Ανάλυση Bloomberg: Γιατί πρέπει να φοβίζει ολόκληρη την Ευρώπη η (πιθανή) αποχώρηση Ντράγκι από το προσκήνιο- Καραδοκούν τα “Αδέλφια της Ιταλίας”

Μεγάλο μέρος της Ευρώπης υπέθεσε ότι η Ιταλία είχε εγκαινιάσει μια νέα αυγή όταν ο Μάριο Ντράγκι διορίστηκε πρωθυπουργός στις 13 Φεβρουαρίου 2021. Την Πέμπτη, ωστόσο, όχι ακριβώς ενάμιση χρόνο αργότερα, η εποχή Ντράγκι μπήκε στο λυκόφως της.

Όπως γράφει ο Μάριο Τεντέο στο Bloomberg, ο Ντράγκι υπέβαλε την παραίτησή του μετά την εξέγερση μέρους του συνασπισμού του, απέχοντας σε μια ψηφοφορία που έκρινε κρίσιμη για να παραμείνει στην εξουσία. Ο πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα απέρριψε την προσπάθειά του να παραιτηθεί και πρότεινε στον Ντράγκι να δοκιμάσει τα νερά για υποστήριξη την επόμενη εβδομάδα απευθυνόμενος στους νομοθέτες και εξηγώντας την κρίση. Αυτό κερδίζει χρόνο στον Ντράγκι και τη δυνατότητα αποφυγής πρόωρων εκλογών συνδυάζοντας έναν εναλλακτικό συνασπισμό.
Ωστόσο, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ζώνης του ευρώ βυθίζεται για άλλη μια φορά σε πολιτική αναταραχή. Είναι άσχημα νέα για την Ιταλία και την Ευρώπη και ένα αγενές ξύπνημα για τους διεθνείς επενδυτές. Η μεγάλη ελπίδα έχει σβήσει ότι ο πρωθυπουργός θα εγγυηθεί βελτιωμένα δημόσια οικονομικά και οικονομική ανάπτυξη σε μια χώρα που δεν έχει δει πολλά εδώ και χρόνια.

Όλα αυτά έρχονται τη χειρότερη δυνατή στιγμή και στις χειρότερες δυνατές συνθήκες: Γίνεται πόλεμος και βρισκόμαστε λίγες μέρες πριν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα παρουσιάσει ένα εργαλείο κατά του κατακερματισμού που θα ωφελήσει σε μεγάλο βαθμό τη χώρα περιορίζοντας τα spread ομολόγων της. Είναι μια ακόμη απόδειξη ότι η πολιτική τάξη της Ιταλίας είναι ανίκανη να κοιτάξει πέρα ​​από τον επόμενο εκλογικό κύκλο.

Ακόμη και στις πιο δύσκολες ώρες της χώρας, το πολιτικό σύστημα στην Ρώμη φαίνεται να βάζει τις κομματικές μηχανορραφίες πάνω από το εθνικό συμφέρον. Ως αποτέλεσμα, όχι μόνο έχει αμαυρωθεί η φήμη του Ντράγκι, αλλά η Ιταλία κινδυνεύει να χάσει τη θέση της στο τραπέζι των Βρυξελλών μαζί με τη Γερμανία και τη Γαλλία. Ήταν το κύρος του – ως πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ που έσωσε την Ευρωπαϊκή Ένωση εν μέσω της κρίσης του ευρώ – που έδωσε στην Ιταλία αυτή τη νέα επιρροή και την αίσθηση της ισχυρής πειθαρχίας. Όλα αυτά είναι πλέον αντικατοπτρισμός, χάρη στη μυωπία των τοπικών πολιτικών.

Πάρτε, για παράδειγμα, τον Τζουζέπε Κόντε, τον ηγέτη του Κινήματος των Πέντε Αστέρων που απείχε και τον καταλύτη για την κίνηση του Ντράγκι να παραιτηθεί. Δικαιολογεί την τρέχουσα κυβερνητική κρίση υποστηρίζοντας ότι η Ιταλία αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα και ο Ντράγκι δεν άκουσε τα αιτήματά του για την ανισότητα. Δεν είναι έτοιμος να αναλάβει την ευθύνη για την πτώση. Αλλά δεν μπορείς να είσαι στην κυβέρνηση και να εργάζεσαι εναντίον της.

Υπάρχουν κάποιες πραγματικές ιδεολογικές διαφορές μεταξύ των δύο ανδρών. Για παράδειγμα, ο Ντράγκι εγκρίνει την αποστολή όπλων για να βοηθήσει την Ουκρανία, αλλά η βάση των Πέντε Αστέρων όχι. Το μεγαλύτερο μέρος του πρόσφατου δράματος, ωστόσο, αναβιώνει το ετοιμοθάνατο κόμμα του Κόντε στις δημοσκοπήσεις, παρόλο που οι εκλογές δεν εγγυώνται τίποτα για τα Πέντε Αστέρια όσον αφορά τις έδρες. Εν τω μεταξύ, η οικονομική κρίση που ο Κόντε λέει ότι θέλει να αμβλύνει θα ενισχυθεί από τις αναταράξεις που έχει δημιουργήσει.

