Είναι, πράγματι, η Ελλάδα προστατευμένη από το ενεργειακό τσουνάμι του χειμώνα;- Οι διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης και οι κρυφοί (μεγάλοι) κίνδυνοι
Η δήλωση κυβερνητικών αξιωματούχων πως οι ενεργειακές συνθήκες στην Ελλάδα είναι ευνοϊκότερες από αυτές άλλων ευρωπαϊκών κρατών, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, και πως η χώρα δεν θα αντιμετωπίσει τις ακραίες συνέπειες της ενεργειακής κρίσης τον ερχόμενο χειμώνα, αποτελεί την αιχμή του δόρατος της τακτικής του Μεγάρου Μαξίμου.
Είναι, όμως, η Ελλάδα προστατευμένη αρκετά; Δεν θα βρεθεί μπροστά σε νέα έκρηξη τιμών ενέργειας, ακόμα και σε δελτίο και άλλα μέτρα περιορισμού της κατανάλωσης; Ουδείς μπορεί να το πεί με βεβαιότητα, αν και είναι αλήθεια πως υπάρχουν κάποια συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Κατά την χθεσινή σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου οπρωθυπουργός ενημερώθηκε για τα εναλλακτικά σενάρια που έχει επεξεργαστεί η Επιτροπή σε περίπτωση μειωμένης διάθεσης, ή και πλήρους διακοπής ρωσικού φυσικού αερίου το φθινόπωρο και τον χειμώνα προς την Ευρώπη, προκειμένου να διασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια της χώρας. Η κυβέρνηση εκπέμπει αυτή την στιγμή μία εικόνα αισιοδοξίας ότι η Ελλαδα δεν θα επηρεαστεί ιδιαίτερα από την εντεινόμενη ενεργειακή κρίση, παρά τα όσα δηλώνουν άλλοι ευρωπαίοι ηγέτες και ενώ Γερμανία, Γαλλία και άλλες χώρες προετοιμάζονται για δελτίο στο ηλεκτρικό ρεύμα και άλλα μέτρα έκτακτης ανάγκης.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στη σύσκεψη παρουσιάστηκαν όλα τα δεδομένα παραγωγής, εισαγωγών, εξαγωγών και αποθήκευσης και διαπιστώθηκε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πιο ευνοϊκή θέση συγκριτικά με άλλες χώρες της ΕΕ.
Επίσης κατά τη διάρκεια της σύσκεψης, έγινε εκτίμηση για την πορεία των διεθνών τιμών καυσίμων και η επίπτωση στις δημοσιονομικές αντοχές της οικονομίας.
Τα σενάρια για οριστική διακοπή της ροής ρωσικού φυσικού αερίου
Τα σενάρια πάντως που έχουν τεθεί στο τραπέζι ήδη από την αρχή της κρίσης περιλαμβάνουν και το ενδεχόμενο πλήρους διακοπής της ροής ρωσικού φυσικού αερίου.
Σε μια τέτοια περίπτωση η τροφοδοσία της χώρας θα αυξηθεί μέσω των υπόλοιπων συμβάσεων αερίων αγωγού (κυρίως μέσω του αγωγού ΤΑΡ) και με υγροποιημένο φυσικό αέριο από τη Ρεβυθούσα όπου έχει ληφθεί μέριμνα να υπάρχουν υψηλά αποθέματα.
Πέραν αυτών οι γραμμές άμυνας της χώρας που μπορούν να υποκαταστήσουν την ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο, περιλαμβάνουν την μεγιστοποίηση συμμετοχής των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ αλλά και τη χρήση πετρελαίου ντήζελ αντί για φυσικό αέριο στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, ισχύος 1,7 γιγαβάτ που έχουν δυνατότητα λειτουργίας με εναλλακτικό καύσιμο.
Εξάλλου βρίσκεται ήδη στη Ρεβυθούσα η νέα πλωτή δεξαμενή υγροποιημένου φυσικού αερίου που αυξάνει τη χωρητικότητα αποθήκευσης του σταθμού, σε περισσότερα από 380.000 κυβικά μέτρα (από 225.000 που είναι τώρα). Η προσθήκη της δεξαμενής αυξάνει επίσης την ευελιξία της αλυσίδας εφοδιασμού με ΥΦΑ.
