ΣΥΡΙΖΑ: Γιατί επικροτεί αλλά ανησυχεί για τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν

Το περιβάλλον της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Κωσνταντινούπολη την ερχόμενη Κυριακή της Ορθοδοξίας είναι βαρύ. Η Τουρκία με την ουδετερότητα και η Ελλάδα από θέση εμπροσθοφυλακής του ΝΑΤΟ απέναντι στη Ρωσία, συνθέτουν το κλίμα μιας συνάντησης κορυφής για την οποία η Ελλάδα έχει να προσδοκά κατά μείζονα λόγο μείωση της έντασης στις διμερείς σχέσεις. Οι ψυχρές ελληνορωσικές σχέσεις δυσχεραίνουν το διπλωματικό κλίμα σε μια περιοχή στην οποία και η Ρωσία διεκδικεί ζωτικό χώρο.

Του Σωτήρη Μπολάκη

Η αξιωματική αντιπολίτευση από την πρώτη στιγμή που φάνηκε να επιβεβαιώνεται η συνάντηση μεταξύ των δυο ηγετών Ελλάδας – Τουρκίας με μια λιτή ανακοίνωσή της έσπευσε να χαιρετίσει το γεγονός ως θετικό.

Ο πήχης που βάζει ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ψηλά για τον Έλληνα Πρωθυπουργό, η μείωση της έντασης είναι ταυτόχρονα και εξαιρετικά δύσκολος στόχος με δεδομένη και τη οπισθοδρόμηση που έχει σημειωθεί στις σχέσεις των δυο χωρών και των ηγεσιών τους το τελευταίο διάστημα και ιδίως από το καλοκαίρι του 2020.

• «Ας ελπίσουμε ότι θα αποτελέσει και μια ευκαιρία για ουσιαστικό διάλογο, με σαφείς κόκκινες γραμμές, με άμεσο στόχο τη μείωση της έντασης και απώτερο σκοπό την προσφυγή στη Χάγη για υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ».

Με αυτή τη φράση κατέληγε η λιτή ανακοίνωση της Κουμουνδούρου μετά από μια περίοδο σφοδρής κριτικής του Αλέξη Τσίπρα για την αδράνεια του κ. Μητσοτάκη να επιδιώξει πολύ πριν την ρωσοουκρανική ρήξη και τον πόλεμο να επαναθεμελιώσει τον απευθείας διάλογο με τον ίδιο τον Ταγίπ Ερντογάν.

Αναβάθμιση Τουρκίας

Η λέξη απομόνωση για τον Τούρκο πρόεδρο δεν υπάρχει καν στο λεξιλόγιο πλέον της κυβέρνησης καθώς ο γείτονάς μας έχει γίνει κράτος – σύνδεσμος και συνομιλητής μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας σε μια περίοδο που δείχνει να αναβιώνει ο διπολισμός στη γεωπολιτική σκακιέρα.

Το περιβάλλον της επίσκεψης Μητσοτάκη στην Κωνσταντινούπολη είναι γεμάτο κινδύνους και η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ για μια επίσκεψη που ακόμη δεν έχει κλειδώσει και από ελληνικής πλευράς ήταν ενδεικτική της κρισιμότητας και της σημασίας της σε μια περίοδο που η Ελλάδα έχει κόψει κάθε γέφυρα με τη Ρωσία και με τις ελληνορωσικές σχέσεις να προσιδιάζουν με το ψυχροπολεμικό σκηνικό του περασμένου αιώνα.

Η ανακοίνωση της συνάντησης από τουρκικά επίσημα χείλη συνοδεύτηκε και από επίσημες νέες προκλήσεις για τα νησιά και τις αξιώσεις για αποστρατικοποίηση.

Οι κόκκινες γραμμές είναι σαφείς από το πολιτικό σύστημα στη χώρα και ο ΣΥΡΙΖΑ έχει με σαφήνεια και στις επίσημες θέσεις του για το Συνέδριο ξεκαθαρίσει αυτά τα όρια και δεν είναι παρά η απόρριψη με κάθε μέσο και διπλωματική γλώσσα των τουρκικών αξιώσεων περί γκρίζων ζωνών και αποστρατικοποιημένων νησιών.

• Ο Ταγίπ Ερντογάν βγαίνει αυτή την ώρα αρκετά αναβαθμισμένος στο διεθνές διπλωματικό σκηνικό καθώς έχει καταστεί συνομιλητής του Πούτιν και ταυτόχρονα διαμεσολαβητής της Δύσης με την Ανατολή, μια θέση που παραδοσιακά διεκδικούσε και καταλάμβανε η Ελλάδα.

