Η Θεσσαλονίκη μέσα από τα σύμβολα του ξεναγού Κωνσταντίνου Σφήκα

«Κάθε ταξίδι έχει διαφορετικές διαστάσεις. Από κάποια στιγμή και μετά ο ταξιδιώτης αρχίζει να συλλέγει πληροφορίες που δεν άπτονται πλέον στις περιηγήσεις και στα μνημεία αλλά στη σφαιρική εικόνα της χώρας». Με αυτά τα λόγια ο ξεναγός Κωνσταντίνος Σφήκας περιγράφει πώς άρχισε ένα νέο πρότζεκτ που επανασυστήνει τη Θεσσαλονίκη μέσα από τα σύμβολά της.

«Εδώ και 15 χρόνια άρχισα να ταξιδεύω πιο εντατικά αναγνωρίζοντας σύμβολα αποτύπωσης του χαρακτήρα της εκάστοτε πόλης η και της χώρας που επισκεπτόμουν. Σταδιακά άρχισα να τα προσαρμόζω στα δεδομένα της Θεσσαλονίκης. Αργότερα ξεκίνησε μια κατηγοριοποίηση των συμβόλων. Έτσι κατέληξα σε Σύμβολα αναγνώρισης merchantise που τα ονόμασα rebranding Thessaloniki, με σκοπό να υιοθετηθούν από το Δήμο Θεσσαλονίκης και να διαχυθεί η πληροφορία προς τους επαγγελματικούς φορείς του τουρισμού, της εστίασης, των media και όποιον άλλον αφορούν, πάντα σε σχέση με το τι πουλούν και τι παρουσιάζουν», αναφέρει.

Πρόσφατα, ο γνωστός ξεναγός της Θεσσαλονίκης παρουσίασε σε εκπροσώπους του τουρισμού αυτήν την διαδρομή μέσα από τα σύμβολα στην ιστορία και τον πολιτισμό της πόλης.

Αφετηρία η δημιουργία του Skyline της Θεσσαλονίκης, το οποίο είναι η γραμμική απεικόνιση των μνημείων της. Δίνοντάς μας μια “γέυση” από το πρότζεκτ που δημιούργησε ο κ.Σφήκας εξηγεί «Ξεκινώντας από το γράμμα Θ,θ του ελληνικού λεξικού, γράμμα που χαρακτηρίζει την πόλη μας, δημιούργησα ένα Θ με ένα κουλούρι που είναι το απόλυτο σνακ της Θεσσαλονίκης. Σαν να διαβάζουμε μια σελίδα λεξικού λοιπόν διαβάζουμε τα 3 λήματα : Θάλασσα, Θερμαϊκός, Θεσσαλονίκη.

Σε σύμβολα έχουν μετατραπεί πολλά που παραθέτω παρακάτω: Ο πανσές ή βιόλα το λουλούδι της, πόλης που το βλέπουμε φυτεμένο σε όλη την πόλη, 9 μήνες το χρόνο. Πλατάνι, το δένδρο της πόλης. Τα τρία παλαιότερα δένδρα της Θεσσαλονίκης είναι Πλατανιά. Η νύμφη Πλατανος πανύψηλη και όμορφη ήταν κόρη του Ποσειδώνα και μιας νύμφης και αδελφή των δύο γιγάντων Ωτου και Εφιάλτη. Τα δύο αδέλφια δεν έδειξαν σεβασμό στην θέα Άρτεμη με αποτέλεσμα η θέα μεταμορφωμένη σε ελάφι να περάσει ανάμεσα τους και αυτοί τοξευοντας το, αλληλοσκοτώθηκαν», αναφέρει ο κ.Σφήκας.

Τα επόμενα σύμβολα ακουμπάνε στην γαστρονομία: Μπουγάτσα,το πρωινό της πόλης, το τρίγωνο το γλυκό της πόλης, που ξεκινώντας από το Πανόραμα, έγινε η πιο αγαπημένη γλυκιά λιχουδιά των Θεσσαλονικέων. Τα μύδια, είναι το φαγητό της πόλης. Αλιεύονται στον Θερμαϊκό κόλπο αποτελούν το 90% της ελληνικής παραγωγής και αποτελούν το ιδιαίτερο πιάτο, που αγκαλιάζει τον Θερμαϊκό κόλπο. Το Κεφαλόπουλο είναι το ψάρι της πόλης το οποίο αλιεύουν οι δεκάδες ψαράδες που ψαρεύουν στην παλιά και νέα παραλία. Παστωμενο ως λυκουρινος είναι εξαιρετικός ψαρομεζες. Ρετσίνα, το ποτό της πόλης: Ο νόμος Θεσσαλονίκης παράγει εξαιρετικής ποιότητας ρετσίνες που εξάγονται και πωλούνται σε εξαιρετικές τιμές. Η φρέσκια ρετσίνα που έβγαινε από το βαρέλι στη γιορτή του Αγίου Δημητρίου είχε το όνομα Αφρός….από τις φυσαλίδες που αφριζαν.

