Η βενζίνη, το…σουβλάκι, και ο Στουρνάρας- Νέο κύμα ανατιμήσεων προ των θυρών- Τι σχεδιάζει η κυβέρνηση και ποιά μέτρα λαμβάνουν στις χώρες της Ε.Ε
Η Συντακτική ομάδα του Libre
Στην ανακοίνωση δέσμης μέτρων στήριξης των πιο ευάλωτων νοικοκυριών, πιθανότατα αύριο Τετάρτη, προχωρά η κυβέρνηση με το τσουνάμι της ακρίβειας να χτυπά, πλέον, όλους τους πολίτες. Δημοσιονομικά, το οικονομικό επιτελείο δηλώνει πως πρέπει να είναι φειδωλό, ωστόσο το προεκλογικό περιβάλλον στη οποίο έχει εισέλθει η χώρα αναγκάζει το Μέγαρο Μαξίμου να αναζητήσει ένα όσο το δυνατόν πιο ικανοποιητικό μείγμα παρεμβάσεων.
Η κυβέρνηση πρέπει να συγκριθεί με τα μέτρα που λαμβάνουν άλλες χώρες, αν και στελέχη της επισημαίνουν πως είναι διαφορετικές οι δημοσιονομικές συνθήκες που επικρατούν συγκριτικά.
Για παράδειγμα, ο Γάλλος πρωθυπουργός Ζαν Καστέξ ανακοίνωσε ευρεία δέσμη μέτρων, όπως η επιστροφή 15 σεντς ανά λίτρο (οριζόντια) την ώρα της κατανάλωσης (στο βενζινάδικο και την ώρα της πληρωμής με χρεωστική ή πιστωτική κάρτα), μέτρο το οποίο έχει κοστολογηθεί στα 2 δισ ευρώ και θεωρείται πως θα ανακουφίσει τους πολίτες. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις το μέτρο δεν θα αφορά σε συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια αλλά θα αφορά όλους τους πολίτες. Ήδη η Γαλλία, καθώς και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, έχουν ανακοινώσει πλαφόν στην τιμή των καυσίμων.
Νέο σοκ ανατιμήσεων και στο βάθος…Στουρνάρας
Νέο σοκ ανατιμήσεων αναμένεται να πλήξει χιλιάδες νοικοκυριά σε ολόκληρη τη χώρα, με τον πληθωρισμό να «φλερτάρει» με διψήφιο ποσοστό. Ήδη τόσο τα νοικοκυριά όσο και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις βιώνουν το τεράστιο ενεργειακό βάρος του πολέμου μέσω των –άνευ προηγουμένου- λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος, των υπερβολικών τιμολογίων του φυσικού αερίου και των υπέρογκων τιμών της βενζίνης και του πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης. Ωστόσο, ιδιαιτέρως επιβαρυντική είναι και η κατάσταση σε μια σειρά βασικών προϊόντων.
Αυξήσεις 15% στη λιανική
Ανατιμήσεις στα προϊόντα λιανικής έως και 15% βλέπει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης (ΣΕΛΠΕ) Aντώνης Μακρής, εξαιτίας της μεγάλης αύξησης των τιμών του πετρελαίου και των πρώτων υλών, κάτι το οποίο έρχεται να προστεθεί στις υπέρογκες αυξήσεις που έχουν συντελεστεί κατά το προηγούμενο διάστημα.
Ήδη οι ανατιμήσεις που έχουν περάσει από την αρχή του μήνα σε συσκευασμένα τρόφιμα, λαχανικά, φρούτα, κρέατα, ψάρια και είδη νοικοκυριού υπολογίζονται κατά μέσο όρο στο 8%.
Το ψωμί, ψωμάκι
Παράλληλα, σύμφωνα με τον Μιχάλη Μούσιο, πρόεδρο Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος, η τιμή των αλεύρων έχει εκτιναχθεί μέσα σε λίγες εβδομάδες.
«Οι πρώτες παραλαβές των μαλακών σιτηρών την προηγούμενη εβδομάδα ήταν έως και 60% επάνω. Το μικρό τσουβάλι, από 13 – 15 ευρώ που ήταν παλιά, ξεπέρασε τα 22 ευρώ».
«Το 20% των μαλακών σιτηρών το εισάγουμε από την Ουκρανία, το 10% από τη Ρωσία και το 5% από τη Μολδαβία», σημείωσε ο κ. Μούσιος, επισημαίνοντας ότι οι αυξήσεις σε βασικά είδη, όπως το ψωμί, θα είναι αναπόφευκτες.
«Θα δούμε τις επόμενες ημέρες αυξήσεις. Δεν μπορώ να προσδιορίσω ποιες θα είναι αυτές, αλλά σίγουρα δεν θα σταματήσουμε εδώ. Κανείς δεν μπορεί να εκτιμήσει πού θα φτάσουν οι αυξήσεις».
Αξίζει να σημειωθεί πως η μέση τιμή για ένα κιλό επώνυμο αλεύρι για όλες τις χρήσεις στα ράφια των σούπερ μάρκετ ήταν την 1η Μαρτίου στο 1,28 ευρώ. Στο δεκαήμερο που μεσολάβησε έως την 11η Μαρτίου, με βάση τα στοιχεία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-Καταναλωτής του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, η μέση τιμή ανέβηκε κατά 7,8%, στο 1,38 ευρώ.
Αυξήσεις σε βασικά προϊόντα
Στο επώνυμο αραβοσιτέλαιο (μπουκάλι του ενός λίτρου) η αύξηση της τιμής καταναλωτή ήταν 3 λεπτά του ευρώ το ίδιο διάστημα (+ 0,7%), στο αναψυκτικό Cola η κλασική φιάλη του 1,5 λίτρου «τσίμπησε» 1 λεπτό του ευρώ, στο 1,48 ευρώ από 1,47, ενώ στο ψωμί του τοστ (συσκευασία των 500g) η άνοδος στη μέση τιμή μεταξύ 1ης και 11ης Μαρτίου ήταν 3,2%, στο 1,91 ευρώ από 1,85 ευρώ.
Σε ποσοστό 3,4% μέσα σε 10 ημέρες αυξήθηκε η μέση τιμή στις πατάτες.
Κοντά στα 4 ευρώ έφτασε να πωλείται ένα σουβλάκι με πίτα, με τις τιμές να εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 4,5 ευρώ τις επόμενες ημέρες, κάτι το οποίο δείχνει το εύρος του φάσματος της ακρίβειας, το οποίο πλήττει τους πολίτες σχεδόν σε κάθε έκφανση της καθημερινότητάς τους.
Στο πλαίσιο αυτό, κι ενώ τα κόμματα της αντιπολίτευσης ζητούν σοβαρές και εκτεταμένες παρεμβάσεις από την κυβέρνηση, προκάλεσε απορία η δήλωση του διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρας, ο οποίος εμμέσως ζήτησε τις ελάχιστες μόνο πρωτοβουλίες από το οικονομικό επιτελείο (προβάλλοντας τον δημοσιονομικό κίνδυνο), φθάνοντας στο σημείο να υποστηρίξει πως οι πολίτες έχουν συσωρρεύσει αποταμιεύσεις (!) και μπορούν να ανταπεξέλθουν στο φαινόμενο της ακρίβειας.
“Τα ελληνικά νοικοκυριά θα αντέξουν την ακρίβεια λόγω των αποθεματικών τους”, είπε στον Σκάϊ ο κ. Στουρνάρας, αναφερόμενος, προφανώς, στην αύξηση των καταθέσεων που έχει καταγραφεί λόγω της συρρίκνωσης των δαπανών των πολιτών την περίοδο της πανδημίας αλλά και, έως ένα βαθμό, των επιστρεπτέων προκαταβολών σε επιχειρήσεις που κρατήθηκαν στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς για δυσκολότερες εποχές.
Φυσικά, ο κ. Στουρνάρας επικαλείται μεν τα στοιχεία της ΤτΕ -τα οποία έχει επικαλεστεί και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας– παραβλέποντας (;) πως η πλειονότητα των πολιτών και των νοικοκυριών δεν έλαβαν επιστρεπτέες προκαταβολές, η δε ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε λόγω της πανδημίας και έχει αρχίσει να αντιστρέφεται. Δηλαδή, δεν είναι λογικό να προτείνει έμμεσα ο κεντρικός τραπεζίτης να χρησιμοποιηθούν τα όποια ελάχιστα χρήματα που θα διοχευτεύονταν στην κατανάλωση για να καλυφθούν οι λογαριασμοί ρεύματος και φυσικού αερίου, ή η εκτόξευση της τιμής της βενζίνης, ή ακόμα και στο σουβλάκι!
Οι ανακοινώσεις του Μαξίμου
Πηγές από το Μέγαρο Μαξίμου υποστηρίζουν -όπως γράφει η Άννα Καραβοκύρη στο Libre– πως θα πρόκειται για παρεμβάσεις που θα δίνουν συνέχεια στην οριζόντια στήριξη, αλλά και θα εστιάζουν πρωτίστως σε όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.
Στόχος της κυβέρνησης είναι να ευνοηθούν από τα νέα μέτρα όσο το δυνατόν περισσότεροι ευάλωτοι πολίτες.
