Μηταράκης στο libre για προσφυγικό: Μείωση ροών, ελαχιστοποίηση επιπτώσεων στις τοπικές κοινωνίες

«Το μεταναστευτικό αποτελεί πρόσφορο έδαφος προκειμένου λαϊκιστικές δυνάμεις να το εκμεταλλευτούν ψηφοθηρικά. Εμείς από πλευράς μας δημιουργούμε το πλαίσιο προκειμένου το μεταναστευτικό να μην αποτελεί στην πράξη κεντρικό θέμα επικοινωνιακής λαθροχειρίας, κάτι που δεν αποδεικνύεται μόνο από τους αριθμούς, αλλά και από τις σφυγμομετρήσεις», τονίζει ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης, σε συνέντευξη του στο libre.

Ο κ. Μηταράκης απαντάει σε ερωτήματα σχετικά με τις προκλήσεις τις Τουρκίας, την προσπάθεια που κάνει το υπουργείο του να διασφαλίσει τα ελληνικά σύνορα και να μειώσει τις μεταναστευτικές ροές και να ελαχιστοποιήσει τις επιπτώσεις του μεταναστευτικού στις τοπικές κοινωνίες.

Συνέντευξη στον Χρόνη Διαμαντόπουλο

–Το 2016 συστάθηκε το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και το 2020 μετονομάστηκε σε Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Γιατί έπρεπε να συμβούν όσα συνέβησαν από το καλοκαίρι του 2014 για να δημιουργηθεί ένα υπουργείο  για το ζήτημα της μετανάστευσης. Δεν έπρεπε να είχε συσταθεί πολλά χρόνια πριν; Η Ελλάδα δέχεται ανθρώπους από πολλές χώρες εδώ και πολλά χρόνια.

Η μετανάστευση δεν ξεκίνησε τώρα. Υπάρχει επί δεκαετίες και θα συνεχίσει να υπάρχει. Μιλάμε άλλωστε για ένα παγκόσμιο φαινόμενο το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τις γεωπολιτικές εξελίξεις. Η χώρα μας ασκεί το συνταγματικό της δικαίωμα να φυλάσσει τα σύνορά της τα οποία είναι και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προσφέροντας παράλληλα κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης στους αιτούντες άσυλο, σεβόμενη πάντα τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου επανιδρύθηκε το 2020 θέτοντας δύο βασικούς στόχους:

• Τη μείωση των μεταναστευτικών ροών και
• την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων του μεταναστευτικού στις τοπικές κοινωνίες.

Εμείς, ως κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας μπορούμε να πούμε πως τους πετύχαμε και τους δύο. Στο ίδιο πλαίσιο δημιουργούμε τις συνθήκες έτσι ώστε η χώρα μας αφενός να μπορεί να αντιμετωπίσει τυχόν μελλοντικές πιέσεις και αφετέρου να έχει τις υποδομές έτσι ώστε αυτές να μην διαταράξουν τον κοινωνικό ιστό όπως συνέβη επί της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος υιοθέτησε  με καταστροφικά αποτελέσματα την πολιτική των ανοιχτών συνόρων.

–Με ατζέντα το μεταναστευτικό στην Ιταλία, κυριάρχησαν ακροδεξιές δυνάμεις. Μπορεί αυτό να το δούμε σε κάποιο βαθμό να συμβαίνει και στην Ελλάδα; Ας μη ξεχνάμε ότι η Χρυσή Αυγή – μια εγκληματική οργάνωση – ξεπέρασε το 7% των ψήφων. Δεν είναι ούτε λίγο ούτε απλό. 

Τα όσα αναφέρετε έχουν περάσει ανεπιστρεπτί.  Σήμερα η Ελλάδα δεν είναι αυτή του 2012 ούτε του 2015. Σας θυμίζω ότι η Χρυσή Αυγή ήταν αυτή η οποία επί κυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας οδηγήθηκε στη Δικαιοσύνη και εν τέλει η ηγετική της ομάδα κατέληξε στη φυλακή.

Από εκεί και έπειτα το μεταναστευτικό αποτελεί πρόσφορο έδαφος προκειμένου λαϊκιστικές δυνάμεις να το εκμεταλλευτούν ψηφοθηρικά. Εμείς από πλευράς μας δημιουργούμε το πλαίσιο προκειμένου το μεταναστευτικό να μην αποτελεί στην πράξη κεντρικό θέμα επικοινωνιακής λαθροχειρίας, κάτι που δεν αποδεικνύεται μόνο από τους αριθμούς, αλλά και από τις σφυγμομετρήσεις.

Σας θυμίζω πως την περσινή χρονιά καταγράφηκαν μόλις 8.500 αφίξεις, οι χαμηλότερες της τελευταίας 10ετίας με τη φετινή χρονιά να φαίνεται να είναι η δεύτερη καλύτερη.

