Στη Ζαπορίζια ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας – Ανησυχία για το πυρηνικό εργοστάσιο

Ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια στην Ουκρανία βομβαρδίζεται τακτικά εδώ και πολλές εβδομάδες λόγω του πολέμου, εντείνοντας τις ανησυχίες για ατυχήματα, με αποτέλεσμα να επέμβει ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) και τον επικεφαλής του να δηλώνει ότι «είδε αυτά που χρειαζόταν να δει».

«Μπορέσαμε, σε λίγες ώρες, να συγκεντρώσουμε πολλές πληροφορίες. Είδα τα κυριότερα πράγματα που χρειαζόταν να δω», δήλωσε ο Ραφαέλ Γκρόσι στα ρωσικά ΜΜΕ που συνόδευαν την αντιπροσωπεία των ειδικών της ΙΑΕΑ στον πυρηνικό σταθμό που έχουν καταλάβει οι ρωσικές δυνάμεις στη νότια Ουκρανία.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας «παραμένει» στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, ανακοίνωσε ο επικεφαλής της, μετά την επιθεώρησή του στο σημείο. «Ο ΙΑΕΑ παραμένει εδώ. Ενημερώστε τον κόσμο ότι ο ΙΑΕΑ μένει στη Ζαπορίζια». Ωστόσο δεν διευκρίνισε πόσα μέλη της αποστολής θα παραμείνουν εκεί, ούτε για ποσό χρόνο.

Νωρίτερα, δημοσιογράφος του Reuters που βρίσκεται στο σημείο ανέφερε ότι ορισμένα μέλη της ομάδας επιθεώρησης εθεάθησαν να αναχωρούν από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, αφού πέρασαν αρκετές ώρες στις εγκαταστάσεις αυτές.

Τέσσερα από τα εννέα οχήματα της αντιπροσωπείας του ΙΑΕΑ αναχώρησαν από το έδαφος του εργοστασίου, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax.

Αλληλοκατηγορούνται Ρωσία και Ουκρανία για τους βομβαρδισμούς

Οι συνθήκες στο πυρηνικό εργοστάσιο, το μεγαλύτερο της Ευρώπης, επιδεινώνονται τις τελευταίες εβδομάδες με τη Μόσχα και το Κίεβο να κατηγορούν ο ένας τον άλλο ότι βομβαρδίζει την περιοχή και προκαλώντας φόβους για μια πυρηνική καταστροφή τύπου Τσέρνομπιλ. 

Υπενθυμίζεται ότι, παρά το γεγονός ότι η Ζαπορίζια τελεί υπό κατάληψη, ο πυρηνικός σταθμός λειτουργεί με το ουκρανικό προσωπικό του. 

Δημοσιογράφος του Reuters είδε την ομάδα του ΔΟΑΕ να φθάνει σε μια μεγάλη αυτοκινητοπομπή με ισχυρή παρουσία Ρώσων στρατιωτών σε κοντινή απόσταση. Ουκρανική πηγή με γνώση της κατάστασης δήλωσε στο Reuters πως η αποστολή «μπορεί να αποδειχθεί πιο σύντομη από ό,τι σχεδιαζόταν».

Νωρίτερα, η ουκρανική κρατική εταιρία ατομικής ενέργειας Energoatom δήλωσε πως οι ρωσικοί βομβαρδισμοί οδήγησαν στο κλείσιμο του ενός από τους μόλις δύο εν λειτουργία αντιδραστήρες του σταθμού, ενώ η Μόσχα δήλωσε πως απέτρεψε μια ουκρανική προσπάθεια να καταληφθεί το εργοστάσιο.

Δημοσιογράφος του Reuters στην κοντινή, υπό ρωσικό έλεγχο, πόλη Ενεργκοντάρ είπε πως ένα κτίριο κατοικιών επλήγη από τον βομβαρδισμό, αναγκάζοντας τους κατοίκους να αναζητήσουν καταφύγιο σε ένα υπόγειο. Δεν ήταν δυνατό να προσδιοριστεί ποιος ευθύνεται για τα πυρά.

Ο διορισμένος από τους Ρώσους κυβερνήτης του τομέα της Ζαπορίζια, Γεβγκένι Μπαλίτσκι, δήλωσε πως τουλάχιστον τρεις άνθρωποι σκοτώθηκαν και πέντε τραυματίστηκαν σε ουκρανικό, όπως είπε, βομβαρδισμό της Ενερχοντάρ που κατέστρεψε επίσης τρία νηπιαγωγεία και το Σπίτι του Πολιτισμού. Το πρωί σημειώθηκε διακοπή ηλεκτρικού ρεύματος στην πόλη, είπε.

