Φτάνει πιά, κύριε Στόλτενμπεργκ!- Άνευ αστερίσκου η στάση της Αθήνας στην ένταξη των Σκανδιναβών στο ΝΑΤΟ;

Αυτές τις μέρες, η Σουηδία και η Φινλανδία υποβάλλονται σε μία αναξιοπρεπή υποχώρηση έναντι της Τουρκίας. Καταργούν με νομοθετικά συνοπτικές διαδικασίες σχεδόν το σύνολο του θεσμικού οπλοστασίου τους σχετικά με το Κουρδικό προκειμένου να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις του Ταγίπ Ερντογάν, ώστε ο τελευταίος να άρει το βέτο του για την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ.

του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ

Δύο χώρες που παινεύονταν για τις ανοικτές κοινωνίες τους, το υψηλό δημοκρατικό τους φρόνημα και την πίστη στους θεσμούς, αναγκάζονται σε αυτή την ντροπιαστική διαδικασία για να επιτύχουν αυτό που θεωρούν μείζον. Είναι δικαίωμα των λαών και των κυβερνήσεών τους να προκρίνουν εκείνο που θεωρούν σημαντικότερο, και είναι αλήθεια πως η εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία ανέτρεψε στερεότυπα και ισορροπίες στο διεθνές στερέωμα. Για τις σκανδιναβικές χώρες, ο φόβος της “αρκούδας” είναι ισχυρότερο συναίσθημα από το να διατηρήσουν το στάτους της ουδέτερης ανεξαρτησίας τους και του “καταφυγίου”.

Το θέμα του άρθρου δεν είναι, όμως, η Σουηδία και η Φινλανδία και η άτακτη υποχώρησή τους στις τουρκικές απαιτήσεις. Είναι, ωστόσο, θέμα το γεγονός πως το ΝΑΤΟ δια του Γενς Στόλτενμπεργκ εκπροσωπεί την πίεση της Δύσης προς τις χώρες του σκανδιναβικού βορά να υιοθετήσουν ως “νόμιμες και θεμιτές” τις ανησυχίες της Τουρκίας και να προβούν άρον-άρον στην αλλαγή του νομικού τους οπλοστασίου.

Προσκολλημένος στην αποστολή του για την διεύρυνση της βορειοατλαντικής συμμαχίας ο κ. Στόλτενμπεργκ αξιοποιεί το απόθεμα φιλίας που διαχρονικά διατηρεί με την Άγκυρα και το απόθεμα ανοχής και επιλεκτικής αντιμετώπισης στην καταστρατήγηση της διεθνούς νομιμότητας. Την ώρα που ως “ντίλερ” μεταφέρει τις τουρκικές πιέσεις και εξαναγκάζει χώρες σε υποχωρήσεις, ανέχεται με τον πλέον προκλητικό τρόπο τις συνεχείς παραβιάσεις της νομιμότητας από την χώρα τα συμφέροντα της οποίας εκπροσωπεί ως μη όφειλε.

Για μία ακόμα φορά ο Γ.Γ του ΝΑΤΟ προσβάλλει την Ελλάδα. Χωρίς, μάλιστα, ούτε αυτό το στοιχειώδες τακτ που συνήθως υπάρχει όταν ένας αξιωματούχος δίνει συνέντευξη σε ένα μέσο ενημέρωσης για να μιλήσει, μεταξύ άλλων, για την προσβολή που δέχεται από μία άλλη χώρα. Ο κ. Στόλτενμπεργκ μίλησε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων (το εθνικό πρακτορείο) για να πει:

ΑΠΕ: Τον τελευταίο καιρό παρακολουθούμε έναν όλο και πιο αποσταθεροποιητικό ρόλο ενός Συμμάχου, της Τουρκίας, η οποία αυξάνει επικίνδυνα την ένταση στην περιοχή με επανειλημμένες απειλητικές δηλώσεις κατά της ελληνικής κυριαρχίας στα ελληνικά νησιά του Αιγαίου, με πολυάριθμες προκλητικές υπερπτήσεις μαχητικών αεροσκαφών όχι μόνο βαθιά στον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο, αλλά πάνω από κατοικημένα ελληνικά νησιά και με αυξημένη ροή παράνομων μεταναστών προς τα σύνορα της Ελλάδας για άλλη μια φορά. Δεν θα ήταν λογικό να υποθέσουμε ότι το ΝΑΤΟ καταβάλλει αυτήν τη στιγμή κάθε δυνατή προσπάθεια για να αποτρέψει την Τουρκία από τη συνέχιση αυτών των ακατανόητων και επικίνδυνων πρακτικών;

Απ.: Το ΝΑΤΟ είναι μια Συμμαχία 30 χωρών, με διαφορετική γεωγραφία, ιστορία και πολιτικά κόμματα. Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι μερικές φορές υπάρχουν έντονες διαφωνίες μεταξύ των χωρών μας. Όμως οι διαφορετικές απόψεις και οι συζητήσεις αποτελούν ουσιαστικό μέρος των δημοκρατιών μας. Τόσο η Ελλάδα, όσο και η Τουρκία είναι αφοσιωμένοι Σύμμαχοι εδώ και δεκαετίες και κάθε μέρα, η Ελλάδα και η Τουρκία συνεργάζονται στο ΝΑΤΟ, μαζί με άλλους 28 Συμμάχους, για να αντιμετωπίσουν τις πιο πιεστικές προκλήσεις ασφαλείας.

