Μια θάλασσα μνήμες… θα πλημμυρίσουν την Καλαμαριά, με έξι έργα της Λίνας Τόνια

«Το τραύμα του ξεριζωμού». Μια συναυλία που θα ταξιδέψει το κοινό στον χρόνο και θα τον κάνει μέρος μιας ιστορίας που διαδραματίστηκε πριν από εκατό χρόνια. Η παγκοσμίου φήμης συνθέτρια, Λίνα Τόνια, αποδεχόμενη την πρόσκληση-πρόταση, του Δήμου Καλαμαριάς, που μέσα από το επετειακό πρόγραμμα ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ 1922-2022, Μια θάλασσα μνήμες…και γινήκαμε όλοι ένα, τιμά τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή, συνέθεσε έξι νέα μουσικά έργα για γυναικείο φωνητικό σύνολο, πιάνο και τρία βιολοντσέλα σε ποίηση Τόλη Νικηφόρου.

Της Ελένης Ζέρβα

Η συναυλία θα δοθεί την Κυριακή 6 Νοεμβρίου 2022 στις 20:30 στο δημοτικό θέατρο «Μελίνα Μερκούρη» της Καλαμαριάς. Η κα Τόνια, όπως σε κάθε νέα της δημιουργία, μίλησε αποκλειστικά στο Libre.gr, για το έργο που την συνεπήρε, καθώς και η ίδια έχει ρίζες από τη Μικρά Ασία.

 Έχω την αίσθηση ότι για να εμπνευστεί κάποιος να γράψει ένα έργο, θα πρέπει να έχει τα κατάλληλα ερεθίσματα. Ποια ήταν τα δικά σας για το συγκεκριμένο έργο; 

Η Μικρασιατική Καταστροφή σημάδεψε την ιστορία του ελληνισμού με τα πιο θλιβερά και σκοτεινά χρώματα. Χιλιάδες ψυχές ανθρώπων βίωσαν τον τρόμο του θανάτου και προσπάθησαν να ξεφύγουν από αυτή τη μοίρα. Στην προσπάθεια αυτή, πολλοί άνθρωποι πνίγηκαν στη θάλασσα σε βάρκες ελπίδας που προσδοκούσαν να τους περάσουν απέναντι σ’ ένα κόσμο πιο δίκαιο και ειρηνικό. Μάνες έχασαν τα παιδιά τους, παιδιά έβλεπαν τους γονείς τους να ξεψυχούν μπροστά στα μάτια τους. Αυτή η θλιβερή γνώση της ιστορίας μας πονάει όλους και θεωρώ ελάχιστο φόρο τιμής να δημιουργήσω ένα έργο με αυτά τα ερεθίσματα. Πέρα από αυτό προέρχομαι από μία οικογένεια που είχε βιώματα του διωγμού από τη Μικρά Ασία. Ο προπάππους μου, Νίκος ήταν σε ηλικία πέντε ετών όταν χάθηκε από τα χέρια της μητέρας του και των αδελφών του μέσα στο πλήθος κόσμου που περίμεναν να επιβιβαστούν στις βάρκες για να εγκαταλείψουν το λιμάνι της Σμύρνης. Δε βρέθηκε ποτέ και κανείς δεν έμαθε τι μπορεί να απέγινε εκείνο το παιδί. Η ιστορία αυτή αισθάνομαι να με δένει ακόμη πιο προσωπικά με το δράμα εκείνων των ανθρώπων. Το έργο μου «Στο δρόμο για το πουθενά» το έχω αφιερώσει στη μνήμη του. 

Οι Καλαμαριώτες μεγάλωσαν με τις ιστορίες των γονιών τους και των παππούδων τους για την έλευση των Ελλήνων προσφύγων από την Ανατολή, τις κακουχίες που έζησαν και τις αλησμόνητες πατρίδες. Πιστεύετε ότι μπορείτε να αγγίξετε το συναίσθημά τους; Είναι κάτι που σας αγχώνει; 

Η τέχνη έχει το δικό της τρόπο να μιλάει στο μυαλό και στην ψυχή των ανθρώπων, ανάλογα με το πόσο έτοιμοι είναι οι ίδιοι να την δεχθούν και να την αισθανθούν. Επέλεξα να μελοποιήσω έξι ποιήματα του ποιητή Τόλη Νικηφόρου που στροβιλίζονται νοηματικά γύρω από την έννοια της πατρίδας, της απώλειας και της μνήμης. Τόσο οι στίχοι των ποιημάτων όσο και η μουσική που πλέον έχει επενδύσει πάνω σε αυτούς τους στίχους, δημιουργούν εικόνες από το βαθύ τραύμα του ξεριζωμού. 

Ο Δήμος Καλαμαριάς σας εμπιστεύτηκε και σας συμπεριέλαβε στο επετειακό πρόγραμμα για τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Πώς αντιμετωπίσατε την πρόταση; 

Είναι τιμή μου και δέχθηκα με μεγάλη χαρά αυτή την πρόταση για την οποία θα ήθελα να ευχαριστήσω συγκεκριμένα τον Δήμαρχο Καλαμαριάς κ. Ιωάννη Δαρδαμανέλη και τον Αντιδήμαρχο Παιδείας, Αθλητισμού, Νεολαίας και Δια βίου Μάθησης κ. Αθανάσιο Γιαννακό, που είναι και ο συντονιστής του προγράμματος. Είναι σημαντικό να σου δίνεται η ευκαιρία να προσφέρεις στον τόπο που ζεις. Και κυρίως είναι για μένα ένα συναίσθημα εκπλήρωσης να γνωρίζω πως αυτό που προσφέρω το μοιράζομαι με αμεσότητα με όλο τον κόσμο. 

 «Το Τραύμα του ξεριζωμού» προδιαθέτει τον θεατή για ένα δράμα. Όμως όλοι έχουμε ανάγκη από ελπίδα και αισιοδοξία. Αφήνει αυτήν την αίσθηση το έργο σας;

Όπως αναφέρατε πρόκειται για ένα δράμα. Αποτελεί έναν ελάχιστο φόρο τιμής στις ψυχές που χάθηκαν αλλά και σε εκείνες που έμειναν ζωντανές αγγίζοντας το σκληρό δέρμα του θανάτου μέσα από την απώλεια αγαπημένων προσώπων. Δεν αφήνει κάποιο αισιόδοξο μήνυμα. Θα χρησιμοποιήσω τους στίχους του ποιητή «η ελπίδα όλων μας… ένα κουρέλι σκαλωμένο σ’ αγκαθωτά συρματοπλέγματα».

Πληροφορίες παρουσίασης

Το γυναικείο φωνητικό σύνολο απαρτίζεται από τις μουσικούς: Μπέλλα Βλαχοπούλου, Μαρία Γιαννίκη, Δανάη Γρανούζη, Μιχαέλα Καλαϊτζίδου, Σταυρινή Κωνσταντίνου, Ιωάννα – Δέσποινα Ζαζοπούλου, Εύα Συρλαντζή, Ευαγγελία Χαρισούλη, Αφροδίτη Χαλκίδου.

Το φωνητικό σύνολο συνοδεύουν στο πιάνο ο Δημήτρης Μέξης και στα βιολοντσέλα η Ισμήνη Βασιλειάδου, η Θεοδοσία – Γεωργία Μιτζή και η Ντίνα Σαρατζή. 

Διευθύνει η μαέστρος Ελπίδα Τσάμη. 

Η είσοδος είναι ελεύθερη