“Η κυβέρνηση θα αξιοποιήσει κάθε θεσμικό εργαλείο που έχει στη διάθεσή της, αλλά και κάθε μηχανισμό του κράτους για την αντιμετώπιση της αισχροκέρδειας και της κερδοσκοπίας” υπογραμμίζουν χαρακτηριστικά.
Όσον αφορά την ενεργειακή κρίση τονίζουν ότι η κυβέρνηση καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να περιορίσει το βάρος που προκαλούν σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις οι διεθνείς ανατιμήσεις χωρίς να δίνει “ψεύτικες υποσχέσεις για ανεφάρμοστα μέτρα στη μείωση της τιμής των καυσίμων”.
Σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση θα επιμείνει και θα εντείνει τις προσπάθειες της για την άμεση ευρωπαϊκή παρέμβαση ώστε να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ενδεικτική του κύματος ανατιμήσεων είναι η τιμή στο…σουβλάκι
Όπως γράφει το euro2day.gr, για αυξήσεις 10-15% σε πρώτη φάση ετοιμάζονται τα σουβλατζίδικα, με το δημοφιλές έδεσμα, το σουβλάκι με γύρο, να φτάνει τα 3,20 ευρώ, ενώ προαναγγέλλεται και επόμενο κύμα, με τιμές που μπορεί να φτάσουν και τα 4 ευρώ, εάν συνεχιστεί το ράλι στις τιμές των πρώτων υλών, όπως του ηλιελαίου, ως παρενέργεια της κρίσης στην Ουκρανία.
Σήμερα το «τυλιχτό» προσφέρεται στα 2,80 με 2,90 ευρώ, κατά μέσο όρο και το σκέτο στα 1,90 ευρώ. Μάλιστα είχε προηγηθεί αύξηση από τα 2,30 ευρώ περίπου, που ήταν πέρυσι το φθινόπωρο. Δηλαδή, μέσα σε μερικούς μήνες θα σημειωθεί αύξηση κατά περίπου 1 ευρώ!
Οι τιμές δεν διαφοροποιούνται ουσιαστικά, πλην εξαιρέσεων, είτε πρόκειται για σουβλατζίδικο της γειτονιάς είτε για γνωστή ταβέρνα, αφού κι ο Μπαϊραχτάρης στο Μοναστηράκι διαθέτει σήμερα σουβλάκι πακέτο στα 2,80 ευρώ (2,20 ευρώ το απλό) και σερβίρει εντός του καταστήματος στα 2,90 ευρώ.
Οι αυξήσεις στις πρώτες ύλες, από το ηλιέλαιο και τις πίτες μέχρι το κρέας και τα συνοδευτικά οδηγούν σε μια πρώτη αύξηση που θα κυμανθεί κοντά στο 14%.
Σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις η τιμή θα ξεπεράσει τις επόμενες ημέρες τα 3 ευρώ -όπου αυτό δεν έχει ήδη συμβεί- με τα περισσότερα σουβλατζίδικα να προετοιμάζουν την πελατεία τους για τιμές 3,10 με 3,20 ευρώ.
Πλαφόν και επιστροφές με προεκλογικό άρωμα στη Γαλλία και άλλες χώρες
Η οικονομική επιθεώρηση Handelsblatt αναφέρει στην ιστοσελίδα της ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει την επιβολή πλαφόν στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ευρώπη» μετά τις «εντεινόμενες πιέσεις από τα κράτη-μέλη του ευρωπαϊκού Νότου, όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα». Η γερμανική εφημερίδα σημειώνει ότι «ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν ο πρώτος που άσκησε πιέσεις σε αυτή την κατεύθυνση. Σε επιστολή του προς την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είχε προτείνει ένα σχέδιο έξι σημείων για να περιοριστεί η εκρηκτική άνοδος των τιμών στην ΕΕ. Ο έλληνας πρωθυπουργός ζήτησε μία παρέμβαση στις τιμές χονδρικής για το φυσικό αέριο και το ρεύμα, για περιορισμένο χρονικό διάστημα».
Η Handelsblatt κάνει εκτενή αναφορά και στην περίπτωση της Ισπανίας, όπου, όπως επισημαίνει, «η αύξηση στις τιμές αποτυπώνεται πολύ γρήγορα στους λογαριασμούς, καθώς το 40% των νοικοκυριών έχει συμβόλαιο που ακολουθεί τη διακύμανση των τιμών. Γι αυτό, ήδη από τον περασμένο Δεκέμβριο, η Μαδρίτη είχε προτείνει να αποσυνδεθεί η τιμή του φυσικού αερίου από εκείνη για τις υπόλοιπες πηγές ενέργειας. Μέχρι στιγμής οι Βρυξέλλες δίνουν αρνητική απάντηση στην υπουργό Περιβάλλοντος Τερέζα Ριμπέρα».
