Εκλογές στη Βραζιλία: Προς θρίαμβο οδεύει ο Λούλα – Φόβοι για την αντίδραση Μπολσονάρου

Οι Βραζιλιάνοι ψηφίζουν σήμερα στον πρώτο γύρο των πιο πολωμένων εκλογών που έχουν διεξαχθεί στη χώρα εδώ και δεκαετίες, με τον αριστερό Λούλα ντα Σίλβα να είναι το φαβορί έναντι του απερχόμενου δεξιού προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου.

Ο Λούλα έχει σταθερό προβάδισμα εδώ και μήνες, σύμφωνα με τις περισσότερες δημοσκοπήσεις, όμως ο Μπολσονάρου έχει επισημάνει πως μπορεί να αρνηθεί να αποδεχθεί ενδεχόμενη ήττα του, δημιουργώντας φόβους για θεσμική κρίση ή μετεκλογική βία.

Ένα μήνυμα που προβλήθηκε στο άγαλμα του Χριστού Λυτρωτή στο Ρίο ντε Τζανέιρο πριν από την ψηφοφορία έγραφε: «Ειρήνη στις εκλογές».

Οι περισσότερες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως ο Λούλα, ο οποίος ήταν πρόεδρος από το 2003 ως το 2010, θα εκλεγεί με διαφορά 10-15 εκατοστιαίες μονάδες. Αν κερδίσει πάνω από το 50% των έγκυρων ψηφοδελτίων, κάτι που αρκετοί δημοσκόποι εκτιμούν πως είναι μέσα στις δυνατότητές του, μπορεί να κερδίσει την προεδρία από τον πρώτο γύρο.

Ο νικητής θα ανακοινωθεί μέσα σε διάστημα ωρών μετά το κλείσιμο των καλπών στις 5 μ.μ. (ώρα Μπραζίλια, 23:00 ώρα Ελλάδας).

Αν δεν κερδίσει κανένας υποψήφιος περισσότερες από τις μισές ψήφους, μετά την αφαίρεση των λευκών και των άκυρων ψηφοδελτίων, οι δύο κορυφαίοι φιναλίστ θα μονομαχήσουν στις 30 Οκτωβρίου στο δεύτερο γύρο, παρατείνοντας μια έντονη προεκλογική εκστρατεία.

Θα αμφισβητήσει το αποτέλεσμα ο Μπολσονάρου

Ο Μπολσονάρου έχει απειλήσει ότι θα αμφισβητήσει το αποτέλεσμα των εκλογών, αφού διατύπωσε αβάσιμους ισχυρισμούς για νοθεία, κατηγορώντας τις εκλογικές αρχές ότι συνωμοτούν εναντίον του και προτείνοντας να κάνει μια παράλληλη καταμέτρηση ψήφων ο στρατός, κάτι που ο τελευταίος αρνήθηκε.

Μια αποφασιστική νίκη του Λούλα σήμερα μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες η μετάβαση να είναι πολυτάραχη. Επικριτές του Μπολσονάρου λένε πως άλλος ένας μήνας επιθέσεων του στη δημοκρατική διαδικασία μπορεί να υποκινήσει κοινωνική αναταραχή, όπως η επίθεση που έγινε το 2021 στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ από υποστηρικτές του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Μπολσονάρου λέει πως θα σεβαστεί το εκλογικό αποτέλεσμα, εφόσον η ψηφοφορία είναι «καθαρή και διάφανη», χωρίς να προσδιορίζει οποιαδήποτε κριτήρια.

Οι Βραζιλιάνοι ψηφίζουν επίσης σήμερα για τα 513 μέλη της κάτω βουλής του κοινοβουλίου, για το ένα τρίτο των 81 μελών της Γερουσίας και για κυβερνήτες και κοινοβούλια πολιτειών.

Αν και ο Λούλα προηγείται στην κούρσα για την προεδρία, ο συντηρητικός συνασπισμός που υποστηρίζει τον Μπολσονάρου αναμένεται να διατηρήσει την πλειοψηφία στα δύο σώματα του κοινοβουλίου. Αν αυτό συμβεί, ο αριστερός Λούλα αναμένεται να αντιμετωπίσει σοβαρές προκλήσεις για να κυβερνήσει μια χώρα στην οποία οι άνθρωποι που πεινούν αυξάνονται, ενώ η ανεργία είναι υψηλή και η ανάκαμψη από την πανδημία της Covid-19 άνιση.

