Bloomberg: Γιατί είναι απίθανο να λειτουργήσει η πρόταση της Κομισιόν για το πλαφόν- Ο ρόλος της Γερμανίας και το σχέδιο των ΗΠΑ
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες διαφωνούν για το επίπεδο των δύο ανώτατων ορίων τιμών της ενέργειας: ένα για τις ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου χονδρικής και ένα άλλο για τις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου. Παρά την εστίαση στη διαφωνία για το επίπεδο των τιμών, η πραγματική μάχη αφορά την πολιτική: Τι σκοπεύουν να κάνουν τα ανώτατα όρια τιμών και εάν υπάρχουν αποδεκτές ανταλλαγές για αυτά.
Μέχρι στιγμής, το μόνο πράγμα στο οποίο έχουν συμφωνήσει οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι ότι θέλουν κάτι που όλοι μπορούν να αποκαλούν «καπάκι» για να φαίνονται σκληροί απέναντι στη Ρωσία. Δεν έχει σημασία αν το τελικό προϊόν μοιάζει περισσότερο με μονόκερο — πολύ επιθυμητό, αλλά πολύ, πολύ σπάνιο — ή, όλο και περισσότερο, με λίγο χίμαιρα. Και τα δύο ανώτατα όρια προορίζονται για την επίλυση προβλημάτων “όλα τα παραπάνω” ενώ προκαλούν “κανένα από τα παρακάτω” συμβιβασμούς. Αν μπορέσουν να ξεπεράσουν όλα τα πιεστικά, δεν θα είναι τίποτα λιγότερο από ένα θαύμα.
Το πρώτο από τα ενεργειακά ανώτατα όρια είναι εγχώριο: η τιμή χονδρικής για το φυσικό αέριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο όμιλος εστιάζει στο Title Transfer Facility (TTF), μια ολλανδική τιμή φυσικού αερίου που χρησιμεύει ως σημείο αναφοράς για την ήπειρο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει ανώτατο όριο τιμής στα 275 ευρώ (286,40 $) ανά μεγαβατώρα, σε σύγκριση με τις τρέχουσες τιμές περίπου 125 ευρώ ανά MWh. Ο μέσος όρος του TTF ήταν περίπου 20 ευρώ ανά MWh μεταξύ 2010 και 2020.
Κάλυψη χωρίς “καπάκι”
Οι Βρυξέλλες έχουν προτείνει ανώτατο όριο τιμής φυσικού αερίου πολύ πάνω από τα σημερινά επίπεδα και με τόσο αυστηρούς όρους είναι απίθανο να λειτουργήσει ποτέ
Η πρόταση έχει, ωστόσο, δύο πρόσθετους όρους: το ανώτατο όριο θα ενεργοποιηθεί μόνο εάν το συμβόλαιο TTF του πρώτου μήνα διακανονιστεί για 10 συνεχόμενες ημέρες διαπραγμάτευσης πάνω από 275 ευρώ ανά MWh και εάν διαπραγματεύεται με σημαντικό premium σε σχέση με τις παγκόσμιες τιμές LNG. Αυτές οι προϋποθέσεις είναι ακραίες: Δεν τηρήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης φυσικού αερίου της ΕΕ τον Αύγουστο, όταν οι τιμές TTF διαμορφώθηκαν για λίγο σε ρεκόρ σχεδόν 339 ευρώ ανά MWh. Οι επικριτές περιγράφουν την πρόταση ως «μη επαρκής» (Γαλλία), «γελοιοποίηση» (Ισπανία) ή «αστείο» (Πολωνία). Αυτό το καπάκι δεν θα καλύψει τίποτα.
Αλλά αυτό είναι πιθανό από το σχεδιασμό. Το τεχνικό επιτελείο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής γνωρίζει ότι είναι μάταιο να ρυθμίζονται οι παγκόσμιες τιμές ενέργειας με διάταγμα. Αυτό που μπορεί να κάνει η Ευρώπη – και οι Βρυξέλλες έχουν προτείνει παράλληλα με την ιδέα της για το ανώτατο όριο – είναι να κατασκευάσει αναγωγούς ταχύτητας, τους λεγόμενους διακόπτες κυκλώματος, που μπορούν να επιβραδύνουν ένα ράλι, αλλά όχι να το τερματίσουν. Η Γερμανία και η Ολλανδία αντιτίθενται σε ένα ανώτατο όριο τιμών —τουλάχιστον, σε αυτό που λειτουργεί— επειδή πιστεύουν ότι θα θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο. Οι χώρες που θέλουν ένα σκληρό ανώτατο όριο, με επικεφαλής την Ιταλία, απέτυχαν να εξηγήσουν πώς η πολιτική τους δεν θα οδηγήσει σε ελλείψεις.
