Η μεγάλη επιστροφή του πληθωρισμού – Σε ποια προϊόντα οφείλεται η έκρηξη τιμών, εκτός από την ενέργεια
Με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, συνεχίζει την ανιούσα η πορεία των τιμών και τον Ιανουάριο με “πρωταγωνιστές” όχι μόνο τα ενεργειακά προϊόντα αλλά και τα τρόφιμα. Έτσι από τη σύγκριση του Γενικού ΔΤΚ του μηνός Ιανουαρίου 2022 με τον αντίστοιχο Δείκτη του Ιανουαρίου 2021 προέκυψε αύξηση 6,2% έναντι μείωσης 2% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2021 με το 2020. Ε
ιδικότερα, έκρηξη του κόστους καταγράφηκε στο φυσικό αέριο, όπου η αύξηση είναι στο 154,8% σε ετήσια βάση, πετρέλαιο θέρμανσης, με αύξηση 36%, στα καύσιμα και λιπαντικά κατά 21,6%. Επίσης ο ηλεκτρισμός έχει ανατιμηθεί κατά 56,7%, ενώ αυξήσεις άνω του 15% καταγράφονται σε αρνί κατσίκι (17,6%), ελαιόλαδα (15,4%), πατάτες 12,3%.
Μόνο σε ένα μόνο μήνα (Ιανουάριος 2022- Δεκέμβριος 2021), ανατιμήσεις σημειώθηκαν σε όλα τα είδη που συνθέτουν το λεγόμενο “καλάθι της νοικοκυράς”, με εξαίρεση το αρνί και κατσίκι (μείωση 7,3%). Ειδικότερα, οι τιμές αυξήθηκαν σε: Αλεύρι και άλλα δημητριακά (7,8%), Λαχανικά νωπά (6,6%), Χυμοί φρούτων (5%), Πατάτες (4,4%), Γιαούρτι (3,5%), Γλυκά κουταλιού- μαρμελάδες- μέλι (3,1%), Ψάρια νωπά (2,4%), Οινοπνευματώδη ποτά (2,4%), Κρασιά (2,4%), Χοιρινό (2,1%), Γάλα νωπό πλήρες (2,1%), Τυριά (1,5%) και Φρούτα νωπά (0,8%). Ανατιμήσεις καταγράφηκαν επίσης σε: Φυσικό αέριο (14,2%), Ηλεκτρισμό (8,8%), Πετρέλαιο θέρμανσης (5,2%), Ξενοδοχεία- μοτέλ- πανδοχεία (4,4%), Άλλα είδη ατομικής φροντίδας (2,5%), Καύσιμα και λιπαντικά (2,3%), Είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού (1,5%) και Αυτοκίνητα καινούργια (0,9%).
Συνολικά πάντως ο Γενικός ΔΤΚ κατά τον Ιανουάριο 2022, σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο 2021, παρουσίασε πτώση 0,3% έναντι μείωσης 1,3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.
Σε ετήσια πάντως βάση, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ξεχωρίζουν οι αυξήσεις των δεικτών κατά:
– 5,2% στην ομάδα Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: αλεύρι και άλλα δημητριακά, ψωμί, άλλα προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, ζυμαρικά, μοσχάρι, αρνί και κατσίκι, πουλερικά, παρασκευάσματα με βάση το κρέας, νωπά ψάρια, γιαούρτι, τυριά, ελαιόλαδο, άλλα βρώσιμα έλαια, νωπά φρούτα, νωπά λαχανικά, λαχανικά διατηρημένα ή επεξεργασμένα, πατάτες, σοκολάτες-προϊόντα σοκολάτας, λοιπά τρόφιμα, καφέ, χυμούς φρούτων. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών σε: χοιρινό, αλλαντικά.
– 7,0% στην ομάδα Ένδυση και υπόδηση, λόγω αύξησης των τιμών στα είδη ένδυσης και υπόδησης.
– 22,6% στην ομάδα Στέγαση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ενοίκια κατοικιών, ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης.
– 3,0% στην ομάδα Διαρκή αγαθά-Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: έπιπλα και διακοσμητικά είδη, υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης, υαλικά-επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης, είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού, οικιακές υπηρεσίες.