Η πρόνοια στο κέντρο των προεκλογικών θέσεων των δύο υποψηφίων

Οι Λούλα και Μπολσονάρου έχουν αμφότεροι υποσχεθεί γενναιόδωρες δαπάνες για την πρόνοια την ερχόμενη χρονιά, αυξάνοντας την πίεση στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό.

Ωστόσο η προσφάτως καθιερωθείσα αυτονομία της κεντρικής τράπεζας της Βραζιλίας και το γεγονός ότι ο Λούλα επέλεξε για το ψηφοδέλτιό του έναν κεντρώο πρώην αντίπαλο έχουν καθησυχάσει τους επενδυτές.

Ο Λούλα έχει δεσμευθεί ότι θα σταματήσει αμέσως τις περιβαλλοντικές πολιτικές του Μπολσονάρου, καθώς η καταστροφή του τροπικού δάσους του Αμαζονίου έχει πάρει τη μεγαλύτερη έκταση των 15 τελευταίων ετών. Δεσμεύτηκε επίσης ότι θα καταπολεμήσει την υλοτομία, θα αυξήσει την προστασία των τοπικών φυλών και θα κάνει τη Βραζιλία πρωταγωνιστή στην κλιματική διπλωματία.

Όπως και σε προηγούμενες εκλογές, οι ένοπλες δυνάμεις της Βραζιλίας έχουν κινητοποιηθεί για να ενισχύσουν την ασφάλεια των περίπου 477.000 εκλογικών τμημάτων, τα οποία χρησιμοποιούν μηχανήματα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας που επιτρέπουν την ταχεία καταχώριση των αποτελεσμάτων από την εθνική εκλογική αρχή (TSE).

Μετά τις επικρίσεις του Μπολσονάρου για τα συστήματα ψηφοφορίας της Βραζιλίας, η TSE προσκάλεσε αριθμό ρεκόρ ξένων εκλογικών παρατηρητών, μεταξύ άλλων για πρώτη φορά αποστολές αμερικανών παρατηρητών από το Carter Center και το International Foundation for Electoral Systems (IFES).

Ο Λούλα κοντά σε εκλογικό θρίαμβο

Ο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα προβάλλει ως το αδιαφιλονίκητο φαβορί στις σημερινές προεδρικές εκλογές, τις οποίες ενδέχεται να κερδίσει από τον πρώτο κιόλας γύρο, σύμφωνα με δύο δημοσκοπήσεις που διενεργήθηκαν λίγες ώρες προτού ανοίξουν οι κάλπες.

Σύμφωνα με το ινστιτούτο Datafolha, ο Λούλα θα εξασφαλίσει το 50% των ψήφων (εξαιρουμένων άκυρων και λευκών) έναντι 36% του ακροδεξιού προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου. Προκειμένου να εκλεγεί πρόεδρος στον πρώτο γύρο, ο νικητής πρέπει να εξασφαλίσει τουλάχιστον μία ψήφο πάνω από τις μισές έγκυρες (50%). Σε κάθε άλλη περίπτωση, η αναμέτρηση οδηγείται σε επαναληπτικό γύρο στις 30 Οκτωβρίου.

Στην πρόθεση ψήφου, ο Λούλα συγκεντρώνει 48% έναντι 34% του Μπολσονάρου, με περιθώριο στατιστικού σφάλματος ±2%. Η δημοσκόπηση διενεργήθηκε σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 12.800 ψηφοφόρων την Παρασκευή και το Σάββατο.

Σε άλλη δημοσκόπηση για λογαριασμό του ινστιτούτου IPEC, ο Λούλα εξασφαλίζει 51% έναντι 37% του Μπολσονάρου στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών της Βραζιλίας.

Ο Λούλα ντα Σίλβα επευφημήθηκε χθες Σάββατο από δεκάδες χιλιάδες υποστηρικτές του, οι οποίοι είχαν συγκεντρωθεί στο κέντρο του Σάο Πάολο, αψηφώντας τη βροχή. Το κεντροαριστερό Κόμμα Εργαζομένων (PT) έχει κλείσει χώρο στην κεντρική λεωφόρο Παουλίστα του Σάο Πάολο για το βράδυ της Κυριακής προκειμένου να γιορτάσει ενδεχόμενη πανηγυρική εκλογή του 77χρονου ιδρυτή του.

Από την πλευρά του, ο 67χρονος Ζαΐχ Μπολσονάρου χαρακτηρίζει «παραπλανητικές» τις δημοσκοπήσεις και δηλώνει βέβαιος ότι θα εξασφαλίσει την επανεκλογή του στην προεδρία από τον πρώτο κιόλας γύρο.