Η Μεσόγειος είναι ζωτικής σημασίας για το ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα, η Τουρκία, πολλοί Σύμμαχοι και άλλες χώρες επιχειρούν εκεί σε τακτική βάση. Στο παρελθόν υπήρξαν ατυχήματα με ελληνικές και τουρκικές δυνάμεις και πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βοηθήσουμε στη μείωση του κινδύνου τέτοιων ατυχημάτων στο μέλλον. Είναι προς το συμφέρον όλων να αποφευχθεί η επανάληψη τέτοιων καταστάσεων. Το 2020, το ΝΑΤΟ βοήθησε στη δημιουργία στρατιωτικού μηχανισμού απεμπλοκής μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για τη μείωση του κινδύνου επεισοδίων στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό περιλαμβάνει μια ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, για τη διευκόλυνση της απεμπλοκής στη θάλασσα ή στον αέρα.

Προτρέπουμε την Ελλάδα και την Τουρκία να λύσουν τις διαφορές τους στο Αιγαίο με πνεύμα εμπιστοσύνης και συμμαχικής αλληλεγγύης. Αυτό σημαίνει αυτοσυγκράτηση, μετριοπάθεια και αποχή από κάθε ενέργεια ή ρητορική που θα μπορούσε να κλιμακώσει την κατάσταση. Σε μια εποχή που ο πόλεμος του (σ.σ. προέδρου της Ρωσίας Βλαντίμιρ) Πούτιν κατά της Ουκρανίας έχει διαλύσει την ειρήνη στην Ευρώπη, είναι ακόμη πιο σημαντικό για τους Σύμμαχους να είναι ενωμένοι.

Κρατώ:

–Δεν πρέπει να μας εκπλήσσει το γεγονός ότι μερικές φορές υπάρχουν έντονες διαφωνίες μεταξύ των χωρών μας. Σοβαρά κ. Στόλτενμπεργ; Δεν σας εκπλήσσει το γεγονός ότι η Τουρκία παραβιάσει τον πυρήνα της ελληνικής εθνικής κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων, με υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά εδάφη; Το θεωρείτε σύνηθες; Σε ποιές ακριβές χώρες, μέλη του ΝΑΤΟ, έχετε αντιμετωπίσει παρόμοιο φαινόμενο; Και ποιός σας είπε πως υπάρχουν “έντονες διαφωνίες”; Δεν έχετε αντιληφθεί πως η Ελλάδα δεν έχει καμία διαφωνία, επειδή δεν έχει καμία διεκδίκηση;

–Προτρέπουμε την Ελλάδα και την Τουρκία να λύσουν τις διαφορές τους στο Αιγαίο με πνεύμα εμπιστοσύνης και συμμαχικής αλληλεγγύης. Αυτό σημαίνει αυτοσυγκράτηση, μετριοπάθεια και αποχή από κάθε ενέργεια ή ρητορική που θα μπορούσε να κλιμακώσει την κατάσταση. Ντροπή, κύριε γενικές γραμματέα. Προτροπή σε διάλογο, για να επιλύσουμε ποιές ακριβώς διαφορές με την Τουρκία; Τόσους χάρτες της “Γαλάζιας Πατρίδας” σας προσκόμισε πρόσφατα ο υπουργός Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος, τόση διεθνοποίηση των τουρκικών προκλήσεων έκανε ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, δεν έχετε κατανοήσει ακόμα το ουσιώδες; Πώς η Ελλάδα δεν έχει καμία απολύτως διαφορά με την Τουρκία, πλην της πάγιας που αφορά την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και την χάραξη της ΑΟΖ;

Δεν αναμένει κανείς, βεβαίως, απαντήσεις από τον Γ.Γ του ΝΑΤΟ. Ας ειπωθεί, για να υπάρχει, πως δεν του ετέθησαν, άλλωστε, αυτές οι ερωτήσεις. Το ζήτημα είναι πω ςδεν του τίθενται ούτε από την κυβέρνηση. Μία ανακοίνωση του Μεγάρου Μαξίμου, μία εμφάνιση και δήλωση του Νίκου Δένδια, με αυτα ακριβώς τα ερωτήματα, θα είχαν ενδιαφέρον. Αντ΄’ αυτού αιδήμων σιγή, τσάϊ και συμπάθεια.

Σε δύο εβδομάδες η Ελλάδα θα κληθεί να συναινέσει στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ήδη επισημάνει την ελληνική θέση. Απολύτως καταφατική. Άνευ ουδενός αστερίσκου.

Φαίνεται, δε, πως επιλέγει να θέσει το θέμα της τουρκικής απειλής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα πραγματοποιηθεί αμέσως μετά, προσδοκώντας σε μία ευθεία καταδίκη της.

Το δεύτερο σωστά θα το πράξει, και φαίνεται πως έχουν διαμορφωθεί συνθήκες για μία αρκετά ηχηρή αντίδραση της Ε.Ε.

Το ερώτημα είναι εάν το γεωστρατηγική απόθεμα της Ελλάδας πρέπει να εξαντληθεί μόνο στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε και να προσπεράσουμε την Σύνοδο Κορυφής των ηγετών των κτατών-μελών του ΝΑΤΟ. Δεν πρέπει, για παράδειγμα, να καταγγελθεί δημοσίως η προκλητικά φιλοτουρκική στάση του κ. Στόλτενμπεργκ και η απαξίωση των ελληνικών θέσεων; Δεν πρέπει να καταστεί σαφές πως η ελληνική συναίνεση στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας δεν θα δωθεί εύκολα και αβίαστα, και πως για να συμβεί πρέπει να συντρέξουν προϋποθέσεις που να ικανοποιούν τα ελληνικά συμφέροντα που ταυτίζονται με τις διεθνείς συνθήκες και το διεθνές δίκαιο;

Μήπως να πούμε και ευχαριστώ στον κ. Στόλτενμπεργκ;