Μεγάλη έρευνα ΠΕΙΦΑΣΥΝ – Alco: Ριζικές αλλαγές στα φαρμακεία – Θετικοί πολίτες και φαρμακοποιοί

Στη μετά Covid-19 εποχή, πολίτες και φαρμακοποιοί θεωρούν επιτακτική πλέον την ανάγκη να αλλάξει άρδην ο ρόλος των σύγχρονων φαρμακείων και να θεσμοθετηθούν επί πληρωμή πολυεπίπεδες υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. 

Η επιθυμία που διατυπώνουν οι πολίτες για διενέργεια ορισμένων υπηρεσιών από τα φαρμακεία έφτασε το υψηλό ποσοστό του 80% έως 90%. Συμπτωματικά, αντίστοιχη ήταν και η πρόθεση του υπουργείου Υγείας να επιτρέψει ανάλογες υπηρεσίες, όπως φάνηκε στην πρόσφατη δήλωση του Θ. Πλεύρη για κατάργηση της συνταγογράφησης του αντιγριπικού εμβολίου και διενέργειά του από τα φαρμακεία.

Η εμπιστοσύνη και η ασφάλεια που νιώθουν οι πολίτες, οι προσωπικές σχέσεις που αναπτύσσουν με τους φαρμακοποιούς της «γειτονιάς» τους και η στάση που κράτησε ο κλάδος των φαρμακείων καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας έχουν αφήσει ένα ουσιαστικό αποτύπωμα στις συνειδήσεις των πολιτών, οι οποίοι πλέον ζητούν να διευρυνθεί ο ρόλος των φαρμακοποιών στην παροχή πρώτων βοηθειών, στην εμβολιαστική κάλυψη, στην καθημερινή φαρμακευτική πρακτική, στις συμβουλευτικές υπηρεσίες και στην πρόληψη. Ταυτόχρονα, ζητούμενο αποτελεί και για τους ίδιους τους φαρμακοποιούς η διεύρυνση των υπηρεσιών προς τους πολίτες με τη θεσμοθέτησή τους από τη μεριά της πολιτείας.

Τα παραπάνω στοιχεία προέκυψαν από τις δύο πρώτες πανελλαδικές δημοσκοπήσεις που πραγματοποίησε η εταιρεία Alco για λογαριασμό του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ και παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια του 6^ου Συνεδρίου του Ομίλου, το οποίο πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά την Κυριακή 20 Νοεμβρίου 2022 και τελούσε υπό την αιγίδα του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου. Οι δύο ποσοτικές έρευνες ολοκληρώθηκαν εντός του Οκτωβρίου σε δείγμα 400 φαρμακοποιών και 600 πολιτών άνω των 25 ετών σε όλη την Επικράτεια.

Τι ζητούν πλέον οι πολίτες από τα φαρμακεία

Το πιο ουσιαστικό εύρημα της δημοσκόπησης στο κοινό είναι η καθολική επιθυμία των πολιτών, σε ποσοστό που κυμαίνεται από 80% έως 90%, για τη διενέργεια έξι υπηρεσιών από τα φαρμακεία. Αυτές είναι:

·         Παροχή πρώτων βοηθειών (σε εγκαύματα ή τραύματα), σε ποσοστό 90%.

·         Έλεγχος για αλλεργίες, αντενδείξεις και αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα στην περίπτωση χορήγησης νέου φαρμάκου, σε ποσοστό 87%.

·         Ενημέρωση για τα Εθνικά Προγράμματα Εξετάσεων, σε ποσοστό 86%.  

·         Διεξαγωγή και άλλων γρήγορων, τεστ όπως για τον ιό της γρίπης (εκτός του κορονοϊού) σε ποσοστό 84%.

·         Διενέργεια εμβολιασμού των ενηλίκων με όλα τα διαθέσιμα εμβόλια, σε ποσοστό 82%.

·         Έλεγχος αποτελεσματικότητας και ασφάλειας του φαρμάκου στην περίπτωση της εκ νέου χορήγησής του, σε ποσοστό 80%.

Είναι σημαντικό το γεγονός ότι καταγράφηκε η σαφέστατη επιθυμία τριών στα τέσσερα ατόμων άνω των 25 ετών για την ανάπτυξη τεσσάρων ακόμη υπηρεσιών. Αυτές είναι:

·         η αντιμετώπιση απλών προβλημάτων υγείας μέσω της βοήθειας του φαρμακοποιού, σε ποσοστό 78%,

·         η ενεσοθεραπεία (π.χ. αναλγητικές ενέσεις), σε ποσοστό 76%,

·         η ανίχνευση χρόνιων νόσων, σε ποσοστό 76% καθώς και

·         η παροχή συμβουλών για θέματα υγείας, στο 73% του ερωτηθέντος δείγματος. 

