Έντονες αντιδράσεις για το νομοσχέδιο του υπ. Περιβάλλοντος – Χαλαρώνει την προστασία των περιοχών Natura

Σφοδρές αντιδράσεις από περιβαλλοντικές οργανώσεις αλλά και κόμματα της αντιπολίτευσης έχει το οποίο τέθηκε σε μία εξαιρετικά βραχεία διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης. Κι αυτό γιατί όπως καταγγέλλεται, το εν λόγω νομοσχέδιο «ξηλώνει» ό,τι είχε απομείνει από την περιβαλλοντική νομοθεσία εξυπηρετώντας πλήθος συμφερόντων διαφορετικών ενδιαφερομένων.

Ειδικότερα, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Μαρίας Λιλιοπούλου στο «ethnos.gr»,  με το εν λόγω σχέδιο νόμου αποδυναμώνεται περαιτέρω η θωράκιση των προστατευόμενων περιοχών Natura 2000, ενώ δημιουργούνται και ζητήματα διαφάνειας από το γεγονός ότι υποβαθμίζεται ο θεσμός των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ), με την πρόβλεψη οι αξιολογητές του να αμείβονται απευθείας από τους φορείς των έργων που ελέγχουν και μένουν ανοιχτά παράθυρα για ακύρωση περιβαλλοντικών προστίμων.

Σε μια προσπάθεια να κάμψει κατά το δυνατόν τις αντιδράσεις ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας συναντήθηκε την Τετάρτη με τους εκπροσώπους 14 περιβαλλοντικών οργανώσεων με πανελλαδική δράση. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης ο υπουργός εξήγησε τους κεντρικούς στόχους του νομοσχεδίου και παρουσίασε συνοπτικά τις βασικές διατάξεις του. Όπως επισήμανε, «σκοπός της σημερινής συνάντησης είναι να πραγματοποιηθεί ένας ανοιχτός διάλογος και να διατυπωθούν από όλες τις πλευρές πιθανές απορίες και προβληματισμοί επί του νομοσχεδίου». Ακολούθησε αναλυτική συζήτηση με όλους τους εκπροσώπους των περιβαλλοντικών οργανώσεων, όπου κάθε πλευρά εξέφρασε τις θέσεις και τις προτάσεις της, χωρίς πάντως να αναφέρεται στην επίσημη ενημέρωση κάποια πιθανή σύγκλιση απόψεων.

Συνάντηση περιβαλλοντικών οργανώσεων με τον τομέα Περιβάλλοντος και Ενέργειας ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ

Την ανάγκη να εμποδιστεί η ψήφιση του νέου «περιβαλλοντοκτόνου νομοσχεδίου Μητσοτάκη, το οποίο αποτελεί το τελειωτικό «χτύπημα» της κυβέρνησης στην περιβαλλοντική πολιτική και στο φυσικό περιβάλλον της Ελλάδας», τόνισαν στους εκπροσώπους των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, με τους οποίους συνομίλησαν διαδικτυακά τα μέλη του τομέα Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι εκπρόσωποι του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εξέφρασαν την κάθετη και πλήρη αντίδρασή τους με το νομοσχέδιο που αναμένεται να κατατεθεί άμεσα προς ψήφιση στη Βουλή καθώς – όπως είπαν – αποτελεί συνονθύλευμα διατάξεων-ρουσφετιών εις βάρος του περιβάλλοντος. Ξεκαθάρισαν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα κάνει ό,τι μπορεί, με τα διαθέσιμα κοινοβουλευτικά εργαλεία, για να εμποδίσει την ψήφιση ενός ακόμα περιβαλλοντοκτόνου νομοσχεδίου της κυβέρνησης Μητσοτάκη που γκρεμίζει ό,τι άφησε όρθιο ο αντι-περιβαλλοντικός νόμος Χατζηδάκη (4685/2020), ενώ δήλωσαν ότι, εφόσον ψηφιστεί, θα είναι ένα από τα πρώτα νομοθετήματα που θα καταργήσουν εφόσον επανεκλεγούν.

«Έχει πλέον αποδειχθεί ότι το μοναδικό ενδιαφέρον της κυβέρνησης είναι να εξυπηρετήσει τις εκλογικές της δεσμεύσεις και να αδειοδοτήσει όλες τις παρεμβάσεις που θα έπρεπε να είχαν απαγορευθεί ως μη συμβατές», σημείωσαν χαρακτηριστικά.

