“Μπαλάκι” οι δανειολήπτες – Η πραγματικότητα πίσω από τα σενάρια για λύση τύπου Ισπανίας – Ο ρόλος των τραπεζών και το μήνυμα Σταϊκούρα
«Σήμερα, σε ένα περιβάλλον αυξημένων προκλήσεων, ανοδικών κινδύνων, έντονης μεταβλητότητας και υψηλής αβεβαιότητας – διεθνώς – το τραπεζικό σύστημα οφείλει να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων». Αυτό αναφέρει στο ΑΠΕ ο Υπ. Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας καλώντας για άλλη μια φορά τις… όχι και τόσο πρόθυμες τράπεζες να στηρίξουν σε μια κρίσιμη συγκυρία.
Ο Χρήστος Σταϊκούρας τονίζει, μεταξύ των άλλων, στην δήλωσή του στο ΑΠΕ – ΜΠΕ:
- «Από την αρχή της θητείας της, και ιδίως καθ’ όλη τη διάρκεια των πολυ-επίπεδων κρίσεων των τελευταίων 2,5 ετών, η Κυβέρνηση έχει στηρίξει – και συνεχίζει να στηρίζει – την κοινωνία, στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Στήριξη που παρέχεται μέσω της σημαντικής μείωσης φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, της εφαρμογής ενός ευρέος πλέγματος μέτρων για την αντιμετώπιση των εξωγενών δυσκολιών, της υλοποίησης μέτρων τόνωσης της απασχόλησης, των επενδύσεων και της κοινωνικής συνοχής, της εφαρμογής διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων και της ταχείας και αποτελεσματικής αξιοποίησης των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων. Στήριξη η οποία, εμμέσως, ωφελεί και τον χρηματοπιστωτικό τομέα, ο οποίος – χάρη στην αποτελεσματική ασκούμενη οικονομική πολιτική και τις θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας – παρουσιάζει πολύ πιο εύρωστη εικόνα, σε σχέση με το παρελθόν, και ευοίωνες προοπτικές».
Εδώ και δύο εβδομάδες «σέρνεται» μια φήμη Ισπανικού μοντέλου που τις τελευταίες ημέρες πήρε διαστάσεις, για παρέμβαση στα δάνεια. Η αλήθεια είναι, ωστόσο, ότι συζητήσεις με τις τράπεζες υπάρχουν για να υπάρξουν κάποιες ρυθμίσεις ώστε να βοηθηθούν όσοι έχουν ανάγκη.
Ασφαλώς δεν υπάρχει καμιά περίπτωση –και έχει αποκλειστεί κατηγορηματικά- δεν μπορεί το κράτος να επιδοτήσει δάνεια με δημοσιονομικό κόστος. Δεν θα το επέτρεπαν ούτε τα οικονομικά του κράτους, αλλά ούτε και η Κομισιόν. Διότι άλλο είναι να βοηθάς εν μέσω πανδημίας να σταθούν κάποιοι στα πόδια τους κι άλλο να ρίχνεις λεφτά από τον κρατικό κορβανά στα δάνεια. Αλλωστε, αυτό είναι δουλειά των τραπεζών, κι όχι του κράτους.
- Η επέκταση της φημολογίας με ευθύνη και της κυβέρνησης δημιουργεί φόβους για νέα γενιά κόκκινων δανείων. Ισως δε και η αναφορά του ίδιου του πρωθυπουργού από την Πάτρα για παρέμβαση στα δάνεια, να ήταν λανθασμένη ή στο πλαίσιο της προεκλογικής περιόδου.
Αλλά και ο αν. Υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας βρέθηκε στη δίνη καθώς αναφέρθηκε στο ισπανικό μοντέλο στήριξης των δανειοληπτών προκαλώντας μάλιστα σύμφωνα με πληροφορίες την έκρηξη του Υπ. Οικονομικών.
- Το οικονομικό επιτελείο καταλογίζει στις τράπεζες θέματα που έχουν να κάνουν με κωλυσιεργία στην αύξηση της πιστωτικής επέκτασης, καθώς και στην υιοθέτηση δύο μέτρων και δύο σταθμών στην τιμολογιακή τους πολιτική.
Επίσης, ένα ακόμη χρονίζον ζήτημα είναι αυτό της ρύθμισης δανείων, μέσα από τον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Οι τράπεζες σύμφωνες με το υπουργείο Οικονομικών δεν δείχνουν ιδιαίτερη ζέση, προκειμένου να κάνουν αποδεκτά αιτήματα για ένταξη στον μηχανισμό, παρά τις συνεχείς κυβερνητικές προτροπές.
Η σταγόνα πάντως που έχει ξεχειλίσει το ποτήρι είναι το θέμα των επιτοκίων χορηγήσεων και το ενδεχόμενο στήριξης των συνεπώς δανειοληπτών. Το θέμα άνοιξε το περασμένο Σαββατοκύριακο ο πρωθυπουργός. Εν συνεχεία τραπεζικοί κύκλοι διέρρεαν ότι έρχεται η αναβίωση του προγράμματος Γέφυρα, κάτι που σημαίνει ότι το κόστος στήριξης θα επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό.
- Ωστόσο, τέτοια σκέψη στο κυβερνητικό επιτελείο δεν υπάρχει και αυτό διότι για μία σειρά από λόγους την παρούσα χρονική στιγμή δεν μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο.
Η θέση της κυβέρνησης είναι σαφής, να βρεθεί άλλος τρόπος – φόρμουλα στήριξης των δανειοληπτών, το κόστος του οποίου θα αναλάβουν οι τράπεζες και ως παράδειγμα αναφέρεται το ισπανικό μοντέλο που προβλέπει πάγωμα δόσεων, περίοδο χάριτος και αλλαγή των όρων υπέρ των δανειοληπτών.
Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών το τραπεζικό σύστημα οφείλει:
- να συμβάλει στην πιστωτική επέκταση με όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, ώστε να ενισχύσει την περίμετρο των δυνητικών προς χρηματοδότηση πελατών, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες ανάγκες που δημιουργεί το μεταβαλλόμενο οικονομικό περιβάλλον,
- να εντατικοποιήσει τις προσπάθειες για την ταχεία υλοποίηση ρυθμίσεων οφειλών μέσω του νέου και σύγχρονου εξωδικαστικού μηχανισμού, ώστε να θωρακιστεί επαρκώς ενάντια στους νέους κινδύνους που ελλοχεύουν,
- να αναμορφώσει την τιμολογιακή πολιτική δανείων, καταθέσεων και προμηθειών, με τρόπο που δεν επιβαρύνει δυσανάλογα επιχειρήσεις και νοικοκυριά, καθώς βγαίνουμε από το περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων,
- να δείξει ευαισθησία στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες,
- να εκπαιδεύσει, προσωπικό και πελάτες, στην ψηφιακή μετάβαση των εργασιών του,
- να συμβάλει στον πράσινο μετασχηματισμό της οικονομίας.
Παράλληλα, ο υπουργός αναφέρει στην σχετική του δήλωση ότι «όλα τα παραπάνω είναι απαραίτητα, προκειμένου οι τράπεζες να συνεισφέρουν το, σημαντικό, μερίδιο που τους αναλογεί στην προσπάθεια μετάβασης προς μια οικονομία πιο δυναμική, πιο παραγωγική, πιο εξωστρεφή, ψηφιακή, πράσινη, χωρίς αποκλεισμούς και ανισότητες».