Ανάλυση: Οι Γερμανοί στις κάλπες, η Ε.Ε σε περιδίνηση μετά την Μέρκελ

Ενώ σχεδόν κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι αποτέλεσμα των γερμανικών ομοσπονδιακών εκλογών, δεδομένου ότι οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν ένα εκλογικό αποτέλεσμα που μπορεί να κινηθεί στα όρια του στατιστικού λάθους, δύο φαίνεται να είναι οι παράμετροι που απασχολούν τους αναλυτές.

Η πρώτη αφορά το χρονικό διάστημα αρκετών μηνών που θα απαιτηθεί μέχρις ότου σχηματιστεί κυβέρνηση στη Γερμανία, και η δεύτερη πως η πολιτική της Άνγκελα Μέρκελ θα παραμείνει στον πυρήνα της νέα κυβέρνησης, είτε Καγκελάριος είναι ο Όλαφ Σολτς, είτε ο Άρμιν Λάσετ. Θα είναι ίσως η πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια που θα έχουμε κυβέρνηση τριών κομμάτων -ανάλογα με το ποιο θα είναι το πρώτο κόμμα-, γεγονός που καθιστά το νέο Καγκελάριο λιγότερο ισχυρό απ΄ ότι ήταν η Μέρκελ επί 16 χρόνια καθώς εκπροσωπούσε τα δύο ισχυρότερα κόμματα της Γερμανίας (CDU/GSU και SPD), μετά από ένα συμφωνημένο μέχρι κεραίας πρόγραμμα διακυβέρνησης.

Η Άνγκελα Μέρκελ θα παραμείνει πιθανότατα (υπηρεσιακή) Καγκελάριος για αρκετούς μήνες, μέχρις ότου υπάρξει συμφωνία και σχηματισθεί κυβέρνηση συνεργασίας, η Γερμανία, ωστόσο, θα εισέλθει σε μία μεταβατική φάση και μαζί της ολόκληρη η Ευρώπη.

Σε αυτό το μεσοδιάστημα κάποιοι αναλυτές υποστηρίζουν πως ωφελημένος ίσως βγει ο Εμανουέλ Μακρόν που θα επχιειρήσει να αναβαθμίσει το ηγετικό προφίλ του και να παίξει τον ρόλο της ευρωπαϊκής σταθεράς. Κάτι τέτοιο είναι όμως εξαιρετικά αμφίβολο για δύο λόγους: πρώτον, ο Γάλλος πρόεδρος βρίσκεται σε πολιτική αποδρομή στο εσωτερικό της χώρας του, με την κυβέρνησή του να χάνει τη δυναμική της και τα μεγάλα προβλήματα και οι κοινωνικές συγκρούσεις να έχουν λάβει τεράστιες διαστάσεις, και δεύτερον επειδή και η Γαλλία πορεύεται προς τις προεδρικές εκλογές του Μαϊου του 2022, κάτι που θα προκαλέσει σοβαρές αναταράξεις, ίσως, δε, οδηγήσουν ακόμα και σε ήττα του σημερινού προέδρου.

Με τις Ηνωμένες Πολιτείες να έχουν καταστήσει σαφές υπό τη διοίκηση Μπάϊντεν ότι δεν υπολογίζουν ιδιαίτερα στην ΕΕ (η συμφωνία AUKUS) ήταν ένα πολύ σοβαρό πλήγμα στην αξιοπιστία της Ευρώπης), η αποχώρηση Μέρκελ και η απομείωσης της ισχύος του Μακρόν δημιουργούν νέα δεδομένα.

Η γερμανική πολιτική σε σημαντικούς τομείς δεν αναμένεται να μεταβληθεί. Οι ιδιόμορφες σχέσεις του Βερολίνου με την Μόσχα (ενεργειακά) και την Κίνα δεν πρόκειται να αλλάξουν, κι αυτό θα συνεχίσει να είναι εγκάθι για τις ευρωατλαντικές σχέσεις, ενώ ακόμα και η προνομιακή σχέση με την Τουρκία του Ερντογάν θα είναι δύσκολο να αναθεωρηθεί. Ορισμένοι εναποθέτουν ελπίδες πως το τελευταίο ίσως τροποποιηθεί εάν σε οποιοδήποτε κυβερνητικό σχήμα προκύψει από τις γερμανικές κάλπες το υπουργείο Εξωτερικών ανατεθεί στους Πράσινους, όμως ακόμα και σε μία τέτοια περίπτωση δεν πρέπει να περιμένουμε ανατροπές.