Επιπλέον, 6 στα 10 άτομα επιθυμούν τα εμβόλια για τον κορονοϊό να πραγματοποιούνται εντός των φαρμακείων, πρακτική που έχει υιοθετηθεί από πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ενώ η επιθυμία για την ανάπτυξη υπηρεσιών για τον έλεγχο του βάρους και τη διακοπή του καπνίσματος με σύμμαχο το φαρμακοποιό κυμαίνεται στο 46%.

Τέλος, το 70% των πολιτών επιζητά την ύπαρξη ενός ειδικού- χωριστού χώρου εντός των φαρμακείων, όπου θα διενεργούνται οι υπηρεσίες ΠΦΥ, ενώ το 54% των πολιτών αναγνωρίζει την ανάγκη αποζημίωσης/ αμοιβής για τις υπηρεσίες που θα του παρέχονται.  

Καθολική η συναίνεση των φαρμακοποιών για την παροχή υπηρεσιών στους πολίτες

Έχοντας πλήρη αντίληψη για το πώς διαμορφώνονται πλέον οι ανάγκες της κοινωνίας, το σύνολο του κλάδου των φαρμακείων δήλωσε καθολική επιθυμία για την ανάπτυξη παροχής υπηρεσιών που αφορούν τη χορήγηση ενέσιμων φαρμάκων (100%) και την αντιμετώπιση απλών προβλημάτων υγείας (100%). Για τέσσερις ακόμη υπηρεσίες τα ποσοστά επιθυμίας των φαρμακοποιών για την παροχή τους είναι ιδιαιτέρως υψηλά και κυμαίνονται από 77% έως 89%.

Ειδικότερα:

• Με την παροχή πρώτων βοηθειών συμφώνησε το 89% των φαρμακοποιών.
• Με την ενημέρωση για τα Εθνικά Προγράμματα Εξετάσεων συμφώνησε το 86%.   
• Για τον προσυμπτωματικό έλεγχο για χρόνιες νόσους είπε ναι το 78%.
• Με τη διακοπή του καπνίσματος συναινεί το 77%.  

Καταγράφηκε η σαφέστατη επιθυμία των φαρμακοποιών να παρέχουν υπηρεσίες σχετικές με το εμβολιαστικό ιστορικό (72%), τον έλεγχο βάρους και τον εμβολιασμό (70%). Υψηλά είναι και τα ποσοστά επιθυμίας παροχής των υπόλοιπων τριών υπηρεσιών, όπως η εκτίμηση κινδύνου για χρόνιες νόσους (67%), η διενέργεια και άλλων διαγνωστικών τεστ (64%) και ο έλεγχος ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των φαρμάκων (64%). Αξίζει να σημειωθεί πως το 76% των φαρμακοποιών θεωρεί αναγκαία την ύπαρξη ειδικού-χωριστού χώρου στα φαρμακεία όπου θα μπορεί να παρέχει υπηρεσίες, όπως αυτές που διερευνήθηκαν.

Τέλος, όσον αφορά την αποζημίωση αυτών των υπηρεσιών, το 85% των φαρμακοποιών δήλωσε πως μπορεί να προκύψει είτε από το κράτος είτε από ένα μεικτό σύστημα αποζημίωσης με τη συμμετοχή κράτους-πολίτη-ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών. Πάντως, είναι κοινή στάση και πεποίθηση του κλάδου πως κανείς φαρμακοποιός δεν χρεώνει πολίτη για παροχή πρώτων βοηθειών ή για εμβολιασμό.   

“Στόχος του Ομίλου ΠΕΙΦΑΣΥΝ είναι τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, που επιβεβαιώνουν τη στενή σχέση και την αλληλεπίδραση ανάμεσα σε φαρμακοποιούς και πολίτες, να επικοινωνηθούν στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας, ώστε από κοινού όλοι οι συναρμόδιοι φορείς να ανοίξουν το διάλογο για την αξιοποίηση των νέων αναγκών της κοινωνίας”, αναφέρει σε σημερινή του ανακοίνωση ο Όμιλος ΠΕΙΦΑΣΥΝ, που είναι μια από τις 3 μεγαλύτερες χονδρεμπορικές συνεταιριστικές φαρμακευτικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Περιλαμβάνεται στη λίστα με τις 50 μεγαλύτερες ελληνικές εμπορικές επιχειρήσεις όλων των κλάδων…

Ποιος θα κάμψει την τεράστια αντίδραση των ιατρικών συλλόγων της χώρας;

Σχολιάζοντας την πρόσφατη δήλωση του υπουργού Υγείας -πως μελετάται και σύντομα θα χορηγείται (ίσως και από αυτή την εβδομάδα) το αντιγριπικό εμβόλιο χωρίς ιατρική συνταγή και με τη δυνατότητα ο πολίτης να το κάνει στα φαρμακεία- δεν μπορούμε να μην παραδεχτούμε πως συνάδει με τα αποτελεσματα της έρευνας και τους στόχους ΠΕΙΦΑΣΥΝ και φαρμακοποιών. 

