Ποιές είναι οι πιο ευάλωτες ευρωπαϊκές χώρες μετά την διακοπή ροής του ρωσικού αερίου- Η θέση της Ελλάδας
Αυστρία, Γερμανία και Ιταλία είναι οι πιο ευάλωτες χώρες της Δυτικής Ευρώπης εκτιμά ο οίκος αξιολόγησης Fitch. Σύμφωνα με την έκθεση του οίκου αξιολόγησης, Γερμανία και Αυστρία δεν διαθέτουν βιώσιμες βραχυπρόθεσμες εναλλακτικές ενεργειακές πηγές. Από κοντά και η Ιταλία, που έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα της μεταξύ των χωρών της ΕΕ.
Ο οίκος καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είναι «υψηλή» η έκθεση της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Αυστρίας. Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα είναι «μέτρια» και άλλων δυτικών χωρών της ΕΕ «χαμηλή».
Οι δυτικές χώρες της ΕΕ είναι λιγότερο εξαρτημένες από τις κεντρικές και ανατολικές, με τις περισσότερες από τις πρώτες να έχουν χαμηλή έως μέτρια άμεση έκθεση.
Πάντως, οι διαφορές μεταξύ των χωρών της Δυτικής Ευρώπης είναι μεγάλες. Στο σύνολό της, η Δυτική Ευρώπη θα αντιμετώπιζε σοβαρό μακροοικονομικό σοκ στην περίπτωση πλήρους διακοπής των ροών, όπως καταλήγει η έκθεση του οίκου Fitch.
Από την άλλη, οι ΗΠΑ δεν εισάγουν φυσικό αέριο από τη Ρωσία. Ωστόσο, επηρεάζονται όταν η Ρωσία περιορίζει τις προμήθειες στην ηπειρωτική Ευρώπη, καθώς αυτό προκαλεί αύξηση των παγκόσμιων τιμών του φυσικού αερίου.
Η ΕΕ συμφώνησε να απαγορεύσει όλες τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου που εισέρχονται δια θαλάσσης έως το τέλος του τρέχοντος έτους. Θα επιτρέψει τη συνέχιση της εισαγωγής πετρελαίου μέσω αγωγών, ως «προσωρινό μέτρο», επειδή χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία εξαρτώνται από αυτό.
Η Ελλάδα
H Ελλάδα έχει μειώσει την κατανάλωση ρωσικού αερίου, αλλά η εξάρτησή της εξακολουθεί να είναι μεγάλη. Το α΄ εξάμηνο φέτος εισήχθη ρωσικό αέριο 13,3 τεραβατωρών έναντι 16,9 τεραβατωρών την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, μια μείωση της τάξης του 21,3%.
Κατά την ίδια περίοδο έχει αυξηθεί η εξάρτηση από το υγροποιημένο αέριο, οι εισαγωγές του οποίου αυξήθηκαν κατά 47,3% και από 11,7 τεραβατώρες πέρυσι ανήλθαν σε 17,3 το φετινό πρώτο εξάμηνο. Εως το τέλος Ιουνίου είχαν φτάσει στη Ρεβυθούσα 39 φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου έναντι μόλις 15 πέρυσι. Ωστόσο, πολλά από αυτά τα φορτία είχαν ως τελικό προορισμό άλλες χώρες, κυρίως τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Ουγγαρία.
Τα στρες τεστ στα οποία υποβλήθηκε το ελληνικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης τον περασμένο Ιούλιο έδειξαν πως με μια σταθερή συμμετοχή των λιγνιτικών μονάδων στο 10% της ημερήσιας ηλεκτροπαραγωγής και με τη μετάπτωση πέντε μονάδων που τεχνικά έχουν τη δυνατότητα, από φυσικού αερίου να γυρίσουν σε ντίζελ, μπορεί να εξασφαλισθεί η επάρκεια ισχύος.
Όλα αυτά υπό μία βασική προϋπόθεση: ότι θα υπάρχει αρκετό υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG). Σε αντίθετη περίπτωση, το επόμενο βήμα προβλέπει περικοπές ηλεκτρικών φορτίων, κατ’ αρχάς στη βιομηχανία.
Λιγνίτες και υδροηλεκτρικά φαίνεται ότι αποτελούν τη μόνη σίγουρη εφεδρεία του συστήματος στην Ελλάδα.
Ωστόσο, σημαντικές είναι οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου από τη Ρωσία στην Ελλάδα, που αποτελούν το 29%.
Η απαγόρευση από τις ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ κήρυξαν πλήρη απαγόρευση των εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία και ο όγκος των εισαγωγών πετρελαίου από το Ηνωμένο Βασίλειο μειώθηκε κατακόρυφα τον τελευταίο χρόνο.
Ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες θα μπορούσαν να συμπιέσουν τις προμήθειες πετρελαίου τους λόγω της απαγόρευσης.
Η Λιθουανία και η Φινλανδία πήραν περίπου το 80% του πετρελαίου τους από τη Ρωσία τον περασμένο Νοέμβριο, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία.