Στην πραγματικότητα, ο μόνος τρόπος με τον οποίο θα λειτουργήσει ένα σκληρό ανώτατο όριο τιμών είναι εάν οι κυβερνήσεις της ΕΕ θεσπίσουν ένα σκληρό ανώτατο όριο στη ζήτηση. Αλλά κανείς στην Ευρώπη δεν είναι διατεθειμένος να ρυθμίσει ποιος μπορεί να καταναλώνει φυσικό αέριο και πόσο. Επομένως, το ανώτατο όριο τιμής αυτής της πηγής ενέργειας είναι καταδικασμένο να αποτύχει.
Το πραγματικό ζήτημα στο οποίο βασίζεται η συζήτηση είναι η δημοσιονομική ικανότητα. Κάθε έθνος της ΕΕ γνωρίζει ότι θα πρέπει να επιδοτεί την κατανάλωση ενέργειας — και να διασώσει εταιρείες — εάν οι τιμές του φυσικού αερίου παραμείνουν υψηλές. Αυτό είναι ένα πιθανό σενάριο όχι μόνο αυτόν τον χειμώνα αλλά και τη σεζόν 2023-24. Η Γερμανία έχει την οικονομική δύναμη να αντέξει οικονομικά τις επιδοτήσεις. άλλα κράτη της ΕΕ δεν το κάνουν. Οι τελευταίοι χρειάζονται ένα ανώτατο όριο τιμών για να περιορίσουν τις δαπάνες τους για ενεργειακές επιδοτήσεις. Στους διαδρόμους εξουσίας των Βρυξελλών, ορισμένοι διπλωμάτες αστειεύονται, ίσως σκληρά, ότι φοβούνται τη Γερμανία περισσότερο από τη Ρωσία όσον αφορά το φυσικό αέριο. Η λύση είναι η αλληλεγγύη της ΕΕ: Εγκαταλείψτε το ανώτατο όριο και συγκεντρώστε δημοσιονομικούς πόρους. Όμως, όπως βλέπουμε, ο δρόμος προς τη λύση έχει οδηγήσει στο σημερινό αδιέξοδο.
Οι διαπραγματεύσεις για το άλλο ανώτατο όριο – για το πετρέλαιο – είναι ταυτόχρονες αλλά περιλαμβάνουν ένα ευρύτερο σύνολο εθνικών συμφερόντων. Οι συνομιλίες αποτελούν μέρος ενός σχεδίου της Ομάδας των Επτά για την επιβολή συμμαχικού ανώτατου ορίου στην τιμή των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου ως πλήγμα για τη Μόσχα. Το προτεινόμενο ανώτατο όριο είναι περίπου 65-70 $ ανά βαρέλι πετρελαίου. Αυτό το εύρος είναι πάνω από αυτό που πωλείται σήμερα το αργό πετρέλαιο του Πούτιν.
Και πάλι, αυτό είναι ένα ανώτατο όριο τιμής που δεν θα περιορίσει τίποτα. Και πάλι, αυτός είναι ο κρυφός στόχος.
Η Ουάσιγκτον και άλλοι θέλουν να διατηρήσουν τη ροή του ρωσικού πετρελαίου στην αγορά, έτσι οι παγκόσμιες τιμές παραμένουν κάτω από τα 100 δολάρια το βαρέλι, ακόμα κι αν το αντάλλαγμα είναι ότι το Κρεμλίνο συνεχίζει να απολαμβάνει μια ισχυρή ροή πετροδολαρίων. Στην Ευρώπη, η Πολωνία και άλλοι θέλουν ένα ανώτατο όριο τιμής που αποζημιώνει το Κρεμλίνο, πιστεύοντας ότι θα μπορούσε να επισπεύσει το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία. Για αυτούς, οι υψηλότερες τιμές της βενζίνης αποτελούν αποδεκτό συμβιβασμό.
Πού είναι το “καπάκι”;
Η τρέχουσα πρόταση για το ανώτατο όριο τιμής της G7 για το ρωσικό πετρέλαιο είναι πάνω από την τιμή που επιτυγχάνει η Μόσχα για το πετρέλαιο της, καθιστώντας την περιττή
Ποια είναι λοιπόν η προτεραιότητα; Η ιδέα ότι ένα ανώτατο όριο τιμής στα 65-70 δολάρια το βαρέλι θα έχει αντίκτυπο στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι γελοία. Με την παραγωγή πετρελαίου σχεδόν τόσο υψηλή όσο ήταν πριν από την έναρξη της εισβολής τον Φεβρουάριο, το Κρεμλίνο βγάζει περισσότερα από αρκετά χρήματα για να χρηματοδοτήσει την πολεμική του μηχανή. Για να απορριφθεί ο Πούτιν, το ανώτατο όριο τιμής θα πρέπει να είναι πολύ χαμηλότερο και σίγουρα όχι υψηλότερο από τα 45 δολάρια το βαρέλι που προτείνουν οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες στους Αμερικανούς ομολόγους τους. Και θα πρέπει να είναι αυστηρό. Το τρέχον σχέδιο έχει περισσότερες τρύπες από το ελβετικό τυρί, με εξαιρέσεις σε χώρες από την Ιαπωνία έως την Ουγγαρία.
Πηγή: Bloomberg