– 11,1% στην ομάδα Μεταφορές, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: καινούργια αυτοκίνητα, μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, καύσιμα και λιπαντικά, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο.
– 0,9% στην ομάδα Εκπαίδευση, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα δίδακτρα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
– 1,6% στην ομάδα Ξενοδοχεία-Καφέ-Εστιατόρια, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία-καφενεία, ξενοδοχεία-μοτέλ-πανδοχεία.
– 0,4% στην ομάδα Άλλα αγαθά και υπηρεσίες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα άλλα είδη ατομικής φροντίδας. Μέρος της αύξησης αυτής αντισταθμίστηκε από τη μείωση κυρίως των τιμών στα ασφάλιστρα οχημάτων.
Χαρακτηριστική η αναφορά του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα στο “The World Ahead 2022 – Athens Gala Dinner” του Economist, το βράδυ της Τρίτης.
- “Η στατική και, κυρίως, η δυναμική της ‘μεγάλης εικόνας’ της ελληνικής οικονομίας είναι θετική, και οι προοπτικές της ακόμα πιο θετικές. Όμως, ως Κυβέρνηση και ως Οικονομικό Επιτελείο δεν πανηγυρίζουμε, ούτε εφησυχάζουμε. Έχουμε πλήρη συναίσθηση του γεγονότος ότι, παρά την πολλά υποσχόμενη ‘μεγάλη εικόνα’, η ‘φωτογραφία της στιγμής’ έχει ‘σκιές’, εξαιτίας σημαντικών δυσκολιών και προκλήσεων. Δυσκολίες και προκλήσεις ενδογενούς και εξωγενούς προέλευσης. Αφενός, η χώρα μας έχει μεν βιώσιμο δημόσιο χρέος, όπως αναγνωρίζεται σε όλες τις ευρωπαϊκές αποφάσεις και εκτιμήσεις, αλλά αυτό είναι ιδιαίτερα υψηλό. Η Ελλάδα εμφάνισε υψηλό πρωτογενές έλλειμμα, προκειμένου – και ορθώς – να διαμορφώσει ένα επαρκές ‘δίχτυ ασφαλείας’ για την κοινωνία και την οικονομία. Η χώρα βρίσκεται, ακόμη, η μόνη στην Ευρώπη, σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, και δεν έχει επενδυτική βαθμίδα. Αφετέρου, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, νομισματική και δημοσιονομική πολιτική, σταδιακά, θα γίνονται πιο περιοριστικές. Η απουσία επενδυτικής βαθμίδας, μέσα στο περιβάλλον αβεβαιότητας που επικρατεί το τελευταίο διάστημα αναφορικά με τη νομισματική πολιτική στην Ευρώπη, είναι η αιτία που καθιστά τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων πιο ευαίσθητες στη διεθνή μεταβλητότητα. Και φυσικά, εξακολουθούμε να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τις προκλήσεις της πανδημίας, της ενεργειακής κρίσης και του πληθωρισμού, της κλιματικής κρίσης και της πράσινης μετάβασης, καθώς και με παλιές και νέες γεωπολιτικές προκλήσεις” σημείωσε ο κ. Σταϊκούρας.
Η κυβέρνηση με δεδομένη και την προσπάθειά της να ανασχέσει πολιτικές φθορές λόγω της ακρίβειας και της αβεβαιότητας εξετάζει το ενδεχόμενο στοχευμένων παρεμβάσεων. Ουσιαστικά, ο προϋπολογισμός με εξαίρεση τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα (στο 1,4%) αναμένεται, με βάση κυβερνητικές πηγές, να αναθεωρηθεί με επικαιροποιημένες παραδοχές για τις τιμές ενέργειας, τον πληθωρισμό και το τελικό νούμερο αύξησης του ΑΕΠ για το 2021, που διαμορφώνει τη βάση για το 2022.
Έτσι, τον Μάρτιο μετά τις ανακοινώσεις της για την ανάπτυξη του 2021, της ΕΚΤ για τα επιτόκια, αλλά και τη διαμόρφωση μιας εικόνας για τις ενεργειακές τιμές, αλλά και την πορεία του τουρισμού το 2022, η κυβέρνηση αναμένεται να ξεκαθαρίσει προθέσεις για περαιτέρω ενισχύσεις σε ευάλωτα στρώματα.