Κυβερνητική πρόταση για Επιτροπή …Δεοντολογίας στα ΜΜΕ – Ποιοι θα την αποτελούν
Επιτροπή δεοντολογίας ή …έμμεσης λογοκρισίας (;) του Τύπου δημιουργεί η κυβέρνηση, με σχέδιο νόμου το οποίο έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Στο νομοσχέδιο, το οποίο “ρυθμίζει” εργασιακά ζητήματα και άλλα ζητήματα του Τύπου, περιλαμβάνεται άρθρο με το οποίο συστήνεται επιτροπή η οποία θα ελέγχει τη δεοντολογία εφημερίδων και ιστοσελίδων και θα αποφασίζει αν θα μπορούν να λάβουν κρατική χρηματοδότηση.
Η επιτροπή την οποία πρόκειται να συστήσει η κυβέρνηση, θα ελέγχει αν κάποια εφημερίδα ή κάποιο ηλεκτρονικό μέσο ενημέρωσης τηρεί τη δεοντολογία και εφόσον κρίνει ότι δεν το κάνει, θα τη διαγράφει από το Μητρώο Έντυπου Τύπου και για τουλάχιστον δύο χρόνια θα της στερεί πλήρως την πρόσβαση στην κρατική διαφήμιση.
Ποιοι θα αποτελούν την Επιτροπή Λογοκρισίας
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, η εν λόγω επιτροπή θα έχει πρόεδρο κάποιον εκπρόσωπο του Ιδρύματος Μπότση. Ενός ιδρύματος δηλαδή, βασική δραστηριότητα του οποίου είναι να μοιράζει ετησίως βραβεία δημοσιογραφίας, με άγνωστα κριτήρια, ακόμη και προς δημοσιογράφους οι οποίοι έχουν διαγραφεί ακόμη και από το συνδικαλιστικό σωματείο τους για παραβίαση της δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση βράβευσης του Νίκου Ευαγγελάτου, για την οποία αντέδρασε και η ΕΣΗΕΑ διερωτώμενη σε ανακοίνωσή της «πώς είναι δυνατόν να τιμηθεί με το βραβείο του Ιδρύματος δημοσιογράφος, στον οποίο έχουν επιβληθεί ποινές διαγραφής έξι φορές για σοβαρές παραβάσεις της δεοντολογίας από τα Πειθαρχικά Συμβούλια».
Επιπλέον, όμως, στην επιτροπή θα συμμετέχουν και τρεις εκπρόσωποι ιδιοκτητών μέσων ενημέρωσης. Ένας ιδιοκτήτης ενημερωτικής ιστοσελίδας, ένας ιδιοκτήτης εφημερίδας πανελλαδικής κυκλοφορίας και ένας ιδιοκτήτης εφημερίδας της περιφέρειας. Δηλαδή, θα παρέχεται η δυνατότητα στον ιδιοκτήτη ενός εντύπου το οποίο εκ των πραγμάτων είναι ανταγωνιστικό έναντι των υπολοίπων, να κρίνει αν κάποια άλλη εφημερίδα ή ιστοσελίδα, παραβιάζει τη δεοντολογία και αν εξ αυτού του λόγου, πρέπει να εξαιρεθεί από τον κατάλογο των Μέσων στα οποία θα διανέμεται η κρατική διαφήμιση. Εκτός των παραπάνω, στην επιτροπή θα συμμετέχουν επίσης δύο εκπρόσωποι δημοσιογραφικών συνδικαλιστικών ενώσεων (της ΕΣΗΕΑ και της ΠΟΕΣΥ), δύο καθηγητές πανεπιστημίου με αντικείμενο τη δημοσιογραφία και την επικοινωνία, οι οποίοι είναι άγνωστο με τι κριτήρια θα επιλέγονται και ένας εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης.
Είναι ενδιαφέρον ότι στο σχέδιο νόμου που έχει αναρτηθεί προς δημόσια διαβούλευση, δεν προβλέπεται αν εκπρόσωπος του εντύπου του οποίου η δεοντολογία θα εξετάζεται, θα μπορεί να παραστεί για την παροχή εξηγήσεων. Ακόμη και αυτό βέβαια δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό, δεδομένου ότι είναι διεθνής πρακτική, οι δημοσιογράφοι και τα Μέσα Ενημέρωσης, να μην ελέγχονται από τις κυβερνήσεις, αλλά από τις δικές τους ενώσεις, από τον κόσμο και σε περίπτωση που πράγματι υπερβούν κάποιο όριο, από τη Δικαιοσύνη.
