Σχοινάς: Η Ευρώπη δεν έμεινε άπραγη απέναντι στο φαινόμενο της παραπληροφόρησης

«Η μάχη κατά της παραπληροφόρησης και των ψευδών ειδήσεων είναι μια κοινή, παρούσα, αλλά και μακροπρόθεσμη πρόκληση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη-μέλη της. Σε αυτή τη συνεχή και συχνά άνιση μάχη, στην οποία θέλω να είμαι πολύ ειλικρινής η Ευρώπη συχνά νιώθει μόνη της, έχουμε ήδη πετύχει πολλά. Πρέπει όμως να γίνουν ακόμη περισσότερα για να προστατεύσουμε τις δημοκρατικές μας αρχές και τις δημοκρατικές μας διαδικασίες από τη χειραγώγηση και την παραπληροφόρηση», τόνισε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, απευθύνοντας βιντεοσκοπημένο χαιρετισμό στην παρουσίαση του βιβλίου της Κλημεντίνης Διακομανώλη -στελέχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με ειδίκευση σε θέματα Τύπου και Επικοινωνίας- με τίτλο «Fake news: Τι κάνει η Ευρώπη» (Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας) που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Παρασκευής στην αίθουσα της ΕΣΗΕΜ-Θ.
«Είναι δέσμευσή μας να διαφυλάξουμε πλήρως την ανθεκτικότητα των δημοκρατιών μας σε αυτό το σημερινό, τεράστιο και συχνά ανεξέλεγκτο διαδικτυακό κόσμο. Από αυτήν την άποψη το βιβλίο της Κλημεντίνης Διακομανώλη είναι μια χρήσιμη συμβολή στις κοινές μας προσπάθειες», τόνισε ο κ. Σχοινάς, ο οποίος έχει προλογίσει και το βιβλίο. Ο αντιπρόεδρος της ΕΕ αναφέρθηκε στην κορύφωση του φαινομένου των ψευδών ειδήσεων την περίοδο της πανδημίας. «Από την αρχή της πανδημικής κρίσης είμαστε αντιμέτωποι με μια δραματική αύξηση ψευδών και παραπλανητικών πληροφοριών και ειδήσεων. Κάθε είδους fake news έχουν κάνει την εμφάνισή τους και μας κατακλύζουν. Επικίνδυνες φάρσες, παραπλανητικές πληροφορίες για την υγειονομική περίθαλψη ως και θεωρίες συνομωσίας που θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία. Από τα σχέδια των σκοτεινών δυνάμεων δεν εξαιρούνται η εξαπάτηση των καταναλωτών, η διασπορά ρητορικής μίσους, αλλά και ενέργειες που αποσκοπούν στη διάπραξη εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο. Η Ευρώπη δεν έμεινε άπραγη και με τα χέρια σταυρωμένα απέναντι σε αυτά τα φαινόμενα», τόνισε και αναφέρθηκε στη στρατηγική που ακολουθεί η Ευρώπη στην αντιμετώπιση του ζητήματος. «Κανένας και καμία δεν μπορεί να λείψει από αυτήν την κοινή, συντονισμένη, ευρωπαϊκή και διεθνή προσπάθεια», κατέληξε ο κ. Σχοινάς.
Αυτές τις πρωτοβουλίες, τις συνέργειες και τα εργαλεία που έχουν αναπτυχθεί την τελευταία πενταετία σε ευρωπαϊκό επίπεδο στη μάχη κατά την παραπληροφόρησης, παρουσιάζει το βιβλίο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε η κ. Διακομανώλη, το 83% των ευρωπαίων πολιτών θεωρούν ότι η παραπληροφόρηση είναι απειλή για τη δημοκρατία και το 63% των νεότερων ψηφιακών χρηστών πιθανολογεί ότι συναντά fake news συχνότερα από μια φορά την εβδομάδα. «Αυτό σημαίνει ότι η κοινωνία έχει τα αντανακλαστικά της πλέον σε εγρήγορση, φοβάται και συνειδητοποιεί», σημείωσε η συγγραφέας.

Θυσιάζεται η αξιοπιστία για την ταχύτητα

Η κ. Διακομανώλη αναφέρθηκε στη μεγάλη ευθύνη των δημοσιογράφων, ο οποίοι αποτελούν τους «αγωγούς» που οδηγούν την είδηση στο κοινό, υπογραμμίζοντας ότι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της σημερινής ειδησεογραφίας σχετίζεται με ταχύτητα των ειδήσεων, η οποία συχνά λειτουργεί εις βάρος της αξιοπιστίας. «Χρειάζεται τόνωση του δημοσιογραφικού λειτουργήματος», τόνισε.

Δημόσιο αγαθό ο ψηφιακός χώρος

Η Ευρώπη, όπως τόνισε η συγγραφέας, αποδεικνύεται πρωτοπόρος σε παγκόσμια κλίμακα στη μάχη κατά των ψευδών ειδήσεων. «Οι μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες όπως facebook και twitter κλήθηκαν να υποβάλλουν κάθε μήνα στην Επιτροπή αναφορά σχετικά με το τί κάνουν για την παραπληροφόρηση. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να κατέβουν ένα δισεκατομμύριο λογαριασμοί του facebook γιατί ήταν ψεύτικοι», τόνισε και πρόσθεσε ότι οι πλατφόρμες είναι παντοδύναμες και χειρίζονται τη δύναμή τους κατά το δοκούν γιατί δεν έχουν καμία υποχρέωση δημόσιας λογοδοσίας. «Πλέον η συζήτηση σε διεθνές επίπεδο είναι ότι πρέπει ο ψηφιακός χώρος να θεωρηθεί ως δημόσιο αγαθό, να προστατευτεί και να ρυθμιστεί προς όφελος του χρήστη. Να υπάρξει πίεση προς τις πλατφόρμες ώστε να ευθυγραμμιστούν με κάποια δεδομένα δεοντολογίας», σημείωσε η κ. Διακομανώλη.

Η ευθύνη του πολίτη

«Ο πολίτης έχει την ευθύνη της ενημέρωσής του», επισήμανε η συγγραφέας, συστήνοντας στο κοινό να μην κοινοποιεί ειδήσεις εκτός αν κάποιος είναι απολύτως σίγουρος ότι είναι αληθείς και να ελέγχει την πηγή της πληροφόρησης. «Η ανώνυμη είδηση όπως και η είδηση που έχει μόνον εικασίες και όχι επιχειρήματα πρέπει να μας βάλει σε υποψίες», σημείωσε και υπογράμμισε το θέμα της κοινής λογικής. «Οι ειδήσεις που είναι φτιαγμένες για να είναι εντυπωσιακές, που απευθύνονται στο συναίσθημα, δημιουργώντας συνήθως φόβο, είναι οι πιο επίφοβες να ανήκουν στην κατηγορία της παραπληροφόρησης», ανέφερε η κ. Διακομανώλη. Για το βιβλίο μίλησαν ο Νίκος Παναγιώτου, αν. καθηγητής, Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας Α.Π.Θ., οι δημοσιογράφοι Γιάννης Κοτσιφός, Μαρία Σαμολαδά και Μαριάννα Τανάγια και τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος Έλσα Ποιμενίδου.