Πηγές αναφέρουν επίσης, ότι οι επιτελείς καταλήγουν στο συμπέρασμα πως εφόσον λειτουργούν οι υφιστάμενες πέντε λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ και προστεθεί και η καινούργια “Πτολεμαϊδα V” από τον Σεπτέμβριο αλλά και εφόσον οι τρεις μονάδες φυσικού αερίου των ιδιωτών ΗΡΩΝ ΚΑΙ elpedison και οι δύο της ΔΕΗ που έχουν τη δυνατότητα μετατροπής καυσίμου λειτουργήσουν με πετρέλαιο, τότε επιτυγχάνεται η ασφαλής παροχή ηλεκτροδότησης στο σύστημα μεταφοράς. Επιπροσθέτως καταβάλλεται προσπάθεια ώστε ο τερματικός σταθμός LNG του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα να είναι διαρκώς φουλαρισμένος… προκειμένου να καλύπτονται οι ανάγκες σε φυσικό αέριο.
Σε σχέση με το LNG βέβαια, απαραίτητη προϋπόθεση στο ενδεχόμενο διακοπής της παροχής ρωσικού αερίου είναι να υπάρχει η αναγκαία προσφορά, καθώς η παγκόσμια παραγωγή του προϊόντος είναι λιγότερη σε σχέση με τη ζήτηση.
Η Ελλάδα αξίζει να σημειωθεί πως με βάση το ευρωπαϊκό σχέδιο επάρκειας αερίου είναι υποχρεωμένη να καλύπτει με εξαγωγές και τις ανάγκες της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας.
Προέχει, όμως, λένε οι πληροφορίες να διασφαλίζει πρωτίστως την επάρκεια στην εγχώρια αγορά ενέργειας.
Οι κίνδυνοι
Εκτιμάται, όπως αναφέρει το K-Report, ότι, ακόμα κι αν στις 21 Ιουλίου διακοπεί η παροχή ρωσικού φυσικού αερίου, η ηλεκτροδότηση της χώρας μας δεν θα έχει πρόβλημα για 45 ημέρες περίπου. Μετά, όλα εξαρτώνται κυρίως από τις ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου που θα καταφέρνουμε να συγκεντρώνουμε εν μέσω άγριου ανταγωνισμού. Και τούτο, διότι παράγουμε το 60% του ηλεκτρισμού από φυσικό αέριο (υγροποιημένο ή μη), όσο παρήγαμε και πέρυσι τέτοιο καιρό.
Η εξάρτηση: Σημειώστε, μάλιστα, ότι η χρήση φυσικού αερίου αυξήθηκε 25 φορές την τελευταία 8ετία, 30% μεταξύ 2019 και 2020 και άλλο 25% από τον περσινό Σεπτέμβριο έως σήμερα. Ειδικά το α΄ 6μηνο φέτος, μειώθηκαν 21,3% οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου αλλά αυξήθηκαν 46,3% οι εισαγωγές LNG.
Οι λιγνίτες: Η χτεσινή κυβερνητική σύσκεψη (εδώ) αποφάσισε να διπλασιαστεί η παραγωγή ηλεκτρισμού από λιγνίτη, από 5 σε 10 τεραβατώρες, όπερ απαιτεί επενδύσεις 150 εκατ. ευρώ στα ορυχεία λιγνίτη και, κυρίως, χρόνο: Ένα 12μηνο. Σήμερα, οι λιγνιτικές μονάδες λειτουργούν στο 40% της δυναμικότητάς τους και, επειδή είναι παλιές, σε συνθήκες πίεσης διατρέχουν τον κίνδυνο να τεθούν εκτός λειτουργίας.
Εναλλακτικές: Η χώρα μας διαθέτει επίσης 5 μονάδες φυσικού αερίου που μπορούν να δουλέψουν με εναλλακτικό καύσιμο, ντίζελ. Κι αυτό, όμως, δεν μπορεί να γίνει για διάστημα μεγαλύτερο των 20 ημερών περίπου, εκτάκτως, όχι μόνιμα -διαφορετικά προκαλούνται σοβαρά προβλήματα τεχνικής φύσεως. Τέλος, οι χώρες της Ε.Ε. απαγορεύεται να σταματήσουν τις εξαγωγές ηλεκτρισμού σε άλλες χώρες μέλη. Σήμερα, εξάγουμε ρεύμα σε Αλβανία και Ιταλία –όπου λόγω καύσωνα έχουν τεθεί εκτός πολλά υδροηλεκτρικά.