Le Soir: Όσα ξέρουμε και… “διδαχτήκαμε” για και από το σκάνδαλο διαφθοράς στην Ευρωβουλή

Σε άρθρο της η βελγική εφημερίδα “Le Soir” αναφέρει πώς ήταν μια «τρελή» εβδομάδα για το Ευρωκοινοβούλιο, από τη στιγμή που ένας Βέλγος δικαστής έκανε έφοδο στα σπίτια ευρωβουλευτών, πρώην ευρωβουλευτών και μίας Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και διέταξε τη σύλληψή τους.

1. Η Κρατική Ασφάλεια, οι αστυνομικές και δικαστικές υπηρεσίες λειτουργούν

Την πίστωση για την αποκάλυψη του σκανδάλου οφείλει να πάρει η βελγική κρατική ασφάλεια, η οποία από το 2021 επενδύει σε μια έρευνα πληροφοριών για την παρέμβαση ξένων δυνάμεων σε σχέση με άλλες πέντε ευρωπαϊκές υπηρεσίες. Η υπόθεση είναι επιτυχία της δικαστικής έρευνας με επικεφαλής τον ανακριτή Μισέλ Κλεζ και του Κεντρικού Γραφείου για την Καταστολή της Διαφθοράς. Αυτή η επιτυχία όμως δεν πρέπει να είναι το δέντρο που κρύβει το δάσος. Στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου, ο ίδιος δικαστής, ειδικός στη διαφθορά και το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, κατήγγειλε –και πάλι– την έλλειψη ανθρώπινων και τεχνικών μέσων στη δικαιοσύνη: «Διεξάγουμε πολέμους με καταπέλτες και έχουμε ξεκάθαρα εγκληματίες μπροστά μας καλύτερα εξοπλισμένους».

Και τόνισε ότι «η έλλειψη δικαστών δημιουργεί πραγματική δυσκολία στην κρίση των υποθέσεων που έχω ερευνήσει. Μήπως πρέπει να φοβόμαστε την ίδια τύχη για τους μελλοντικούς κατηγορούμενους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου;».

2. Όχι απλώς μια κατασκοπική ταινία

Είναι ένα σκληρό ταρακούνημα για όσους νόμιζαν ότι η παρέμβαση ξένων κρατών στη λειτουργία της εξουσίας και των δημοκρατιών είναι απλά σενάριο για ταινία του του Τζέιμς Μποντ ή προορίζεται για τους μεγάλους πολιτικούς παράγοντες αυτού του κόσμου. Η έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δείχνει πώς δύο χώρες, το Μαρόκο και το Κατάρ, ήθελαν ενεργά να επηρεάσουν τις ψήφους των ευρωβουλευτών για να εξυπηρετήσουν τις εσωτερικές πολιτικές ανησυχίες τους: για το Κατάρ, είναι πάνω απ’ όλα ζήτημα βελτίωσης της εικόνας του (και συνεπώς προσέλκυσης συμμάχων) και για το Μαρόκο, να εδραιώσει τις θέσεις του στη Δυτική Σαχάρα ή σε εμπορικές συμφωνίες. Αυτές οι δύο χώρες είναι η (πολύ μικρή) κορυφή ενός παγόβουνου που έχει αποκαλυφθεί, το οποίο περιλαμβάνει άλλες δυνάμεις, μικρές ή μεγάλες, με συχνά εκτεταμένα δίκτυα για την προώθηση των οικονομικών, στρατιωτικών, εδαφικών ή πολιτικών συμφερόντων τους. Οι δυτικές χώρες δεν είναι άγγελοι: η Γαλλία, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο δραστηριοποιούνται επίσης σε αυτόν τον τομέα, όπως και η Ρωσία ή οι αραβικές χώρες, και αυτό είτε οι κυβερνήσεις τους είναι αριστερές είτε δεξιές.

Η υπόθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ρίχνει φως και στην πλευρά των πρεσβειών, τις οποίες συχνά ξεχνάμε ότι, υπό το πρόσχημα της διπλωματίας και της διατήρησης καλών σχέσεων με τις χώρες υποδοχής τους. Σε αυτό το πλαίσιο, μπορούν να φιλοξενήσουν επιχειρήσεις κατασκοπείας και παρεμβολής. Άλλωστε, στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Τουρκία δολοφονήθηκε ο δημοσιογράφος Τζαμάλ Κασόγκι.

