Ολική ανατροπή: Πώς από την πλήρη απολιγνιτοποίηση περάσαμε στην… αύξηση παραγωγής λιγνίτη

Τα μεγαλόπνοα σχέδια Μητσοτάκη για απολιγνιτοποίηση σβήστηκαν από την ορμή της έκρηξης των τιμών του φυσικού αερίου και το χρηματιστήριο ενέργειας. Η κυβέρνηση υποχρεώθηκε τελικά μετά και την πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία να κάνει όπισθεν ολοταχώς και να αναθεωρήσει τους διακηρυγμένους στόχους για ολική κατάργηση του λιγνίτη επαναφέροντας την Πτολεμαΐδα 5 σε πλήρη λειτουργία τουλάχιστον μέχρι το 2028. Κι όλα αυτά με τη «ρήτρα Μητσοτάκη» στους λογαριασμούς ρεύματος νοικοκυριών και επιχειρήσεων να οδηγεί σύμφωνα με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε νέες περιπέτειες κοινωνικής έκρηξης.

Του Σωτήρη Μπολάκη

Ήταν μόλις στις αρχές της νέα διακυβέρνησης της ΝΔ όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε υπερεθνικό ακροατήριο διακήρυττε την πλήρη απολιγνιτοποίηση της Ελλάδας. Το Σεπτέμβριο του 2019 από το βήμα του ΟΗΕ έλεγε ότι «στόχος μας είναι να κλείσουμε όλες τις λιγνιτικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2028».

• Χθες από την Κοζάνη σημείωσε ότι «για την επόμενη διετία είναι λογικό να αυξηθεί η παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη, με την ενίσχυση κατά 50% της εξόρυξης καυσίμου, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από το φυσικό αέριο»,  μια παραδοχή ολικής υπαναχώρησης από όσα υποστήριζε δυο και πλέον χρόνια για το λιγνίτη και το αέριο με τη συγκυρία του πολέμου να ανατρέπει όλους τους ενεργειακούς του σχεδιασμούς. 

Η στροφή 180 μοιρών αποτυπώνεται πλήρως στο σχεδιασμό για το σταθμό Πτολεμαΐδα 5 με τον πρωθυπορυγό χθες να υποχρεώνεται σε μια αναδίπλωση ολικής ανατροπής του σχεδιασμού του καθώς όχι μόνο εγκαταλείπεται η μετατροπή της νέας μονάδας λιγνίτη σε φυσικού αερίου αλλά θα συνεχίσει μέχρι το 2028 αντί του 2025 που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός.

Αντίστοιχα και άλλες μονάδες της Δυτικής Μακεδονίας μπαίνουν και αυτές στον ενεργειακό χάρτη και μάλιστα σε συνθήκες αγώνα δρόμου για να προλάβει η χώρα τις επιπτώσεις από το εμπάργκο του ρωσικού αερίου και του κατά πολύ ακριβότερου αμερικανικού LNG.

Πολύ… μπροστά

Ωστόσο έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δει κανείς τις δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη διαχρονικά, αλλά και των άλλων κυβερνητικών παραγόντων για την ενεργειακή πολιτική. Γιατί πέρα από τη σύγκρουση για την αισχροκέρδεια και την κερδοσκοπία στην αγορά ενέργειας με το ράλι τιμών του από το περασμένο καλοκαίρι και το πάρτι στο χρηματιστήριο ενέργειας, η επιμονή στην πλήρη απολιγνιτοποίηση οδήγησε στην πλήρη εξάρτηση από ένα άλλο ορυκτό καύσιμο, το φυσικό αέριο με την αξιωματική αντιπολίτευση να καταγγέλλει σήμερα σε όλους τους τόνους το deal Μητσοτάκη με τις τέσσερις εταιρείες του χώρου ηλεκτροπαραγωγής.

• Προτού ακόμη ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία ο κ. Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στο Νίκο Χατζηνικολάου δήλωνε ότι μεταξύ άλλων στόχος του ήταν και η μεγαλύτερη δυνατή εξασφάλιση πόρων για τη χώρα από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης παράλληλα με το στόχο της απεξάρτησης όπως σημείωνε τότε από τον ακριβό λόγω ρύπων λιγνίτη.

Έλεγε τον περασμένο Ιανουάριο:

• «σε αυτή την πολιτική, ήμασταν μπροστά από την εποχή μας. Με την καλή έννοια, όχι με την κακή, διότι μπορέσαμε να εκμεταλλευτούμε την παγκόσμια τάση. Είδαμε ίσως νωρίτερα αυτό το οποίο άλλες χώρες βλέπουν σήμερα». Το πόσο μπροστά ήταν η κυβέρνηση είχε ήδη αρχίσει να αποτυπώνεται στους λογαριασμούς ρεύματος με τα νοικοκυριά να παθαίνουν απανωτά και μηνιαία σοκ από τον τριπλασιασμό και τετραπλασιασμό των λογαριασμών της ΔΕΗ και των άλλων ιδιωτών παρόχων.

Αναδιπλώσεις

Η στροφή Μητσοτάκη χθες στην Κοζάνη για τους λιγνιτικούς σταθμούς της Μακεδονίας ήταν απλά το επιστέγασμα της παραδοχής για τη λάθος και κατ’ επιλογή βίαιη εγκατάλειψη του λιγνίτη.