–Τι άλλο κάνει αυτή τη στιγμή το υπουργείο σας εκτός από το να επιτηρεί τα θαλάσσια και χερσαία σύνορα μαζί με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη;

Το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου σε πλήρη συνεργασία με τα Σώματα Ασφαλείας, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το υπουργείο Ναυτιλίας φροντίζει έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ακεραιότητα των ελληνικών συνόρων, είτε από στεριάς, είτε από τη θάλασσα.

• Ταυτόχρονα η χώρα μας σώζει χιλιάδες ζωές στο Αιγαίο, ανθρώπων οι οποίοι φεύγουν από τα τουρκικά παράλια είτε λόγω της αδιαφορίας των γειτονικών Αρχών είτε υπό την καθοδήγησή τους σε πολλές περιπτώσεις.

Από εκεί και έπειτα φροντίζουμε να ενισχύουμε τις τοπικές κοινωνίες που αντιμετωπίζουν το μεταναστευτικό, ψηφιοποιούμε τις διαδικασίες καταγραφής και απόδοσης ασύλου έτσι ώστε να απαλείψουμε τη γραφειοκρατία και φροντίζουμε να δομήσουμε το απαραίτητο πλαίσιο νόμιμης μετανάστευσης με γνώμονα και τις ανάγκες  της ελληνικής κοινωνίας. Σε αυτή την κατεύθυνση είναι και η συμφωνία με το Μπαγκλαντές.

Δίνουμε έτσι την δυνατότητα σε έως 15.000 ήδη διαμένοντες να εργαστούν εποχικά σε αγροτικές εργασίες οι οποίοι θα πρέπει να φεύγουν από τη χώρα τρεις μήνες κάθε χρόνο και στο τέλος περιόδου 5 ετών θα φύγουν οριστικά. Όποιος δεν συμμορφώνεται, θα επιστρέφει με απέλαση και αν το φαινόμενο είναι γενικευμένο, αυτό θα οδηγήσει στην λύση του Μνημονίου Κατανόησης.

–Η κατάσταση στους καταυλισμούς των προσφύγων ποια είναι; Ποιος έχει την ευθύνη τους και για πόσο θα συνεχίσουν να υπάρχουν;

Από το 2020 που επανασυστάθηκε το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου έχουμε μειώσει τις δομές στη χώρα από 121 σε 34, εκ των οποίων οι δύο θα κλείσουν μέχρι τέλος του έτους. Πλέον έχουμε να κάνουμε με δομές οι οποίες προσφέρουν υψηλές και ανθρώπινες υπηρεσίες φιλοξενίας.

Σας θυμίζω πως επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ η χώρα μας είχε ντροπιαστεί διεθνώς για την τραγική κατάσταση στη Μόρια και στην Ειδομένη και τους καταυλισμούς οι οποίοι πλέον δεν υφίστανται, ούτε ως έννοια.

 Εμείς από την πρώτη στιγμή φροντίσαμε να βάλουμε μία τάξη στο άναρχο τοπίο των δομών φιλοξενίας με γνώμονα την αξιοπρεπή διαβίωση όσων βρίσκονται σε αυτές.

Το καταφέραμε και με τις Κλειστές Ελεγχόμενες Δομές Νήσων οι οποίες λειτουργούν σε Κω, Σάμο και Λέρο, αποδεικνύοντας πως όχι μόνο αποτελούν πρότυπα φιλοξενίας αλλά συμβάλλουν παράλληλα στο αίσθημα ασφάλειας τόσο στις δομές όσο και στις τοπικές κοινωνίες.

Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε πως σε Γερμανία, Ολλανδία και Βέλγιο είχαμε επεισόδια το προηγούμενο διάστημα λόγω του μεταναστευτικού μιας και οι δομές τους έχουν υπερχειλίσει και οι τοπικές κοινωνίες αντιδρούν, κάτι που στην Ελλάδα αποτελεί κακή ανάμνηση.

–Υπάρχει αυτή η ιστορία με τους 38 μετανάστες που βρέθηκαν  σε νησίδα στον Έβρο, ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου. Μάθαμε ότι επρόκειτο για μια από αυτές τις ιστορίες που η Τουρκία προσπάθησε να εκμεταλλευτεί εις βάρος της Ελλάδας. Ωστόσο, θα ήθελα να μου απαντήσετε με το χέρι στην καρδιά. Η Ελλάδα επισήμως δεν έχει  ούτε μία συμμετοχή σε επαναπροωθήσεις ή pushbucks όπως μάθαμε να τις λέμε;

Η Ελλάδα όπως σας είπα φυλάσσει τα ευρωπαϊκά σύνορα με πλήρη σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και διασώζει ανθρώπους για τους οποίους η Τουρκία και οι λαθροδιακινητές αδιαφορούν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη τραγωδία στη Λέσβο με το πλοιάριο που ξεκίνησε από τα τουρκικά παράλια, ενώ θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί εάν οι τουρκικές αρχές φύλασσαν τα σύνορά τους.