3. Το Βέλγιο, στρατηγικός στόχος

Εάν οι Βέλγοι εισαγγελείς Ignacio de la Serna και Frédéric Van Leeuw έσπασαν τη σιωπή τους για να καταγγείλουν την έλλειψη μέσων δικαιοσύνης, αυτό οφείλεται στην τεράστια σημασία που έχουν λάβει οι εγκληματικές οργανώσεις στην κοινωνία μας. Το Βέλγιο είναι το σταυροδρόμι των καρτέλ ναρκωτικών, οι Βρυξέλλες είναι το σταυροδρόμι όλων των κατασκόπων στον κόσμο λόγω της παρουσίας του ΝΑΤΟ, αλλά και όλων των λομπιστών δεδομένης της παρουσίας των ευρωπαϊκών θεσμών. Αυτή την εβδομάδα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, του οποίου η δράση συχνά χλευάζεται ή σε κάθε περίπτωση υποτιμάται, εμφανίστηκε ως στρατηγικός στόχος για ξένες δυνάμεις έτοιμες να αποδεσμεύσουν σημαντικά ποσά για να διαφθείρουν τους βουλευτές του, εάν η έρευνα επιβεβαιώσει τις υποψίες. Ως εκ τούτου, η χώρα μας έχει ένα πολύ ειδικό καθεστώς που αποτρέπει κάθε γεωπολιτική αφέλεια εκ μέρους της κυβέρνησής της και απαιτεί τη διάθεση των μέσων για τη διασφάλιση της ασφάλειας και της ακεραιότητας αυτών των θεσμών στο έδαφός της.

4. Τα λόμπι καλλιεργούν κάποιες κακίες

Ένα μεσημεριανό γεύμα εδώ, ένα σύντομο ταξίδι εκεί, ένα σεμινάριο ως μπόνους: δεν μπορείτε να δείτε το κακό παντού, αλλά καλύτερα να ελέγξετε ότι δεν κρύβεται κάπου. Το λόμπι ασκείται από όλους, εταιρείες, ΜΚΟ, οργανώσεις πολιτών που πρέπει να κάνουν γνωστές τις υποθέσεις τους σε αυτούς που θα λάβουν τις αποφάσεις. Είναι από μόνο του ένας χρήσιμος δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ των αρχών και των πολιτών γενικότερα. Αλλά το λόμπι είναι πολύ εύθραυστο πράγμα για να αφεθεί στους λομπίστες και τους πολιτικούς. Αυτή η σχέση πρέπει να πλαισιωθεί, ειδικά όταν είναι πολύ ανισόρροπη. Υπάρχουν γεύματα που σε… αγοράζουν και ταξίδια που σε δένουν για μια ζωή. Είναι απαραίτητο να προστατεύσουμε τα άτομα από τους πειρασμούς και επομένως, να πλαισιώσουμε οτιδήποτε μπορεί να πλαισιωθεί ή να περιοριστεί στο αυστηρό ελάχιστο.

5. Τα χρήματα συχνά κυβερνούν τον κόσμο

Χρήματα: όσα περισσότερα έχεις, τόσο περισσότερα θέλεις; Σε κάθε περίπτωση, μπορούμε να το πιστέψουμε όταν βλέπουμε ότι οι πολύ καλοπληρωμένοι ευρωβουλευτές με πολύ προνομιούχο καθεστώς είναι διαφθοροποιοί.

Με άλλα λόγια, δεν είναι μόνο οι φτωχοί άνθρωποι που μπορούν να ραγίσουν μπροστά σε μια βαλίτσα με μετρητά ή ένα Rolex: η διαφθορά είναι τόσο παλιά όσο ο κόσμος, ο καθένας μπορεί να υποκύψει σε αυτήν. Εξ ου και η ανάγκη, να το καταπολεμήσουμε, να μην εμπιστευτούμε τα γενεαλογικά ή τις καλές προθέσεις των «ανθρώπων», αλλά να επιβάλουμε κανόνες ελέγχου και διαφάνειας και κυρίως την επιβολή τους. Αυτό είναι ένα από τα ευρήματα των τελευταίων εβδομάδων: κανένας μηχανισμός προστασίας της δεοντολογίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως στο Κοινοβούλιο της Βαλλονίας, δεν έχει ενεργοποιηθεί. Σε τι ωφελεί ο πολλαπλασιασμός των τειχών προστασίας, αν οι θεσμοί και οι ηγέτες τους δεν κάνουν πρώτα αυτούς που είναι εκεί να δουλέψουν;

