Μουντιάλ: Νεκροί 6500 εργάτες κατά τη διάρκεια των έργων – Σκάνδαλα και δωροδοκίες, πίσω από τη ”λάμψη ” της διοργάνωσης

Πόσο αξίζει η νίκη της διοργανώτριας χώρας στην πρεμιέρα ενός Μουντιάλ; Στα 7,4 εκατομμύρια δολάρια την κοστολόγησαν οι εμίρηδες του Κατάρ, ποσό που σύμφωνα με πολύ σοβαρές καταγγελίες, προσφέρθηκε σε οκτώ παίκτες της εθνικής ομάδας του Εκουαδόρ για να χάσουν με 1-0, στην πρεμιέρα της Κυριακής.

Αν επρόκειτο για ένα άλλο Μουντιάλ, σε μια χώρα με ποδοσφαιρική παιδεία, η πρεμιέρα θα είχε ήδη τιναχτεί στον αέρα, οι διωκτικές αρχές θα έκαναν φύλλο και φτερό τις καταγγελίες, η Δικαιοσύνη θα είχε παρέμβει. Οι εθνικές ομάδες που θα συμμετείχαν στο τουρνουά και τα δισεκατομμύρια των ποδοσφαιρόφιλων που θα έβλεπαν τους αγώνες από την τηλεόραση θα ήταν σίγουροι για την αξιοπιστία της διοργάνωσης. Μιλάμε όμως για το Μουντιάλ του Κατάρ, μια διοργάνωση που εδώ και χρόνια έχει αμαυρωθεί από οικονομικά σκάνδαλα, δωροδοκίες και χιλιάδες θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα με θύματα οικονομικούς μετανάστες. Η δωροδοκία των παικτών του Εκουαδόρ είναι απλώς ακόμη ένα επεισόδιο, και έτσι η σέντρα θα γίνει κανονικά την Κυριακή.

Τα οικονομικά σκάνδαλα

Χρειάζεται να γυρίσουμε 12 χρόνια πίσω για να βρούμε τα πρώτα ψήγματα διαφθοράς που σχετίζονται με το Μουντιάλ που ξεκινά μεθαύριο. Για την ακρίβεια αυτά εντοπίζονται πριν ακόμη δοθεί η διοργάνωση στο Κατάρ. Τον Νοέμβριο του 2010 ο τότε πρόεδρος της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί, παρέθεσε γεύμα στο Ελιζέ στο οποίο παρακάθησαν μεταξύ άλλων ο Μισέλ Πλατινί, ο οποίος ήταν πρόεδρος της UEFA και ο τότε πρίγκιπας διάδοχος και νυν εμίρης του Κατάρ, Ταμίρ μπιν Χαμάντ αλ-Θανί. Αν και κανείς τους δεν παραδέχτηκε το παραμικρό, ο Πλατινί άλλαξε ξαφνικά την ψήφο του και την έδωσε στο Κατάρ, ενώ προηγουμένως στήριζε φανατικά την υποψηφιότητα των ΗΠΑ. Αργότερα είπε κάποια μισόλογα ότι «έλαβε εντολή για το συμφέρον της Γαλλίας» και τελικά συνελήφθη το 2019 για την εμπλοκή του στο σκάνδαλο «Μουντιάλ του Κατάρ». Εν τω μεταξύ είχε αποπεμφθεί δια βίου μαζί με τον τότε πρόεδρο της FIFA, Ζεπ Μπλάτερ, για άλλο οικονομικό σκάνδαλο που είχε συγκλονίσει το παγκόσμιο ποδόσφαιρο.

Στις ιστορίες οικονομικής διαφθοράς και χρηματισμού ανώτερων στελεχών της παγκόσμιας ομοσπονδίας ποδοσφαίρου μπορούμε να προσθέσουμε το 1,5 εκατομμύριο δολάρια που φέρονται να εισέπραξαν εκπρόσωποι της Αφρικής για να ψηφίσουν υπέρ της υποψηφιότητας του Κατάρ, τα 2 εκατομμύρια δολάρια που δόθηκαν για να εξαγοραστεί η ψήφος του Τζακ Γουόρνερ, ενός άλλου μέλους της επιτροπής που θα αποφάσιζε για τη διεξαγωγή του Μουντιάλ του 2022, και τα υπόλοιπα 5 εκατομμύρια που δόθηκαν, σύμφωνα με email, επιστολές και τραπεζικές συναλλαγές που διέρρευσαν, σε άλλα στελέχη της FIFA για να γείρουν την πλάστιγγα υπέρ του Κατάρ.

Ακόμα και μεγάλα παγκόσμια media επιστρατεύτηκαν για να στηρίξουν με κάθε μέσο την υποψηφιότητα του Κατάρ. Το 2020 αποκαλύφθηκε ότι το Al Jazeera είχε πληρώσει 400 εκατομμύρια δολάρια στη FIFA για τα τηλεοπτικά δικαιώματα του Μουντιάλ, τρεις εβδομάδες πριν ληφθεί η οριστική απόφαση για τη χώρα διεξαγωγής του, ενώ λίγο καιρό αργότερα οι Sunday Times αποκάλυψαν ότι το αραβικό τηλεοπτικό δίκτυο είχε δεσμευτεί να καταθέσει 100 εκατομμύρια δολάρια σε λογαριασμό της FIFA στην περίπτωση που το Κατάρ έπαιρνε τη διοργάνωση.

