Ανάλυση: Η πόλωση ΝΔ – ΚΙΝΑΛ έχει βαθύτερα αίτια με αναγωγές στα σενάρια κυβέρνησης τεχνοκρατών

Η ατζέντα των πρόωρων εκλογών έχει ήδη μπει για τα καλά στη δημόσια συζήτηση και τροφοδοτείται πλέον εξίσου από Μέγαρο Μαξίμου και Κουμουνδούρου. Τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης είναι τώρα πάνω στο τραπέζι αλλά δεν έρχονται. Το κλίμα έχει βαρύνει για την κυβέρνηση και για άλλους οι εκλογές είναι διέξοδος, για άλλους όμως το ιδανικό σενάριο είναι μια τεχνοκρατική κυβέρνηση αλά Παπαδήμου. Την εβδομάδα που πέρασε συντελέστηκαν σημαντικές εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό. Από την πρόταση δυσπιστίας και έπειτα το πολιτικό σύστημα έδειξε να απασφαλίζει και όλοι να βάλλουν εναντίον. Τι συνέβη όμως και άλλαξαν τα δεδομένα.

Του Σωτήρη Μπολάκη

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος είχε ήδη ρίξει το «ανάθεμα» στον Κυριάκο Μητσοτάκη θυμίζοντάς του επί της ουσίας ποιος τον έκανε πρωθυπουργό.

• «Δεν υποτιμώ τα εκλογικά ποσοστά που έλαβε το 2019 η Νέα Δημοκρατία υπό την ηγεσία του κ. Μητσοτάκη. Οδηγηθήκαμε όμως στη μεταβολή των πολιτικών συνθηκών, επειδή κάποιοι έδωσαν πολυετή και σκληρό αγώνα, παίζοντας τη ζωή και την τιμή τους, για να μείνει η χώρα όρθια μέχρι το 2015 και στη συνέχεια προκειμένου να ανακοπεί ο κίνδυνος για την οικονομία, τη δημοκρατία και τον τόπο και να οδηγηθεί στην ήττα ο ΣΥΡΙΖΑ και οι συμπράττοντες».

Η αντίδραση του καθηγητή είχε έρθει μετά την εξαίρεση από τον υπερασπιστικό λόγο του κ. Μητσοτάκη για την υπόθεση της Novartis του ίδιου του πρώην αντιπροέδρου της κυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου, των στελεχών του ΠΑΣΟΚ Λοβέρδο και Κουτρουμάνη και του πρώην Υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα. Το «διαζύγιο στο κόμμα της Novartis», όπως έγραψε η Αυγή σε χτύπημα στο πρωτοσέλιδό της είχε πάρει με αυτή την παρέμβαση και νομικές περγαμηνές…

Ο Άδωνις Γεωργιάδης αλλά και η ΝΔ συνολικότερα έβαζαν στη γωνία τον Νίκο Ανδρουλάκη. Είναι αυτοί τώρα που κάνουν το διμέτωπο και όχι το ΚΙΝΑΛ. Από τις ενθουσιώδεις δημόσιες εκδηλώσεις για το «νέο παίκτη» στο Κέντρο που θα πάρει την μπουκιά από το στόμα του Αλέξη Τσίπρα πολύ γρήγορα περάσαμε την εβδομάδα που πέρασε σε ευθείες επιθέσεις με τον Κώστα Τασούλα να θέτει και να εξακολουθεί να θέτει εμπόδια στον νέο πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ με αφορμή τις συνεδριάσεις της ΚΟ του ΚΙΝΑΛ σε αίθουσες του κοινοβουλίου. Με πρόσχημα τον Παύλο Πολάκη η ΝΔ άνοιξε μέτωπο με τη Χαριλάου Τρικούπη για τις ίσες αποστάσεις και μόνο δυο στελέχη του ΚΙΝΑΛ πήραν αποστάσεις και με αιχμηρό τρόπο από την ηγεσία, η Εύα Καϊλή και ο Ανδρέας Λοβέρδος θυμίζοντας ότι «δεν είναι ισαποστάκιας».