Οι αναδιπλώσεις του κ. Μητσοτάκη στο θέμα της ενεργειακής ή της λεγόμενης και πράσινης μετάβασης είχαν αρχίσει να αποτυπώνονται σύμφωνα με την αξιωματική αντιπολίτευση ήδη από τις αρχές του περασμένου μήνα όταν η Ελλάδα έβλεπε μπροστά να προδιαγράφεται μια ακόμη ήττα σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το ενεργειακό μίγμα. Ενόψει της Συνόδου κορυφής για τις κυρώσεις στη Μόσχα και την προδιαγεγραμμένη εξάρτηση από το αμερικανικό υγροποιημένο αέριο για όλη την Ευρώπη ο κ. Μητσοτάκης στη Βουλή μέσα σε μιάμιση ομιλία του έφτασε σε τρεις διαδοχικές αναδιπλώσεις.

• Από εκεί που δεν έβλεπε κερδοσκοπία όλους τους προηγούμενους μήνες έφτασε να ανακοινώνει ότι έχει δώσει εντολή στη ΡΑΕ για αποτίμηση των υπερκερδών της ΔΕΗ και των άλλων παραγωγών και στο τέλος να δεσμεύεται ότι θα έχει στα χέρια του το αποτέλεσμα των ελέγχων της αγοράς για το ύψος του κέρδους ανα μεγαβατώρα να τα φορολογήσει στο 90%.

Ήταν μάλιστα τέτοια η αποδρομή και η αδυναμία του κ. Μητσοτάκη να υποστηρίξει την αλλαγή της στάσης της κυβέρνησης σύμφωνα με την αξιωματική αντιπολίτευση που ο πρωθυπουργός έφτασε αρχές Μαρτίου στο σημείο να κάνει ακόμη μεγαλύτερες παραδοχές που κατέρριπταν και τα επιχειρήματα για τις πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού.

«Όταν το καλοκαίρι είχαμε τις καταστροφικές πυρκαγιές και κάναμε μια πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια να κρατήσουμε τη ηλεκτροδότηση στην Αθήνα και να μην πέσει η μισή χώρα σε μπλακ άουτ, αντιμετωπίσαμε πράγματι ένα πρόβλημα ως προς τη συνολική δυναμικότητα του συστήματος να ανταποκριθεί, διότι εκείνες τις ημέρες είχαμε πολύ μικρή συνεισφορά από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, γιατί πολύ απλά δεν φυσούσε καθόλου».

Και δεν φυσούσε στις περσινές πυρκαγιές που κατέκαψαν την Εύβοια και το σύστημα εξαιτίας της βίαιης απολιγνιτοποίησης έφτανε πολύ γρήγορα στα όριά του.

«Ρήτρα Μητσοτάκη» ή εκλογές;

Μέσα σε αυτό το κλίμα και με την αντιπολίτευση σύσσωμη να βάλει ομαδικά και κατά ριπάς κατά του ίδιου του πρωθυπουργού για εξυπηρέτηση συμφερόντων συγκεκριμένων εταιρειών το κλίμα βαραίνει επικίνδυνα για τη ΝΔ.

Ο Αλέξης Τσίπρας στην Κρήτη οπου βρέθηκε με κάθε ευκαιρία και σε όλες τις συναντήσεις του και τις επισκέψεις του αναφερόταν στη ρήτρα αναπροσαρμογής στην οποία στήθηκε η κερδοσκοπία όλων των παραγωγών ενέργειας με την ένταξη και της ΔΕΗ στο χρηματιστηριακό σύστημα της χοντρικής τιμής που είχε ως αποτέλεσμα τη μετακύλησή του στους καταναλωτές.

• Μιλώντας στο Κρήτη TV ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για ρήτρα Μητσοτάκη για να ανατικρούσει το βασικό επιχείρημα του πολέμου, πίσω από το οποίο όπως σημειώνει κρύβεται όλο το κυβερνητικό αφήγημα για την ενεργειακή φτώχεια στη χώρα. Τους τελευταίους αυτούς μήνες σύμφωνα με τον Αλέξη Τσίπρα το κέρδος για τους παραγωγούς από 3€ εκτοξεύτηκε στα 53€ το οποίο όπως είπε αγγίζει τα 1,5δισ.€.

«Η ρήτρα αναπροσαρμογής είναι ρήτρα Μητσοτάκη» είπε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και ταυτόχρονα για να μην φύγει και από το κύριο στόχο της επίσκεψής του στην έδρα του κ. Ανδρουλάκη φρόντισε να βάλει στο κάδρο του αιτήματός του για εκλογές και το ΚΙΝΑΛ.

«Και όποιος σήμερα δεν θέτει ζήτημα να σταματήσει αυτό, και εγώ δεν βρίσκω άλλο τρόπο να σταματήσει, παρά μονάχα μέσα από τη λαϊκή ετυμηγορία και τον δημοκρατικό δρόμο και λέει ότι “δεν πειράζει, ας μη γίνουν εκλογές και ας μείνει άλλο έναν χρόνο ο Μητσοτάκης να μας ρημάξει…” γιατί περί αυτού συζητάμε τώρα. Στο τέλος αν συνεχιστεί αυτή η εξίσωση, κ. Σαχίνη, αυτή η εξίσωση να μένει καθηλωμένο το εισόδημα και να διογκώνονται οι λογαριασμοί, να διογκώνεται το κόστος στο σούπερ μάρκετ, να διογκώνονται οι τιμές στα ενοίκια, πώς θα βγει; Θα οδηγηθούμε σε κοινωνική κρίση, θα οδηγηθούμε σε κοινωνική έκρηξη».