G20: Φιάσκο – Για πρώτη φορά στην ιστορία του, οι σύνεδροι δεν συμφώνησαν σε ομόφωνο ανακοινωθέν – Ούτε φωτογραφήθηκαν όλοι μαζί

Ιδιαίτερα αποκαλυπτική ήταν η διήμερη σύνοδος κορυφής των ηγετών της Ομάδας των 20 χωρών (G20) που ολοκληρώθηκε στις 16 Νοεμβρίου στο Μπαλί της Ινδονησίας.

Το τελικό ανακοινωθέν 17 σελίδων επιβεβαίωσε τις αντιθέσεις στους κόλπους της Ομάδας των 20 με ευθύνη κυρίως των περισσότερων χωρών του G7 (ΗΠΑ, Καναδάς, Ιαπωνία, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία) που αποτελούν υποσύνολο του G20 (ΗΠΑ, Καναδάς, Αργεντινή, Μεξικό, Αυστραλία, Βραζιλία, Κίνα, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Βρετανία, Ιαπωνία, Ρωσία, Ιαπωνία, Σαουδική Αραβία, Νότια Αφρική, Νότια Κορέα, Ινδονησία, Τουρκία, Ε.Ε.).

Απέδειξε την αποτυχία των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων εταίρων τους να επιβληθούν σε αναδυόμενες οικονομίες και δυνάμεις, όπως η Κίνα, η Σαουδική Αραβία, η Ινδία, η Ινδονησία, και η Βραζιλία που δεν συναίνεσαν με το αρχικό σχέδιο Δυτικών εταίρων ή και συμμάχων τους για ωμή καταδίκη της Ρωσίας σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ήταν αυτές οι χώρες (σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του Politico) που προτίμησαν στάση «ουδετερότητας» προκειμένου να αποφύγουν να συμμορφωθούν με την απαίτηση για «καταδίκη» της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Οι αναδυόμενες δυνάμεις μάλιστα επέβαλαν στο κείμενο του ανακοινωθέντος την επισήμανση πως για το θέμα υπάρχουν «και άλλες απόψεις» απέναντι στη θέση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους για «έντονη καταδίκη» της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και την απαίτησή τους για «πλήρη και άνευ όρων αποχώρηση» της Ρωσίας από το ουκρανικό έδαφος.

Ο τρόπος τερματισμού της συνόδου ανέδειξε έτσι τις μεταβαλλόμενες σχέσεις και ισορροπίες σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο που χαρακτηρίζουν το παρόν μεταβατικό στάδιο προς ένα νέο διεθνή συσχετισμό δυνάμεων στον οποίο οι ΗΠΑ δεν είναι διόλου βέβαιο πως θα διατηρήσουν την πρώτη θέση.

Κατέδειξε το αγεφύρωτο χάσμα μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ (που ανέλαβε το καθήκον εκπροσώπησης της χώρας του στη σύνοδο) να καταγγέλλει τις προσπάθειες της Ουάσιγκτον για διατήρηση των αντιπαραθέσεων στην ευρύτερη περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού κάνοντας λόγο για σαφή τάση στρατιωτικοποίησης της περιοχής μέσω συντονισμού προσπαθειών από συμμάχους των ΗΠΑ όπως είναι η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία, η Ιαπωνία μέσω της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ. Ο ίδιος υπενθύμισε δε τα αμερικανικά (φανερά και κρυφά) προγράμματα βιολογικών όπλων σε χώρες που γειτονεύουν όχι μόνον με τη Ρωσία (όπως απεδείχθη στην περίπτωση των δεκάδων αμερικανικών στρατιωτικών βιολογικών εργαστηρίων στην Ουκρανία) αλλά και με την Κίνα.

Φανέρωσε (και μέσα από την συνάντηση διάρκειας 3,5 ωρών μεταξύ των Προέδρων ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και Κίνας Σι Τζινπίνγκ) την επιλογή του Πεκίνου να παρουσιάσει στην Ουάσιγκτον ως σχεδόν επιβεβλημένη την ανάγκη να ξεκινήσουν άμεσα διαπραγματεύσεις για την αποκλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία με απώτερο στόχο τον τερματισμό του. Οι φερόμενες διαβεβαιώσεις που έδωσε στον Σι ο Μπάιντεν πως οι ΗΠΑ δεν επιδιώκουν έναν «νέο ψυχρό πόλεμο» δε δόθηκαν απαραίτητα για να γίνουν πιστευτές. Η συμφωνία των δύο χωρών να συνεργαστούν στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής θύμισε ανάλογες ανακοινώσεις του παρελθόντος (που παραμένουν ως σήμερα έπεα πτερόεντα).

Ομάδα των 13;
Με άλλα λόγια η σύνοδος κορυφής των 20 στο Μπαλί όχι μόνον επιβεβαίωσε τις σφοδρές αντιθέσεις αλλά δοκίμασε τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του σχήματος της Ομάδας των 20.

Στην πραγματικότητα στο Μπαλί είχαμε μία κατακερματισμένη Ομάδα των 20, στην οποία οι χώρες του G7 και του ΝΑΤΟ δε δίστασαν να βγάλουν, την δεύτερη μέρα της συνόδου, 16 Νοέμβρη, δική τους ανακοίνωση για να καταδικάσουν τους «ρωσικούς» πυραύλους που έπεσαν στα ανατολικά σύνορα της Πολωνίας με την Ουκρανία, σκοτώνοντας δύο ανθρώπους. (Άλλο εάν στην πορεία αναγκάστηκαν να παραδεχθούν πως οι πύραυλοι ήταν ουκρανικοί…).

The G7 and present NATO members convened a meeting this morning in Bali during the G20 to discuss the incident in Poland last night. We are united in our message that we first need to establish the facts and therefore support Poland’s investigation. (1/2) pic.twitter.com/ePp7yyNIaX

— Mark Rutte (@MinPres) November 16, 2022

Επίσης, σε αυτή τη σύνοδο του G20 για πρώτη φορά από την σύστασή του το 2006 δεν υπήρξε ομόφωνο τελικό ανακοινωθέν αλλά γραπτή παραδοχή αντιτιθέμενων θέσεων σε ό,τι αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Ήταν επίσης η πρώτη φορά που η σύνοδος κορυφής της Ομάδας των 20 δεν αποτυπώθηκε με την λήψη της χαρακτηριστικής «οικογενειακής» φωτογραφίας που έβγαινε στο τέλος παλιότερων συνόδων. Αυτό εξηγεί γιατί ορισμένα διεθνή ΜΜΕ κατέφυγαν στη «λύση» του φωτογραφικού κολάζ.

Αντίθετα, οι φακοί των φωτορεπόρτερ εστίασαν στις συναντήσεις που είχε ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ καθώς ήταν η πρώτη του δημόσια εμφάνιση σε πολυμερή συνάντηση στο εξωτερικό, περίπου τρία χρόνια μετά την έναρξη της πανδημίας.

Με άλλα λόγια οι τελευταίες ώρες της συνόδου του G20 στο Μπαλί θύμιζαν περισσότερο διαζευγμένους που δε θέλουν ούτε καν να θυμούνται την τελευταία τους συνάντηση.

Πόσο μάλλον να αδημονούν για την επόμενη σύνοδο κορυφής το 2023 στην Ινδία…