Η παγίδα στη συνάντηση Μητσοτάκη με Μπάιντεν – Οι ΗΠΑ θέτουν θέμα αποστρατικοποίησης νησιών – Τι θα απαντήσει η Αθήνα

Αναχωρεί σήμερα ο πρωθυπουργός για την Ουάσιγκτον έχοντας στις αποσκευές την νέα τροποποιημένη αμυντική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας-ΗΠΑ, που ψηφίστηκε χθες από το ελληνικό κοινοβούλιο αλλά και νωπή την προτροπή της αξιωματικής αντιπολίτευσης να ζητήσει από τον Αμερικανό πρόεδρο την ακύρωση πώλησης των F16 στην Τουρκία.   Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες διπλωματικές πηγές, η Ουάσιγκτον εκτίμησε ιδιαιτέρως την έγκαιρη υπερψήφιση της συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας, γνωρίζοντας ότι η ελληνική πλευρά θα μπορούσε να την καθυστερήσει χρονικά.

Της Άννας Καραβοκύρη

Η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται πως αυτή την χρονική στιγμή ποντάρει στη στρατηγική του «αξιόπιστου συμμάχου», εκτιμώντας πως έτσι θα αναβαθμιστεί στα μάτια των ΗΠΑ, προς όφελος των ελληνικών συμφερόντων. Επίσης, για τον Έλληνα πρωθυπουργό η συγκεκριμένη συμφωνία αποτελεί «μοχλό πίεσης» προς την αμερικανική πλευρά όταν τεθεί επί τάπητος το ζήτημα των τουρκικών προκλήσεων. 

• «Η συμφωνία γίνεται ψήφος εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα ως ακλόνητου παράγοντα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή, ως συνετού εταίρου που εγγυάται την ασφάλεια έναντι των παροξυσμών των γειτόνων. Μία συμφωνία που επιδρά ταυτόχρονα στην οικονομία και την ενέργεια και αναβαθμίζει ουσιαστικά την Ελλάδα στο προσκήνιο των παγκόσμιων εξελίξεων» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης χθες από το βήμα της Βουλής.

Μάλιστα υπογράμμισε την σημασία της στρατηγικής του «αξιόπιστου συμμάχου» τονίζοντας πως «Είμαστε με τη συμμαχία τη Δύσης, ερχόμαστε από το διαφωτισμό και βαδίζουμε με τη Δημοκρατία. Κανένα κράτος δεν μπορεί να είναι μόνο σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον το οποίο συνέχεια αναδιαμορφώνεται, αυτό ισχύει πολύ περισσότερο για κράτη με αστάθμητους γείτονες».

Στις 16 του μήνα, ο Τζο Μπάιντεν θα υποδεχθεί στο οβάλ γραφείο τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Όταν ολοκληρωθούν οι επίσημες κοινές δηλώσεις και αποχωρήσουν οι δημοσιογράφοι από το χώρο, τότε οι δύο αρχηγοί θα ανοίξουν τα χαρτιά τους κι επί της ουσίας θα ξεδιπλώσουν την ατζέντα των συνομιλιών τους.

• Οι δύο τους είναι παλιοί γνώριμοι αλλά έχουν να συνομιλήσουν κατ ιδιαν από το 2017, όταν ακόμα ο Τζο Μπαίντεν ήταν αντιπρόεδρος των ΗΠΑ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν αρχηγός αξιωματικής αντιπολίτευσης. Από το 2017 μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει πολλά στην διεθνή γεωπολιτική και πλέον οι δύο άντρες θα συνομιλήσουν με εντελώς διαφορετικό θεσμικό πρωτόκολλο.

Αναμφισβήτητα, κύριο θέμα της διήμερης συνάντησης των δύο αρχηγών θα είναι οι εξελίξεις στην Ουκρανία. Δύο είναι τα βασικά θέματα που θέλει να συζητήσει η κυβέρνηση Μπάιντεν: το Ουκρανικό και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Από νωρίς οι ΗΠΑ έχουν ταχθεί υπέρ της ανοιχτής και έμπρακτης στήριξης της Ουκρανίας, με οικονομικούς και στρατιωτικούς όρους και ζητούν και από τα άλλα μέλη του ΝΑΤΟ να πράξουν το ίδιο. Ταυτόχρονα, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αλλάξει άρδην ενεργειακούς σχεδιασμούς και στις δύο χώρες.

Και μέσα σε αυτό το νέο πλαίσιο που ακόμα βρίσκεται υπο διαμόρφωση, η αμερικανική πλευρά επιθυμεί να αναβαθμίσει τον ρόλο της μέσω του LNG καθώς οι ΗΠΑ αποτελούν βασικό εξαγωγέα και η ελληνική πλευρά επιθυμεί να λειτουργήσει ως κόμβος εισαγωγής εναλλακτικών πηγών ενέργειας στην Ευρώπη.

• Σύμφωνα με πληροφορίες, το δεύτερο θέμα που σκοπεύει η αμερικανική πλευρά να θίξει στον πρωθυπουργό  είναι η αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νήσων του Ανατολικού Αιγαίου. Για το συγκεκριμένο θέμα είχε προιδεάσει την ελληνική κυβέρνηση η Αμερικανίδα υφυπουργός Εξωτερικών Βικτόρια Νούλαντ κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στην Αθήνα.

Καλά πληροφορημένες πηγές που θα συμμετέχουν στην ελληνική αντιπροσωπεία που θα συνοδεύει τον πρωθυπουργό στην Αμερική, υποστηρίζουν πως όταν ο Αμερικανός πρόεδρος επιχειρήσει να θίξει το ευαίσθητο ζήτημα της αποστρατικοποίησης και η συζήτηση αρχίσει να περιστρέφεται γύρω από την Μεσόγειο τότε ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα περάσει στην αντεπίθεση, θα ανοίξει το θέμα των τουρκικών προκλήσεων και θα θέσει επί τάπητος την αμυντική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας-ΗΠΑ.

Αυτό που αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον από την ελληνική πλευρά είναι αν ο πρόεδρος των ΗΠΑ ή άλλοι σημαίνοντες Αμερικανοί αξιωματούχοι συμπεριλάβουν το θέμα των τουρκικών προκλήσεων στις δημόσιες δηλώσεις τους. Επίσης, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένει η ελληνική πλευρά τα αποτελέσματα της συνάντησης που θα έχει εκείνο τo διάστημα ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου με τον Αμερικανό ομόλογο του Άντονι Μπλίνκεν.