“Κατεβάστε τους διακόπτες” – Συναγερμός και ανησυχία σε Ευρώπη και Ελλάδα – Σχέδια επί χάρτου με ανοιχτό το ενδεχόμενο διακοπών σε νοικοκυριά
Η Αθήνα διαπιστώνει πλέον πως η ενεργειακή κρίση θα είναι μεγαλύτερη της αναμενόμενης καθώς το ρωσικό φυσικό αέριο μειώνεται όλο και περισσότερο, με το πιθανό σενάριο για την εξοικονόμηση ενέργειας να είναι αυτό των προγραμματισμένων διακοπών ρεύματος και σε νοικοκυριά, αλλά ως ύστατη λύση.
Το πρώτο θύμα στην Ευρώπη είναι η Γερμανία, καθώς η κυβέρνηση Σολτς η οποία άργησε να αντιδράσει όταν η Ρωσία μείωσε τις προμήθειες φυσικού αερίου και τώρα οι πόλεις της Γερμανίας μειώνουν τον φωτισμό και το ζεστό νερό σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν την καταστροφή.
Αυτή είναι μόνον η αρχή μιας κρίσης που θα σαρώσει ολόκληρη την Ευρώπη, τονίζει το Bloomberg.
Μπορεί ακόμα να βρισκόμαστε στη μέση του καλοκαιριού, αλλά η Γερμανία δεν έχει χρόνο να χάσει μπροστά σε μια έλλειψη ενέργειας τον ερχόμενο χειμώνα, που θα ήταν άνευ προηγουμένου για μια ανεπτυγμένη χώρα.
- Μεγάλο μέρος της Ευρώπης αισθάνεται την πίεση της Ρωσίας στις παραδόσεις φυσικού αερίου, ωστόσο καμία άλλη χώρα δεν είναι τόσο εκτεθειμένη όσο η μεγαλύτερη οικονομία της Ένωσης, όπου σχεδόν τα μισά σπίτια βασίζονται στα καύσιμα για θέρμανση.
Ο περιορισμός και η ύφεση διαφαίνονται για τη Γερμανία και οι αρχές έχουν εκφράσει ανησυχία για κοινωνική αναταραχή, εάν η έλλειψη ενέργειας ξεφύγει από τον έλεγχο. Η χώρα δεν μπορεί να υπολογίζει καν στη Γαλλία, όπου οι ελαττωματικοί πυρηνικοί αντιδραστήρες επιδεινώνουν το πρόβλημα του φυσικού αερίου.
- Σημειώνεται ότι οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης αυξήθηκαν σε επίπεδα-ρεκόρ την περασμένη εβδομάδα.
Εάν τα μέτρα για την εξισορρόπηση της προσφοράς και της ζήτησης αποτύχουν, η κυβέρνηση έχει την εξουσία να κηρύξει κατάσταση «έκτακτης ανάγκης» για το φυσικό αέριο, στην οποία το κράτος θα αναλάβει τον έλεγχο της διανομής και θα αποφασίζει ποιος λαμβάνει το καύσιμο και ποιος όχι.
Τι σχεδιάζει η Αθήνα
Στην Αθήνα εξετάζονται μέτρα υποχρεωτικού χαρακτήρα για νοικοκυριά, επιχειρήσεις, βιομηχανία, αλλά και δημόσιους φορείς, βρίσκονται στο σχέδιο της κυβέρνησης για εθελοντική ή και υποχρεωτική μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας σε όλα τα επίπεδα.
Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης στηρίζεται σε δύο άξονες: την εξασφάλιση ενεργειακής επάρκειας και την εξοικονόμηση ενέργειας.
Όπως έχει διαβεβαιώσει η κυβέρνηση έχουν ληφθεί μέτρα ώστε εάν υπάρξει συνολική διακοπή στις ροές φυσικού αερίου από τη Ρωσία, η Ελλάδα θα μπορέσει να το αντικαταστήσει με υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) που θα φθάσει με καράβια στην εγκατάσταση στη Ρεβυθούσα, η χωρητικότητα της οποίας διπλασιάζεται.
Για την αντικατάσταση του φυσικού αερίου που κατά 40 -50% προέρχεται από Ρωσία, υπάρχει πρόβλεψη για μεταφορά υγροποιημένου LNG σε χρόνο ρεκόρ με δύο πλοία ταυτόχρονα στις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας.
Περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο θα μπορούσε να έρθει με αντίστροφη ροή μέσω του αγωγού TAP από την Ιταλία, με την οποία υπάρχουν ήδη διεργασίες για αποθήκευση μεγάλης ποσότητας. Παράλληλα υπάρχει η πρόβλεψη για χρήση περισσότερου ντίζελ για τη λειτουργία μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, καθώς και η «επιστροφή στο λιγνίτη» -ακόμη και με διπλασιασμό των ποσοτήτων λιγνιτικής παραγωγής εφόσον χρειαστεί.
