Ξεσπά ο Δ/ντής ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου: Κάποιοι κάνουν τους επιστήμονες. Υπήρχε πρόγνωση, δεν τη ζήτησε κανείς

“Κάποιοι στην Πολιτική Προστασία κάνουν πρόγνωση του καιρού από μόνοι του” τονίζει ο διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος και καταγγέλλει ότι η υπηρεσία του βρίσκεται αποκλεισμένη από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. «Αυτό που έχω να παρατηρήσω είναι ότι οποιαδήποτε κυβέρνηση επιθυμεί να έχει μια καλή ενημέρωση, δεν είναι δυνατόν να την έχει με τον τρόπο που χρησιμοποιείται σήμερα», απαντά στο iEidiseis ο Κώστας Λαγουβάρδος, ερωτηθείς σχετικά με το γεγονός ότι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, επέρριψε ευθύνες στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ) γύρω από την πρόγνωση για τον χιονιά.

Ο διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών επισημαίνει ότι «όφειλαν να έχουν δημιουργήσει ή να συμβουλεύονταν μια επιτροπή task force, ομάδα εργασίας -ή οτιδήποτε σχετικό- πέντε μετεωρολόγων, που θα αποφαίνονται από κοινού και θα προκύπτουν συγκεκριμένα συμπεράσματα για την οποιαδήποτε επερχόμενη κακοκαιρία, χρησιμοποιώντας την εμπειρία και τα εργαλεία τα οποία διαθέτει και γνωρίζει ο καθένας τους.

Δεν μπορεί να εξαρτάται μια ενημέρωση για αυτά τα θέματα μόνον από έναν άνθρωπο (σ.σ.: τον Θοδωρή Κολυδά, Διευθυντή του Εθνικού Μετεωρολογικού Κέντρου της ΕΜΥ), όσο εξαιρετικός επιστήμων και αν είναι. Και αυτό, προφανέστατα, δεν το λέω αφήνοντας οποιαδήποτε αιχμή, για τους συναδέλφους μου.

Το λέω επειδή η μετεωρολογία και το κομμάτι της πρόγνωσης σχετίζεται με μια συλλογική δουλειά, γεγονός το οποίο απαιτεί μια συμμετοχή ανθρώπων που θα αναλύουν δεδομένα, που θα αναλύουν προγνώσεις, που θα βάζουν την εμπειρία τους, τις συγκρίσεις με το παρελθόν, ώστε να βγάζουν ένα συμπέρασμα και να υποστηρίζουν μια θέση ώστε όποτε ένα επερχόμενο κύμα κακοκαιρίας είναι πολύ σκληρό, είναι ακραίο -οτιδήποτε- να λαμβάνονται και τα αντίστοιχα μέτρα. Αυτό για μένα είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα».

Όπως τονίζει ο Κώστας Λαγουβάρδος, «ο καλύτερος επιστήμονας να είναι, δεν μπορεί να εξαρτάσαι από έναν άνθρωπο, από μια πηγή πληροφόρησης, από ένα συγκεκριμένο εργαλείο που ο συγκεκριμένος άνθρωπος -όποιος και να είναι, είμαι εγώ, είστε εσείς, ο οποιοσδήποτε- ξέρει να χρησιμοποιεί. Δεν γίνεται έτσι: «one man show». Όταν υπάρχει το θέμα π.χ. της πανδημίας, οφείλεις να πάρεις τα μέτρα σου: μια επιτροπή ειδικών, δεκαπέντε ανθρώπων, για να βγάλεις συμπεράσματα ορθώς – από τους επιστήμονες.

Έτσι και εδώ. Δεν μπορεί να γίνεται έτσι αυτό το πράγμα, με έναν άνθρωπο. Οποιοδήποτε -το επαναλαμβάνω- να είναι αυτός, έτσι; Δεν μπαίνω στη θέση αυτού του ανθρώπου. Δεν ήθελα να έχω αυτήν την ένσταση, ούτε να μιλώ μόνο για έναν, αλλά δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις και να σκεφτείς ένα θέμα έτσι· δύο, τρία, τέσσερα μυαλά λειτουργούν καλύτερα από ένα», προσθέτει ο κ. Λαγουβάρδος.

Επιπλέον, ο διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών υπογραμμίζει ότι «ο επικεφαλής της ΕΜΥ προφανώς πρέπει να είναι μέσα. Αλλά δεν είναι ο μοναδικός. Ο διευθυντής του Εθνικού Μετεωρολογικού Κέντρου προφανώς πρέπει να συμμετέχει σε αυτές τις ενημερώσεις. Προφανώς για ένα τέτοιο φαινόμενο. Απ’ την άλλη όμως, επί παραδείγματι με την εμπειρία που έχουμε και τη δουλειά που κάνουμε στο Αστεροσκοπείο, πότε μίλησαν μαζί μας για αυτά τα θέματα;

Όμως δεν μπορεί να αγνοείς τη επιστημονική γνώση, τα εργαλεία που αναπτύσσονται όταν κάνουμε αυτή τη δουλειά. Μιλάμε για σοβαρά πράγματα, που κινδυνεύουν άνθρωποι, κινδυνεύουν περιουσίες. Δεν μπορείς να αγνοείς τη διαδικασία. Ο κ. Οικονόμου, οποιοσδήποτε κ. Οικονόμου, εάν ήθελε να έχει μια σωστή ενημέρωση, θα έπρεπε να το έχει οργανώσει διαφορετικά. Δεν είναι ικανοποιημένος γενικά από τους μετεωρολόγους; Όχι. Ένας τον ενημέρωσε. Δεν είναι σωστό επίσης να τα ρίχνεις όλα σε έναν άνθρωπο.