Οι επιθεωρητές του ΔΟΑΕ, φέροντας θωράκιση σώματος και ταξιδεύοντας σε λευκά, θωρακισμένα τζιπ με διακριτικά του ΟΗΕ, ανακόπηκαν στο πρώτο σημείο ελέγχου έξω από τη Ζαπορίζια έπειτα από αναφορές για βομβαρδισμούς.

Η Μόσχα κατηγορεί το Κίεβο ότι επιχείρησε κατάληψη του σταθμού

Η Μόσχα κατηγόρησε το Κίεβο ότι προσπάθησε να καταλάβει τον σταθμό μερικές ώρες πριν από την αναμενόμενη άφιξη της ομάδας του ΔΟΑΕ.

Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανέφερε πως έως 60 Ουκρανοί στρατιώτες πέρασαν τον ποταμό Δνείπερο, που χωρίζει την περιοχή που κατέχουν οι δύο πλευρές, με βάρκες στις 6:00 π.μ. τοπική ώρα (και ώρα Ελλάδας), σε μια «πρόκληση», όπως τη χαρακτήρισε, με σκοπό να διαταραχθεί η επίσκεψη του ΔΟΑΕ.

Το υπουργείο ανέφερε πως «ελήφθησαν μέτρα» προκειμένου να εξουδετερωθούν τα αντίπαλα στρατεύματα, περιλαμβανομένης της χρήσης στρατιωτικών αεροπορικών οχημάτων.

Τοπικός αξιωματούχος, ο οποίος διορίστηκε από τους Ρώσους, ο Βλαντίμιρ Ρογκόφ, δήλωσε αργότερα πως «περίπου 40» από τους 60 Ουκρανούς στρατιώτες σκοτώθηκαν. Ρώσοι στρατιώτες αιχμαλώτισαν επίσης τρεις Ουκρανούς στρατιώτες κατά τη διάρκεια της επίθεσης στον σταθμό, πρόσθεσε.

Δημοσιογράφοι του Reuters που ακολούθησαν την αυτοκινητοπομπή προτού διαταχθούν να γυρίσουν πίσω λόγω των επικίνδυνων συνθηκών είπαν πως ενόσω βρίσκονταν στην πόλη Ζαπορίζια στη διάρκεια της νύχτας, είδαν λάμψεις από εκρήξεις στον ουρανό.

Δεν μπόρεσαν να επαληθεύσουν ποιος έφερε την ευθύνη.

Αξιωματούχοι που έχουν διοριστεί από τους Ρώσους έχουν αφήσει να εννοηθεί πως η ομάδα του ΔΟΑΕ θα έχει μόνο μία ημέρα στη διάθεσή της για να επιθεωρήσουν το εργοστάσιο, ενώ η αποστολή είχε ετοιμαστεί για μεγαλύτερο διάστημα.

«Αν μπορέσουμε να εγκαθιδρύσουμε μια μόνιμη ή συνεχόμενη παρουσία, τότε θα παραταθεί. Αλλά αυτό το πρώτο κομμάτι θα διαρκέσει μερικές ημέρες», είχε πει ο επικεφαλής του οργανισμού Ραφαέλ Γκρόσι.

Αργή πρόοδος

Και οι δύο πλευρές ανακοίνωσαν επιτυχίες στο πεδίο της μάχης εν μέσω μια ουκρανικής επίθεσης για την ανακατάληψη εδαφών στον νότο.

«Είναι μια πολύ αργή διαδικασία, επειδή δίνουμε αξία στους ανθρώπους”, δήλωσε ο Ολεκσίι Αρεστόβιτς, σύμβουλος του Ζελένσκι, αναφερόμενος στην ουκρανική επίθεση.

Η Μοσχα αρνήθηκε τις πληροφορίες για ουκρανική πρόοδο και είπε πως τα στρατεύματά της εκδίωξαν τις ουκρανικές δυνάμεις.

Η νότια στρατιωτική διοίκηση της Ουκρανίας δήλωσε πως δεν θα αναφέρει προσώρας τους οικισμούς στον νότο που ανακατέλαβε ώστε να αποτρέψει τη διενέργεια ρωσικών πληγμάτων εναντίον τους.

Ανέφερε επίσης πως η αντεπίθεση της δεν επηρεάζει τον διάδρομο προς τη Μαύρη Θάλασσα που έχει δημιουργηθεί για την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών