Ανθρωπιστική κρίση με αριθμούς: 28 ημέρες πολέμου, 64 επιθέσεις σε δομές Υγείας και 18 εκατ. άνθρωποι που βιώνουν τις συνέπειες

Οι τέσσερις εβδομάδες πολέμου στην Ουκρανία είχαν καταστροφικές επιπτώσεις στο σύστημα υγείας της χώρας, περιόρισαν σοβαρά την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και προκάλεσαν επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης τραυματισμών και χρόνιων παθήσεων. «Οι κατεστραμμένες υποδομές υγείας και οι διαταραγμένες αλυσίδες ιατρικών προμηθειών αποτελούν πλέον σοβαρή απειλή για εκατομμύρια ανθρώπους», επισημαίνει με σημερινή του ανακοίνωση ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Της Ρούλας Σκουρογιάννη

Σχεδόν 7 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να αλλάξουν τόπο διαμονής, δηλαδή είναι εξόριστοι στο εσωτερικό της χώρας, ενώ ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν καταφύγει σε γειτονικές χώρες αγγίζει σχεδόν τα 4 εκατομμύρια.

Αυτό σημαίνει ότι 1 στους 4 πολίτες της Ουκρανίας εξορίζεται πλέον βίαια από τον τόπο κατοικίας του, επιδεινώνοντας την κατάσταση όσων πάσχουν από μη μεταδοτικές ασθένειες. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ), 1 στους 3 εξορισμένους στο εσωτερικό της χώρας πάσχει από χρόνια πάθηση.

·         Αρκετά νοσοκομεία επαναπροσδιόρισαν τη λειτουργία τους για τη φροντίδα των τραυματιών: μια απαραίτητη αλλαγή υπηρεσιών περίθαλψης λόγω ανάγκης, η οποία, ωστόσο, βαρύνει τις βασικές υπηρεσίες και την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.

·         Υπολογίζεται ότι περίπου τα μισά από τα φαρμακεία της Ουκρανίας είναι κλειστά. Πολλοί εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας εκτοπίζονται οι ίδιοι ή δεν μπορούν να εργαστούν.

Σχεδόν 1000 εγκαταστάσεις υγείας βρίσκονται κοντά σε γραμμές σύγκρουσης ή βρίσκονται σε περιοχές ελέγχου. Η συνέπεια αυτού –περιορισμένη ή καθόλου πρόσβαση σε φάρμακα, εγκαταστάσεις και επαγγελματίες υγείας– σημαίνει ότι οι θεραπείες χρόνιων παθήσεων έχουν σχεδόν σταματήσει.

Ο εμβολιασμός κατά της COVID-19 και η συνήθης ανοσοποίηση έχει επίσης σταματήσει. Πριν από την εισβολή, τουλάχιστον 50.000 άνθρωποι εμβολιάζονταν κατά της COVID-19 την ημέρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, μεταξύ 24 Φεβρουαρίου και 15 Μαρτίου, μόνο 175.000 άτομα εμβολιάστηκαν κατά της COVID-19.

Επιθέσεις σε δομές υγειονομικής περίθαλψης

Στις 22 Μαρτίου, ο ΠΟΥ είχε επαληθεύσει 64 περιστατικά επιθέσεων στην υγειονομική περίθαλψη σε 25 ημέρες (μεταξύ 24 Φεβρουαρίου και 21 Μαρτίου) προκαλώντας 15 θανάτους και 37 τραυματισμούς. Δηλαδή 2-3 επιθέσεις την ημέρα. Ο ΠΟΥ καταδικάζει αυτές τις επιθέσεις με τον πιο έντονο τρόπο.

«Οι επιθέσεις στην υγειονομική περίθαλψη είναι παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου! Αποτελεί μια ανησυχητικά κοινή τακτική πολέμου  η καταστροφή κρίσιμων υποδομών, αλλά ακόμα χειρότερα, η καταστροφή της ελπίδας», δήλωσε ο Δρ. Jarno Habicht, εκπρόσωπος του ΠΟΥ στην Ουκρανία. «Στερούν από ήδη ευάλωτους ανθρώπους τη φροντίδα που είναι συχνά η διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου. Η υγειονομική περίθαλψη δεν είναι –και δεν πρέπει ποτέ να είναι– στόχος».

Η απάντηση του ΠΟΥ στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης

Την ημέρα που ξεκίνησε ο πόλεμος, ο ΠΟΥ ενεργοποίησε τα σχέδια έκτακτης ανάγκης του, αναπροσαρμόζοντας το προσωπικό και τα έργα του και εστίασε στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης – για να υποστηρίξει το σύστημα υγείας και τους εργαζόμενους της Ουκρανίας.

