Ενεργειακή κρίση: Τι είναι το ”fracking” – Γιατί αντιδρούν οι οικολόγοι στη Γερμανία και την Αμερική

Η σχιστολιθική εξόρυξη φυσικού αερίου (fracking) δημοφιλής μέθοδος στην Αμερική και την Γερμανία, έχει επιστρέψει στο τραπέζι των συζητήσεων ενόψει του δύσκολου ενεργειακά χειμώνα.

Η ενεργειακή κρίση ενόψει και του χειμώνα έχει θέσει σε συναγερμό τις ηγεσίες ευρωπαϊκών κρατών που αναζητούν τρόπους εξοικονόμησης και εξασφάλισης της επάρκειας ενέργειας.

Πλέον, στο τραπέζι πέφτουν και τα σενάρια του “παρελθόντος”. Ένα από αυτά η σχιστολιθική εξόρυξη φυσικού αερίου. Το λεγόμενο «fracking» είναι ήδη πολύ δημοφιλής μέθοδος στην Αμερική, αν και δεν λείπουν από εκεί –όπως και από την Ευρώπη- πολύ έντονες αντιδράσεις από επικριτές που κάνουν λόγο για καταστροφή του περιβάλλοντος.

Η συζήτηση για επαναφορά της μεθόδου αυτής τώρα έχει αρχίσει να γίνεται στη Γερμανία, χώρα που όχι μόνο έχει τεράστιες απαιτήσεις σε ενέργεια λόγω της βαριάς βιομηχανίας που διαθέτει, αλλά και επειδή προχωρά εδώ και χρόνια σε πρόγραμμα κλεισίματος πυρηνικών εργοστασίων, το οποίο πλέον λόγω ζητημάτων ασφαλείας είναι δύσκολο να αναστραφεί.

Το συγκυβερνών κόμμα των Φιλελεύθερων Δημοκρατών (FDP) προτείνει τώρα να εξεταστεί πιθανή άρση της απαγόρευσης του fracking που ισχύει από το 2017, με στόχο να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της επάρκειας σε φυσικό αέριο που αντιμετωπίζει η χώρα. Σε αυτό συνηγορεί και ο συντηρητικός πρωθυπουργός του κρατιδίου της Βαυαρίας, Markus Söder.

Πρόθυμος να ξεκινήσει το fracking στο βόρειο κρατίδιο της Κάτω Σαξονίας, όπου βρίσκονται οι τρεις εναπομείναντες πυρηνικοί αντιδραστήρες που το Βερολίνο μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί το επόμενο έτος, σχολίαζε η Wall Street Journal. Στο κρατίδιο αυτό εξακολουθούν να υπάρχουν αντιδράσεις κατά τις πυρηνικής ενέργειας. Η κυβέρνηση σχεδιάζει επί του παρόντος να κλείσει τον αντιδραστήρα της Κάτω Σαξονίας σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα τον Δεκέμβριο και να διατηρήσει σε λειτουργία τα άλλα δύο εργοστάσια ένα από τα οποία βρίσκεται στη Βαυαρία.

Εδώ και λίγες ημέρες ακόμη και το περιοδικό Spiegel που ανήκει στον πολιτικό χώρο της αριστεράς αναρωτήθηκε γιατί ακριβώς το fracking παραμένει τόσο μεγάλο ταμπού, αναφέρει επίσης η αμερικανική εφημερίδα.

Μεγάλες αντιδράσεις

Από την άλλη, οι Πράσινοι, αλλά και μεγάλη μερίδα των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) που επίσης συγκυβερνούν, αντιστέκονται σθεναρά για περιβαλλοντικούς λόγους.

Για να προχωρήσει ωστόσο αυτό, είτε στη Γερμανία, είτε στην Ευρώπη θα πρέπει να καμφθούν και αντιδράσεις από το κοινό και περιβαλλοντικές οργανώσεις καθώς η μέθοδος κάθε άλλο παρά φιλική προς το περιβάλλον είναι. Γκάλοπ στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού έδειξαν ότι μόνο το 27% των ερωτηθέντων υποστήριξε το fracking, σε σύγκριση με το 81% που υποστηρίζει περισσότερη αιολική ενέργεια και το 61% που υποστηρίζει την καύση περισσότερου άνθρακα ως λύσεις στην επικείμενη ενεργειακή κρίση της Γερμανίας.

Τι είναι το fracking

Το fracking -που τεχνικά ονομάζεται υδραυλική ρηγμάτωση (hydraulic fracturing)- περιλαμβάνει τη διοχέτευση νερού, άμμου και χημικών ουσιών με πολύ υψηλή πίεση σε σχιστολιθικά πετρώματα για τη δημιουργία ρωγμών, μέσω των οποίων το παγιδευμένο στο υπέδαφος αέριο μπορεί να ρέει και να βγει στην επιφάνεια. Αυτό από περιβαλλοντικής άποψης μπορεί να προκαλεί σημαντικές μεταβολές στο υπέδαφος αλλά και στην επιφάνεια.

Στην παραγωγή φυσικού αερίου, όπως αναφέρει η συμβουλευτική εταιρεία Pinsent Masons, γίνεται διάκριση μεταξύ «συμβατικών» και «μη συμβατικών» κοιτασμάτων, ανάλογα με τη διαπερατότητα των πετρωμάτων. Κατά τη διάτρηση σε συμβατικά κοιτάσματα αερίου, το αέριο μπορεί να ρέει με φυσικό τρόπο προς την επιφάνεια λόγω της υπάρχουσας πίεσης.

Από το 1961 η Γερμανία άρχισε να χρησιμοποιεί το fracking στη συμβατική παραγωγή φυσικού αερίου, για να αυξήσει τους ρυθμούς παραγωγής ή να τους διατηρήσει σταθερούς. Η χρήση του fracking είναι απαραίτητη για την απελευθέρωση μη συμβατικών αερίων, όπως το σχιστολιθικό αέριο και το μεθάνιο με βάση τον άνθρακα που αποθηκεύονται σε πυκνά στρώματα βράχου, όπως αναφέρεται.

Το γερμανικό πακέτο νόμου για το fracking που τέθηκε σε ισχύ το 2016 έκανε πολύ πιο αυστηρές τις ήδη υπάρχουσες απαιτήσεις διαφύλαξης του νερού και της φύσης για τη χρήση του fracking σε μη συμβατικά κοιτάσματα αερίου. Σκοπός του νόμου ήταν η διασφάλιση της προστασίας της υγείας και της ποιότητας του πόσιμου νερού. Ο νόμος εφάρμοσε επιστημονικά εποπτευόμενα μέτρα για τη συλλογή εμπειρικών δεδομένων σχετικά με τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και στο υπέδαφος της μεθόδου αυτής.