Συνάντηση Τσίπρα – Τσούνη υπό τη σκιά της ελληνοτουρκικής κρίσης – Τι θα συζητήσουν

Οι τοποθετήσεις νυν και πρώην γραμματέα του ΝΑΤΟ ήταν δυο ηχηρά καμπανάκια και για την Ελλάδα. Τα τουρκικά παζάρια στην ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στη συμμαχία, όπως «μαρτύρησε» ο κ. Ράσμουσεν, δεν είναι παρά η πίεση για το πράσινο φως στην πώληση των 40 F-16 και των F-35 από τις ΗΠΑ στην Τουρκία. Και αυτό θα είναι ένα σημείο καμπής στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.  

Του Σωτήρη Μπολάκη

Η νέα παρέμβαση του Γενς Στολτενμπεργκ υπέρ των αντιρρήσεων της Άγκυρας στο θέμα της ένταξης Φινλανδία και Σουηδίας άναψε φωτιές στο εσωτερικό της χώρας.

• Των δηλώσεων Στολτενμπεργκ προηγήθηκε η τοποθέτηση του πρώην γραμματέα του ΝΑΤΟ και τέως πρωθυπουργού της Δανίας Άντρες Ράσμουσεν ο οποίος απέδωσε ευθέως την τουρκική συμπεριφορά απέναντι σε Φινλανδία και Σουηδία στην πίεση που ασκεί η Άγκυρα στις ΗΠΑ για τα F-16 και τα F-35.

Η δήλωση αυτή στα Νέα ήρθε να να βάλει φωτιά και στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό με την Κουμουνδούρου να μην εφησυχάζει καθώς το ζήτημα απότ ελεί γα τον αρψηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης μια σαφή κόκκινη γραμμή για το διπλωματικό πόλεμο που είναι σε εξέλιξη.

Κόκκινη γραμμή

Το θέμα σύμφωνα με πληροφορίες είχε τεθεί σε ανύποπτο χρόνο από τον Αλέξη Τσίπρα και στη συνάντησή του με την Φινλανδή Πρωθυπουργό Σάνα Μαρίν, όταν επισκέφτηκε την Ελλάδα, αλλά και σε αξιωματούχους της σκανδιναβικής χώρας τονίζοντά τους ότι « τυχόν ένταξη της χώρας τους στο ΝΑΤΟ με τρόπο που να βλάπτει τα Ελληνικά εθνικά συμφέροντα δεν θα γίνει αποδεκτή».

Το θέμα των τουρκικών μαχητικών ήταν και το βασικό αντικείμενο πάνω στο οποίο ο Αλέξης Τσίπρας έθεσε τον διπλωματικό πήχη της επίσκεψης Μητσοτάκη στις ΗΠΑ και για την ομιλία του στο Κογκρέσο καλώντας από το βήμα της Βουλής να το θέσει ευθέως τόσο στο Λευκό Οίκο όσο και στην αμερικανική γερουσία.  

• Μάλιστα κομματικές πηγές μετέφεραν την ανησυχία του Αλέξη Τσίπρα για τις δηλώσει Ράσμουσεν λέγοντας ότι «ο Αλέξης Τσίπρας εκφράζει την ανησυχία του για τις δηλώσεις του νυν αλλά και του πρώην ΓΓ του ΝΑΤΟ για παζάρι Τουρκίας – ΗΠΑ με στόχο τα F16».

Ο κ. Ράσμουνσεν μπορεί να μην βλέπει πολεμική σύγκρουση μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας, ωστόσο στις απαντήσεις του ήταν σαφής για τον τρόπο με τον οποίο η συμμαχία αντιμετωπίζει την Τουρκία σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία που τα γεωπολιτικά δεδομένα δεκαετιών ανατρέπονται από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

• «Η εναντίωση της Τουρκίας είναι κυρίως ζήτημα μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας, αφορά τα F-16 και F-35, τη διαμάχη για τα μαχητικά αεροσκάφη. Το ζήτημα θα επιλυθεί διμερώς μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας» απάντησε με αφοπλιστική ειλικρίνεια ο κ. Ράσμουσεν στα Νέα.

Συνάντηση με τον αμερικανό πρέσβη

Σε αυτό το κλίμα ο κ. Τσίπρας θα συναντηθεί για πρώτη φορά και με τον νέο πρέσβη των ΗΠΑ Τζόρτζ Τζ. Τσούνη στην Αθήνα.

Ο αρχηγός της αξιωματικής πολιτικής δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι θα αναφερθεί στο ζήτημα των πολεμικών αεροσκαφών, αλλά και στην ένταξη των σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ, ωστόσο το περιβάλλον περιπλέκεται και από το πολιτικό σκέλος της επ’ αόριστον ανανέωση της παραμονής των βάσεων στη χώρα μετά την πενταετία.

• Η Ελλάδα ως «δεδομένος» σύμμαχος κατ’ επιλογή της κυβερνητικής στρατηγικής στην εξωτερικής πολιτική, θα πρέπει να πάρει και σαφείς δεσμεύσεις για την υποστήριξή της απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις και επιθετικές ενέργειες με τις πρόσφατες κατευναστικές και ίσων αποστάσεων τοποθετήσεις του state department να μην βαραίνουν το κλίμα και στο εσωτερικό της χώρας.

Πάντως οι ανησυχίες πολλαπλασιάζονται διαρκώς καθώς οι δηλώσεις Ράσμουσεν ήρθαν σε συνέχεια της χαλάρωσης της στάσης της σουηδικής κυβέρνησης με την επικείμενη άρση του καθεστώτος αποκλεισμού της Τουρκίας από την πόλωση όπλων από τη σκανδιναβική χώρα.

• Η πρωθυπουργός Άντερσον δήλωσε μετά τη βαρκάδα με τον Γενς Στολτενμπεργκ ότι «λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες της Τουρκίας» ενώ ο γραμματέας του οργανισμού δήλωσε ότι χαιρετίζει  «το γεγονός ότι η Σουηδία άρχισε ήδη να αλλάζει την νομοθεσία της κατά της τρομοκρατίας και ότι θα διασφαλίσει ότι το νομικό πλαίσιο για τις εξαγωγές όπλων θα αντανακλά την μελλοντική κατάστασή της ως μέλος του ΝΑΤΟ με νέες δεσμεύσεις προς τους συμμάχους της».

Όπως παρατηρούν στην Κουμουνδούρου θα είναι πολύ δύσκολο μετά και από αυτές τις εξελίξεις να διατηρηθεί το μπλόκο στα F-16 ή τα F-35 της Τουρκίας. Κι αυτό όπως σημειώνουν την ώρα που οι ΗΠΑ για να χτυπηθεί η ρωσική οικονομία ανατρέπονται στρατηγικές δεκαετιών στη Βενεζουέλα με την ουάσογκτον να απελευθερώνει το εμπόριο πετρελαίου με τη Βενεζουέλα και να προβαίνει συμφωνίες με το σύμμαχο του Πούτιν Λουκασένκο για την κάλυψη της ζήτησης σε σιτηρά.

Κι αν αυτά συμβαίνουν με εχθρικές χώρες σε αυτές τις συγκυρίες τι θα πρέπει να γίνεις την περίπτωση μιας πολύτιμης για τα δυτικά σχέδια επιρροής στην ΝΑ Μεσόγειο δύναμης όπως είναι η Τουρκία η οποία κατά κοινή ομολογία των εταίρων και συμμάχων πρέπει να κρατηθεί στο μέτωπο της Δύσης.