Την ίδια ώρα, η Αθήνα συνεχίζει εντατικά τις προσπάθειες για να δημιουργήσει «γέφυρες» ανεφοδιασμού. Ένας από αυτούς είναι ο αγωγός Ελλάδας-Βουλγαρίας που συνδέει τα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου των δυο χωρών, ώστε να παρέχει την πρόσβαση στο Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου και σε μια σειρά νέων πηγών φυσικού αερίου.
Θα μεταφέρει αέριο από το Αζερμπαϊτζάν μέσω του Διαδριατικού Αγωγού (TAP), και από άλλες πηγές μέσω του τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη, στη βόρεια Ελλάδα. Ο αγωγός φυσικού αερίου, που έχει μήκος 182 χλμ. εκ των οποίων 151 χλμ. είναι στη Βουλγαρία και 31 χλμ. στην Ελλάδα, έχει αρχική δυναμικότητα 3 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, η οποία μπορεί να αυξηθεί στα 5 δισ. κ.μ. ετησίως εάν υπάρχει ζήτηση στην αγορά. Εκτείνεται από την Κομοτηνή (βορειοανατολική Ελλάδα), περνά από το Κίρτζαλι, το Χάσκοβο και το Ντιμίτροβγκραντ και καταλήγει στη Στάρα Ζαγόρα (νοτιοανατολική Βουλγαρία).
- Σε ό,τι αφορά τον άξονα της εξοικονόμησης ενέργειας κατά 15%, όπως προβλέπουν και οι αποφάσεις της ΕΕ, σύμφωνα με πληροφορίες, δρομολογείται από την κυβέρνηση έκτακτο σχέδιο που αρχίζει από τους δημόσιους χώρους.
Έτσι, μεταξύ άλλων, τα πρώτα φώτα που θα σβήσουν είναι των μνημείων, καθώς ο διακόπτης θα κλείνει νωρίς τα ξημερώματα. Στη συνέχεια, εάν αυτό κριθεί απαραίτητο, οι δήμοι θα σβήνουν την παροχή σε μια στις 10 λάμπες στους δρόμους των πόλεων. Παράλληλα, αναμένεται να μπει θερμοστάτης στην κατανάλωση ενέργειας στα δημόσια κτήρια. Όπως δήλωσε πρόσφατα και ο αρμόδιος υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας, οι κυλιόμενες διακοπές ρεύματος στα νοικοκυριά θα είναι ένα ύστατο μέτρο. «Βεβαίως, το ύστατο μέτρο αντιμετώπισης της κρίσης είναι τα διακοπτόμενα φορτία σε οικιακούς καταναλωτές και άρα σε προστατευόμενους καταναλωτές. Τίποτα δεν μπορεί να αποκλείσει κανείς όταν μαίνεται ένας πόλεμος δίπλα μας» είπε ο κ. Σκρέκας.
Μεγάλη εξοικονόμηση, σύμφωνα με τα σχέδια που έχει επεξεργαστεί η κυβέρνηση, μπορεί να προκύψει από τη μείωση της κατανάλωσης των Δήμων, καθώς ο οδοφωτισμός ξεπερνάει το 80% της συνολικής κατανάλωσής τους.
- «Η αφαίρεση μιας λάμπας στις 10 ή και περισσότερες – ανάλογα με μια γρήγορη μελέτη που θα κάνει ο κάθε Δήμος – , μαζί με τη μείωση των ωρών παροχής νυχτερινού ρεύματος για καλλωπιστικούς λόγους ή ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων, μπορεί να μειώσει την κατανάλωση κατά 30%», σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα. Τα φώτα σε ιστορικά μνημεία, σύμφωνα με το σχέδιο, θα κλείνουν στις 03:00 το πρωί.
Η ευρωπαϊκή συμφωνία για τη μείωση του φυσικού αερίου σε ποσοστό 15% αφήνει αλώβητη τη λειτουργία των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, αφού συμπεριέλαβε εξαίρεση που αιτήθηκε η Ελλάδα για την περίπτωση που απειλείται η ευστάθεια του συστήματος, όχι όμως και τη βιομηχανία της χώρας, που θα υποχρεωθεί να περικόψει φορτία για να επιτευχθεί ο στόχος. Αναγνωρίζοντας τις επιπτώσεις, η κυβέρνηση αναμένεται να κινηθεί σε δύο κατευθύνσεις. Πρωτίστως θα επιδιώξει το αμέσως επόμενο διάστημα έναν διάλογο με τη βιομηχανία για τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου σε εθελοντική βάση, αλλά με προγραμματισμένο τρόπο για τον ερχόμενο χειμώνα, που θα προσυμφωνηθεί. Σε δεύτερη φάση ως ύστατο μέτρο εξετάζονται οι διακοπές σε οικιακούς καταναλωτές ένα σενάριο που παραμένει πάνω στο τραπέζι.