Πόσο σοβαρά έχουν υπολογίσει το μεγάλο εμπόδιο της τεράστιας αντίδρασης των ιατρικών συλλόγων της χώρας, που και στο άκουσμα και μόνο της πρόθεσης του υπουργού ξεσήκωσαν τεράστιο κύμα διαμαρτυρίας την περασμένη εβδομάδα, δήλωσαν (με πρωτοστατούντες τον ΙΣΑ και τον ΠΙΣ) κατηγορηματικά αντίθετοι στην πρόθεση Πλεύρη, τόνισαν ότι «κανένα εμβόλιο δεν μπορεί να χορηγείται χωρίς ιατρική συνταγή», γιατί «η συνταγογράφηση δεν αποτελεί αυτόνομη πράξη αλλά μέρος της κλινικής εξέτασης», υπογράμμισαν πως μόνο ο θεράπων γιατρός, μπορεί να εκτελέσει ιατρικές πράξεις και να αξιολογήσει τις ανεπιθύμητες ενέργειες, προειδοποίησαν ότι «υπάρχει κίνδυνος, για τη Δημόσια υγεία», καθώς «οιαδήποτε ιατρική πράξη, που εκτελείται από μη γιατρούς και μάλιστα σε ακατάλληλους χώρους πώλησης προϊόντων, αποτελεί αντιποίηση, του ιατρικού επαγγέλματος και εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους, για την υγεία του ασθενή». 

Επιπλέον, οι ιατρικοί σύλλογοι άσκησαν συντονισμένα πιέσεις να μην δρομολογηθεί η σχετική υπουργική απόφαση, με τον πρόεδρο του ΠΙΣ,Αθανάσιο Εξαδάκτυλο, να κορυφώνει τους τόνους της αντιπαράθεσης, απειλώντας ακόμα και με προσφυγή στο ΣτΕ…

ΠΙΣ: Το ιατρικό σώμα δεν θα παρακολουθήσει άπραγο…

Σε σχετική ανακοίνωση του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, μεταξύ άλλων, αναφέρεται:

«…Το ιατρικό σώμα δεν θα παρακολουθήσει άπραγο την προσπάθεια αντιποίησης του επαγγέλματος η οποία επιχειρείται με την απαξίωση του έργου του.  

Η κατάργηση της συνταγογράφησης των εμβολίων θα ευνοήσει το εμπόριο κι όχι τη Δημόσια Υγεία…

…Η αντίδραση των ιατρικών συλλόγων της χώρας εκφράζει το σύνολο του ιατρικού κόσμου σύμφωνα με τις επιταγές του λειτουργήματός μας και θα είναι ανυποχώρητη…

…Είναι ντροπή για τη χώρα μας, την  Ευρωπαϊκή Ημέρα για τη χρήση των Αντιβιοτικών, αντί να θεσμοθετείται η συνταγογράφηση όλων των φαρμάκων, να εξαγγέλλεται η αντιεπιστημονική άρση της για τα εμβόλια. Επιστημονική απαίτηση είναι η Υπουργική Απόφαση να αντικατασταθεί με τη θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής συνταγογράφησης για όλα τα φάρμακα.

Σε αντίθετη περίπτωση, πριν στεγνώσει το μελάνι της προαναγγελθείσας ΥΑ, θα προσβληθεί στο ΣτΕ επ’ ωφελία των ασθενών μας και της δημόσιας Υγείας». 

Το μόνο σίγουρο είναι ότι εάν το υπουργείο δεν υποχωρήσει, θα παρακολουθήσουμε έναν τεράστιο αγώνα  των γιατρών να ακυρώσει τις αποφάσεις του υπ. Υγείας, πάντα φυσικά με γνώμονα το συμφέρον του ασθενή. Εάν υποχωρήσει το υπουργείο Υγείας, θα παρακολουθήσουμε έναν ανάλογο σκληρό αγώνα δικαίωσης με πρωταγωνιστές τους φαρμακοποιούς σε μία κόντρα με τους γιατρούς που κρατά χρόνια τώρα. 

Το παρήγορο είναι ότι όλα γίνονται για το καλό του πολίτη και του ασθενή…