικού Ταμείου Καρκίνου

•    Εξελίξεις στην ογκολογική περίθαλψη και φροντίδα

•    Καρκίνος και Διαδίκτυο

•    Η θεραπευτική επίδραση της τέχνης στους ασθενείς με καρκίνο

Το Συνέδριο μεταδίδεται ζωντανά από την ιστοσελίδα και τη σελίδα της ΕΛΛΟΚ στο Facebook.