Δραστικά, αλλά …προεκλογικά μέτρα στη Γαλλία
Την ίδια στιγμή η αριστερή εφημερίδα Tageszeitung (TAZ) αντιμετωπίζει με κριτική διάθεση την πρωτοβουλία του γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να μειώσει την τιμή της βενζίνης. Σε σχόλιό της με τίτλο «Λαϊκισμός στο βενζινάδικο» παρατηρεί: «Αυτό κι αν είναι δώρο για τους Γάλλους που υποφέρουν από τις αυξήσεις στην τιμή της ενέργειας. Λιγότερο από 30 ημέρες πριν από την κάλπη, στην οποία ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν διεκδικεί την επανεκλογή του, η κυβέρνησή του εξαγγέλλει μία μείωση στην τιμή της βενζίνης κατά 15 λεπτά (…) Στα περισσότερα πρατήρια η τιμή της βενζίνης και του πετρελαίου ντίζελ έχουν αγγίξει ή και ξεπεράσει τα δύο ευρώ».
Η εφημερίδα του Βερολίνου σημειώνει ότι «για τους ψηφοφόρους στη Γαλλία το πιο σημαντικό διακύβευμα είναι η αγοραστική τους δύναμη. Ο Μακρόν θέλει να τους δελεάσει με μία άμεση προσφορά, σε μετρητά. Αλλά τόση γενναιοδωρία δεν μπορεί να προσφέρεται δωρεάν. Τα κρατικά ταμεία θα βρουν τον τρόπο να αντισταθμίσουν τις απώλειες με άλλα δημοσιονομικά εργαλεία…»
Αποτρεπτικό παράδειγμα στην Ουγγαρία
Η κυριακάτικη Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung (FAS) εστιάζει στο πλαφόν που έχει επιβάλει η κυβέρνηση της Ουγγαρίας και παρατηρεί: «Όταν το κράτος καθορίζει τις τιμές, οι συνέπειες δεν είναι οι επιθυμητές. Αυτό ακριβώς βιώνει η Ουγγαρία. Το φθινόπωρο η υπερσυντηρητική κυβέρνηση είχε επιβάλει πλαφόν στις τιμές των καυσίμων. Το αποτέλεσμα είναι μία μαζική προσέλευση καταναλωτών από την Αυστρία και τη Σλοβακία, οι οποίοι διαμένουν κοντά στα σύνορα, ενώ την ίδια στιγμή τα μικρότερα πρατήρια δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο κόστος. Όλο και περισσότεροι αντιδρούν, μειώνοντας την προσφορά».
Και στην Ουγγαρία ο αρθρογράφος διαβλέπει προεκλογικές σκοπιμότητες, καθώς στις 3 Απριλίου γίνονται βουλευτικές εκλογές: «Τον Νοέμβριο η κυβέρνηση της Ουγγαρίας, που αγωνιά για την επανεκλογή της, είχε μειώσει την τιμή των καυσίμων στα 480 φιορίνια ανά λίτρο, σε μία προσπάθεια να περιορίσει την άνοδο του πληθωρισμού. Τον Φεβρουάριο ο πληθωρισμός εκτοξεύθηκε στο 9%, το μεγαλύτερο ποσοστό των τελευταίων 15 ετών. Έκτοτε οι τιμές των καυσίμων έχουν αυξηθεί και φτάνουν πλέον στα 600 φιορίνια…»
Αύξηση 10% στους φούρνους
Ρεπορτάζ της Δυτικογερμανικής Ραδιοφωνίας (WDR) τονίζει πώς η αύξηση σε ρεύμα και φυσικό αέριο προκαλεί αλυσιδωτές αυξήσεις σε όλα τα αγαθά. Ως ένα απλό, αλλά παραστατικό παράδειγμα αναφέρεται ο φούρνος του Στέφαν Μουλενμπόιμερ στην πόλη του Ντόρτμουντ. Όπως εξηγεί το ρεπορτάζ «για το ρεύμα πληρώνει σήμερα 2.500 ευρώ κάθε μήνα, 700 ευρώ περισσότερα από τον περασμένο Δεκέμβριο. Στο φυσικό αέριο η αύξηση εκτιμάται στο 50%. Για να συνεχίσει να λειτουργεί τον φούρνο και να πληρώνει τους 14 συνεργάτες του, αναγκάστηκε να αυξήσει τις τιμές των προϊόντων του. Για τους πελάτες το ψωμί και το κέικ που αγοράζουν είναι κατά 10% ακριβότερο σε σχέση με τον περασμένο χρόνο…»
Με πληροφορίες από DW, euro2day.gr
SiteDesign