Τι ένταση είχαν οι άνεμοι που έπνεαν στην Βαρυμπόμπη – Πως η πυρκαγιά δημιούργησε τον δικό της καιρό

Όταν εκδηλώθηκε η δασική πυρκαγιά, το μεσημέρι (13:25) της Τρίτης στους πρόποδες της Πάρνηθας, καθώς και κατά τη διάρκεια των πρώτων δύο ωρών της εξάπλωσής της (13:30 – 15:30), στην ευρύτερη περιοχή έπνεαν άνεμοι με μέσες εντάσεις 2 – 4 μποφόρ και ριπές ως 5 μποφόρ, προκύπτει από τις μετρήσεις των αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του δικτύου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) – meteo.gr.

Από τις καταγραφές, σύμφωνα με τους επιστήμονες του meteo, προέκυψε πως η πυρκαγιά πιθανόν εκδηλώθηκε αρχικά σε πυκνόφυτη δασική έκταση.

Η πυκνή και εξαιρετικά ξηρή διαθέσιμη καύσιμη ύλη, σε συνδυασμό με την απουσία ισχυρού ανέμου, επέτρεψε στην πυρκαγιά να αναπτύξει ισχυρή επαγωγική στήλη, η οποία έγινε ορατή ως πυκνό νέφος καπνού, σχεδόν κατακόρυφα πάνω από την πυρκαγιά.

Μια πυρκαγιά αναπτύσσει επαγωγική στήλη μέσα από την καύση πυκνής και ξηρής καύσιμης ύλης, η οποία θερμαίνει τον υπερκείμενο αέρα και τελικά οδηγεί σε ισχυρά ανοδικά ρεύματα. Ενδεικτικό της έντασης των ανοδικών ρευμάτων στην πυρκαγιά της Βαρυμπόμπης είναι το γεγονός πως καταγράφηκαν παροδικά νέφη πυροσωρειτών, ακριβώς πάνω από το πλούμιο του καπνού.

Βαρυμπόμπη: Οι τρεις αιτίες που πήρε διαστάσεις η πυρκαγιά – Ανάλυση Λέκκα

Μια πυρκαγιά που αναπτύσσει επαγωγική στήλη επηρεάζεται ελάχιστα από τον άνεμο. Αντίθετα, δημιουργεί δική της, τοπική κυκλοφορία ανέμου (τον δικό της «καιρό»), που ανατροφοδοτείται όσο η πυρκαγιά συνεχίζει να συναντά πλούσια και ξηρή καύσιμη ύλη.

Όταν το πύρινο μέτωπο πλησίασε στην περιοχή που είναι εγκατεστημένος ο αυτόματος μετεωρολογικός σταθμός του Τατοΐου, καταγράφηκε απότομη αύξηση της ταχύτητας του ανέμου από 6 σε 20 χλμ./ώρα και της θερμοκρασίας από 40 σε 45 βαθμούς Κελσίου.

Οι παρατηρήσεις αυτές, πάντα σύμφωνα με το meteo, φαίνεται να επιβεβαιώνουν το γεγονός πως πράγματι η φωτιά της Βαρυμπόμπης δημιούργησε δικό της καιρό, ενισχύοντας τους επιφανειακούς ανέμους που καθοδηγούν την εξάπλωση των μετώπων. Επιπρόσθετα, η δημιουργία επαγωγικής στήλης συνετέλεσε στην σημαντική αύξηση της πυκνότητας των κηλιδώσεων, δηλαδή στην μεταφορά καιόμενης ύλης (καύτρες) και στην έναρξη νέων εστιών.

Από την εξέταση των στοιχείων που έχει στη διάθεση του το ΕΑΑ – meteo.gr, προκύπτουν ορισμένα προκαταρκτικά συμπεράσματα:

– Η πυρκαγιά της Βαρυμπόμπης ανέπτυξε ακραία συμπεριφορά πυρός εξαιτίας της πυκνής και εξαιρετικά ξηρής διαθέσιμης καύσιμης ύλης ως αποτέλεσμα της παρατεταμένης ανομβρίας, του καύσωνα των τελευταίων ημερών και των κακοκαιριών του χειμώνα (Ιανός, Μήδεια).

– Η εξάπλωση των μετώπων της πυρκαγιάς φαίνεται ότι καθοδηγήθηκε κύρια από τον καιρό που δημιούργησε η ίδια η φωτιά και λιγότερο από τον συνοπτικό άνεμο.

– Σημαντικό ρόλο έπαιξε και το γεγονός πως η πυρκαγιά εξαπλώθηκε σε ζώνη μίξης οικιστικών και δασικών περιοχών, οπότε και ανά περιοχές αυξήθηκε το θερμικό φορτίο λόγω της καύσης τεχνητών υλικών.

Το ΕΑΑ – meteo.gr προτίθεται να προχωρήσει σε περαιτέρω διερεύνηση των παραγόντων που συνετέλεσαν σε αυτή την ακραία πυρκαγιά, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία που διαθέτει και εργαλεία όπως το προγνωστικό σύστημα IRIS 2.0, το οποίο είναι σε θέση να προσομοιώνει την εξάπλωση δασικών πυρκαγιών, λαμβάνοντας υπόψη του το γεγονός πως η φωτιά δημιουργεί το δικό της καιρό.

Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη των πυρομετεωρολογικών συνθηκών στην ευρύτερη περιοχή της δασικής πυρκαγιάς, τα τελευταία διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία του ΕΑΑ – meteo.gr δείχνουν βελτιωμένες συνθήκες ως νωρίς το πρωί σήμερα, με επιδείνωση όμως από νωρίς το μεσημέρι και προς το απόγευμα, οπότε και αναμένεται ενίσχυση των ανέμων.