Οι επόμενες γενικές εκλογές δεν θα γίνουν μέχρι την άνοιξη του 2023, αλλά στην ιταλική πολιτική, η πρακτική αφήνει άφθονο περιθώριο για αυτοσχεδιασμούς. Εάν ο Ντράγκι μπορεί να σχηματίσει έναν άλλο συνασπισμό, θα πρέπει να το κάνει και να ηγηθεί της κυβέρνησης τον χειμώνα. Στον πρωθυπουργό δεν αρέσει να λερώνει τα δάχτυλά του στη μικροσκοπική, καθημερινή πολιτική, αλλά ο επιπλέον χρόνος θα αποφύγει τον ανθυγιεινό μαρμαρυγή που συνοδεύει μια πρόωρη προεκλογική εκστρατεία. Ως επικεφαλής της ΕΚΤ, ο Ντράγκι αποκατέστησε την εμπιστοσύνη στο ευρώ με τρεις απλές λέξεις: «Ό,τι χρειαστεί». Αυτή τη φορά, θα μπορούσε να κάνει το ίδιο για την Ιταλία, απλά μένοντας στη θέση του. Δεν είναι το τέλος που ήλπιζε. Στην πραγματικότητα, είναι το χάος που ήθελε να αποφύγει. Αλλά κανείς δεν έχει καθαρή έξοδο από την ιταλική πολιτική.

Η Τζόρτζια Μελόνι και ο φόβος του Italexit

Η παραμονή θα του δώσει την ευκαιρία να μετριάσει αυτό που ακολουθεί. Εάν οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις επιβεβαιωθούν το λαϊκιστικό έως και ακροδεξιό, κατά ορισμένους, κόμμα Brothers of Italy θα κερδίσει πιθανότατα τις επόμενες εκλογές.

Η ηγέτης του, Τζόρτζια Μελόνι, έχει ωφεληθεί πάρα πολύ από την αντίθεση με τον Ντράγκι. (Είναι η μόνη μεγάλη πολιτική ομάδα που δεν ανήκει στον συνασπισμό του.) Δεν έχασε χρόνο ζητώντας εκλογές. Τα Αδέρφια της Ιταλίας που θα λάβουν τις περισσότερες έδρες στο νομοθετικό σώμα θα προκαλούσαν σοκ από τη Ρώμη στις Βρυξέλλες. Θα αναιρούσε πολλά από αυτά που έχει πετύχει ο Ντράγκι από τον Φεβρουάριο του 2021. Οι αγορές θα πανικοβληθούν για την πιθανότητα, για άλλη μια φορά, του επίφοβου Italexit.

Ενώ οι διεθνείς σχολιαστές ήταν πολύ αισιόδοξοι για μια Ιταλία μετά το Ντράγκι, δεν είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι το Italexit θα είναι τόσο επικείμενο όσο ήταν σε προηγούμενες πολιτικές αναταραχές — ακόμα κι αν η Μελόνι είναι ανερχόμενη. Το θέμα, ως επί το πλείστον, έχει εξαφανιστεί από τον δημόσιο διάλογο. Μόνο ένα μικρό τμήμα του πολιτικού συστήμστος το θέλει σοβαρά. Οι πολιτικοί που θίγουν το θέμα το χρησιμοποιούν ως διαπραγματευτικό χαρτί για να κινητοποιήσουν για παραχωρήσεις από τις Βρυξέλλες.

Ίσως το μεγαλύτερο επίτευγμα της εποχής Ντράγκι ήταν να είναι μια μορφή περιορισμού. Το 2018, η Ιταλία είχε συγκλονιστεί από έναν λαϊκιστικό σεισμό που είδε τόσο την περιθωριακή δεξιά όσο και την αριστερή πλευρά να κερδίζουν εξουσία και επιρροή, καθώς οι ψηφοφόροι πίεζαν να μεταμορφώσουν αυτό που έβλεπαν ως κυβέρνηση που δεν απέδιδε πλέον. Οι νέες εξουσίες υποσχέθηκαν διαφάνεια και τέλος στις πολιτικές ίντριγκες. Αυτό δεν πέτυχε. Ο Ντράγκι διορίστηκε (δεν εκλέχτηκε ποτέ) για να τακτοποιήσει τα πράγματα. Η μέρα του στον ήλιο θα ήταν πάντα σύντομη. Η επόμενη καλύτερη ελπίδα – εάν και όταν έρθουν οι επόμενες εκλογές – είναι ότι οι Ιταλοί δεν θα επιστρέψουν στην παρωδία της πολιτικής που ψήφισαν να διαλύσουν πριν από τέσσερα χρόνια.

Πηγή: Bloomberg