Ασθενείς οι κυρώσεις κατά Πούτιν- Τι είναι το SWIFT- Έξαλλος ο Τουσκ με την υποκρισία της Ε.Ε
Η Συντακτική ομάδα του Libre
H φράση “όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι” ακούγεται ολοένα και συχνότερα τις τελευταίες ώρες από Ευρωπαίους ηγέτες και αξιωματούχους, την ώρα που οι ρωσικές δυνάμεις έχουν εισβάλει στο κέντρο του Κιέβου και ο πρόεδρος της Ουκρανίας Ζελένσκι απευθύνει εκκλήσεις για βοήθεια και διατυπώνει αιχμές -μέσω διαγγέλματος- γιατί η Δύση τον άφησε μόνο απέναντι στον Βλαντιμίρ Πούτιν.
«(Ο) εχθρός με σημείωσε ως τον νούμερο ένα στόχο», είπε ο Ζελένσκι σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα. “Η οικογένειά μου είναι ο νούμερο δύο στόχος. Θέλουν να καταστρέψουν πολιτικά την Ουκρανία καταστρέφοντας τον αρχηγό του κράτους”, είπε χαρακτηριστικά ο Ουκρανός πρόεδρος που απευθύνθηκε στη Μόσχα ζητώντας διαπραγμάτευση, έχοντας προφανώς αποδεχθεί την αποχώρησή του.
Οι ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας για τον πόλεμο στην Ουκρανία θα οδηγήσουν σε αύξηση του κόστους, δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ, αλλά το μπλοκ θα είναι σε θέση να προστατεύσει τις οικονομίες του από τις επιπτώσεις του περαιτέρω πληθωρισμού.
Ο Λίντνερ μίλησε ενόψει της συνάντησης των ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών στο Παρίσι, η οποία πρόκειται να επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στις συνέπειες της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ερωτηθείς για πρόσθετες οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, πέρα από εκείνες που συμφωνήθηκαν από τους ηγέτες της ΕΕ αργά την Πέμπτη, ο Λίντνερ επανέλαβε ότι «όλες οι επιλογές» παραμένουν στο τραπέζι».
Την ίδια ώρα ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Πολωνός Ντόναλντ Τουσκ, αποκαλύπτει την υποκρισία των Ευρωπαίων απέναντι στη ρωσική εισβολή. Μπορεί οι προσόψεις κτιρίων σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες να έχουν πάρει τα χρώματα της σημαίας της Ουκρανίας, οι κυρώσεις, ωστόσο, είναι ασθενείς και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να κάμψουν τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Επίθεση κατά ορισμένων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, οι οποίες «ντροπιάστηκαν», αρνούμενες να επιβάλουν τις σκληρότερες δυνατές κυρώσεις στη Ρωσία, ακόμη και όταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν βομβάρδιζε το Κίεβο, εξαπέλυσε ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ.
Η «έκρηξη» του Τουσκ αποκάλυψε έναν βαθύ διχασμό στον πυρήνα της Ευρώπης, κατά τη διάρκεια μίας από τις πιο σκοτεινές στιγμές για την Γηραιά Ήπειρο από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
«Σε αυτόν τον πόλεμο όλα είναι αληθινά: η τρέλα και η σκληρότητα του Πούτιν, τα θύματα της Ουκρανίας, οι βόμβες που πέφτουν στο Κίεβο», έγραψε ο Τουσκ στο Twitter. «Μόνο οι κυρώσεις σας είναι ψεύτικες [sic]. Αυτές οι κυβερνήσεις της ΕΕ που εμπόδισαν τις σκληρές αποφάσεις (δηλαδή η Γερμανία, η Ουγγαρία, η Ιταλία) έχουν ντροπιαστεί».
Η επίθεση Τουσκ στη Γερμανία, ήρθε λίγες ώρες αφότου ο Καγκελάριος Όλαφ Σολτς ηγήθηκε μιας ομάδας ηγετών που εμπόδισαν αυστηρότερες κυρώσεις κατά τη διάρκεια της έκτακτης συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες, αναφέρει το Politico.