Αναφορικά με το νομοσχέδιο επεσήμαναν ότι επιτρέπει ασύμβατες χρήσεις ακόμα και σε περιοχές απολύτου προστασίας, τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων και μη αδειοδοτημένων δραστηριοτήτων σε προστατευόμενες περιοχές και τη διαγραφή βεβαιωμένων παραβάσεων και προστίμων.

Ενημέρωσαν ότι ήδη, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Πέτρος Κόκκαλης, έχει καταθέσει κατεπείγουσα ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη συμβατότητα των νέων προτεινόμενων χρήσεων στις προστατευόμενες περιοχές με τους στόχους διατήρησης της βιοποικιλότητας και την Οδηγία 92/43. Σ

Σκληρή κριτική από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις και πλήθος σχολίων στη διαβούλευση

Συνολικά 856 σχόλια, τα περισσότερα εκ των οποίων αφορούν το κεφάλαιο που «χαλαρώνει» το καθεστώς προστασίας στις περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές και την αύξηση των επιτρεπόμενων χρήσεων γης κατάφερε να συγκεντρώσει το προτεινόμενο νομοσχέδιο στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης παρά το γεγονός ότι αυτή διήρκησε μόλις 12 ημέρες.

Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο του WWF Ελλάς, το οποίο ζητά την απόσυρση των άρθρων που επιδεινώνουν την περιβαλλοντική νομοθεσία και ειδικότερα το καθεστώς προστασίας των περιοχών Natura 2000. Όπως επισημαίνει το συγκεκριμένο νομοσχέδιο:

• Αλλοιώνει έντονα και απαράδεκτα τον διεθνώς αποδεκτό θεσμό των αυστηρά προστατευόμενων περιοχών (κατηγορία στην οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά από τα κράτη μέλη να εντάξουν τουλάχιστον το 10% της επικράτειας). Συγκεκριμένα, επιτρέπει εντός των ορίων τους ακόμα περισσότερες δραστηριότητες που είναι ασύμβατες με κάθε έννοια αυστηρής προστασίας, όπως η κατασκευή πλατειών και «γραμμικών υποδομών μεταφορών» (δηλαδή δρόμων), οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και τηλεπικοινωνιών, η ερασιτεχνική αλιεία και η ελεύθερη βόσκηση, κλπ.
• Επιτρέπει την επιβάρυνση όλων των ζωνών προστασίας των προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 με νέες χρήσεις που δεν προβλέπονταν από το έτσι κι αλλιώς προβληματικό ισχύον καθεστώς. Χαρακτηριστικά, στις ζώνες προστασίας της φύσης (δεύτερη σε αυστηρότητα ζώνη προστασίας) προβλέπονται πλέον η κατασκευή και λειτουργία τουριστικών καταλυμάτων και άλλων τουριστικών υποδομών, εγκαταστάσεων ΑΠΕ, καθώς και κατασκηνώσεων, ενώ σε όλες τις κατηγορίες (πλην της “απόλυτης” προστασίας) προβλέπονται πλέον εξορυκτικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των εξορύξεων υδρογονανθράκων.
• Υποβαθμίζει ακόμα περισσότερο τον ήδη αναξιόπιστο και προβληματικό θεσμό των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ), καθώς προβλέπει ότι οι αξιολογητές των ΜΠΕ θα αμείβονται απευθείας από τους φορείς των έργων που ελέγχουν, δημιουργώντας έτσι μια υπαλληλική σχέση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, η οποία ακυρώνει την ανεξαρτησία που πρέπει (σύμφωνα και με τη νομοθεσία της ΕΕ) να περιβάλλει το σύστημα αξιολόγησης των περιβαλλοντικών μελετών.

Όπως επισημαίνεται στο κείμενο σχολιασμού, «εδώ και δυο χρόνια η κυβέρνηση έχει πλήξει το δίκαιο προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος με απανωτά χτυπήματα, ξεκινώντας με τον νόμο 4685/2020. Στην πράξη, πλέον καταργούνται οι κατηγορίες ισχυρής προστασίας σημαντικών βιοτόπων, δηλαδή οι περιοχές απόλυτης προστασίας και οι περιοχές προστασίας της φύσης, καθώς θα μπορούν να περιλαμβάνουν χρήσεις που είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικές για τα ευαίσθητα οικοσυστήματα και τα προστατευόμενα είδη των περιοχών αυτών».