Ο αγωγός Nord Stream 1 εκτείνεται 1.200 km (745 μίλια) κάτω από τη Βαλτική Θάλασσα από τις ρωσικές ακτές κοντά στην Αγία Πετρούπολη έως τη βορειοανατολική Γερμανία.
Άνοιξε το 2011 και μπορεί να στείλει έως και 170 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου την ημέρα από τη Ρωσία στη Γερμανία. Ο αγωγός ανήκει και λειτουργεί από τη Nord Stream AG, πλειοψηφικός μέτοχος της οποίας είναι η ρωσική κρατική εταιρεία Gazprom.
Η Γερμανία είχε επίσης εγκρίνει προηγουμένως την κατασκευή ενός παράλληλου αγωγού – Nord Stream 2 – αλλά το έργο σταμάτησε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Αποθέματα και σενάρια
Η Ευρώπη χτίζει την αποθήκη της, προσαρμοζόμενη στην πραγματικότητα των χαμηλών ρωσικών ροών. Ωστόσο, η κατάσταση θα μπορούσε να χειροτερέψει πολύ όταν μειωθούν τα αποθέματα, ειδικά πιο κοντά στο τέλος της περιόδου θέρμανσης — ή εάν η Ευρώπη έχει ένα σοβαρό κρύο.
«Θα πρέπει να φτάσουμε το 90-95% της αποθήκευσης μέχρι το χειμώνα, οπότε είναι σε πολύ καλύτερη θέση, αλλά είναι σαφές ότι αυτό δεν είναι αρκετό και θα εξακολουθεί να είναι ένα δύσκολο περιβάλλον», Amos Hochstein, ο ειδικός προεδρικός συντονιστής των ΗΠΑ για την παγκόσμια υποδομή. και ενεργειακή ασφάλεια, δήλωσε το απόγευμα της Παρασκευής στην τηλεόραση του Bloomberg. Είπε ότι οι ΗΠΑ θα δώσουν προτεραιότητα στην Ευρώπη για τις πωλήσεις LNG.
«Εάν έχουμε έναν μέσο χειμώνα, θα πρέπει να είμαστε εντάξει με το επίπεδο αποθήκευσης που μπόρεσε να δημιουργήσει η Ευρώπη καθώς και με τη μείωση της ζήτησης», δήλωσε ο Hochstein. «Αλλά αν κάνει πιο κρύο, προφανώς θα πρέπει να κάνουμε περισσότερα και να βεβαιωθούμε ότι είμαστε προετοιμασμένοι για αυτό».
Η Gazprom είπε ότι η Siemens — η οποία κατασκευάζει τους στρόβιλους — είχε επιβεβαιώσει τη διαρροή και έπρεπε να κάνει επισκευές μακριά από την τοποθεσία. Ωστόσο, η Siemens Energy είπε ότι οι διαρροές που αναφέρει η Gazprom δεν αποτελούν λόγο για να σταματήσουν οι ροές φυσικού αερίου. Δεν υπήρξε κανένα άμεσο σχόλιο από το Κρεμλίνο.
Η δραματική κλιμάκωση της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη έρχεται τη στιγμή που οι τιμές υποχωρούσαν. Εάν το κλείσιμο συνεχιστεί, θέτει σε κίνδυνο νοικοκυριά, εργοστάσια και οικονομίες, αποδυναμώνοντας το χέρι της Ευρώπης καθώς υποστηρίζει την Ουκρανία στον πόλεμο εναντίον της Ρωσίας.
Ο εκβιασμός της Ρωσίας
Τον Μάιο, η Gazprom έκλεισε τον αγωγό φυσικού αερίου Yamal, ο οποίος διασχίζει τη Λευκορωσία και την Πολωνία και παραδίδει αέριο στη Γερμανία και σε άλλα ευρωπαϊκές χώρες.
Τον Ιούνιο, η Gazprom μείωσε τις παραδόσεις φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream 1 κατά 75% – από 170 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου την ημέρα σε περίπου 40 εκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Τον Ιούλιο, έκλεισε τον αγωγό Nord Stream 1 για 10 ημέρες, επικαλούμενη την ανάγκη συντήρησης.
Λίγο μετά την επαναλειτουργία, η Gazprom μείωσε στο μισό την ποσότητα που προμήθευε στα 20 εκατ. κυβικά μέτρα λόγω αυτού που αποκάλεσε ως τεχνικό πρόβλημα με ελαττωματικό εξοπλισμό.
Τώρα έχει σταματήσει εντελώς όλες τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω του αγωγού, υποστηρίζοντας και πάλι ότι χρειάζονται επισκευές.
Τον Αύγουστο, ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας Ρόμπερτ Χάμπεκ αρνήθηκε ότι υπήρχαν τεχνικά ζητήματα και είπε ότι ο αγωγός ήταν πλήρως λειτουργικός.
Ωστόσο, ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν επέμεινε ότι οι δυτικές κυρώσεις προκάλεσαν τις διακοπές προκαλώντας ζημιές στη ρωσική υποδομή.
Η Gazprom δήλωσε επίσης ότι θα αναστείλει τις παραδόσεις φυσικού αερίου στη γαλλική ενεργειακή εταιρεία Engie.