Φραπές, ο καφες της πόλης: Το 1956 ο Ν.Βακονδιος με ένα σέικερ “χτυπάει” για πρώτη φορά τον πρώτο φραπέ στις εγκαταστάσεις της ΔΕΘ στο περίπτερο της Nestle. Από τότε ο Φραπές, ο καφές της πόλης έγινε το αγαπημένο ρόφημα της Ελλάδας.

Τα επόμενα σύμβολα αφορούν στη μουσικη της πόλης, η οποία δεν είναι άλλη από το ρεμπέτικο. Γεννημένο στη Αθήνα το ρεμπέτικο πέρασε από τη Σμύρνη, το Βόλο, την Πάτρα και φυσικά τη Θεσσαλονίκη όπου και “ανδρώθηκε” ως μουσική. Χασκιλ, Ρόζα Εσκενάζυ, Μάρκος Βαμβακάρης, Τσιτσάνης και άλλοι μας χαρίζουν ακόμα και τωρα τις μουσικές τους. Το τραγούδι της πόλης είναι η “Όμορφη Θεσσαλονίκη” ενώ ο χορός της πόλης είναι το Ζεϊμπέκικο.

Μεταξύ θάλασσας και στεριάς το γλυπτό είναι το αγαπημένο της νεολαίας βρίσκονται οι Ομπρέλες Ζογγολόπουλου, το νέο σύμβολο της πόλης.

Το γλυπτό της πόλης είναι το Αγόρι που ουρεί. Το δημιούργησε ο γλύπτης Νικόλας, το 1960 και βρίσκεται στην Πλατεία Ναυαρίνου. Το αντίστοιχο manequin piss των Βρυξελλών, που βρίσκεται στην καρδιά της Θεσσαλονίκης.

Γάτα είναι το ζώο της πόλης. Ενώ το πουλί της πόλης είναι η Καρακάξα: Ο μύθος μας παραδίδει την καρακάξα ως αγαπημένη πτηνό της θεάς Αθηνάς μαζί με την κουκουβάγια. Όταν λοιπόν η θέα μαθαίνει πως οι κόρες του Βασιλιά Κέκροπα της Αθήνας την παράκουσαν ενώ κουβαλούσε από τη Μακεδονία βράχους για να ανυψώσει την Ακρόπολη, πέταξε με δύναμη τον λίθο που έγινε ο Λυκαβηττός και καταράστηκε την καρακάξα που από λευκή έγινε ασπρόμαυρη με μια άσχημη , διαπεραστική φωνή. Φυσικά το ασπρόμαυρο χρώμα παραπέμπει σε μια μεγάλη αθλητική ομάδα της Θεσσαλονίκης.

Το σπορ της πόλης είναι το μπάσκετ: Το αντίστοιχο σύμβολο παραπέμπει σε μια μπάλα Μπάσκετ με τις ημερομηνίες 1987 και 2005 (κατάκτηση eurobasket), με πρόσωπα-σύμβολα τους αθλητές Γκάλη και Γιαννάκη γνωστής άλλης μεγάλης ομάδας της πόλης.

Όσο για τον ήρωα της πόλης, αυτός είναι ο Ιβάνοφ, ο μεγαλύτερος σαμποτερ στο β΄παγκόσμιο πόλεμο,ο οποίος “πείραξε” 450 κινητήρες αεροπλάνων που έπεσαν στην Αφρική.

Το 456 είναι ο αριθμός σύμβολο με τον οποίο η Θεσσαλονίκη έχει καταχωρηθεί ως πόλη Unesco.

Τα υπόλοιπα σύμβολα αφορούν τις 5 κοινότητες με τα 5 μνημεία, σημεία αναφοράς:

Στην 1η κοινότητα η Ροτόντα, το πιο σημαντικό κτίριο της πόλης με ρωμαϊκή, βυζαντινή και οθωμανική φάση. Στη 2η κοινότητα, ο παλαιολόγειας ναός των 12 αποστολών με υπέροχη αρχιτεκτονική, ψηφιδωτά και τοιχογραφίες. Στην 3η κοινότητα, το Επταπύργιο, η Ακρόπολη της Θεσσαλονίκης. Στην 4η κοινότητα, το Παπάφειο ορφανοτροφείο σε σχήμα κεφαλαίου Ε που υποδηλώνει την έννοια Ελεύθερη Ελλάδα είναι το εμβληματικό κτίριο της περιοχής.

Και η Κάζα Μπιάνκα, το σπίτι των πλουσίων ισπανοεβραιων Φερνάντεζ Ντίαζ συνδεδεμένο με τον έρωτα της κόρης των Ντίαζ Αλίνας με τον Έλληνα Αξιωματικό Σπύρο Αλιμπέρτη με αίσια κατάληξη για το ζευγάρι: Γάμος. Είναι η Δημοτική πινακοθήκη σήμερα στην καρδιά της οδού Βασιλίσσης Όλγας.