·         Ο ΠΟΥ συνεργάζεται στενά με το υπουργείο Υγείας της Ουκρανίας και τις αρχές για να εντοπίσει τα κενά και τις ανάγκες στο σύστημα υγείας της χώρας – και να ανταποκριθεί γρήγορα.

·         Ο ΠΟΥ άνοιξε έναν κόμβο επιχειρήσεων στο Rzeszów στην Πολωνία,

·         ανέπτυξε έναν αγωγό προμηθειών για τραύματα στις περισσότερες πόλεις της Ουκρανίας και

·         έστειλε περισσότερους από 100 μετρικούς τόνους ιατρικού εξοπλισμού πέρα ​​από τα σύνορα, σε εγκαταστάσεις υγείας σε όλη τη χώρα.

Περίπου 36 τόνοι προμηθειών κατευθύνονται επί του παρόντος προς το Lviv, με επιπλέον 108 τόνους που ετοιμάζονται, που αποτελούνται από προμήθειες τραυμάτων, φάρμακα για χρόνιες ασθένειες, παιδιατρικά φάρμακα και προμήθειες μετάγγισης αίματος.

«Αυτό που προσφέρουμε καλύπτει τις ίδιες τις ανάγκες των ανθρώπων στο έδαφος, όπου οι Ουκρανοί εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας εργάζονται όλο το εικοσιτετράωρο σε αδιανόητες συνθήκες. Μια ομάδα εκπαιδευμένων επαγγελματιών υγείας μπορεί, με ένα κιτ τραυματισμού του ΠΟΥ που περιέχει χειρουργικό εξοπλισμό, αναλώσιμα και αντισηπτικά – να σώσει τη ζωή 150 τραυματιών. Με άλλα λόγια, η παράδοση 10 τέτοιων κιτ σημαίνει 1500 ζωές που σώζονται», είπε ο Δρ Habicht.

Ως μέρος συνοδείας των Ηνωμένων Εθνών, στις 18 Μαρτίου, ένα φορτηγό του ΠΟΥ έφτασε επίσης στο Σούμι, στη βορειοανατολική Ουκρανία, μεταφέροντας κρίσιμες ιατρικές προμήθειες επαρκείς για τη θεραπεία 150 ασθενών με τραύματα και την παροχή πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας σε 15.000 ασθενείς για 3 μήνες.
Μεταξύ άλλων παραδόσεων σε εγκαταστάσεις υγείας τις προηγούμενες ημέρες είναι μηχανήματα τεχνητού αερισμού πνευμόνων, στολές χημικής προστασίας, αιματολογικός αναλυτής, δεξαμενές υγρού οξυγόνου και κρυογονικές φιάλες.

Περισσότερες από 20 ιατρικές ομάδες έκτακτης ανάγκης έχουν επίσης αναπτυχθεί στην Ουκρανία, την Πολωνία και τη Δημοκρατία της Μολδαβίας, για να παρέχουν εκπαίδευση και εξειδικευμένη ιατρική περίθαλψη για τη συμπλήρωση των υπαρχουσών υπηρεσιών.

Σε μια αξιολόγηση της κατάστασης της δημόσιας υγείας στις χώρες υποδοχής προσφύγων, ο ΠΟΥ εντοπίζει και απαριθμεί βασικούς κινδύνους για την υγεία και κάνει σχετικές συστάσεις, για ασθένειες που μπορούν να προληφθούν με εμβολιασμό, για την υγεία μητέρας και του παιδιού και για τις χρόνιες μολυσματικές και μη μεταδοτικές ασθένειες.

«Έχω δει με τα μάτια μου την εξαιρετική ανθρωπιστική ανταπόκριση στις γειτονικές χώρες, αλλά αυτή η έκτακτη ανάγκη κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει. Αναμένουμε ότι περισσότεροι άνθρωποι –κυρίως γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι– με ακόμη μεγαλύτερες ανάγκες υγείας θα εκτοπιστούν από τον τόπο διαμονής τους, τις επόμενες εβδομάδες. Μπορεί να αντιμετωπίσουν προκλήσεις όσον αφορά την πρόσβαση στις υπηρεσίες περίθαλψης και τα φάρμακα που χρειάζονται, και αυτό μπορεί να έχει απειλητικές για τη ζωή συνέπειες», δήλωσε ο Δρ Hans Henri P. Kluge, Περιφερειακός Διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη.