”Μαύρα σύννεφα” πάνω από την βρετανική οικονομία – Υψηλός πληθωρισμός και το 2023

Οι τιμές καταναλωτή στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 11,1% σε ετήσια βάση τον Οκτώβριο, σαφώς ενισχυμένες μετά την άνοδο 10,1% τον Σεπτέμβριο. Με τον πληθωρισμό ήδη σε υψηλό τεσσάρων δεκαετιών, η μη αναμενόμενη αποκλιμάκωση γεννάει ανησυχία, αν και το άλμα είναι σε μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα των πολύ υψηλών τιμών ενέργειας τον Οκτώβριο.

Ενδεχομένως και με λίγη καλή τύχη η καταγραφή του Οκτωβρίου να είναι και το αποκορύφωμα για τον πληθωρισμό στο Ηνωμένο Βασίλειο. Από το 9% συνολικά για το 2022 αναμένουμε ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί στο 5,3% το 2023 και στο 1,6% το 2024, πριν αυξηθεί εκ νέου στη συνέχεια. Οι τρεις βασικές κινητήριες δυνάμεις, που είχαν ωθήσει τον πληθωρισμό σε εντυπωσιακά επίπεδα, αρχίζουν να υποχωρούν. Πρώτον, η σταθερή αύξηση της ζήτησης μέχρι το 2021 και στις αρχές του 2022 δίνει τώρα τη θέση της σε μια απότομη διόρθωση στις καταναλωτικές δαπάνες και τη δραστηριότητα της αγοράς κατοικίας.

Δεύτερον, τα κωλύματα στο παγκόσμιο σύστημα εφοδιασμού και μεταφοράς προϊόντων, που σχετίζονται με τους περιορισμούς της πανδημίας, χαλαρώνουν γρήγορα. Τρίτον, οι παγκόσμιες τιμές της ενέργειας έχουν υποχωρήσει μετά τις μεγάλες προσπάθειες των ευρωπαϊκών οικονομιών να δημιουργήσουν επαρκείς προμήθειες για τον χειμώνα. Μόλις ο βασικός αντίκτυπος των υψηλών τιμών της ενέργειας αρχίσει να υποχωρεί την επόμενη χρονιά, ο πληθωρισμός στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι πιθανό να μειωθεί γρήγορα, ενώ η ύφεση αμβλύνει τις υποκείμενες πιέσεις τιμών.

Σήμερα ο υπουργός Οικονομικών Τζέρεμι Χαντ θα παρουσιάσει το νέο πενταετές δημοσιονομικό σχέδιο της κυβέρνησης. Εχει επισημάνει ότι επίκειται περιστολή περίπου 2% στο ΑΕΠ εξαιτίας ενός συνδυασμού ενισχυμένων φόρων και χαμηλότερης αύξησης των δαπανών. Η αυστηρότερη δημοσιονομική πολιτική θα μειώσει τη ζήτηση και θα αποδυναμώσει τις υποκείμενες πληθωριστικές πιέσεις. Ωστόσο, η ισχύς του ανώτατου ορίου των τιμών της ενέργειας αναμένεται να λήξει τον Απρίλιο του επόμενου έτους. Πιθανότατα θα αντικατασταθεί από πιο εστιασμένη υποστήριξη για να βοηθήσει τους λιγότερο εύπορους να ξεπεράσουν την κρίση του κόστους ζωής.

Έπειτα από 40 χρόνια χαλάρωσης των πιέσεων στις τιμές σε ολόκληρο τον δυτικό κόσμο, ο πληθωρισμός επανήλθε δραματικά. Πριν από την πανδημία είχαμε υποστηρίξει ότι θα αυξανόταν λόγω ενός συνδυασμού διαρθρωτικών παραγόντων. Μόλις εξασθενήσει η προσωρινή αύξηση του πληθωρισμού που σχετίζεται με τον πόλεμο, αυτές οι δυνάμεις θα διαμορφώσουν τις μακροπρόθεσμες τάσεις του, οι οποίες είναι μεταξύ άλλων οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού, η αύξηση του κόστους για την προστασία του πλανήτη και η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.