Εγώ νομίζω ότι οποιαδήποτε κυβέρνηση θέλει να έχει την εμπεριστατωμένη άποψη των επιστημόνων που ασχολούνται με το θέμα, με την παρατήρηση, με την επεξεργασία, έχοντας αναπτύξει υπηρεσίες, εργαλεία ανάλυσης και αντιμετώπισης, αυτό πρέπει να κάνει. Να στήσει μια διαδικασία, μέσω της οποία θα συμβουλεύεται από αυτό το σύνολο αυτών των ανθρώπων.

Θεσμοθετημένα, όμορφα και καλά. Να συμμετέχουν αυτοί οι φορείς, που έχουν τη γνώση και θα στέλνουν τους εκπροσώπους τους σε αυτές τις επιτροπές, ώστε να βγαίνει μια συνισταμένη ως αποτέλεσμα των εμπειριών, των γνώσεων περισσοτέρων ανθρώπων. Αυτό θέλω να πω. Είναι πάρα πολύ απλό. Δεν μπορεί να γίνεται αλλιώς».

• «Υπήρχε πρόγνωση, τουλάχιστον από τη δική μου πλευρά, ότι θα έχουμε έντονα καιρικά φαινόμενα. Προφανώς δεν μας το ζήτησε κανένας επίσημα. Ενώ ήδη οι προγνώσεις μας, οι χάρτες μας -οτιδήποτε- δημοσιεύτηκαν μετά σε εφημερίδες και site, ενώ είδαν και τις ανακοινώσεις μας, δεν είχαμε ποτέ καμία επίσημη όχληση ή συνεργασία με την Πολιτική Προστασία. Είναι κάτι το οποίο το λέω πάρα πολύ καιρό. Πρέπει αυτή η απόσταση να σπαστεί.

Υπάρχει επίσημος φορέας; Υπάρχουν και άλλοι επίσημοι φορείς. Και όταν θέλει λοιπόν οποιαδήποτε κυβέρνηση να έχει την καλύτερη δυνατή γνώση, ρωτάς παραπάνω ανθρώπους. Δεν μπορεί να γίνεται έτσι. Για μένα αγνοεί πράγματα ή της έχουν περάσει έτσι το μήνυμα στο συγκεκριμένο θέμα – και απ’ τον επίσημο φορέα. Τον επίσημο… Και εμείς δεν είμαστε ανεπίσημοι.

Προφανώς επειδή η εν λόγω υπηρεσία κάνει τη δουλειά που κάνει, αλλά εμείς κάνουμε επίσης μια συλλογική δουλειά, η οποία δεν μπορεί να αγνοείται. Για το συγκεκριμένο θέμα μιλάω. Δεν μπορεί να την αγνοείς όταν θέλεις να είσαι καλά οχυρωμένος και καλά προετοιμασμένος. Δεν ξέρω πραγματικά γιατί το κάνουν. Με έχουν ξαναρωτήσει για αυτό.

Και το καλοκαίρι τα ίδια είχαμε, που έκανα ανάλυση και οι δημοσιογράφοι με ρωτούσαν πώς θα μπορούσε να συνδέεται το σύστημα πρόγνωσης πυρκαγιών σας με τη Πυροσβεστική. Το 2020 είχε γίνει τριάντα φορές, το 2021 δύο. Γιατί δεν ρωτούσαν; Γιατί νομίζουν ότι μπορούν από μόνοι τους. Υπάρχουν άνθρωποι, και μες στην Πολιτική Προστασία, που νομίζουν ότι κάνουν μόνοι τους μετεωρολογική πρόγνωση. Κάνουν τους επιστήμονες στο συγκεκριμένο θέμα. Δεν γίνεται όμως. Δεν είναι έτσι.

Εσείς εάν ήσασταν άρρωστος δεν θα ζητούσατε τη γνώμη δύο-τριών γιατρών; Θα το κάνατε, δεν θα το κάνατε; Δύο, τρία, τέσσερα μυαλά είναι καλύτερα από ένα μυαλό. Χρησιμοποιώ κάποια εργαλεία που με βοηθούν να κάνω τη δουλειά μου. Ο συνάδελφος από το άλλο κέντρο, ινστιτούτο, υπηρεσία, χρησιμοποιεί ένα άλλο. Θα τα βάλουμε κάτω, θα δούμε: συμφωνούν, διαφωνούν;

Ώστε να αποκτήσει και η Πολιτεία μια εικόνα για αυτό που περιμένει. Ότι ναι, όντως, συμφωνούν πολλοί άνθρωποι, πολλοί επιστήμονες, πολλοί φορείς, πολλά διαφορετικά εργαλεία πρόγνωσης, ότι έχουμε ένα πολύ έντονο καιρικό γεγονός μπροστά μας», καταλήγει ο κ. Λαγουβάρδος.