• Ομολογουμένως η προστασία των ευρωπαϊκών συνόρων ενοχλεί την Άγκυρα της οποίας της στερήσαμε ένα «όπλο» που είχε ενάντια στην ΕΕ, αυτό του εκβιασμού μέσω της παράνομης μετανάστευσης.

Εξ ου λοιπόν και η πληθώρα των ψευδών ειδήσεων που πηγάζουν από τα τουρκικά ΜΜΕ την ώρα που για την χώρα μας δεν υπάρχει καταδίκη από διεθνή οργανισμό. Σας θυμίζω πως η Τουρκία είναι αυτή που κάνει τα push forward και σπρώχνει μετανάστες σε νησίδες του Έβρου, ενώ τους αφήνει να κινδυνεύουν σε πλοιάρια στη Μεσόγειο προκειμένου να μην θίξει τα οικονομικά συμφέροντα των λαθροδιακινητών και φυσικά να πιέσει την ΕΕ.

Βάσει στοιχείων το Λιμενικό Σώμα μόνο τον Σεπτέμβριο έσωσε 1.361 ανθρώπους σε 32 περιστατικά Έρευνας και Διάσωσης, ενώ το 2022 έχουν καταγραφεί συνολικά 10 απώλειες ζωών όταν μόνο το 2015-2016 είχαν πεθάνει στο Αιγαίο πάνω από 1.200 άνθρωποι.

–Θα ήθελα να σας θυμίσω τι είχε πει μεταξύ άλλων σε μια συνέντευξή της, η Διευθύντρια του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, Γλυκερία Αράπη, τον Οκτώβριο του 2021 για τις επαναπροωθήσεις: «Πρόκειται, επομένως, για μια ντε φάκτο πολιτική και όχι για τυχαία γεγονότα που συμβαίνουν ερήμην των ελληνικών αρχών. Πρόκειται για μια συνεχή και συστηματική χρήση βάναυσων πρακτικών. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο ελέγχουμε τα σύνορα και στην ξηρά και στη θάλασσα». Ισχύει και αν όχι γιατί δεν βάλετε κατά της Διεθνούς Αμνηστίας;

Αναφέρατε προηγουμένως την υπόθεση των 38 μεταναστών στον Έβρο. Με την δημοσιοποίηση του συγκεκριμένου περιστατικού ορισμένοι έτρεξαν να υιοθετήσουν ρητορική εναντίον της Ελλάδας, αγνοώντας φυσικά τις ευθύνες της Τουρκίας. Όπως εν τέλει αποδείχθηκε από τα λεγόμενα των ίδιων των μεταναστών, οι τουρκικές αρχές ήταν αυτές που δια της βίας τους έσπρωξαν τρεις φορές στον ποταμό.

 Την ίδια ώρα ξένα ΜΜΕ έβαλαν κατά της χώρας μας κάνοντας λόγο για νεκρό παιδί και σοβαρά προβλήματα υγείας ατόμων στην συγκεκριμένη ομάδα η οποία υποτίθεται πως βρισκόταν σε ελληνικό έδαφος. Τίποτα από αυτά δεν ίσχυε όπως φάνηκε από την περαιτέρω έρευνα της υπόθεσης η οποία όπως πολύ καλά γνωρίζετε έχει πάρει τον δρόμο της Δικαιοσύνης. Αγνοούμενο παιδί  δεν υπάρχει, πόσω μάλλον νεκρό παιδί. Οι μετανάστες βρίσκονταν σε τουρκικό έδαφος όπως είπε από την πρώτη στιγμή Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, ενώ σας θυμίζω πως επ’ αυτού ανακάλεσε και η ΜΚΟ, Human Rights 360, η οποία είχε εμπλακεί στην υπόθεση και είχε κάνει την αρχική καταγγελία στο Δικαστήριο του Στρασβούργου.

Σε κάθε περίπτωση σε ένα θέμα όπως το μεταναστευτικό πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στο ποιες πληροφορίες υιοθετούμε, ειδικά η αντιπολίτευση. Στο πλαίσιο αυτό, εμείς στείλαμε επιστολές στο Der Spiegel, το Channel 4 και τον Guardian τα οποία καλύπτοντας την υπόθεση δημοσίευσαν πληθώρα ανακριβειών, διαστρεβλώνοντας πλήρως την αλήθεια.

–Μια τελευταία ερώτηση: Είστε ο πρώτος εν ενεργεία υπουργός, που υποδυθήκατε τον εαυτό σας στην ελληνική τηλεόραση. Γιατί το κάνατε, για να διαφημίσετε τη Χίο; Τι μηνύματα λάβατε;

Η εν λόγω σειρά γυρίστηκε στο κτήριο του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου και μου δόθηκε η ευκαιρία υποδυόμενος τον υπουργό Δικαιοσύνης να ακουστούν όμορφα λόγια για το νησί μου, τη Χίο η οποία τα προηγούμενα χρόνια ήρθε αντιμέτωπη με το πιο σκληρό πρόσωπο του μεταναστευτικού ζητήματος. Ήταν μια ολιγόλεπτη και ευχάριστη αλλαγή της καθημερινότητας.