Έξαλλος ο Τουσκ
Με αυτόν τον τρόπο, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ απέρριψαν την έκκληση του ηγέτη της Ουκρανίας, για πιο σκληρές κυρώσεις κατά της Μόσχας, συμπεριλαμβανομένης της αποκοπής της Ρωσίας από το διεθνές σύστημα πληρωμών SWIFT.
Γερμανία, Ιταλία και Ουγγαρία εμφανίζονται εξαιρετικά διστακτικές στην λεγόμενη κύρωση του Swift, όπως, άλλωστε, και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάϊντεν που δεν μπόρεσε να απαντήσει στη σχετική ερώτηση δημοσιογράφου, όπως επίσης και στο εάν υπάρχει υποστήριξη της Κίνας και της Ινδίας.
Το παράδειγμα των δυτικών χωρών, να επιβάλουν κυρώσεις στη Ρωσία ως αντίποινα για τις κινήσεις της στο Ουκρανικό, δεν θα ακολουθήσει η Κίνα, επιχειρηματολογώντας ότι τα συγκεκριμένα μέτρα δεν αποτελούν «ποτέ θεμελιώδη και αποτελεσματικό τρόπο επίλυσης προβλημάτων» προσθέτοντας ότι «πάντα αντιτίθεται σε οποιεσδήποτε παράνομες μονομερείς κυρώσεις».
Οι αποστάσεις της Κίνας
Η κινεζική αντίδραση έρχεται μετά τις ανακοινώσεις Μπάιντεν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επιβάλουν κυρώσεις στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τους ολιγάρχες της Ρωσίας.
«Η άποψη ότι η Ρωσία δεν θα επηρεαστεί είναι λανθασμένη. Οι αρνητικές επιπτώσεις μπορεί να μην γίνουν αισθητές εκ των προτέρων, αλλά οι κυρώσεις θα παρακωλύσουν τις δυνατότητες της Ρωσίας μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο Κρίστοφερ Γκράνβιλ, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας συμβούλων TS Lombard και παρατηρητής της Ρωσίας. To ερώτημα, βεβαίως, είναι εάν η Ουκρανία και η Δύση έχουν τον χρόνο που απαιτείται μέχρις ότου καμφθεί, εάν καμφθεί, η Μόσχα. Δεδομένου, μάλιστα, πως από τη στιγμή που θα πέσει το Κίεβο, ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα διορίσει κυβέρνηση-μαριονέτα και θα δημιουργήσει τετελεσμένα.
Τα βήματα της Δύσης περιλαμβάνουν κυρώσεις και πάγωμα περιουσιακών στοιχείων σε περισσότερες ρωσικές τράπεζες και επιχειρηματίες, διακοπή της συγκέντρωσης κεφαλαίων στο εξωτερικό, πάγωμα ενός έργου αγωγού φυσικού αερίου ύψους 11 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς τη Γερμανία και περιορισμό της πρόσβασης σε είδη υψηλής τεχνολογίας, όπως ημιαγωγοί.
Η Ρωσία απέρριψε τις κυρώσεις ως αντίθετες προς τα συμφέροντα εκείνων που τις επέβαλαν. Και δεν θα πλήξουν άμεσα μια οικονομία με συναλλαγματικά αποθέματα 643 δισεκατομμυρίων δολαρίων και σημαντικά έσοδα από πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Αυτά τα μεγέθη έχουν προσδώσει στη Ρωσία το προσωνύμιο «οικονομία-φρούριο», μαζί με ένα πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών της τάξης του 5% του ετήσιου ΑΕΠ και έναν λόγο χρέους προς ΑΕΠ της τάξης του 20%, που είναι από τους χαμηλότερους στον κόσμο. Μόλις το ήμισυ των ρωσικών υποχρεώσεων είναι σε δολάρια, από 80% πριν από δύο δεκαετίες.
