Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για Κατάρ, FIFA, ΛΟΑΤΚΙ+ και εργαζόμενους μετανάστες – Πρέπει να αλλάξει το καθεστώς στη FIFA

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέφρασε τη λύπη του για τον θάνατο χιλιάδων μεταναστών εργαζομένων, κυρίως στον κατασκευαστικό τομέα, οι οποίοι βοήθησαν το Κατάρ να προετοιμαστεί για το Παγκόσμιο Κύπελλο, καθώς και για όλους όσοι τραυματίστηκαν, ενώ ενέκρινε σήμερα ψήφισμα σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα.

Οι ευρωβουλευτές τόνισαν ότι το εμιράτο του Κόλπου κέρδισε το δικαίωμα «φιλοξενίας» του Μουντιάλ εν μέσω αξιόπιστων ισχυρισμών για δωροδοκία και διαφθορά, όπως αναφέρεται στην επίσημη σελίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Περιγράφοντας τη διαφθορά εντός της Παγκόσμιας Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (FIFA) ως «ανεξέλεγκτη, συστημική και βαθιά ριζωμένη», εξέφρασαν επίσης τη λύπη τους για το γεγονός ότι η διαδικασία ανάθεσης του Μουντιάλ στο Κατάρ το 2010 δεν ήταν διαφανής και υπογράμμισαν πώς η FIFA έχει βλάψει σοβαρά την εικόνα και ακεραιότητα του παγκόσμιου ποδοσφαίρου.

Το Κοινοβούλιο προτρέπει τις χώρες της ΕΕ, ιδιαίτερα εκείνες με μεγάλα εθνικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, να ασκήσουν πίεση στην UEFA και τη FIFA για τη θεμελιώδη μεταρρύθμιση της FIFA. Αυτό θα περιλαμβάνει τη θέσπιση δημοκρατικών και διαφανών διαδικασιών κατά την ανάθεση των Παγκοσμίων Κυπέλλων ποδοσφαίρου και την αυστηρή εφαρμογή των κριτηρίων ανθρωπίνων δικαιωμάτων και βιωσιμότητας για τις χώρες υποδοχής.

Για να προστατευθούν οι αθλητές και οι φίλαθλοι και να τεθεί τέρμα στο «αθλητικό πλύσιμο», οι διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις δεν θα πρέπει να ανατίθενται σε χώρες, στις οποίες παραβιάζονται θεμελιώδη και ανθρώπινα δικαιώματα και όπου επικρατεί συστηματική βία με βάση το φύλο.

Συνεχίζοντας, η επίσημη ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ανέφερε πως, «καθώς υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 2 εκατομμύρια ξένοι υπήκοοι αποτελούν περίπου το 94% του εργατικού δυναμικού της χώρας, το ψήφισμα χαιρετίζει το γεγονός ότι, σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, η κυβέρνηση του Κατάρ έχει αποφασίσει αποζημιώσεις 320 εκατομμυρίων δολαρίων για να πληρώσει τα θύματα κακοποίησης μέσω του λεγόμενου «Ταμείου Υποστήριξης και Ασφάλισης Εργαζομένων». Ωστόσο, οι ευρωβουλευτές εκφράζουν τη λύπη τους για το γεγονός ότι πολλοί εργαζόμενοι στο Κατάρ και οι οικογένειές τους έχουν αποκλειστεί και ζητούν να επεκταθεί το ταμείο, ώστε να συμπεριλάβει όλους όσοι έχουν πληγεί από την έναρξη των εργασιών σχετικά με το Παγκόσμιο Κύπελλο, καλύπτοντας επίσης θανάτους εργαζομένων και άλλες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Καλούν επίσης τη FIFA να συμβάλει σε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αποκατάστασης για τις οικογένειες των εργαζομένων, ως αποζημίωση για τις συνθήκες στις οποίες έχουν υποβληθεί».

Αναγνωρίζοντας τη σημαντική συμβολή των μεταναστών εργαζομένων στην οικονομία του Κατάρ και στο Μουντιάλ του 2022, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτρέπει τις αρχές του Κατάρ να διεξαγάγουν πλήρεις έρευνες για τους θανάτους μεταναστών εργαζομένων στη χώρα και να αποζημιώσουν τις οικογένειες, σε περιπτώσεις όπου εργάτες πέθαναν ως αποτέλεσμα των συνθηκών εργασίας.

Οι ευρωβουλευτές αποδοκιμάζουν επίσης την συμπεριφορά που έχουν οι αρχές της χώρας προς τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση των εθνικών νόμων που επιτρέπουν την προσωρινή κράτηση ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+ χωρίς κατηγορία ή δίκη για έως και έξι μήνες. Το ψήφισμα προτρέπει επίσης το Κατάρ να ενισχύσει τα μέτρα για την ισότητα των φύλων, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης των υπολειμμάτων της κηδεμονίας των γυναικών, εντείνοντας παράλληλα τις προσπάθειες για αύξηση της εκπροσώπησης των γυναικών στην επίσημη αγορά εργασίας.

