Έρχεται τσουνάμι ανατιμήσεων- Έως και 20% στο ψωμί, πάνω από 30% σε άλλα αγαθά- Σε απόγνωση οι αγρότες
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει ήδη προκαλέσει αύξηση των τιμών ορισμένων τροφίμων παγκοσμίως, με τις τιμές του σιταριού να αυξάνονται κατά 40% αυτόν τον μήνα.
Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία συγκαταλέγονται στους μεγαλύτερους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων στον κόσμο και η Ουκρανία αποκαλείται συχνά «το καλάθι του ψωμιού της Ευρώπης».
Με τα νότια λιμάνια της Ουκρανίας κλειστά από τις μάχες και τις εξαγωγές της Ρωσίας να επηρεάζονται από κυρώσεις, υπάρχουν ανησυχίες ότι οι φτωχότερες χώρες θα πληγούν σκληρά από περαιτέρω πίεση στις τιμές των τροφίμων – οι οποίες σύμφωνα με τον ΟΗΕ ήταν ήδη σε υψηλό 10 ετών το 2021.
Ήδη, παράγοντες της ελληνικής αγοράς κάνουν λόγο για τον εφιάλτη της επισιτιστικής κρίσης, ιδιαίτερα στη χώρα μας όπου ένα μεγάλο μέρος της εγχώριας παραγωγής στηρίζεται στις εισαγωγές πρώτων υλών από την Ουκρανία και την Ρωσία, ενώ την ίδια ώρα θα είναι πολύ σοβαρό το πλήγμα και από τον μηδενισμό των ελληνικών εξαγωγών προς τις χώρες αυτές.
Κεντρική θέση στις καταγραφές, μάλιστα, της πορείας των τιμών και άρα του πληθωρισμού που πλήττει ειδικά τα φτωχότερα νοικοκυριά είναι κάποια βασικά αγαθά, όπως το σιτάρι και τα άλευρα. Μάλιστα με βάση διεθνείς αναλυτές, η τιμή έχει αυξηθεί κατά 68% ενώ μόλις την περασμένη εβδομάδα η άνοδος ήταν στο 48%. Είναι το μεγαλύτερο ποσοστό αύξησης που έχει καταγραφεί εδώ και έξι δεκαετίες, και φέρνει την τιμή στο υψηλότερο επίπεδό της από το 2008 στο επίπεδο των 400 ευρώ/ τόνος.
Επιπλέον αναμένεται περαιτέρω άνοδος των τιμών στο ψωμί, λόγω τόσο της εκτίναξης του ενεργειακού κόστους όσο και των τιμών των αλεύρων, με το ποσοστό ανόδου να εκτιμάται ακόμη και στο 10%, που θα προστεθεί, βέβαια, σε μια συντελεσμένη αύξηση των προηγούμενων μηνών, άνω του 10%.
Ήδη, δε, με βάση πληροφορίες από την αγορά, αναμένονται μέχρι το τέλος Απριλίου σειρά ανατιμήσεων, σε μια σειρά από άλλα βασικά αγαθά, που μπορεί να φτάσουν ακόμη και το 30%. Ειδικότερα στη λίστα με τις επικείμενες αυξήσεις είναι προϊόντα όπως ο ελληνικός καφές με αύξηση έως 30%, τα χαρτικά με αύξηση έως 26%, τα απορρυπαντικά με αύξηση έως 11% και τα δημητριακά με αύξηση έως 8%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το Bloomberg, η αύξηση της τιμής του σιταριού θα αυξήσει την πίεση στους κρατικούς προϋπολογισμούς, ενώ θα επιτείνει το πρόβλημα της πείνας παγκοσμίως καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε εγκατάλειψη της ανοιξιάτικης σποράς και παραγωγής, αλλά και σε έκρηξη τιμών. Κι αυτό την ώρα που η μια χώρα μετά την άλλη (Ουκρανία, Ουγγαρία κτλ βάζουν όρια και δικλείδες στις εξαγωγές).
Σε απόγνωση οι αγρότες
Σε απόγνωση βρίσκονται αγρότες και κτηνοτρόφοι που αναμένουν ουσιαστική στήριξη από την κυβέρνηση, καθώς οι συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία για την πρωτογενή παραγωγή είναι πολλαπλές και εγκυμονούν τον κίνδυνο ακόμη μεγαλύτερου κύματος ακρίβειας.
Πέρα από τις αυξήσεις- φωτιά στο ηλεκτρικό ρεύμα, λόγω των ανατιμήσεων στο φυσικό αέριο, καθώς και του κόστους του πετρελαίου, οι αγρότες βρίσκονται αντιμέτωποι με “καπέλο” έως και 100% στα λιπάσματα και οι κτηνοτρόφοι με έλλειψη ζωοτροφών, που εισάγονται σε σημαντικό ποσοστό από Ρωσία και Ουκρανία. Σημειωτέον ότι οι δύο αυτές χώρες παράγουν το 30% των δημητριακών και ζωοτροφών παγκοσμίως.
Πλήγμα και στις εξαγωγές
Επιπλέον, οι ροδακινοπαραγωγοί της Θεσσαλίας και της Δυτικής Μακεδονίας και οι παραγωγοί σύκων της Εύβοιας, που εξήγαγαν μεγάλο μέρος της παραγωγής τους στη Ρωσία, βρίσκονται σε απόγνωση.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε χθες στο υπουργικό συμβούλιο ότι η στήριξη επιχειρήσεων, νοικοκυριών και αγροτών θα συνεχιστεί όσο διαρκεί η ενεργειακή αναστάτωση και προανήγγειλε νέα μέτρα στήριξης μέσα στο επόμενο δεκαήμερο. Βέβαια πρώτα θα πρέπει να αποφασίσει σήμερα και αύριο η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ τόσο για πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου, όσο και για ένα ειδικό ταμείο ή δημοσιονομικό περιθώριο στα κράτη- μέλη για τη στήριξη καταναλωτών και συγκεκριμένων επαγγελματικών κλάδων.
Το πάγιο αίτημα των αγροτών, κυρίως αυτών που πρόσκεινται στο ΚΚΕ, για αφορολόγητο πετρέλαιο, πάντως δεν είναι πιθανό να γίνει αποδεκτό. Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργος Γεωργαντάς ωστόσο μετά από συνάντηση που είχε προχθές με το βουλευτή Λάρισας της Νέας Δημοκρατίας, Μάξιμο Χαρακόπουλο, επανέλαβε τη βούληση της κυβέρνησης να στηρίξει με επιδότηση τη ρήτρα αναπροσαρμογής για την κατανάλωση ρεύματος όσο διαρκεί η ενεργειακή κρίση. Αναφέρθηκε επίσης στη διεύρυνση -μετά τις αγροτικές κινητοποιήσεις- της βάσης δικαιούχων της επιστροφής του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης πετρελαίου για αγροτική χρήση με αύξηση κατά 10 εκατομμύρια ευρώ του αρχικού ποσού.
Με πληροφορίες από το BBC και το news247.gr