Την ώρα που η Βουλή και τα πολιτικά κόμματα διαγκωνίζονταν για το αν ο Παύλος Πολάκης πραγματοποίησε «κατάληψη» στο βήμα της Βουλής ή ο Χαράλαμπος Αθανασίου ενεργούσε αντιδημοκρατικά και πέρα από την εθιμική ανοχή στους ομιλητές από βήματος, αν το ΚΙΝΑΛ ξεχνά τα όσα το χωρίζουν από τον ΣΥΡΙΖΑ στο θέμα της Novartis και της δίωξης των 10 πολιτικών προσώπων και αν ο Νίκος Ανδρουλάκης είναι η «ωραία Ελένη» της πολιτικής δραματουργίας του Άδωνι Γεωργιάδη, ο «νέος παίκτης» συναντούσε τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα.

• Και τα τρία αυτά δεδομένα δημιουργούν ένα καλά μπλεγμένο πολιτικό κουβάρι το οποίο μόνο μέσα από την ερμηνεία των θεσμικών πρωτοβουλιών και κινήσεων μπορεί να ξετυλιχτεί για να οδηγηθεί κανείς σε ασφαλή συμπεράσματα για τις στοχεύσεις των πολιτικών παραγόντων.

Όλα άρχισαν από τη στιγμή που ο κ. Τσίπρας κατέθεσε την πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης. Η στάση του κ. Ανδρουλάκη να την υπερψηφίσει από τη μια αλλά να χαρακτηρίσει άκαιρες και αχρείαστες τις εκλογές σε αυτή τη συγκυρία και οι αντιδράσεις της κυβέρνησης για την κορυφαία αντίφαση του ΚΙΝΑΛ χρίζουν ερμηνείας την οποία οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι επιχειρούν να κρύψουν και να παραπλανήσουν για τις πραγματικές τους προθέσεις.

«Πισσαρίδειο» άγος

Μπορεί την πρωτοβουλία των κινήσεων να την έχει κερδίσει αυτή την περίοδο ο Αλέξης Τσίπρας καθιστώντας το θέμα των εκλογών βασικό θέμα της αντιπαράθεσης, αλλά σε αυτή τη φάση φαίνεται ότι αξιοποιείται και από τον Κυριάκο Μητσοτάκη για λόγους ίσως και πέρα από τις πραγματικές του προθέσεις και τις επιδιώξεις.

Η σύγκρουση ΝΔ – ΚΙΝΑΛ έχει και μικροκομματικά χαρακτηριστικά υπό την έννοια ότι η κυβέρνηση υφίσταται φθορά και το κυβερνών κόμμα καταγράφει σημαντικότατες διαρροές προς το ΠΑΣΟΚ. Όμως το ερώτημα είναι πόσο πραγματικά είναι η απόσταση που μπορεί να χωρίζει τελικά το Μοσχάτο από τη Χαριλάου Τρικούπη;

Για πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ η συζήτηση έχει να κάνει με την ενίσχυση των σεναρίων για λύσεις από την παρούσα Βουλή. Για την αξιωματική αντιπολίτευση ο παρονομαστής όλων αυτών είναι το Ταμείο Ανάκαμψης και ο διαμοιρασμός των χρημάτων του Ταμείου Ανάκαμψης.

• Όμως για να γίνει αυτή η μοιρασιά σε συνθήκες οικονομικής ασφυξίας για τα νοικοκυριά και με τις αναδιαρθρώσεις και τις μεταρρυθμίσεις που αυτό προβλέπει απαραίτητη προϋπόθεση είναι η πολιτική ομαλότητα αλλά κυρίως η κοινωνική συνοχή. Η δεύτερη όμως είναι το μεγάλο αγκάθι καθώς στο σχέδιο Πισσαρίδη βασίζεται όλος σχεδιασμός για τη διαχείριση του Ταμείου και η εφαρμογή του προϋποθέτει σειρά νέων σκληρών μεταρρυθμίσεων και εφαρμογή μιας σκληρής νεοφιλελεύθερης οικονομικής ατζέντας.