Μεταξύ άλλων το ψήφισμα αναφέρει ότι:

• Καταδικάζει τις συστηματικές παραβιάσεις των βασικών δικαιωμάτων των μεταναστών εργαζομένων από τις αρχές του Κατάρ, καθώς και από τις εταιρείες που ανέλαβαν την κατασκευή των υποδομών ενόψει του Παγκοσμίου Κυπέλλου του Κατάρ.
• Εκφράζει τη λύπη του για την έλλειψη διαφάνειας που σηματοδοτεί την αναθεση του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Κατάρ το 2010. Καταδικάζει τη σαφή έλλειψη υπεύθυνης αξιολόγησης κινδύνου από τη FIFA κατά την αξιολόγηση της καταλληλότητας του Κατάρ να φιλοξενήσει μια μεγάλη διεθνή αθλητική διοργάνωση. Υπογραμμίζει ότι και άλλες τέτοιες διοργανώσεις στερούνται κανόνων διαφάνειας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως στην περίπτωση των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 2014 που πραγματοποιήθηκαν στο Σότσι της Ρωσίας. Υπενθυμίζει τη μακροχρόνια άποψή του ότι η διαφθορά εντός της FIFA είναι ανεξέλεγκτη, συστημική και βαθιά ριζωμένη και συνεχίζει να πιστεύει ότι ο οργανισμός έχει βλάψει σοβαρά την εικόνα και την ακεραιότητα του παγκόσμιου ποδοσφαίρου.
• Καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ενημερώνουν το Κοινοβούλιο σε τακτική βάση σχετικά με τις κοινωνικές μεταρρυθμίσεις του Κατάρ, με ιδιαίτερη προσοχή στη συγκεκριμένη εφαρμογή της νομοθεσίας του, μεταξύ άλλων από ευρωπαϊκές εταιρείες στο Κατάρ. Εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι πολλές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών εταιρειών, δεν τήρησαν τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά την υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά. Επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς το Κατάρ να επικυρώσει τη Διεθνή Σύμβαση του ΟΗΕ για την προστασία των δικαιωμάτων όλων των μεταναστών εργαζομένων και των μελών των οικογενειών τους.
• Τονίζει ότι τα θύματα παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν νομικές οδούς για να αναζητήσουν δικαιοσύνη και να ζητήσουν λογοδοσία από εταιρείες που εδρεύουν στην ΕΕ, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία περί δέουσας επιμέλειας σε ορισμένα κράτη μέλη. Χαιρετίζει τις συνεχιζόμενες εργασίες σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με την οδηγία για τη δέουσα επιμέλεια για την εταιρική βιωσιμότητα που θα διευρύνει περαιτέρω αυτές τις νομικές οδούς.
• Προτρέπει το Κατάρ, την πλουσιότερη κατά κεφαλήν χώρα του κόσμου, να προβλέψει την αναδρομική αποζημίωση των οικογενειών των χιλιάδων θυμάτων που πέθαναν στον χώρο εργασίας ή λόγω των συνθηκών εκεί. Προτρέπει το Κατάρ να προβεί σε ενδελεχή επανεξέταση των προτύπων συλλογής δεδομένων και έρευνας, προκειμένου να αυξηθεί η διαφάνεια και η λογοδοσία σε περιπτώσεις τραυματισμών και θανάτου που σχετίζονται με την εργασία, σε συντονισμό με διεθνείς οργανισμούς όπως η ILO και η ITUC.
• Καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο τις δηλώσεις του πρεσβευτή του Κατάρ στο Παγκόσμιο Κύπελλο και παλαίμαχου ποδοσφαιριστή, Καλίντ Σαλμάν, ενώ σημειώνει και χαιρετίζει τις επίσημες δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του Κατάρ ότι «είναι ευπρόσδεκτοι» να παραστούν όλοι, συμπεριλαμβανομένων των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, και καλεί το Κατάρ να διασφαλίσει το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των ατόμων που θα παρευρεθούν στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022, αλλά και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της τοπικής κοινότητάς του κατά τη διάρκεια και μετά τις αθλητικές εκδηλώσεις. Προτρέπει τις αρχές του Κατάρ να σταματήσουν την παρενόχληση και τον εκφοβισμό των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων και να απαγορεύσουν κάθε επιβολή της λεγόμενης θεραπείας μετατροπής.
• Παροτρύνει τη FIFA να συμμορφωθεί με το καταστατικό και τις υποχρεώσεις της βάσει των κατευθυντήριων αρχών του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα και να σταματήσει να παρεμβαίνει στη λήψη αποφάσεων των ομοσπονδιών ποδοσφαίρου σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
• Προτρέπει το Κατάρ να καταργήσει την κηδεμονία των γυναικών ως θεμελιωδώς ελαττωματικό σύστημα που βλάπτει την ανάπτυξη της χώρας.