Ουκρανία: Τέταρτος μήνας ρωσικής εισβολής – Μια αργόσυρτη κατοχή στον νότο με ορατό τον κίνδυνο γενικευμένης κλιμάκωσης

Λίγες μέρες μετά την οριστική κατάληψη της Μαριούπολης, οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν την επέλασή τους στο Ντονμπάς στην Ανατολική Ουκρανία, έχοντας βάλει στόχο το Σεβεροντονέτσκ στο βόρειο Λουγκάνσκ και το Σλαβιάνσκ στο Ντονέτσκ, πόλεις που βρίσκονται ακόμα υπό ουκρανικό έλεγχο κι έχουν στρατηγική σημασία για τις εξελίξεις στο στρατιωτικό μέτωπο.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε τηλεοπτική του εμφάνιση του Σάββατο παραδέχτηκε πως η κατάσταση είναι «πάρα πολύ δύσκολη» στο ανατολικό μέτωπο. Δείγμα αυτού, σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές, αποτελεί και η παράταση του στρατιωτικού νόμου που ενέκρινε η Βουλή για άλλους τρεις μήνες ώς τις 23 Αυγούστου, παραμονή της εθνικής γιορτής της Ουκρανίας.

Οι Ουκρανοί παραδέχονται εδώ και λίγες ημέρες ότι αντιμετωπίζουν ολοένα μεγαλύτερες «δυσκολίες» στο Ντονμπάς και ο ίδιος ο Ουκρανός πρόεδρος αναγνωρίζει πως οι επόμενες εβδομάδες του πολέμου θα είναι δύσκολες.

«Οι ρωσικές δυνάμεις κατοχής προσπαθούν να δείξουν ότι δεν θα εγκαταλείψουν τις κατειλημμένες περιοχές στην περιφέρεια του Χαρκόβου (βορειοανατολικά), ότι δεν θα παραδώσουν την περιφέρεια της Χερσώνας (νότια), τις κατεχόμενες περιοχές της περιφέρειας της Ζαπορίζιας (νοτιοανατολικά) και του Ντονμπάς (ανατολικά). Προελαύνουν εν μέρει. Ενισχύουν τις θέσεις τους αλλού», ανέφερε στο καθιερωμένο διάγγελμά του ο Βολοντίρ Ζελένσκι.

• Παρά τις προσπάθειες της Μόσχας να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών ο Ουκρανός πρόεδρος εμμένει ουσιαστικά στη γραμμή «μη διαπραγμάτευσης» δηλώνοντας πως ο Βλαντίμιρ Πούτιν είναι ο μοναδικός Ρώσος αξιωματούχος με τον οποίο είναι πρόθυμος να συναντηθεί και με ένα μόνο θέμα στην ατζέντα: τον τερματισμό του πολέμου.

Ο Ζελένσκι –που συμμετείχε διαδικτυακά το βράδυ της Δευτέρας σε συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός– σημείωσε πως ο σχεδιασμός συνομιλιών με τη Μόσχα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολος, επικαλούμενος τα εγκλήματα που φέρεται να διέπραξε ο ρωσικός στρατός στη διάρκεια αυτού του πολέμου.

Υπογράμμισε επίσης ότι οποιαδήποτε απόπειρα ανάκτησης δια της βίας της χερσονήσου της Κριμαίας, που η Ρωσία προσάρτησε το 2014, θα προκαλούσε εκατοντάδες χιλιάδες θύματα.

• Η πτώση της Μπαχμούτ, στην περιφέρεια Ντονιέτσκ, θα έδινε στους Ρώσους τον έλεγχο ενός στρατηγικού σταυροδρομιού, που αποτελεί επιπλέον το τρέχον διάστημα αυτοσχέδιο κέντρο διοίκησης των ουκρανικών δυνάμεων στην περιοχή.

Οι κάτοικοί της αρνούνται να την εγκαταλείψουν, παρά τον κίνδυνο: «Ο κόσμος δεν θέλει να φύγει», είπε ο αντιδήμαρχος της Μπαχμούτ, ο Μαξίμ Σούτκοβι, μπροστά σε μισοάδειο λεωφορείο που υποτίθεται πως θα μετέφερε άμαχους προς πιο ασφαλείς περιοχές.

Οι αρχές πλέον φθάνουν «στο σημείο που θα κάνουμε υποχρεωτικές εκκενώσεις», είπε ο επικεφαλής της στρατιωτικής διοίκησης στην Μπαχμούτ, ο Σερχίι Κάλιαν. Στη Σεβεροντονιέτσκ το ρώσικο σφυροκόπημα συνεχίζεται με αμείωτη ένταση παραδέχεται ο ουκρανός περιφερειάρχης της Λουγκάνσκ, ο Σερχίι Χαϊντάι.

Η τύχη της Σεβεροντονιέτσκ ενδέχεται να είναι παρόμοια με αυτή της Μαριούπολης, του λιμανιού στρατηγικής σημασίας που καταστράφηκε σχεδόν εντελώς έπειτα από εβδομάδες πολιορκίας.

Το νότιο μέτωπο μοιάζει σταθερό, αν και οι Ουκρανοί λένε πως σημείωσαν κέρδη. Η διοίκηση των δυνάμεών τους στον νότο έκανε λόγο σήμερα για «προέλαση» στην περιοχή της Μικολάιφ «προς την κατεύθυνση της περιφέρειας της Χερσώνας», όπου οι νέες φιλορωσικές αρχές ανακοίνωσαν πως θέλουν να καθιερώσουν το ρούβλι.

• Πλέον, η προοπτική μακροχρόνιας σύγκρουσης είναι ορατή και υπαρκτός ο κίνδυνος ευρύτερης διάχυσης και κλιμάκωσης της κρίσης.

Ο πόλεμος ανέτρεψε τη δημογραφική εικόνα της Ουκρανίας. Πάνω από οκτώ εκατομμύρια έχουν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) και την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Σε αυτούς προστίθενται 6,5 εκατομμύρια πρόσφυγες σε κράτη του εξωτερικού, οι μισοί και πλέον (3,4 εκατ.) στην Πολωνία.