6.500 νεκροί εργάτες

Το Κατάρ δεν είναι ποδοσφαιρική χώρα. Συνεπώς δεν είχε ούτε το ελάχιστο των ποδοσφαιρικών υποδομών που απαιτούνται για να φιλοξενήσει ένα παγκόσμιο κύπελλο. Τα νέα γήπεδα έπρεπε να κατασκευαστούν και μάλιστα σε χρόνους-ρεκόρ. Για το λόγο αυτό επιστρατεύτηκαν εκατοντάδες χιλιάδες οικονομικοί μετανάστες, κυρίως από το Νεπάλ, το Πακιστάν, την Ινδία, το Μπαγκλαντές, την Αίγυπτο και τις Φιλιππίνες.

Αν περίμενε κανείς ότι οι εργαζόμενοι σε μια διοργάνωση διεθνούς κύρους και παγκόσμιας ακτινοβολίας θα αμείβονταν με τον αρμόζοντα τρόπο και θα ετύγχαναν της συμπεριφοράς που τυγχάνουν οι εργαζόμενοι σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο, έκαναν τεράστιο λάθος.

Τον Αύγουστο του 2020 οι εμίρηδες του Κατάρ αύξησαν τον μισθό κάθε εργάτη στα 270 δολάρια τον μήνα, από περίπου 200 δολάρια τον μήνα που ήταν μέχρι τότε. Για να γίνει σαφέστερο, οι εργάτες πληρώνονταν αυτό το ποσό για να δουλεύουν πολύ περισσότερο από ένα οκτάωρο την ημέρα, σε θερμοκρασίες άνω των 40 βαθμών και η δουλειά τους έμοιαζε περισσότερο με καταναγκαστική εργασία, καθώς τους είχαν κατασχεθεί τα έγγραφα ταυτοποίησης.

Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε σε έκθεση του ότι οι εργάτες «ήταν θύματα συστημικής κακοποίησης. Οι εργαζόμενοι δεν μπορούσαν να αλλάξουν εργασία ή να φύγουν από τη χώρα χωρίς την άδεια του σπόνσορά τους».

Το 2013, η Διεθνής Αμνηστία ανέφερε ότι υπήρχε σοβαρή εκμετάλλευση των εργαζομένων «συμπεριλαμβανομένης της υποχρέωσης τους να υπογράψουν ψευδή έγγραφα ότι πληρώθηκαν τον μισθό τους ώστε να τους επιστραφεί το διαβατήριό τους».

Ο απολογισμός των 6.500 νεκρών εργατών ήταν απλώς το αναμενόμενο αποτέλεσμα αυτής της κακομεταχείρισης.

Μουδιασμένοι φίλαθλοι

Την Κυριακή 18 Δεκεμβρίου θα γνωρίζουμε τον παγκόσμιο πρωταθλητή. Όποιος νικήσει στο τελικό του, βαμμένου με το αίμα χιλιάδων εργατών, Lusail Stadium θα είναι άξιος πρωταθλητής στο χορτάρι. Όμως το Μουντιάλ του Κατάρ θα είναι για πάντα ένα Μουντιάλ με αστερίσκο. Τα σκάνδαλα και οι θάνατοι των εργατών έχουν ρίξει ένα μαύρο πέπλο στη διοργάνωση. Μολονότι, οι φίλαθλοι δηλώνουν σε συντριπτικό ποσοστό ότι θα δουν τους αγώνες, άλλωστε Μουντιάλ γίνεται μια φορά κάθε τέσσερα χρόνια, ζητούν με ένταση να αναγνωριστούν και να διορθωθούν, όσο γίνεται, τα εγκλήματα αυτής της διοργάνωσης. Σύμφωνα με έρευνα του YouGov για λογαριασμό της Διεθνούς Αμνηστίας, το 73% των φιλάθλων ζητά να δοθεί σημαντικό τμήμα των εσόδων ως αποζημίωση στις οικογένειες των νεκρών εργατών και το 67% ζητά από την ποδοσφαιρική ομοσπονδία της χώρας του να μιλήσει δημόσια για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για το Μουντιάλ.

Όταν η διοργάνωση δόθηκε στο Κατάρ και πριν αρχίσει ο καταιγισμός των ειδήσεων για τα οικονομικά σκάνδαλα και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αυτό που ξένιζε περισσότερο είναι ότι θα βλέπαμε ένα «χειμερινό» Μουντιάλ. Με όσα μάθαμε τα τελευταία χρόνια αυτό είναι πλέον το μικρότερο κακό του Παγκοσμίου Κυπέλλου…