Αυτά τα στατιστικά στοιχεία προκύπτουν από την πολυετή αποταμίευση μετά τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τον Πούτιν το 2014.
Oι αντιστάσεις για την εξαίρεση της Ρωσίας από το SWIFT
Το SWIFT (ακρωνύμιο του Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) είναι ένα σύστημα ανταλλαγής μηνυμάτων μεταξύ των τραπεζών παγκοσμίως. Ένα διατραπεζικό σύστημα μέσω των οποίων τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καταγράφουν-ενημερώνουν-διεκπεραιώνουν διασυνοριακές χρηματοοικονομικές συναλλαγές.
Περίπου έντεκα χιλιάδες τράπεζες ανήκουν στην αυτήν την «κοινότητα».
Όχι, το SWIFT δεν είναι αμερικανικό αλλά – υπό μια έννοια – ευρωπαϊκό. Ιδρύθηκε τη δεκαετία του 1970. Έχει την έδρα του στο Βέλγιο και υπόκειται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία. Ιδιοκτήτες-μέτοχοί του είναι τα ίδια τα μέλη του, ενώ το ίδιο ως σύστημα παραμένει θεωρητικώς ουδέτερο και ανεπηρέαστο από τις όποιες διαφορές ίσως υπάρξουν μεταξύ των μελών του.
Ενδεικτικά, το 2020 περίπου 38 εκατομμύρια συναλλαγές πραγματοποιούνταν καθημερινά παγκοσμίως μέσω της εν λόγω πλατφόρμας.
Έχει στο παρελθόν αποκλειστεί ποτέ κάποια χώρα από αυτό το σύστημα; Ναι, το Ιράν το 2018. Οι Αμερικανοί είχαν ζητήσει να αποκοπεί και η Ρωσία το 2014 (Κριμαία) αλλά το αίτημά τους δεν είχε γίνει δεκτό.
Η διατραπεζική «κοινότητα» του SWIFT έχει μεταξύ άλλων και 291 μέλη προερχόμενα από τη Ρωσία, το οποία όμως διακινούν μεγάλο πλήθος μηνυμάτων μέσω του εν λόγω συστήματος.
Εάν αποκλειστούν-αποκοπούν η Ρωσία και οι ρωσικές τράπεζες από αυτό το σύστημα, αυτό δεν σημαίνει ότι θα σταματήσουν να γίνονται διασυνοριακές χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Αυτό θα συμβεί σε μια τέτοια περίπτωση είναι ότι η σχετική διαδικασία θα γίνει πολύ πιο δύσκολη και περίπλοκη, χρονοβόρα και πολυδάπανη.
Υπάρχουν εναλλακτικά συστήματα που να κάνουν την ίδια «δουλειά»; Ναι, αλλά όχι τόσο ευρείας «παγκόσμιας» χρήσης.
Χώρες όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο παρουσιάζονται τώρα έτοιμες να εκδιώξουν τη Ρωσία από το SWIFT.
SWIFT και ρωσικό φυσικό αέριο
Χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Αυστρία και η Ολλανδία, από την άλλη πλευρά, παρουσιάζονται να έχουν ενστάσεις και να διστάζουν. Ενδεχομένως, μεταξύ άλλων, επειδή χρησιμοποιούν το SWIFT για να αγοράζουν ρωσικό φυσικό αέριο.
Όσοι ανθίστανται χρησιμοποιούν, ωστόσο, και άλλα επιχειρήματα: Λένε για παράδειγμα ότι το «όπλο» της αποκοπής της Ρωσίας από το SWIFT θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε μεταγενέστερη φάση, ή ότι εκείνο δεν αξίζει να χρησιμοποιηθεί επειδή πρακτικά δεν θα είχε μεγάλο κόστος για τη ρωσική πλευρά.
Mε πληροφορίες από Euractiv, Reuters,Guardian,Politico,Καθημερινή
SiteDesign