Είναι το ΠΑΣΟΚ, αθώο; Όχι, αλλά, ίσως, είναι χρήσιμο
Στον τίτλο, διατυπώνεται το ερώτημα, υπάρχει -συνοπτικά- και η απάντηση. Ας το εξηγήσουμε, με τον φόβο,πάντοτε, να παρεξηγηθούμε.
Δεν χρειάζεται να βυθιστούμε στο μακρινό παρελθόν για να αναζητήσουμε τα αυτονόητα: Η συνεισφορά του ανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ μετά το 1974, και του κυβερνητικού ΠΑΣΟΚ, μετά το 1981, έχει αφήσει ένα βαρύ ιστορικό ίχνος και έχει γαλουχήσει αρκετές γενιές, άλλες βιωματικά, άλλες με τον απόηχο και την κληρονομιά του. Τίποτε δεν είναι, φυσικά, εντελώς φωτεινό. Βαριές σκιές υπάρχουν: από τον λαϊκισμό της πρώτης περιόδου, μέχρι τα σημάδια της διαφθοράς στον ύστερο κυβερνητισμό του. Κι από την μεταρρυθμιστικότητα της περιόδου Σημίτη, μέχρι την πλήρη παράδοση των όπλων στους μηχανισμούς, την ανοχή και ενίοτε συνενοχή προς τις ομάδες συμφερόντων.
Ακόμα και στην φάση της χρεοκοπίας και της υπαγωγής της χώρας στα μνημόνια, η χρέωση δεν μπορεί να αφορά μόνο την περίοδο Καραμανλή, περιλαμβάνει και τα πρόδρομα φαινόμενα της περιόδου του προκατόχου του. Τα τότε δύο μεγαλύτερα κόμματα, φυσικά, κατηγορούν το ένα το άλλο, ωστόσο οι ευθύνες αποδίδονται, όχι εξίσου, αλλά αποδίδονται. Το ό,τι εκλογικά τις πλήρωσε περισσότερο το ΠΑΣΟΚ, απ΄ ό,τι η Ν.Δ, έχει σπίσης εξηγηθεί.
Φθάνουμε στο σήμερα και στην πορεία προς τις επόμενες εκλογές.
Εάν, το δημοσκοπικά φερόμενο πρώτο κόμμα, η Ν.Δ του Κυριάκου Μητσοτάκη, κατορθώσει να εξασφαλίσει την αυτοδυναμία στις δεύτερες κάλπες, τότε, τα αληθή, ή τα αναληθή λέγει, ο “σοφός” (…) λαός θα έχει μιλήσει. Αυτή την στιγμή, όμως, δεν είναι αυτό το πιθανότερο σενάριο, κι εκεί αναδύεται η ανάγκη των κυβερνητικών συνεργασιών.
«Η αδυναμία κυβερνήσεων συνεργασίας προκύπτει από μια βαθιά ριζωμένη επιθυμία των ισχυρών παικτών του κομματικού συστήματος να μην μοιράζονται την εξουσία, ώστε να με αυτόν τον τρόπο να εξυπηρετούν τα δικά τους πελατειακά δίκτυα κατά προτεραιότητα, τους ανθρώπους τους και το σύστημα που περιστρέφεται γύρω τους», αναφέρει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονία Νίκος Μαραντζίδης (σε συνέντευξή του στο anatropinews).
Κι έχει δίκιο.
Για πρώτη φορά, όμως (σε συνθήκες εκτός μνημονίων), δημιουργούνται προϋποθέσεις -εξ ανάγκης, όχι κατ΄ επιλογή- να διαμορφωθεί πλαίσιο πολιτικών συνεργασιών και συγκλίσεων σε πρόγραμμα διακυβέρνησης. Ο Αλέξης Τσίπρας το έχει βάλει εγκαίρως στο τραπέζι, κατανοώντας πώς δεν μπορεί μόνος του, αλλά και επειδή έχει θεσπίσει την απλή αναλογική και οφείλει να την υπερασπιστεί. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, παρότι θα παλέψει μέχρι τέλους, και με κάθε τρόπο, για την διεκδίκηση της αυτοδυναμίας, αφήνει ανοικτό το παράθυρο της συγκυβέρνησης. Μόλις προ μηνός, ο εξ απορρήτων (νέο) γραμματέας της κυβέρνησης Γιάννης Μπρατάκος, έκανε λόγο για συνεργασία “με κόμμα ευρωπαϊκού και μεταρρυθμιστικού προσανατολισμού” (πιο ευκρινής φωτογραφία δεν μπορεί να υπάρξει…).
Αμφότεροι συγκλίνουν προς το ΠΑΣΟΚ. Το οποίο -ενδιαφέρον…- υπηρετεί, ταυτοχρόνως, και τις “προδιαγραφές” της δεξιάς-κεντροδεξιάς του κ. Μητσοτάκη, αλλά και εκείνες της κεντροαριστερής-αριστερής-σοσιαλδημοκρατικής του κ. Τσίπρα. Το’ χει αυτό το χαρακτηριστικό το “χαμαιλεοντικό” ΠΑΣΟΚ…
Εφόσον, λοιπόν, δεν προκύψει αυτοδυναμία, ο Νίκος Ανδρουλάκης γίνεται αναγκαίος εταίρος. Εκτός εάν η χώρα οδηγηθεί σε τρίτες εκλογές για να εκβιαστεί η ψήφος αυτοδυναμίας στο πρώτο κόμμα-αλλά αυτά είναι παιχνίδια με τους θεσμούς, την λαϊκή βούληση, και την ίδια τη χώρα.
Κι εδώ προκύπτει η χρησιμότητα του -μη αθώου- ΠΑΣΟΚ. Ακόμα και στην περίοδο που διανύει ως μικρό, ή σχετικά μικρό κόμμα, ακόμα και τώρα που απέχει από τις στιγμές της παντοκρατορίας και της έπαρσής του, κρατά ισχυρά ψήγματα μιας “κουλτούρας” διακυβέρνησης. Η συμμετοχή του σε μία κυβέρνηση συνεργασίας μπορεί να λειτουργήσει ως μικρό ανάχωμα προς τον επιτελικό υπερσυγκεντρωτισμό και την αλλαζονία της Ν.Δ, και, από την άλλη, ως μοχλός χειραφέτησης στην συχνά αιθεροβάμονα αριστεροσύνη του ΣΥΡΙΖΑ.
Αρκεί, βεβαίως, να το φέρουν έτσι οι συνθήκες και να πιστέψει το ίδιο, και ο Νίκος Ανδρουλάκης τον ρόλο του στα χρόνια που έρχονται…