Και αυτό ανησυχεί την αξιωματική αντιπολίτευση καθώς βλέπει η επιλογή του προκεχωρημένου φυλακίου των ΗΠΑ να μην επιφέρει ουσιαστικά οφέλη για την Ελλάδα σε μια περιοχή στην οποία η Ρωσία έχει ζωτικά συμφέροντα.

Η μείωση της έντασης συνεπώς είναι ο νούμερο ένα διπλωματικός στόχος σύμφωνα με την αξιωματική αντιπολίτευση, ωστόσο τα περιθώρια είναι λίγα την ώρα όπως παρατηρούν στην Κουμουνδούρου η Ελλάδα οδεύει σε νέο εξοπλιστικό ράλι με την Τουρκία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός Άμυνας ανακοίνωσε μέσω Καθημερινής νέους εξοπλισμούς σε ένα περιβάλλον μεγάλης οικονομικής αβεβαιότητας και κινδύνων την ώρα που η εξαίρεση των εξοπλιστικών δαπανών από τα πλεονάσματα στα οποία υποχρεούνται τα κράτη μέλη δεν είναι παρά για την ώρα τουλάχιστον μια απλή προφορική δέσμευση της ηγεσίας της ΕΕ.

Αυταπάτες

Εξαιρετικά ανησυχητική κρίνεται αυτή την ώρα και η ανάρτηση της εκπροσώπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών η οποία πέρα από κάθε διπλωματική γλώσσα και πρακτική άσκησε οξύτατη κριτική στην Ελλάδα έως με ευθείες απειλές. Η εμμονή της ρωσικής διπλωματίας να επιτίθεται στην ηγεσία της χώρας δεν είναι τυχαία και ουσιαστικά υπενθυμίζει τη θέση της χώρας στην περιοχή.

• Αιχμή της πολεμικής ρητορικής από τη ρωσική πλευρά η αποστολή όπλων και κατ’ επέκταση η έμμεση εμπλοκή της Ελλάδας με στρατιωτικά μέσα στον πόλεμο της Ουκρανίας την ώρα που άλλες χώρες στη γειτονιάς μας όπως το Ισραήλ και η Ιταλία δεν έχουν συμμετάσχει στην αποστολή στρατιωτικού υλικού στην αμυνόμενη Ουκρανία.

Όπως παρατηρούν άνθρωποι με γνώση των διεθνών συσχετισμών η Ελλάδα με τη ρητορική που έχει υιοθετήσει η ηγεσία της έχει σπάσει τους δεσμούς της με τη Ρωσία πολλαπλασιάζοντας τους κινδύνους για τη χώρα και από την άλλη πλευρά σε αυτή την ολική στροφή προς την αγκαλιά της Δύσης δείχνει να μην έχει πάρει καμία εξασφάλιση ασφάλειας για τα ελληνικά συμφέροντα από τις ΗΠΑ.

Η φράση του τομεάρχη εξωτερικών Γιώργου Κατρούγκαλου είναι ενδεικτική για το πώς βλέπουν να διαμορφώνεται το σκηνικό για τα ελληνικά συμφέροντα:

«Η πλειοδοσία πίστης στις ΗΠΑ και η αλλαγή δόγματος για την Ελλάδα – «προκεχωρημένο φυλάκιο», βλάπτουν τη διεθνή θέση τη χώρας».

Κι αυτό γιατί η Ρωσία παραμένει παρά το μέτωπο της Δύσης απέναντί της μια υπερδύναμη στρατιωτική κατά μείζονα λόγο αλλά με ισχυρά οικονομικά ζωτικά συμφέροντα στη Μεσόγειο.

• Ο παραδοσιακά πολυδιάστατος ρόλος της χώρας μας σε όλα τα πεδία, από τα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι και τη Λιβύη, συνδέεται άμεσα με τις βλέψεις και τα συμφέροντα που προωθεί σε όλες αυτές τις περιοχές η Μόσχα και αυτό είναι κάτι που πρέπει να διαφυλαχθεί έστω και την τελευταία στιγμή επισημαίνουν από το περιβάλλον του κ. Τσίπρα.

Σε κάθε περίπτωση ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει σε μια πιο ευρωπαϊκή στάση από την Ελλάδα. Μια θέση που όπως εξήγησε ο κ. Κατρούγκαλος κινείται πιο κοντά στη λογική της Γαλλίας για μια Ευρώπη όπως είπε που υπερασπίζεται τα σύνορά της με δικά της μέσα και όχι στη λογική του νέου δόγματος τη κυβέρνησης Μητσοτάκη που προσεγγίζει την λογική των Βαλτικών. «Ο κ. Μητσοτάκης με αυτή την πλειοδοσία πίστης στην Ουάσιγκτον, που έχει επιδείξει πολλές φορές, πηγαίνει με την πλευρά της Πολωνίας», που βλέπουν τη θέση τους ως ΝΑΤΟίκό χώρο.