Ειδικότερα, το επίμαχο άρθρο τιτλοφορείται: «Άρθρο 22 Σύσταση Επιτροπής για την τήρηση των αρχών της δημοσιογραφικής ηθικής και δεοντολογίας» και αναφέρει:
1.Συστήνεται Ειδική Επιτροπή για την κρίση περί τήρησης ή μη των αρχών της δημοσιογραφικής ηθικής και δεοντολογίας κατά την εφαρμογή του Μέρους Β’. Για την κρίση αυτή, λαμβάνονται υπόψη οι ισχύοντες Κώδικες Επαγγελματικής Ηθικής και Δεοντολογίας των δημοσιογράφων, ιδίως ο Κώδικας Επαγγελματικής Ηθικής και Δεοντολογίας της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (Ε.Σ.Η.Ε.Α.) και ο Κώδικας Δεοντολογίας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (Π.Ο.Ε.Σ.Υ.).
2.Η Ειδική Επιτροπή της παρ. 1 αποτελείται από εννέα (9) μέλη, με τα αναπληρωματικά τους, ως εξής: α) έναν (1) εκπρόσωπο του κοινωφελούς Ιδρύματος «Ίδρυμα Προαγωγής Δημοσιογραφίας Αθανασίου Βασιλείου Μπότση», ως Προέδρο, β) δύο (2) μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) ελληνικού Α.Ε.Ι. με γνωστικό αντικείμενο τη δημοσιογραφία, την επικοινωνία ή τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, εκ των οποίων το ένα (1) ορίζεται Αντιπρόεδρος, γ) έναν (1) εκπρόσωπο της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (Ε.Σ.Η.Ε.Α.), δ) έναν (1) εκπρόσωπο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών (Π.Ο.Ε.ΣΥ.), ε) έναν (1) εκπρόσωπο της Ένωσης Εκδοτών Διαδικτύου (ΕΝ.Ε.Δ.), στ) ένα (1) μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (Ε.Σ.Ρ.), ζ) έναν (1) εκπρόσωπο της Ένωσης Ιδιοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (Ε.Ι.Η.Ε.Α.) και η) έναν (1) εκπρόσωπο του επαρχιακού τύπου. Η θητεία των μελών της είναι διετής. Με την επιφύλαξη της παρ. 7 του άρθρου 24, το φυσικό πρόσωπο που συμμετέχει στην Επιτροπή ορίζεται από έκαστο μέλος αυτής.
3.Η Επιτροπή συγκαλείται οποτεδήποτε, είτε αυτεπαγγέλτως κατά την κρίση των μελών της, είτε κατόπιν καταγγελίας οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον εναντίον μέσου του έντυπου ή ηλεκτρονικού τύπου, κατά την έννοια του άρθρου 3, και επιλαμβάνεται των υπό εξέταση ή των καταγγελλομένων θεμάτων. Η Επιτροπή αποφαίνεται εντός δέκα (10) ημερών από τότε που περιήλθε σε γνώση της η κρινόμενη υπόθεση, για τη διατήρηση ή τη διαγραφή της επιχείρησης από τα Μητρώα.
4.Η Επιτροπή είναι αρμόδια για την έγγραφη διατύπωση γνώμης, προς τον σκοπό έκδοσης των αποφάσεων των άρθρων 9 και 16.
5.Επιχείρηση που διαγράφεται από τα Μητρώα, δύναται να υποβάλλει εκ νέου αίτηση ένταξης μετά την πάροδο δύο (2) ετών, εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις των άρθρων 4 και 11 και κατόπιν γνώμης της Ειδικής Επιτροπής. Σε περίπτωση μεταβίβασης της επιχείρησης έκδοσης του εντύπου ή λειτουργίας της ιστοσελίδας, το εναπομείναν της διετίας διάστημα ισχύει για τη διάδοχο επιχείρηση.
6.Η Επιτροπή δύναται να καλεί στις συνεδριάσεις της προς διατύπωση γνώμης, παροχή πληροφοριών ή στοιχείων, πρόσωπα εγνωσμένου κύρους με εμπειρία στον χώρο των μέσων ενημέρωσης, ιδίως σε θέματα τήρησης της δημοσιογραφικής ηθικής και δεοντολογίας, εμπειρογνώμονες και μεταφραστές και εν γένει οποιουσδήποτε ειδικούς επιστήμονες κατά την κρίση της.
7.Η Επιτροπή συνεδριάζει στην έδρα της Γ.Γ.Ε.Ε. σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις περί συλλογικών διοικητικών οργάνων του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας [ν. 2690/1999 (Α’ 45)]. Τα μέλη της Επιτροπής δεν λαμβάνουν για τη συμμετοχή τους σε αυτή οποιαδήποτε αμοιβή ή αποζημίωση.
8.Η Ειδική Επιτροπή συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού στον οποίο έχουν ανατεθεί οι αρμοδιότητες της Γ.Γ.Ε.Ε..