Για το μέλος της κεντρικής επιτροπής ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Μαντζουράνη το ζήτημα όπως έγραψε σε άρθρο του είναι ότι «η Κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη δεν επιθυμεί, αλλά ακόμη και εάν θέλει, δεν μπορεί να παραιτηθεί και παράλληλα να προκηρύξει βουλευτικές εκλογές άμεσα. Και αυτό, γιατί η ντόπια ελίτ δεν πρόκειται να διακινδυνεύσει τη λεία της από τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης, όταν διαθέτει μια κυβέρνηση πειθήνια στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων της. Έτσι δεν επιτρέπει στον Κ. Μητσοτάκη παραίτηση και πρόωρη προσφυγή στις κάλπες».

Ουσιαστικά βρισκόμαστε μπροστά από ένα νέο – παλιό πρόβλημα, αυτό της υλοποίησης μιας τεχνοκρατικής ατζέντας με βαρύ κοινωνικό κόστος το οποίο απαιτεί ευρύτερες συναινέσεις για να υλοποιηθεί.

Πιέζουν και οι Βρυξέλλες

Ήδη πάντως τα χρήματα καθυστερούν και υπάρχουν σημάδια απώλειας της εμπιστοσύνης των Ευρωπαίων για την ικανότητα απορρόφησης των χρημάτων. Η αντιπολίτευση έχει ήδη κατηγορήσει την κυβέρνηση Μητσοτάκη ότι τα αντιμετωπίζει με την ίδια λογική που διαχειρίστηκαν οι κυβερνήσεις τα χρήματα από τα ΕΣΠΑ.

Αντιδράσεις όμως υπάρχουν και στο εσωτερικό πεδίο με στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης να καταγράφουν και δυσαρέσκεια από τον επιχειρηματικό κόσμο με κάποιους από αυτούς οι οποίοι αναμένουν ζεστό χρήμα να ανησυχούν και αναρωτιούνται τώρα αν το Μέγαρο Μαξίμου θα κρατήσει τις υποσχέσεις του. Φαίνεται λοιπόν ότι το σκωτσέζικο ντους στη σχέση ΝΔ – ΚΙΝΑΛ δεν είναι απλά μια συγκυριακή υπόθεση, ανάλογα δηλαδή με το τι λένε κάθε φορά οι δημοσκοπήσεις ή τουλάχιστον η αναμέτρηση δεν γίνεται μόνο για τα μάτια του Κεντρώου ψηφοφόρου.

• Για τον Νίκο Παππά του ΣΥΡΙΖΑ όταν ο Νίκος Ανδρουλάκης καταψηφίζει την κυβέρνηση αλλά την ίδια στιγμή δεν ζητά εκλογές «είναι προφανές ότι ζητά άλλη κυβέρνηση από αυτή τη Βουλή». Μια ερμηνεία για όσα παρατηρούνται λοιπόν στο πολιτικό σκηνικό, τα ατελεύτητα διαζύγια των άλλοτε συνοδοιπόρων στο αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο ή η αναβίωση της «παλιάς» κόντρας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, όπως με ευαρέσκεια και αρκετό ενθουσιασμό παρουσιάστηκε από κυβερνητικά στελέχη και δημοσιολογούντες, να μην είναι τίποτε άλλο από ένα σκληρό παζάρι μεταξύ πρώην συμμάχων.

Και οι δυο ίσως και να επιζητούν στο τέλος της ημέρας για το ίδιο πράγμα αλλά το πρόβλημα να είναι ο δρόμος που θα ακολουθηθεί.

Γιατί και ο Ανδρέας Λοβέρδος που μίλησε για τις ίσες αποστάσεις της νέας ηγεσίας έδειξε το δρόμο της κάλπης προβλέποντας εκλογές από το Σεπτέμβριο και έπειτα, την ώρα που από άλλες πηγές και με διαρροές στον Τύπο πριμοδοτείται ακόμη και το σενάριο του απόλυτου αιφνιδιασμού με κάλπες την Άνοιξη, όταν ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ θα βρίσκονται σε Συνεδριακές διαδικασίες και σε φάση ανασυγκρότησης και επανεκκίνησης.

Πάντως το μόνο σίγουρο είναι ότι από το δρόμο της τεχνοκρατικής κυβέρνησης κάποιοι μπορούν να ανακάμψουν από την πολιτική στασιμότητα ή και να επαναδραστηριοποιηθούν στην πολιτική και υπάρχουν πολλές τέτοιες εφεδρείες στο πολιτικό προσωπικό.