Πολιτική κρίση στο Ισραήλ: Το Ανώτατο Δικαστήριο ακύρωσε τον διορισμό του νέου υπουργού Εσωτερικών

Το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ ακύρωσε σήμερα τον διορισμό του υπουργού Εσωτερικών Αριέ Ντερί, ο οποίος είχε καταδικαστεί για φοροδιαφυγή.

Η απόφαση έρχεται εν μέσω μιας εντεινόμενης αντιπαράθεσης μεταξύ της νεοσυσταθείσας κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου και του δικαστικού σώματος της χώρας γύρω από ένα αμφιλεγόμενο σχέδιο δικαστικής μεταρρύθμισης.

Στα τέλη Δεκεμβρίου, οι Ισραηλινοί βουλευτές ψήφισαν βιαστικά νόμο, που ο Τύπος της χώρας “βάπτισε” «νόμο Ντερί», που έδινε το δικαίωμα σε ένα άτομο που είχε καταδικαστεί για διάπραξη εγκλήματος, αλλά δεν είχε καταδικαστεί σε φυλάκιση, να αποκτήσει υπουργικό χαρτοφυλάκιο.

Ο σκοπός ήταν να επιτραπεί στον Ντερί να αποκτήσει μια θέση υπουργού την οποία εποφθαλμιούσε.

«Το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι ο διορισμός του βουλευτή Αριέ Ντερί ως υπουργού Εσωτερικών και Υγείας δεν μπορεί να επικυρωθεί», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το Δικαστήριο.

«Ο πρωθυπουργός πρέπει να τον αποπέμψει», υπογραμμίζει το Δικαστήριο, υπενθυμίζοντας ότι ο Ντερί, αρχηγός του υπερορθόδοξου κόμματος Σας, είχε ανακοινώσει στις αρχές του 2022 ότι αποσύρεται από την πολιτική ζωή μετά την καταδίκη του για φοροδιαφυγή. Είχε δηλώσει ένοχος για φοροδιαφυγή σε μια συμφωνία για να γλυτώσει τη φυλάκιση. Η αποχώρησή του από την πολιτική ήταν επίσης όρος προκειμένου να αποφύγει τη φυλακή.

Ωστόσο επανεξελέγη στις βουλευτικές εκλογές του Νοεμβρίου και διορίστηκε υπουργός Εσωτερικών και Υγείας στην κυβέρνηση που συγκροτήθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου υπό τον Νετανιάχου, με τους υπερορθόδοξους και ακροδεξιούς συμμάχους του. Με βάση την ενδοκυβερνητική συμφωνία εναλλαγής υπουργικών πόστων, ο Ντερί θα αναλάβει στη συνέχεια υπουργός Οικονομικών.

Οι βουλευτές είχαν ψηφίσει στα τέλη Δεκεμβρίου τον «νόμο Ντερί» γιατί σύμφωνα με τους θεμελιώδεις νόμους του Ισραήλ που λειτουργούν ως Σύνταγμα, ένας Ισραηλινός πολίτης κατηγορούμενος – και κατά μείζονα λόγο καταδικασμένος – δεν μπορεί να καταλάβει θέση υπουργού.

Το δικαστικό σώμα είναι το μόνο στο Ισραήλ που μπορεί να ελέγχει την κυβέρνηση και να προστατεύει τα ατομικά δικαιώματα, κάτι που έπραξε σήμερα μέσω του Ανώτατου Δικαστηρίου αποφαινόμενο για αυτόν τον διορισμό.

«Επίθεση στη δημοκρατία»

«Θα φροντίσουμε να αποκαταστήσουμε αυτή την αδικία με κάθε νόμιμο μέσο», ανέφεραν οι ηγέτες των κομμάτων του κυβερνώντος συνασπισμού, σε κοινή τους ανακοίνωση, χαρακτηρίζοντας την απόφαση του Δικαστηρίου «σοβαρή επίθεση στη δημοκρατία».

Το κόμμα Σας, το δεύτερο μεγαλύτερο του συνασπισμού με 11 βουλευτές, κατήγγειλε «μια πολιτική απόφαση».

Ο νέος υπουργός Δικαιοσύνης του Ισραήλ Γιαρίβ Λεβίν ανακοίνωσε στις αρχές Ιανουαρίου ένα αμφιλεγόμενο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων στο δικαστικό σύστημα που περιλαμβάνει την εισαγωγή μιας ρήτρας «παρέκκλισης» που επιτρέπει στο Κοινοβούλιο να ακυρώσει μια απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Αυτή η μεταρρύθμιση, η οποία αναμένεται να κατατεθεί στην Κνεσέτ, σε άγνωστη ακόμη ημερομηνία, έχει στόχο να αυξήσει την εξουσία των εκλεγμένων αξιωματούχων έναντι των δικαστών και έρχεται σε μια περίοδο που ο πρωθυπουργός Νετανιάχου δικάζεται για διαφθορά σε μια σειρά υποθέσεων.

Ο Λεβίν χαρακτήρισε την απόφαση του Δικαστηρίου «παράλογη» και εξέφρασε τη λύπη του που «επέλεξε να μην σεβαστεί την επιλογή του λαού».

Από την πλευρά του, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι «αν δεν αποπεμφθεί ο Ντερί, η κυβέρνηση θα είναι παράνομη και μια κυβέρνηση που δεν σέβεται τον νόμο είναι μια παράνομη κυβέρνηση».

Η σημερινή απόφαση του Δικαστηρίου με ψήφους 10 υπέρ εναντίον 1 κατά είναι πιθανό να πυροδοτήσει περαιτέρω τις εντάσεις μεταξύ του υπουργικού Συμβουλίου και του Ανώτατου Δικαστηρίου σχετικά με σχέδια κυβερνητικής μεταρρύθμισης που στοχεύουν να χαλιναγωγήσουν το Ανώτατο Δικαστήριο.

Την περασμένη εβδομάδα εκατοντάδες Ισραηλινοί δικαστικοί και δικηγόροι διαδήλωσαν στο Τελ Αβίβ κατά του σχεδίου μεταρρύθμισης λέγοντας ότι αυτό απειλεί τη δημοκρατία. Σε ανοιχτή επιστολή που δόθηκε την περασμένη εβδομάδα στη δημοσιότητα, πρώην εισαγγελείς δήλωσαν «σοκαρισμένοι» από την προτεινόμενη μεταρρύθμιση. «Είμαστε πεπεισμένοι ότι το σχέδιο δεν θα επιτρέψει τη βελτίωση του (δικαστικού) συστήματος αλλά απειλεί να το καταστρέψει», έγραψαν οι 11 δικαστές.

Μέσα στο Σαββατοκύριακο ο πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ προειδοποίησε ότι η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια «ιστορική συνταγματική κρίση» λόγω του σχεδίου δικαστικής μεταρρύθμισης, με τον Ισραηλινό πρόεδρο να δηλώνει ότι διαμεσολαβεί μεταξύ των σχετικών μερών.

Πολέμιοι του σχεδίου μεταρρύθμισης, που πραγματοποίησαν το Σάββατο νέες πανεθνικές διαδηλώσεις, τονίζοντας ότι η μεταρρύθμιση θα ακρωτηριάσει τη δικαστική ανεξαρτησία, θα υποθάλψει τη διαφθορά, θα θέσει εμπόδια σε δικαιώματα των μειονοτήτων και θα στερήσει από τα ισραηλινά δικαστήρια την αξιοπιστία που βοηθά να αποκρούσουν κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου που έρχονται από το εξωτερικό.