6. Βασικοί έλεγχοι και ισορροπίες

Η ανεξαρτησία των δημοσιογράφων και των δικαστών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση του επαγγέλματός τους: ο μόνος σκοπός που πρέπει να υπηρετεί ο δημοσιογράφος είναι η ακρίβεια των πληροφοριών. Για τον δικαστή ο αντίστοιχος σκοπός είναι ο σεβασμός του νόμου. Η δημοκρατία βασίζεται σε ελέγχους και ισορροπίες. Εάν ο Τύπος και οι δικαστές βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της ευρωπαϊκής και της βαλλονικής «επιχείρησης», είναι επειδή άλλοι μοχλοί απέτυχαν: παίζουν τον ρόλο τους απέναντι σε δυσλειτουργικές δυνάμεις και άτομα.

7. Το ρεαλπολιτίκ κερδίζει τα πάντα, τουλάχιστον πολλά

Ενώ όλη η Ευρώπη είναι συγκλονισμένη από τη διεφθαρμένη επιχείρηση του Κατάρ, ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν εμφανίζεται σε ένα κουτί στο στάδιο Al-Bayt, βόρεια της Ντόχα κατά τη διάρκεια του αγώνα της Γαλλίας με το Μαρόκο. Ολόκληρο το ρεαλπολιτίκ είναι εκεί: δεν είναι επειδή αυτή η διαφθορά θα καταγγελθεί, θα αποδειχθεί, ότι όσοι εμπλέκονται θα εντοπιστούν, ότι το Κατάρ ή το Μαρόκο θα απαγορευθούν από τα ευρωπαϊκά έθνη. Η Γαλλία, αλλά και το Βέλγιο και πολλοί άλλοι, χρειάζονται ιδιαίτερα το αέριο των εμίρηδων.

Τα κράτη πρώτα και κύρια διαχειρίζονται τις ανάγκες τους με «ρεαλισμό» σε ένα δούναι και λαβείν που συχνά έχει να κάνει περισσότερο με καλά κατανοητά εθνικά συμφέροντα παρά με την ηθική.

8. Και τελικά ο λαϊκισμός κερδίζει;

Είναι ένα πραγματικό δίλημμα τόσο για τους δικαστές όσο και για τους δημοσιογράφους: η αποκάλυψη αυτών των απόπειρων διαφθοράς στον πολιτικό κόσμο, η σύλληψη όσων έχουν υποκύψει σε αυτές και στη συνέχεια τα πρωτοσέλιδα με αυτές τις αποκαλύψεις τροφοδοτούν τη λογική «σάπια όλα». Πόσες φορές έχουμε ακούσει από αναγνώστες ή συγγενείς: «Τελείωσε, δεν ψηφίζουμε άλλο»; Η απόρριψη της πολιτικής διεγείρεται ιδιαίτερα από όσους κάνουν κατάχρηση της κυρίαρχης θέσης τους. Ο λαϊκισμός τρέφεται από αυτούς που απορρίπτουν την πολυπλοκότητα των προβλημάτων και των λύσεων. Δεν είναι εύκολο να το συγκρατήσεις, αλλά ξεκινά ήδη με την υιοθέτηση υποδειγματικής συμπεριφοράς.

9. Κλείνοντας, προσωρινά…

Το «Parliamentgate» μόλις αρχίζει να γράφεται. Όμως, από εδώ και πέρα, καλεί σε τάξη: πρέπει να συνδυάσουμε ενσυναίσθηση και σκεπτικισμό, εμπιστοσύνη και έλεγχο, βεβαιότητα και αμφιβολία. Η ανεντιμότητα και οι κακές προθέσεις δεν είναι ποτέ βέβαιες, αλλά είναι μια δυνατότητα να προφυλαχτούμε. Με εγρήγορση.