Κρίσιμο ζήτημα θα είναι η στάση της Γερμανίας υπό τη νέα κυβέρνηση σχετικά με το Σύμφωνο Σταθερότητας, κάτι που αφορά άμεσα και την Ελλάδα. Και σε αυτό το ζήτημα, ωστόσο, η εκπεφρασμένη θέση του Όλαφ Σολτς υπέρ της άρσης της ευελιξίας και της επιστροφής από το 2023 στους κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας (πλεονάσματα) δεν δημιουργεί ελπίδες.

Η ακτινογραφία της κάπλης

Στις εννέα ώρα Ελλάδας άνοιξαν οι κάλπες στη Γερμανία. Δικαίωμα ψήφου έχουν 60,4 εκατομμύρια πολίτες. Πολλοί από αυτούς έχουν ήδη ψηφίσει επιστολικά. Πρώτα προγνωστικά θα ανακοινωθούν αμέσως μετά το κλείσιμο των εκλογικών κέντρων στις επτά το απόγευμα. Η έκβαση των εκλογών είναι ανοιχτή. Μέχρι πρόσφατα προηγούνταν ελαφρώς οι Σοσιαλδημοκράτες και ακολουθούσαν τα δύο χριστιανικά κόμματα CDU/CSU. Αναμένεται ότι μετά τις εκλογές θα ακολουθήσουν δύσκολες διαπραγματεύσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης. Επικρατέστεροι διάδοχοι τις Άνγκελα Μέρκελ στο αξίωμα της καγκελαρίου είναι ο Σοσιαλδημοκράτης Όλαφ Σολτς και ο Χριστιανοδημοκράτης Άρμιν Λάσετ.

Στις εκλογές πριν τέσσερα χρόνια το CDU και το βαυαρικό CSU είχαν συγκεντρώσει 32,9%, το SPD 20,5%, το ακροδεξιό Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) 12,6%, οι Φιλελεύθεροι 10,7%, το κόμμα Η Αριστερά (Die Linke) 9,2% και οι Πράσινοι 8,9%.

Σε άρθρο γνώμης στην εφημερίδα BILD ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ καλεί τους πολίτες να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα. Όπως επισημαίνει, η Γερμανία βρίσκεται «ενώπιον μιας πολιτικής μετάβασης», εννοώντας προφανώς το τέλος των 16 ετών διακυβέρνησης της χώρας από την Άνγκελα Μέρκελ. Το διακύβευμα των εκλογών είναι, σύμφωνα με τον κ. Σταϊνμάιερ, «προς ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθεί η χώρα» τα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Εκτός από εθνικές στο Μεκλεμβούργο-Δυτική Πομερανία και το Βερολινο διεξάγονται παράλληλα και εκλογές για τη βουλή των κρατιδίων. Οι δημοσκοπήσεις δίνουν και στα δύο κρατίδια προβάδισμα στους Σοσιαλδημοκράτες. Στο Βερολίνο οι ψηφοφόροι καλούνται επιπλέον να αποφασίσουν για την απαλλοτρίωση περίπου 240.000 διαμερισμάτων από μεγάλες εταιρείες ακινήτων. Το δημοψήφισμα έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα.

Τα σενάρια της επόμενης μέρας

Το όνομα του νέου καγκελαρίου πιθανόν να μην γίνει γνωστό το βράδυ.

Θα χρειαστούν μακρές διαβουλεύσεις για τον σχηματισμό του επόμενου κυβερνητικού συνασπισμού, ο οποίος σύμφωνα με αναλυτές μάλλον θα χρειάζεται να περιλαμβάνει τρία κόμματα, κάτι που δεν έχει συμβεί στη Γερμανία από τη δεκαετία του 1950.

Η 67χρονη Μέρκελ ίσως χρειαστεί να παραμείνει επικεφαλής της Γερμανίας ως το τέλος του έτους.

Τα πιο πιθανά σενάρια για τον σχηματισμό του νέου κυβερνητικού συνασπισμού θέλουν όποιο κερδίσει την πρώτη θέση μεταξύ του SPD και του CDU να σχηματίζει κυβέρνηση με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες (FDP).

Οι Πράσινοι επιθυμούν να συμμετάσχουν στον μελλοντικό κυβερνητικό συνασπισμό, κατά προτίμηση με το SPD.

Η Αριστερά (Die Linke) φαίνεται επίσης έτοιμη να συμμετάσχει στην κυβέρνηση, αλλά μάλλον πρέπει πρώτα να αλλάξει θέση όσον αφορά το ΝΑΤΟ.

Το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), που εισήλθε για πρώτη φορά στη Μπούντεσταγκ πριν τέσσερα χρόνια, αναμένεται να εδραιωθεί στο πολιτικό τοπίο, συγκεντρώνοντας περίπου το 10%, πάντως κανένα κόμμα δεν προτίθεται να το συμπεριλάβει στον κυβερνητικό συνασπισμό.

Με πληροφορίες από DW,news247.gr